Kryteria wyboru dostawców

Wybór odpowiednich dostawców jest niezwykle istotnym elementem dla każdego przedsiębiorstwa. Decyzje podejmowane w tym zakresie mają duże znaczenie dla efektywności działania firmy oraz jej finalnego sukcesu.

Jest to bardzo ważne kryterium dla firmy, które ma dość istotne znaczenie przy rozwoju działalności. Kryteria te są czynnikami branymi pod uwagę przy wyborze najbardziej odpowiedniego dostawcy. Poprzez to wybór najbardziej odpowiedniego jest poprzedzony sprawdzeniem, oraz rozważeniem wszystkich ważnych czynników, a firma może w sposób efektywny realizować założenia związane z określoną działalnością usługową, handlową czy też produkcyjną.

Wprowadzenie

Cały proces oceny i wyboru dostawców, jest jednym z najważniejszych aspektów działania przedsiębiorstwa w początkowych fazach istnienia. Logistyka przedsiębiorstwa jest bardzo ważna. Mimo iż jest to początkowa faza, może ona rzutować na mocniejszy lub słabszy rozwój firmy, oraz konkurencyjność na rynku. Proces ten skupia się na obszarze zaopatrzenia w sposób bardzo szczegółowy. Brane jest pod uwagę kilka głównych czynników. Proces ten jest bardzo ważny, gdyż może rzutować na udany rozwój firmy, lub też jego zatrzymanie.

Rodzaj i opis kryteriów wyboru dostawców

Podczas wyboru odpowiedniego dostawcy, firma powinna kierować się kryteriami takimi, jak:

• Jakość - jest decydującym czynnikiem przy wyborze partera. Przy sprawdzaniu jakości, obowiązkiem jest sprawdzenie day użyteczności produktu, wymagań konserwacyjnych, łatwości użycia, naprawy oraz wymagań konserwacyjnych. Jest to bardzo istotne, gdyż każdy potencjalny partner, może mieć inne warunki dotyczące swoich produktów. Należy również sprawdzić gwarancje udzielone przez dostawcę, oraz system ich kontroli.
• Cena - jest to istotny czynnik, lecz nie najważniejszy. Natomiast stosunek jakości do ceny, powinien utrzymywać się na wysokim poziomie. Należy przeprowadzić analizę stabilności ceny, oraz możliwości potencjalnych rabatów oraz negocjacji ceny z potencjalnym partnerem biznesowym.
• Niezawodność - jest to kolejny bardzo ważny czynnik. Odpowiada on za brak przestoju w dostawach produktów. Jest to bardzo istotne, gdyż przyszły kontrahent powinien wykazywać się regularną oraz terminową realizacją potencjalnych zleceń.
• Czas - czynnik ten jest mocno powiązany z niezawodnością kontrahenta. Istotnym jest, by dostawy od kontrahenta odbywały się terminowo, gdyż potencjalne opóźnienia w dostawie produktów spowodować mogą utratę klientów, oraz poszerzenie się złej opinii odnośnie naszej firmy. Należy również sprawdzić oraz wedle możliwości przetestować potencjalnego dostawcę, odnośnie gotowości do realizacji zamówienia na warunkach klienta, oraz szybkość wywiązywania się z możliwych potencjalnie pojawiających się nagłych zamówień. Pod kryterium czasu można również podpiąć warunki płatności, jakie ustalimy wspólnie z kontrahentem.
• Lokalizacja dostawcy - jest kolejnym czynnikiem, który jest istotny. Przy wyborze dostawcy, położonego w dalekiej odległości od miejsca działalności naszej firmy, mogą pojawić się dodatkowe koszty transportu produktów, natomiast należy zwrócić uwagę na to, iż taki dostawca może nam zaoferować produkty o wyższej jakości, lub niższe ceny. Podczas podsumowania, może okazać się, iż płacąc więcej za dostawę, otrzymamy produkt wyższej jakości o niższej cenie.

Przy stosowaniu powyższych kryteriów, istotnym jest by wybór kontrahenta winny był zaspokoić oczekiwania użytkowników w taki sposób, aby rozbieżność między oczekiwanym a otrzymanym produktem był jak najmniejszy.

