Konkurencyjność

Konkurencyjność - zdolność konkurowania, czyli prowadzenia działań dążących do osiągnięcia takich samych lub zbliżonych celów, o które w tym samym czasie i w takim samym otoczeniu zabiegają inne podmioty gospodarcze. Konkurencyjność można zdefiniować, jako umiejętność planowania, kreowania i sprzedawania produktu bardziej atrakcyjnego od produktów konkurencji.

TL;DR

Konkurencyjność to zdolność przedsiębiorstwa do konkurowania i osiągania przewagi nad innymi podmiotami gospodarczymi. Wyróżnia się różne rodzaje konkurencyjności, takie jak czynnikowa i wynikowa, operacyjna i systemowa, statyczna i dynamiczna. Przewaga konkurencyjna może objawiać się niższymi cenami, wyższą jakością, większym udziałem w rynku i efektywnością działania. Konkurencyjność międzynarodowa odnosi się do zdolności kraju do sprostania międzynarodowej konkurencji i osiągania korzyści z uczestnictwa w gospodarce globalnej.

Rodzaje konkurencyjności

Rodzaje konkurencyjności według kryterium:

• Działań lub skutków, można wyróżnić konkurencyjność czynnikową i wynikową. Konkurencyjność czynnikowa wyróżnia zalety przedsiębiorstwa, jakie zapewniają mu długookresową przewagę konkurencyjną, są to takie elementy jak: zdolność eksploatowania zasobów firmy, szybkość odpowiedzi na przeobrażenia zachodzące na rynku. Konkurencyjność wynikowa wskazuje skutki konkurowania, są nimi: udziały i pozycja przedsiębiorstwa na rynku, wyniki sprzedaży, wyniki finansowe.
• Przedziału oceny, który wyodrębnia konkurencyjność operacyjną i systemową. Konkurencyjność operacyjna obejmuje umiejętności techniczne, które ułatwiają funkcjonowanie przedsiębiorstwa na danym rynku. Natomiast konkurencyjność systemowa stanowi o przewadze konkurencyjnej, to szeroki zakres działań przedsiębiorstwa, które prowadzą do ulepszenia i unowocześnienia procesów firmy.
• Momentu oceny konkurencyjności, wyróżnia się konkurencyjność ex post oraz ex ante. Pierwsza z nich bada poziom konkurencyjności, jaką podmiot zdążył już osiągnąć, natomiast konkurencyjność ex ante skupia się na możliwościach, jakie podmiot najprawdopodobniej osiągnie w przyszłości.
• Obszaru występowania, koncentruje się wyróżnieniu rynków, na których działa badany podmiot
• Stron relacji rynkowych, wskazuje konkurencyjność opartą na “wejściach" i “wyjściach". Konkurencyjność oparta na wejściach dotyczy działań przedsiębiorstwa związanych z pozyskiwaniem zasobów. Konkurencyjność oparta na wyjściach to zdolność adaptacji oferowanego dobra na rynku zbytu.
• Czasu obserwacji, dzieli się na konkurencyjność statyczną i dynamiczną. Pierwsza z nich odzwierciedla stan i możliwości danego podmiotu względem jego konkurentów. Konkurencyjność dynamiczna wskazuje potencjał przedsiębiorstwa i jego zdolność do przystosowania się do przemian zachodzących na rynku.
• Poziomu, w którym dokonuje się porównania ze sobą planowanych wyników z faktycznym rezultatem. Na podstawie wyników porównania wyróżnić można trzy rodzaje konkurencyjności, są nimi: konkurencyjność normalna, mniej niż normalna, więcej niż normalna. Konkurencyjność normalna ma miejsce, wtedy, gdy faktyczne rezultaty pokrywają się z oczekiwanymi efektami. Konkurencyjność mniej niż normalna występuje, gdy faktyczne wyniki są niższe niż planowane przez interesariuszy. Konkurencyjność więcej niż normalna, pojawia się, wtedy, gdy faktyczne wyniki są wyższe niż oczekiwania interesariuszy.
• Strony rynku, w którym konkurencyjność bada się w zależności od strony podażowej i popytowej. Konkurencyjność podażowa odnosi się do wszystkich dążeń producentów mających na celu pozyskanie konsumentów. Konkurencyjność popytowa ma miejsce, wtedy, gdy na rynku występuje niedobór podaży w stosunku do popytu. W celu pozyskania dobra konsumenci zabiegają o przychylność przedstawicieli podaży.

Przewaga konkurencyjna

Konkurencyjność jest właściwością przedsiębiorstwa warunkującą możliwość osiągnięcia przez nie przewagi nad podmiotami działającymi w tej samej branży na rynku. Może się ona przejawiać w:

• możliwości zaoferowania niższej ceny, wyższej jakości lub innych atrakcyjnych cech produktu bardziej korzystnych od rywali,
• umiejętności utrzymania i powiększania udziałów w rynku,
• zdolności do podnoszenia wewnętrznej efektywności/sprawności funkcjonowania przedsiębiorstwa,
• zdolności do skutecznego realizowania celów na rynku.

Konkurencyjność międzynarodowa

W teorii makroekonomii funkcjonuje pojęcie konkurencyjności międzynarodowej, która analizę przenosi do poziomu ponadnarodowego badając i porównując konkurencyjność gospodarek poszczególnych krajów.

Według definicji OECD konkurencyjność międzynarodowa oznacza zdolność firm, przemysłów, regionów, krajów lub ponadnarodowych ugrupowań do sprostania międzynarodowej konkurencyjności oraz do trwałego zapewnienia wysokiej stopy zwrotu od zastosowanych czynników produkcji i wysokiego poziomu zatrudnienia. Jest to zdolność gospodarki do osiągania możliwie największych korzyści z uczestnictwa w międzynarodowym podziale pracy. Korzyści te związane są z kształtowaniem się międzynarodowej pozycji konkurencyjnej. Ogólnie można stwierdzić, że konkurencyjność międzynarodowa to zdolność oraz motywacja danej gospodarki do długookresowego rozwoju gospodarczego w warunkach gospodarki otwartej.

Konkurencyjność — artykuły polecane

Strategia koncentracji — Pozycja konkurencyjna — Macierz ADL — Luka strategiczna — Otoczenie konkurencyjne — Strategia marketingowa — Strategia projakościowa — Strategia rozwoju — Planowanie sprzedaży

Bibliografia

• Faulkner D. (1996), Strategie konkurencji, Gebethner i s-ka, Warszawa
• Leśniewski M. (2015), Konkurencyjność miękka przedsiębiorstw, Difin, Warszawa
• Łongiewska-Wijas E. (2012), Przedsiębiorczość szansą rozwoju regionu. T. 1, Polityka wsparcia i kreowania przedsiębiorczości, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 97
• Łyżwa E. (2014), Innowacyjność przedsiębiorstw a konkurencyjność regionów, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce
• Marciniak S. (1995), Makro i mikroekonomia dla inżynierów, PWN, Warszawa
• Nowacki R. (red.) (2010), Innowacyjność w zarządzaniu a konkurencyjność przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa
• Stefaniuk T. (2014), Model partnerstwa uczelni wyższych z podmiotami otoczenia konkurencyjności, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, nr 100

Autor: Katarzyna Kieljan, Justyna Lelito