Dostawca

Z Encyklopedia Zarządzania

Dostawca - jest to podmiot, organizacja, który ma za zadanie dotransportować określone dobra odpowiednim odbiorcom, objęty umową zawartą z odbiorcą towarów. Dostawcą może być producent, dystrybutor, usługodawca. Działa on, jako pracownik tej firmy lub jako jednostka bezpośrednio z nią niezwiązana. W tym drugim przypadku mamy do czynienia z dostawcą zewnętrznym.

Często firmy obowiązkiem dostarczania zasobów do przedsiębiorstwa obciążają więcej niż jednego dostawcę. Podczas gdy firma kupuje całość pewnego zasobu od jednego dostawcy, istnieje duże ryzyko w przypadku awarii, wyjścia z rynku, strajku. Firma jest wtedy mocno uzależniona od tego dostawcy, ale może tez liczyć na negocjacje lepszych cen, dzięki wysokim zamówieniom. Korzystanie z usług wielu dostawców sprawia, że można czuć się bezpieczniej.

Dostawca stanowią bardzo ważne ogniwo w całościowym systemie dostarczania klientowi wartości przez firmę, ponieważ udostępniają zasoby niezbędne do wytworzenia usług i towarów. Problemy z dostawcami mogą w poważny sposób wpłynąć na działania marketingowe. Menadżerowie do spraw marketingu muszą bacznie przyglądać się kosztom dostaw oraz dostępności produktów.

Rodzaje dostawców

Kryteria wyboru dostawców

Kondycja finansowa - jedno z najważniejszych kryteriów gdyż sytuacja finansowa powinna być stabilna aby współpraca była długoterminowa i bezproblemowa

Jakość - spełniania wszelkich wymagań wobec towaru ( właściwości fizyczne i chemiczne, projekt, łatwa naprawa, bezproblemowe użytkowanie produktu, właściwości techniczne

Potencjał - organizacja, umiejętności techniczne, zdolności zarządcze i produkcyjne. Umiejętność systematycznej obsługi w długim okresie współpracy oraz możliwość dostarczania materiałów

Niezawodność - bezproblemowe dostarczanie produktu i regularne we właściwej ilości. Zdolność do idealnie dobranej ilości materiału, gwarancja na nabyty produkt i możliwość reklamacji

Lokalizacja dostawcy - lokalni dostawcy są w stanie zrealizować pilne zamówienia oraz krótsze dostawy produktów, jednak dostawcy w większej odległości mają często niższa cenę produktu

Cena - chęć do obniżenia kwoty produktu przez redukcje kosztów u dostawcy

Cechy niekwantyfikowane - prawidłowej opakowanie materiałów, możliwość usług serwisowych,

Wybór dostawców należy dokonać bardzo przemyślanie i starannie, ponieważ jest to bardzo poważna decyzja od której zależy sukces i rozkwit naszego przedsiębiorstwa. Do pozostałych kryteriów wyboru dostawcy można zaliczyć: ubezpieczenie dostawy, warunki płatności za towar, termin dostaw, opinia na temat danego dostawcy wśród innych dostawców, innowacyjność, komunikacja z dostawcą.

Sieci dostaw

Dostawca odgrywa bardzo istotną rolę w tzw. sieci dostaw , która składa się z wielu łańcuchów, stanowiących powiązanie między organizacjami. Podmioty te współpracują ze sobą w procesie zaopatrzenia, podczas przepływu produktów, gotówki i informacji w celu osiągnięcia dodatkowych sukcesów rynkowych i korzyści. Coraz bardziej złożone potrzeby i wymagania klientów, rozrost konkurencji wpływają w dużym stopniu na rozwój i zmiany w zarządzaniu tym systemem logistycznym, dlatego partnerstwo między dostawcami i odbiorcami jest tak istotne.