Metody wyboru i oceny dostawców

Wyróżniamy 3 metody wyboru i oceny dostawców:

• metoda punktowa,
• metoda graficzno - wykres radarowy,
• metoda punktowo - graficzna,
• metoda AHP(Analytic Hierarchy Process,
• metoda wskaźnikowa.

Najmniej czasochłonną metodą jest metoda punktowa.

Metoda punktowa - opis

• ustalenie podstawowych kryteriów wyboru, wraz z adekwatnie dobranymi cechami (nie zawsze mierzalnymi),
• ustalenie rangi cech,
• ustalenie skali punktowej,(wprowadzenie potencjalnych wag, w przypadku konieczności nadania większego znaczenia dla którejś cechy,
• zsumowanie łącznej liczby punktów uzyskanych przez poszczególnych dostawców,
• dokonanie wyboru dostawcy, w czym może okazać się pomocna interpretacja graficzna.

Procedura wyboru dostawcy

• 1 Aktualny spis materiałów
• 1.1 Analiza możliwości rynku
• 1.2 Wysyłanie zapytań ofertowych
• 2 Wybór oferty
• 2.1 Sporządzenie listy potencjalnych dostawców
• 2.2 Zakupy sprawdzające dostawcę
• 3 Sporządzanie lub aktualizacja listy dostawców kwalifikowanych
• 4 Okresowa ocena dostawców
• 5 weryfikacja listy dostawców

Istotność wyboru dostawcy dla rozwoju działalności firmy

Znaczenie wyboru dostawcy dla efektywności i konkurencyjności firmy

Wybór dostawcy ma kluczowe znaczenie dla efektywności i konkurencyjności firmy. Dostawcy to partnerzy biznesowi, którzy dostarczają niezbędne materiały, surowce lub usługi, które wpływają na jakość, koszty i terminowość produkcji. Właściwy wybór dostawcy może przynieść wiele korzyści, takich jak zwiększenie efektywności operacyjnej, poprawa jakości produktów, obniżenie kosztów produkcji oraz zwiększenie konkurencyjności na rynku.

Dostawcy są kluczowymi ogniwami łańcucha dostaw, który ma bezpośredni wpływ na działanie firmy. Efektywność firmy zależy od zdolności dostawcy do dostarczania odpowiednich materiałów lub usług w czasie i w wymaganej jakości. Nieodpowiedni dostawca może spowodować opóźnienia w produkcji, niedobory surowców lub wadliwe produkty, co prowadzi do niezadowolenia klientów i utraty konkurencyjności na rynku.

Również koszty produkcji są w dużym stopniu zależne od wyboru dostawcy. Dostawcy nierzadko stanowią znaczący udział w kosztach przedsiębiorstwa, dlatego właściwy wybór dostawcy może przyczynić się do obniżenia kosztów produkcji. Negocjacje z dostawcami, umiejętne wycenianie ofert i analiza kosztów mogą prowadzić do uzyskania korzystnych warunków handlowych, takich jak niższe ceny, dłuższe terminy płatności czy korzystniejsze warunki logistyczne.

W dzisiejszych czasach, konkurencyjność firmy jest często związana z jej zdolnością do dostarczania produktów lub usług o wysokiej jakości. Wybór odpowiedniego dostawcy, który dostarcza surowce lub usługi spełniające odpowiednie standardy jakościowe, jest kluczowy dla osiągnięcia tego celu. Dostawcy mogą posiadać odpowiednie certyfikaty jakości, które potwierdzają, że spełniają określone normy i standardy. Taki dostawca zapewnia nie tylko wysoką jakość produktów, ale także minimalizuje ryzyko wadliwych produktów i reklamacji.

Dlaczego wybór dostawcy jest istotnym kryterium dla rozwoju działalności firmy

Wybór dostawcy jest istotnym kryterium dla rozwoju działalności firmy z wielu powodów. Przede wszystkim, współpraca z nieodpowiednim dostawcą może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak opóźnienia w produkcji, niedobory surowców czy problemy z jakością produktów, co negatywnie wpływa na wizerunek firmy i zadowolenie klientów.

