Finansowanie

Finanse (z łac. finire, co znaczy "kończyć") - są to wszelkie zjawiska i procesy pieniężne, powstałe w związku z działalnością społeczną i gospodarczą człowieka, ściśle związane z teorią ekonomii i zjawiskami finansowymi Finansowanie jest to natomiast sposób, dzięki któremu przedsiębiorstwo może znaleźć pokrycie w majątku, którym dysponuje.

Istota i struktura rynku finansowego

Rynek finansowy składa się z wielu elementów/rynków, które wspólnie tworzą wielki system, który jest pośrednikiem finansowymi pomiędzy podmiotami deficytowymi i nadwyżkowymi. Jest to więc miejsce, w którym, za pomocą instrumentów finansowych, mamy do czynienia z ciągłym zawieraniem i wykonywaniem transakcji

Źródła finansowania

Prawidłowe określenie źródeł finansowania powinno zacząć się od odpowiedniego ich podziału. Wymienić możemy takie kryteria jak źródło pochodzenia kapitału oraz kryterium sytuacji prawnej dawcy kapitału. W źródłach pochodzenia kapitału wyróżnić można finansowanie zewnętrzne, które pochodzi z zewnątrz przedsiębiorstwa, oraz wewnętrzne, które zostało wygenerowane przez firmę. Do kapitałów własnych zaliczamy fundusze wniesione przez właścicieli firm oraz kapitał wypracowany w trakcie prowadzenia działalności. Prócz samofinansowania, działalność może być również finansowana ze źródeł obcych. Do najbardziej powszechnych źródeł kapitału obcego zaliczyć można: długoterminowy kredyt bankowy oraz dłużne papiery wartościowe. Istnieje również podział na zobowiązania długoterminowe, średnioterminowe, krótkoterminowe, które wynikają z okresu, na jaki został udostępniony przedsiębiorstwu kapitał w obcych środkach

Jak podaje Duliniec A. przy wyborze najbardziej odpowiednich źródeł finansowania, przedsiębiorstwo w pierwszej kolejności skorzysta z wewnętrznych źródeł finansowania takich jak zyski zatrzymane oraz nadwyżki środków pieniężnych. Natomiast kiedy nastąpi wyczerpanie się wyżej wymienionych źródeł, przedsiębiorstwo sięga po zewnętrzne źródła

Skuteczne finansowanie

Mówiąc o strukturze finansowania, często ma się na myśli strukturę kapitału, pasywa (tzw. prawa strona bilansu). W celu dokonania analizy struktury kapitałowej należy obliczyć wartości wskaźników finansowych, takich jak:

• zobowiązania ogółem/kapitał własny,
• zobowiązania ogółem/aktywa ogółem,
• zobowiązania długoterminowe (lub krótkoterminowe) aktywa ogółem,
• kapitał własny/aktywa ogółem

Według Grzywacza J. możemy wyróżnić dwie grupy teorii w celu dokonania analizy. Pierwszą z nich jest teoria statyczna, która podaje konkretną wartość kapitału, niezbędnego do sfinansowania przedsiębiorstwa, a najważniejszym zadaniem jest wskazanie optymalnej struktury. Zakłada się, że dzięki tej teorii działalność szuka docelowego wskaźnika poziomu zadłużenia. Druga z kolei teoria, zwana dynamiczną zakłada zmienność wartości kapitału, który jest niezbędny w przedsiębiorstwie

Konieczne jest, aby racjonalnie kreować poziom zadłużenia w przedsiębiorstwie, ponieważ wzrost tego zadłużenia może prowadzić do wzrostu zyskowności, jeśli odpowiednio przeprowadzi się ten proces.

Znaczenie finansowania dla przedsiębiorstw

Finansowanie odgrywa niezwykle istotną rolę w funkcjonowaniu przedsiębiorstw. Bez odpowiednio dostępnych środków finansowych firma nie byłaby w stanie prowadzić działalności, inwestować w rozwój, zatrudniać pracowników czy też wdrażać nowe technologie.