Łańcuch dostaw

Łańcuchem dostaw są przedsiębiorstwa współpracujące ze sobą w celu sprzedaży towaru czyli zaspokojenie potrzeb klienta ostatecznego. Łańcuch składa się z ogniwa początkowego, ogniw pośrednich i ogniwa końcowego (w niektórych przypadkach ogniwa pośrednie są dla jednych dostawcami a dla innych odbiorcami). Ogniwa łańcucha dostaw przyjmują odpowiedzialność za proces życia towaru , zaczynając od źródeł uzyskiwania surowców oraz materiałów przez ich przeistaczania i montowanie, dystrybucje i sprzedaż produktów.

Przedsiębiorstwa formułują łańcuch i próbują nim zarządzać aby w jak najmniejszym stopniu zmniejszyć koszty działalności swojego przedsiębiorstwa ale także i swoich partnerów. Największym powodem tworzenie łańcuchów dostaw w przedsiębiorstwach są koszty przepływu dóbr i informacji. Także celem jest skrócenie czasu realizacji zamówień. Przedsiębiorstwa zarządzające łańcuchem liczą przede wszystkim na oszczędności oraz zwiększenie wydajności.

Proces podejmowania decyzji zakupu

Dostawcy są również bardzo dokładnie analizowani w procesie zakupów. Po starannej identyfikacji potrzeby konsumenci przystępują do poszukiwania potencjalnych dostawców. W tym okresie istotne są działania marketingowe, dobre zareklamowanie się przez dostawców. Następnie konsumenci dokonują oceny według odpowiednich kryteriów i wybierają z ich punktu widzenia najlepszą ofertę. Po realizacji zakupu, zamówienia przychodzi czas na ocenę, która może zadecydować o dalszej współpracy lub rezygnacji z aktualnego dostawcy.

Wpływ kryzysów na dostawców i zarządzanie nimi

Kryzysy, takie jak pandemia, klęski żywiołowe czy konflikty zbrojne, mają znaczący wpływ na dostawców i mogą prowadzić do poważnych problemów w łańcuchu dostaw. W przypadku kryzysu, zarówno lokalnego, jak i globalnego, dostawcy mogą napotkać wiele wyzwań, które mogą negatywnie wpływać na ich zdolność do dostarczania towarów i usług.

Pierwszym problemem, z jakim mogą się zmagać dostawcy w czasie kryzysu, jest ograniczenie dostępności surowców. Kryzysy często prowadzą do zamknięcia granic, ograniczenia handlu międzynarodowego i zakłóceń w transporcie. To wszystko może prowadzić do trudności w pozyskaniu niezbędnych surowców do produkcji. Ponadto, w przypadku kryzysów naturalnych, takich jak trzęsienia ziemi czy powodzie, dostawcy mogą stracić swoje zakłady produkcyjne lub infrastrukturę, co dodatkowo utrudnia dostawy.

Kolejnym problemem, na jaki mogą natrafić dostawcy w czasie kryzysu, jest zmniejszenie popytu na produkty lub usługi. W przypadku pandemii lub innych kryzysów zdrowotnych, konsumenci mogą być zmuszeni do ograniczenia swoich zakupów, co prowadzi do spadku sprzedaży dla dostawców. Ponadto, w czasie kryzysu gospodarczego, firmy mogą ograniczać swoje wydatki, co również wpływa na popyt na produkty dostawców.

Dodatkowo, kryzysy mogą prowadzić do zmiany priorytetów i strategii biznesowych u klientów. Firmy mogą skupić się na przetrwaniu i redukcji kosztów, co może prowadzić do renegocjacji umów lub zmniejszenia zamówień u dostawców. To z kolei może prowadzić do spadku dochodów i zysków dla dostawców, a także do zmniejszenia ich stabilności finansowej.

Zarządzanie ryzykiem dostawców w czasie kryzysu

Aby skutecznie zarządzać dostawcami w czasie kryzysu, firmy powinny przyjąć strategie obejmujące zarządzanie ryzykiem. Istotne jest, aby być przygotowanym na potencjalne kryzysy i mieć plan awaryjny, który można wdrożyć w przypadku wystąpienia takiej sytuacji.