Ponadto, wybór dostawcy ma wpływ na efektywność operacyjną firmy. Odpowiedni dostawca może zapewnić terminowe dostawy, optymalne koszty zakupu oraz elastyczność w dostosowaniu się do zmieniających się potrzeb firmy. Dzięki temu firma może skoncentrować się na swojej podstawowej działalności, zamiast tracić czas i zasoby na rozwiązywanie problemów z dostawcami.

Wybór dostawcy ma także znaczenie dla innowacyjności i rozwoju firmy. Współpraca z dostawcami, którzy są zaangażowani w badania i rozwój, może przynieść korzyści w postaci nowych technologii, produktów lub usług. Dostawcy mogą być źródłem inspiracji i pomysłów, które przyczyniają się do tworzenia innowacyjnych rozwiązań i zwiększenia konkurencyjności firmy na rynku.

Wreszcie, wybór dostawcy ma wpływ na relacje z klientami. Dostawcy są często bezpośrednio zaangażowani w proces dostarczania produktów lub usług dla klientów firmy. Jeśli dostawcy nie spełniają oczekiwań klientów pod względem terminowości, jakości czy obsługi, może to prowadzić do utraty zaufania klientów i utraty konkurencyjności na rynku. Dlatego właściwy wybór dostawcy jest niezbędny dla utrzymania i rozwijania relacji z klientami.

Kluczowe aspekty procesu oceny i wyboru dostawców

Proces oceny i wyboru dostawców jest niezwykle istotnym elementem działania każdego przedsiębiorstwa. Skuteczne zarządzanie dostawcami ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia sukcesu biznesowego. Głównym celem tego procesu jest identyfikacja i wybór dostawców, którzy spełniają określone kryteria jakościowe, kosztowe i logistyczne.

Pierwszym kluczowym aspektem procesu oceny i wyboru dostawców jest analiza potrzeb przedsiębiorstwa. Przed przystąpieniem do poszukiwań dostawców, konieczne jest dokładne zdefiniowanie wymagań i oczekiwań dotyczących produktów lub usług, które będą dostarczane przez dostawców. W tym celu przedsiębiorstwo musi przeprowadzić szczegółową analizę rynku, aby zidentyfikować dostępne opcje i dostawców spełniających określone kryteria.

Kolejnym kluczowym aspektem jest ocena potencjalnych dostawców. Proces ten obejmuje analizę ich zdolności do dostarczenia produktów lub usług zgodnie z wymaganiami przedsiębiorstwa. Ocena ta może być oparta na różnych czynnikach, takich jak jakość produktów, zdolność do terminowej dostawy, dostępność surowców, zdolność produkcyjna, certyfikaty jakości czy referencje od innych klientów. Warto również przeprowadzić analizę finansową potencjalnych dostawców, aby upewnić się, że są stabilni finansowo i zdolni do długoterminowej współpracy.

Kolejnym istotnym aspektem jest negocjowanie warunków umowy. Po dokonaniu oceny dostawców, przedsiębiorstwo powinno negocjować umowę handlową, która uwzględnia wszystkie istotne aspekty współpracy. W ramach negocjacji należy uwzględnić takie elementy jak ceny, warunki płatności, terminy dostaw, gwarancje, politykę zwrotów, a także zasady współpracy i komunikacji. Ważne jest również ustalenie systemu monitorowania jakości dostaw i ewentualnych sankcji za niedotrzymywanie warunków umowy.

Ostatnim kluczowym aspektem jest monitorowanie i ocena dostawców. Po podpisaniu umowy, przedsiębiorstwo powinno regularnie monitorować jakość dostaw i spełnianie warunków umowy przez dostawców. W przypadku niewłaściwych dostaw lub nieprzestrzegania umowy, należy podjąć odpowiednie działania, takie jak egzekwowanie gwarancji, rozwiązanie umowy lub poszukiwanie alternatywnych dostawców. W celu skutecznego monitorowania, przedsiębiorstwo może stosować różne narzędzia, takie jak audyty jakościowe, oceny dostawców, a także regularne spotkania i raportowanie.