Przede wszystkim, finansowanie jest niezbędne do pokrycia bieżących kosztów operacyjnych przedsiębiorstwa, takich jak wynagrodzenia pracowników, zakup surowców czy też opłacenie rachunków. Bez odpowiednich środków finansowych firma nie byłaby w stanie utrzymać swojej działalności na odpowiednim poziomie.

Ponadto, finansowanie jest kluczowe dla inwestycji przedsiębiorstwa. Inwestycje, takie jak zakup nowego sprzętu, rozbudowa zakładu produkcyjnego czy też wprowadzenie nowego produktu na rynek, wymagają znacznych nakładów finansowych. Przedsiębiorstwo musi mieć możliwość pozyskania odpowiednich środków, aby zrealizować swoje plany inwestycyjne i rozwijać się.

Finansowanie ma także znaczenie dla zabezpieczenia przedsiębiorstwa w sytuacjach kryzysowych. W przypadku nagłego spadku sprzedaży lub wystąpienia innych nieprzewidzianych trudności finansowych, przedsiębiorstwo musi mieć dostęp do dodatkowych środków, które pozwolą mu przetrwać trudny okres i podjąć odpowiednie działania naprawcze.

Rynek finansowy i jego elementy

Rynek finansowy jest kluczowym elementem gospodarki, który umożliwia przepływ kapitału pomiędzy podmiotami deficytowymi a nadwyżkowymi. Jest to miejsce, w którym gromadzone są środki finansowe i podejmowane są decyzje dotyczące ich alokacji. Równocześnie, rynek finansowy pełni również funkcję dostarczania informacji o wartościach aktywów i instrumentów finansowych.

Na rynku finansowym możemy wyróżnić wiele składników, które pełnią różnorodne funkcje. Wśród najważniejszych elementów rynku finansowego znajdują się:

• Banki - instytucje finansowe, które przyjmują depozyty od klientów i udzielają pożyczek. Banki odgrywają kluczową rolę w procesie alokacji kapitału, ponieważ są głównymi dostawcami kredytu dla przedsiębiorstw i konsumentów. Dodatkowo, banki zajmują się również usługami płatniczymi i zarządzaniem ryzykiem finansowym.
• Fundusze inwestycyjne - instytucje zbierające środki pieniężne od inwestorów i inwestujące je w różnorodne aktywa finansowe, takie jak akcje, obligacje, nieruchomości czy surowce. Fundusze inwestycyjne są istotnym elementem rynku finansowego, ponieważ umożliwiają inwestorom dywersyfikację portfela inwestycyjnego oraz dostęp do profesjonalnego zarządzania aktywami.
• Giełda papierów wartościowych - miejsce, w którym odbywają się transakcje kupna i sprzedaży akcji i obligacji. Giełda jest istotnym elementem rynku finansowego, ponieważ umożliwia przedsiębiorstwom pozyskiwanie kapitału na rozwój oraz inwestorom handel instrumentami finansowymi. Giełda zapewnia również transparentność i efektywność wyceny aktywów, co przyczynia się do stabilności rynków finansowych.
• Ubezpieczyciele - instytucje, które oferują ubezpieczenia dla różnych ryzyk, takich jak ryzyko życiowe, zdrowotne, majątkowe czy biznesowe. Ubezpieczyciele pełnią ważną rolę na rynku finansowym, ponieważ umożliwiają jednostkom i przedsiębiorstwom zabezpieczenie się przed nieprzewidywalnymi sytuacjami i stratami finansowymi.

Rola rynku finansowego w łączeniu podmiotów deficytowych i nadwyżkowych

Jedną z kluczowych ról rynku finansowego jest pośrednictwo finansowe. Polega ono na łączeniu podmiotów deficytowych, czyli tych, którzy potrzebują kapitału, z podmiotami nadwyżkowymi, czyli tymi, którzy mają nadwyżkę środków finansowych do zainwestowania. Rynki finansowe umożliwiają przepływ kapitału od tych, którzy mają go w nadmiarze, do tych, którzy go potrzebują.