Ważnym elementem zarządzania ryzykiem dostawców jest doskonała komunikacja i współpraca z dostawcami. Firmy powinny utrzymywać regularny kontakt z dostawcami, aby śledzić ich sytuację i dostępność produktów. Ważne jest również, aby wspólnie opracować plany awaryjne i alternatywne źródła dostaw, które mogą być wykorzystane w przypadku zakłóceń w łańcuchu dostaw.

Kolejnym aspektem zarządzania ryzykiem dostawców w czasie kryzysu jest dywersyfikacja dostawców. Firmy powinny rozważyć współpracę z kilkoma dostawcami, zarówno lokalnymi, jak i zagranicznymi, aby zminimalizować ryzyko związane z ograniczoną dostępnością surowców lub usług. Dywersyfikacja dostawców pozwala również na większą elastyczność w przypadku kryzysu, umożliwiając dostawcom szybką reakcję na zmieniające się warunki.

Ponadto, firmy powinny również monitorować i oceniać ryzyko związane z dostawcami na bieżąco. Wprowadzenie odpowiednich wskaźników i narzędzi monitorujących może pomóc w identyfikacji potencjalnych zagrożeń i szybkiej reakcji na nie. Firmy powinny również regularnie oceniać swoich dostawców pod kątem ich zdolności do radzenia sobie w czasie kryzysu i przyjmować odpowiednie środki zaradcze, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Wpływ dostawców na zrównoważony rozwój firmy

Jednym z kluczowych czynników wpływających na zrównoważony rozwój firmy są dostawcy. Dlatego ważne jest, aby firma miała dobrze zdefiniowaną politykę zrównoważonego rozwoju dostawców. Polityka taka powinna opierać się na trzech głównych aspektach: ekonomicznym, społecznym i środowiskowym.

Aspekt ekonomiczny dotyczy stosunków handlowych pomiędzy firmą a dostawcami. Ważne jest, aby dostawcy byli uczciwi i odpowiedzialni w swoich działaniach. Firmy powinny współpracować z dostawcami, którzy stosują fair trade i zapewniają godne warunki pracy swoim pracownikom. W ten sposób firma przyczynia się do podnoszenia standardów społecznych w całym łańcuchu dostaw.

Aspekt społeczny skupia się na wpływie dostawców na lokalne społeczności. Firmy powinny wspierać dostawców, którzy angażują się w działania społeczne i wspierają lokalne inicjatywy. Przykładowo, firma może preferować dostawców, którzy angażują się w programy edukacyjne dla dzieci lub akcje charytatywne na rzecz potrzebujących. W ten sposób firma nie tylko przyczynia się do rozwoju lokalnych społeczności, ale również buduje pozytywny wizerunek.

Aspekt środowiskowy odnosi się do wpływu dostawców na środowisko naturalne. Firmy powinny dążyć do współpracy z dostawcami, którzy prowadzą działalność z poszanowaniem środowiska. Może to obejmować stosowanie ekologicznych technologii, minimalizację zużycia energii i wody, oraz dbanie o ochronę przyrody. Przykładowo, firma może preferować dostawców, którzy posiadają certyfikaty ekologiczne lub stosują recykling.

Wprowadzenie polityki zrównoważonego rozwoju dostawców ma wiele korzyści dla firmy. Po pierwsze, firma zyskuje dostawców, którzy są zgodni z jej wartościami i celebrowanymi przez nią wartościami. To wpływa na budowanie silnych relacji i zaufania z dostawcami, co wpływa na jakość dostarczanych produktów i usług.

Po drugie, polityka zrównoważonego rozwoju dostawców wpływa na wizerunek firmy. Klienci coraz bardziej interesują się etycznym aspektem działalności firm, dlatego wybierają te, które dbają o zrównoważony rozwój. Firma, która ma dobrze zdefiniowaną politykę zrównoważonego rozwoju dostawców, może skorzystać z tego wizerunkowego atutu i przyciągnąć większą liczbę klientów.

Wpływ dostawców na wizerunek firmy i oczekiwania klientów

Dostawcy mają bezpośredni wpływ na wizerunek firmy, ponieważ to od nich zależy jakość dostarczanych produktów i usług. Jeśli dostawcy nie spełniają wysokich standardów jakościowych, to firma może ponieść poważne straty wizerunkowe. Dlatego ważne jest, aby firma starannie dobierała dostawców i utrzymywała z nimi regularną komunikację.