Dlaczego proces oceny i wyboru dostawców jest jednym z najważniejszych aspektów działania przedsiębiorstwa

Proces oceny i wyboru dostawców jest jednym z najważniejszych aspektów działania przedsiębiorstwa z kilku powodów.

Po pierwsze, prawidłowy wybór dostawców ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia wysokiej jakości produktów lub usług oferowanych przez przedsiębiorstwo. Wybór niewłaściwego dostawcy może prowadzić do niedotrzymania terminów, problemów z jakością produktów, a nawet negatywnego wpływu na wizerunek firmy. Dlatego ważne jest, aby dokładnie ocenić potencjalnych dostawców pod kątem ich zdolności do dostarczenia wysokiej jakości produktów lub usług.

Po drugie, proces oceny i wyboru dostawców ma bezpośredni wpływ na koszty działalności przedsiębiorstwa. Wybór dostawcy o konkurencyjnych cenach może przyczynić się do obniżenia kosztów produkcji lub zakupu, co z kolei przekłada się na większą rentowność. Analiza cenowa, negocjacje warunków umowy oraz świadome wybory dostawców są niezbędne dla skutecznego zarządzania kosztami.

Po trzecie, proces oceny i wyboru dostawców ma również znaczenie dla zapewnienia płynności operacyjnej przedsiębiorstwa. Wybór dostawcy, który jest w stanie dostarczyć produkty lub usługi w określonych terminach, jest kluczowy dla uniknięcia opóźnień w produkcji lub dostawie. Płynność operacyjna ma istotne znaczenie dla zadowolenia klientów, a tym samym dla budowania silnej pozycji konkurencyjnej na rynku.

Metody wyboru i oceny dostawców

Metoda punktowa

Metoda punktowa jest jedną z najczęściej stosowanych metod w procesie wyboru dostawców. Polega ona na przypisywaniu punktów dostawcom na podstawie określonych kryteriów. Każde kryterium ma swoją wagę, która odzwierciedla jego znaczenie dla organizacji. Na podstawie przyznanych punktów można dokonać rankingowania dostawców i wybrać najlepszego spośród nich.

Aby zastosować metodę punktową, pierwszym krokiem jest ustalenie kryteriów, które będą brane pod uwagę przy ocenie dostawców. Mogą to być takie czynniki jak cena, jakość, terminowość dostaw, zdolność do spełnienia wymagań technicznych czy też zdolność do innowacji. Następnie, dla każdego kryterium, należy przypisać wagę, która odzwierciedla jego znaczenie dla organizacji.

Po przypisaniu wag i ocenie dostawców pod względem poszczególnych kryteriów, można przystąpić do przyznawania punktów. Każdy dostawca otrzymuje punkty w zależności od tego, jak dobrze spełnia daną cechę. Na koniec sumuje się punkty i dokonuje rankingowania dostawców.

Metoda punktowa ma wiele zalet, takich jak prostota zastosowania, możliwość uwzględnienia wielu kryteriów oraz możliwość porównywania dostawców na podstawie obiektywnych danych. Jednakże, może być również czasochłonna i subiektywna, gdyż ocena dostawców zależy od wyboru odpowiednich kryteriów i przypisanych wag.

Metoda graficzno-wykresowa

Metoda graficzno-wykresowa jest inną popularną metodą wyboru i oceny dostawców. Polega ona na przedstawieniu na wykresie różnych kryteriów oraz ocen dostawców na podstawie tych kryteriów. Na wykresie można łatwo porównać dostawców i ocenić, który z nich spełnia nasze oczekiwania najlepiej.

W metodzie graficzno-wykresowej, każde kryterium jest przedstawiane na osiach wykresu. Dostawcy są reprezentowani jako punkty na wykresie. Im bliżej punktu jest dostawca danego kryterium, tym lepiej go spełnia. Na podstawie analizy wykresu, można dokonać rankingowania dostawców i wybrać najlepszego.

Metoda graficzno-wykresowa ma wiele zalet, takich jak łatwość zrozumienia i interpretacji wyników, możliwość uwzględnienia wielu kryteriów oraz możliwość porównywania dostawców wizualnie. Jednakże, może być również subiektywna, gdyż ocena dostawców zależy od interpretacji wykresu przez oceniającego.