Przykładem pośrednictwa finansowego jest działalność banków. Banki zbierają depozyty od klientów, którzy mają nadwyżkę środków i nie mają natychmiastowego zastosowania dla nich. Następnie, banki udzielają kredytów tym, którzy potrzebują kapitału na inwestycje lub konsumpcję. Dzięki temu procesowi, banki pełnią istotną rolę w gospodarce, umożliwiając przepływ kapitału i stymulując rozwój przedsiębiorstw oraz gospodarstw domowych.

Pośrednictwo finansowe na rynku finansowym odgrywa również rolę w alokacji kapitału w gospodarce. Dzięki różnorodnym instrumentom finansowym, takim jak akcje czy obligacje, inwestorzy mogą zainwestować swoje środki w przedsiębiorstwa, które potrzebują kapitału na rozwój. Dzięki temu, rynek finansowy umożliwia efektywne alokowanie kapitału i przyczynia się do wzrostu gospodarczego.

Wybór strategii finansowania

W dzisiejszym zmiennym i konkurencyjnym środowisku biznesowym, wybór odpowiedniej strategii finansowania jest kluczowym elementem sukcesu przedsiębiorstwa. Istnieje wiele różnych strategii finansowania, które mogą być stosowane w zależności od sytuacji i celów przedsiębiorstwa.

Dźwignia finansowa jest strategią finansowania, która polega na wykorzystaniu długu, czyli pożyczek i kredytów, w celu zwiększenia zwrotu kapitału własnego przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo korzystające z dźwigni finansowej zaciąga długi, które mogą zostać zainwestowane w projekty o wysokim potencjale zysku. Dzięki temu, nawet niewielkie zyski generowane przez przedsiębiorstwo mogą przynieść znaczne zyski dla właścicieli.

Jednak dźwignia finansowa wiąże się również z pewnymi ryzykami. Przedsiębiorstwa korzystające z tej strategii są bardziej narażone na ryzyko finansowe, ponieważ zobowiązania finansowe muszą być spłacane, niezależnie od sytuacji rynkowej czy wyników operacyjnych. W przypadku spadku zyskowności przedsiębiorstwa, zobowiązania finansowe mogą stać się ciężarem, który może zagrozić stabilności finansowej przedsiębiorstwa.

Wybór odpowiedniej strategii finansowania ma również istotny wpływ na zyskowność przedsiębiorstwa. Różne strategie finansowania mogą przyczynić się do różnych poziomów zysków przedsiębiorstwa.

Na przykład, przedsiębiorstwo, które korzysta głównie z finansowania zewnętrznego, takiego jak kredyty i pożyczki, może mieć większe koszty obsługi długu, co może obniżyć zysk netto. Z drugiej strony, przedsiębiorstwo korzystające głównie z finansowania wewnętrznego, takiego jak zyski z poprzednich lat reinwestowane w rozwój firmy, może mieć mniejsze koszty finansowe i wyższe zyski netto.

Oprócz tego, różne strategie finansowania mogą wpływać na zdolność przedsiębiorstwa do przyciągania inwestorów i kapitału zewnętrznego. Przedsiębiorstwa, które mają stabilne finanse i niski poziom zadłużenia, mogą być bardziej atrakcyjne dla inwestorów, co może przyczynić się do wzrostu wartości firmy i zysków dla właścicieli.

Rola etyki finansowej w zarządzaniu finansami przedsiębiorstwa

Etyka finansowa jest dziedziną, która łączy zarządzanie finansami z wartościami moralnymi i etycznymi. W dzisiejszym dynamicznym i konkurencyjnym środowisku biznesowym, rola etyki finansowej staje się coraz ważniejsza dla przedsiębiorstw. Zarządzanie finansowe oparte na zasadach etycznych przyczynia się do zbudowania zaufania i reputacji firmy, co ma bezpośredni wpływ na jej długoterminowy sukces.