Jakość dostarczanych produktów i usług to kluczowe kryterium, które wpływa na oczekiwania klientów. Jeśli firma współpracuje z nieodpowiednimi dostawcami, których produkty są niskiej jakości, to klientom może być trudno zadowolić się ofertą firmy. Dlatego firma powinna stawiać wysokie wymagania swoim dostawcom i regularnie monitorować jakość dostarczanych produktów.

Dobór odpowiednich dostawców ma również wpływ na konkurencyjność firmy. Jeśli firma korzysta z dostawców, którzy są innowacyjni i oferują unikalne rozwiązania, to może wyróżnić się na rynku i przyciągać większą liczbę klientów. Dostawcy mogą dostarczać firmie nowe technologie, które zwiększą jej efektywność oraz umożliwią rozwój nowych produktów i usług.

Wpływ dostawców na wizerunek firmy i oczekiwania klientów jest niezwykle istotny. Dlatego firma powinna dbać o wybór odpowiednich dostawców i utrzymywać z nimi bliską współpracę. Dostawcy, którzy są zgodni z wartościami i celebrowanymi przez firmę, wpływają na jej rozwój i pozycję na rynku.

Wpływ dostawców na innowacyjność i konkurencyjność firmy

Dostawcy mogą mieć istotny wpływ na innowacyjność i konkurencyjność firmy. Współpraca z dostawcami, którzy są zaangażowani w innowacje i rozwój, może przyczynić się do wprowadzania nowych produktów, technologii czy procesów. Dostawcy często posiadają unikalne know-how i wiedzę, która może być wykorzystana do tworzenia innowacyjnych rozwiązań. Dlatego firma powinna dążyć do nawiązania strategicznych partnerstw z dostawcami, którzy są liderami w swojej branży.

Współpraca z innowacyjnymi dostawcami może również zwiększyć konkurencyjność firmy na rynku. Dzięki nowym rozwiązaniom, firma może wyróżnić się na tle konkurencji, przyciągając nowych klientów i zwiększając swoje udziały w rynku. Ponadto, innowacyjność dostawców może wpływać na polepszenie jakości oferowanych produktów czy usług, co również przekłada się na konkurencyjność firmy.

Wpływ dostawców na działania marketingowe jest niezwykle istotny dla sukcesu firmy. Reputacja dostawców, jakość i efektywność dostaw oraz innowacyjność dostawców mają bezpośredni wpływ na wizerunek firmy, zadowolenie klientów oraz konkurencyjność na rynku. Dlatego warto poświęcić uwagę i zasoby na wybór i zarządzanie dostawcami w celu maksymalizacji korzyści dla firmy.


Dostawcaartykuły polecane
Strategia zakupówŁańcuch wartości dodanejProces marketingu zaopatrzeniaZarządzanie zamówieniamiKryteria wyboru dostawcówOrientacja rynkowaSłabe stronyKwalifikacja dostawcówZadania logistyki w dystrybucji

Bibliografia

  • Armstrong G., Kotler P. (2015), Marketing. Wprowadzenie, Oficyna Wolters Kluwer, Warszawa
  • Ciesielski M. (red.) (2006), Logistyka w biznesie, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Griffin R. (2017), Podstawy zarządzania organizacją, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Grzybowska K. (2010), Podstawy logistyki, Difin, Warszawa
  • Mroczko F. (2016), Logistyka, Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości z siedzibą w Wałbrzychu, Wałbrzych
  • Nowakowski T., Werbińska-Wojciechowska S. (2012), Porównanie metod oceny i wyboru dostawców w przedsiębiorstwie - case study, Logistyka - Nauka, nr 2
  • Świerczek A. (2007), Kształtowanie relacji interorganizacyjnych w łańcuchach dostaw, Od łańcuchów dostaw do sieci dostaw, Katowice
  • Żurawik B., Żurawik W. (1996), Zarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa


Autor: Anna Samel, Natalia Dobranowska