Metoda AHP

Metoda AHP (Analytic Hierarchy Process) jest bardziej zaawansowaną metodą wyboru i oceny dostawców. Polega ona na hierarchicznym podejściu do oceny dostawców, uwzględniając różne kryteria oraz ich wzajemne zależności.

W metodzie AHP, najpierw ustala się hierarchię kryteriów, gdzie na szczycie jest cel organizacji, a na niższych poziomach znajdują się bardziej szczegółowe kryteria. Następnie, dla każdego kryterium, dokonuje się porównania parowe, określając, które z kryteriów jest ważniejsze od drugiego. Na podstawie wyników porównań, oblicza się wagi dla poszczególnych kryteriów.

Po ustaleniu wag kryteriów, można przystąpić do oceny dostawców. Każdy dostawca jest oceniany pod względem poszczególnych kryteriów i przypisywane są punkty zgodnie z ustalonymi wagami. Na koniec sumuje się punkty i dokonuje rankingowania dostawców.

Metoda AHP ma wiele zalet, takich jak uwzględnienie złożonych zależności między kryteriami, obiektywność oceny dostawców oraz możliwość porównywania dostawców na podstawie matematycznego modelu. Jednakże, może być bardziej skomplikowana w zastosowaniu i wymaga odpowiednich umiejętności matematycznych.

Ranga cech i skala punktowa

Metoda ranga cech i skala punktowa jest kolejną popularną metodą wyboru i oceny dostawców. Polega ona na przyznawaniu rang dostawcom w zależności od oceny poszczególnych cech oraz przypisywaniu punktów według skali punktowej.

W metodzie ranga cech i skala punktowa, najpierw określa się cechy, na podstawie których będą oceniani dostawcy. Mogą to być takie czynniki jak jakość produktów lub usług, terminowość dostaw, elastyczność czy też zdolność do innowacji. Następnie, dla każdej cechy, przypisuje się rangi dostawcom na podstawie ich osiągnięć.

Po przyznaniu rang, można przystąpić do przypisania punktów według skali punktowej. Skala punktowa może być ustalona na podstawie określonych kryteriów, takich jak stopień spełnienia cechy przez dostawcę. Na podstawie przyznanych punktów, dokonuje się rankingowania dostawców.

Metoda ranga cech i skala punktowa ma wiele zalet, takich jak prostota zastosowania, możliwość uwzględnienia wielu cech oraz możliwość porównywania dostawców na podstawie rang i punktów. Jednakże, może być również subiektywna, gdyż ocena dostawców zależy od wyboru odpowiednich cech i przypisanych rang.

Kryteria wyboru dostawców — artykuły polecane

Planowanie sprzedaży — Podatność logistyczna — Unikalna cecha oferty — Kwalifikacja dostawców — Określanie celów jakości — Cele marketingu — Zarządzanie zamówieniami — Zapas bezpieczeństwa — Techniki oceny eksperckiej

Bibliografia

• Ficoń K. (2008), Logistyka ekonomiczna. Procesy logistyczne, BEL Studio, Warszawa
• Matusek M. (2015), Proces wyboru dostawcy wspierający zrównoważony rozwój, Zeszyty naukowe politechniki Śląskiej, Seria: Organizacja i zarządzanie, nr 1925
• Nowakowski T., Werbińska-Wojciechowska S. (2012), Porównanie metod oceny i wyboru dostawców w przedsiębiorstwie - case study, Logistyka - Nauka, nr 2
• Serafin R. (2013), Koncepcja systemu adaptacyjnego zarządzania ryzykiem dostaw w procesach produkcyjnych, Zarządzanie przedsiębiorstwem, nr 3
• Sterniczuk E., Kołowski A. (2013), Metody oceny i wyboru dostawcy - przykład liczbowy, Roczniki naukowe wyższej szkoły bankowej w Toruniu, nr 12
• Zimniewicz K. (2003), Współczesne koncepcje i metody zarządzania, PWE, Warszawa

Autor: Paweł Rząsa