Najważniejszym aspektem etyki finansowej jest uczciwość. Przedsiębiorstwa powinny dążyć do uczciwego i transparentnego zarządzania finansami, które uwzględnia interesy wszystkich zainteresowanych stron. Przykładem etycznego zachowania jest uczciwe informowanie inwestorów, klientów, dostawców i pracowników o stanie finansowym firmy oraz podejmowanych decyzjach.

Etyka finansowa wpływa również na podejmowanie decyzji inwestycyjnych. Przedsiębiorstwa powinny brać pod uwagę nie tylko oczekiwany zysk, ale także potencjalne skutki społeczne, ekologiczne i etyczne swoich działań. Inwestycje w projekty związane z ochroną środowiska, społeczną odpowiedzialnością biznesu czy innowacyjne rozwiązania technologiczne są przykładem podejścia opartego na etyce finansowej.

Ponadto, etyka finansowa wymaga również odpowiedzialnego podejścia do zarządzania ryzykiem. Przedsiębiorstwa powinny być świadome konsekwencji swoich działań finansowych i podejmować działania mające na celu minimalizację ryzyka dla wszystkich zainteresowanych stron. Przykładem takiego podejścia jest unikanie nadmiernego zadłużenia czy spekulacyjnych działań na rynkach finansowych.

Ważnym elementem etyki finansowej jest także walka z korupcją i praktykami nieetycznymi w dziedzinie finansów. Przedsiębiorstwa powinny działać zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz unikać wszelkich form łapownictwa czy manipulacji finansowych. Tylko w ten sposób można zbudować zaufanie i wiarygodność w oczach inwestorów, klientów i społeczności lokalnych.

Znaczenie podejmowania strategicznych decyzji finansowych

Decyzje strategiczne dotyczące finansowania mają istotne znaczenie dla przedsiębiorstwa. Odpowiednie finansowanie ma wpływ na zdolność firmy do realizacji swojej strategii biznesowej, inwestowania w rozwój, zwiększanie wartości dla udziałowców oraz utrzymanie konkurencyjnej pozycji na rynku.

Przedsiębiorstwa mają różne opcje finansowania, takie jak: kredyty bankowe, emisje obligacji, emisje akcji, pozyskiwanie kapitału venture i wiele innych. Wybór odpowiedniej strategii finansowania jest kluczowy dla osiągnięcia sukcesu. Na przykład, firma, która planuje ekspansję na nowe rynki, może zdecydować się na pozyskanie kapitału venture, który zapewni jej odpowiednie środki na inwestycje i rozwój. Z kolei przedsiębiorstwo, które jest już ugruntowane na rynku i ma stabilne przepływy pieniężne, może skorzystać z kredytów bankowych lub emisji obligacji, aby sfinansować swoje działania.

Decyzje strategiczne dotyczące finansowania mają również wpływ na strukturę kapitału firmy. Przedsiębiorstwo może wybierać między finansowaniem długoterminowym a krótkoterminowym, a także między finansowaniem zewnętrznym a wewnętrznym. Struktura kapitału ma istotne znaczenie dla stabilności finansowej i zdolności do obsługi zobowiązań. Przedsiębiorstwa muszą znaleźć optymalną równowagę między długiem a kapitałem własnym, uwzględniając swoje cele i ryzyko.

Innowacyjne metody finansowania

Finansowanie spółek venture capital

Finansowanie spółek venture capital to proces, w którym inwestorzy prywatni, zwani venture kapitalistami, inwestują w początkowe etapy rozwoju przedsiębiorstwa. W zamian za swoje inwestycje, venture kapitaliści otrzymują udziały w firmie. Tego rodzaju finansowanie jest szczególnie popularne w branżach o wysokim potencjale wzrostu, takich jak technologia czy biotechnologia.

Kapitaliści venture capital nie tylko dostarczają kapitał, ale również oferują przedsiębiorcom swoje doświadczenie, kontakty oraz know-how, co może być niezwykle cenne dla młodych firm. Dzięki finansowaniu venture capital, przedsiębiorcy mogą szybko rozwijać swoje przedsiębiorstwo, wchodzić na nowe rynki i skalować swoje operacje.

Jednak finansowanie spółek venture capital nie jest dostępne dla wszystkich firm. Venture kapitaliści poszukują przede wszystkim innowacyjnych pomysłów, które mają potencjał na stworzenie wysokiej wartości. Ponadto, takie finansowanie wiąże się z utratą kontroli nad firmą, ponieważ venture kapitaliści mają prawo do podejmowania decyzji strategicznych.

Crowdfunding

Kolejną innowacyjną metodą finansowania jest crowdfunding. Jest to proces polegający na zbieraniu pieniędzy od dużej liczby osób, zwanych darczyńcami, za pośrednictwem platform internetowych. Crowdfunding jest szczególnie popularny wśród startupów i projektów kreatywnych, które mogą przyciągnąć uwagę i zaangażowanie społeczności.

Crowdfunding może przyjąć różne formy, takie jak:

• Reward-based crowdfunding, w którym darczyńcy otrzymują nagrody lub produkty w zamian za swoje wsparcie finansowe.
• Equity-based crowdfunding, w którym darczyńcy otrzymują udziały w firmie.
• Lending-based crowdfunding, w którym darczyńcy udzielają pożyczek firmom lub osobom prywatnym.

Crowdfunding ma wiele zalet, takich jak możliwość pozyskania kapitału bez konieczności angażowania tradycyjnych inwestorów czy banków. Ponadto, crowdfunding może służyć jako narzędzie marketingowe, umożliwiające budowanie społeczności wokół projektu. Jednak niezbędne jest odpowiednie zaplanowanie i promocja kampanii crowdfundingowej, aby przyciągnąć uwagę potencjalnych darczyńców.

Crowdlending

Ostatnią omawianą innowacyjną metodą finansowania jest crowdlending. Crowdlending polega na udzielaniu pożyczek przez duże grupy osób, zwanych pożyczkodawcami, za pośrednictwem platform internetowych. Pożyczkodawcy otrzymują zwrot kapitału wraz z odsetkami.

Crowdlending jest atrakcyjnym rozwiązaniem zarówno dla firm, które potrzebują szybkiego dostępu do kapitału, jak i dla inwestorów, którzy szukają alternatywnych sposobów inwestowania swoich środków. Dzięki crowdlendingowi, firmy mogą ominąć tradycyjne instytucje finansowe i od razu pozyskać kapitał od społeczności inwestorów.

Jednak crowdlending wiąże się z pewnymi ryzykami, takimi jak ryzyko niewypłacalności pożyczkobiorcy. Dlatego ważne jest, aby platformy crowdlendingowe przeprowadzały dokładną analizę ryzyka i zapewniały odpowiednie zabezpieczenia dla pożyczkodawców.

Przypisy

Finansowanie — artykuły polecane

Bankructwo — Analiza sytuacji ekonomicznej — Zarządzanie finansami — Analiza wskaźnikowa — Oszustwo finansowe — Przedsiębiorcza teoria przedsiębiorstwa — Fundusz hedgingowy — Zarządzanie zasobami finansowymi — Rodzaje kredytów

Bibliografia

• Duliniec A. (2015). Wybór źródeł finansowania a optymalna struktura kapitału w przedsiębiorstwie' "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia" nr 74
• Grzywacz J.(2013) Nauki Ekonomiczne tom XVII, "Wybrane problemy funkcjonowania przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej" Wydawnictwa Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Płocku
• Nawrot W. (2007), Struktura finansowania przedsiębiorstw w Polsce na tle badań międzynarodowych, Gospodarka Narodowa Nr 7-8
• Owsiak S. (2013), Finanse publiczne. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Paździor A. (2014), Finanse. Funkcjonowanie, instytucje i instrumenty rynku finansowego, finanse publiczne przedsiębiorstw i gospodarstw domowych, Monografie, Politechnika Lubelska

Autor: Barbara Michalec