EXW: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
Nie podano opisu zmian
m (Dodawanie osieroconych)
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{infobox4
|list1=
<ul>
<li>[[DEQ]]</li>
<li>[[DDU]]</li>
<li>[[DAF]]</li>
<li>[[DES]]</li>
<li>[[DDP]]</li>
<li>[[FAS]]</li>
<li>[[CIF]]</li>
<li>[[CIP]]</li>
<li>[[CPT]]</li>
</ul>
}}
'''EXW - Ex Works … named place''' (Z zakładu … wymienione z nazwy miejsce) to formuła handlowa, należąca do zbioru międzynarodowych reguł handlu ([[incoterms]]). Jako jedyna formuła, EXW należy do grupy E, w której to obowiązki [[sprzedawca|sprzedawcy]] ograniczone są do minimum.
'''EXW - Ex Works … named place''' (Z zakładu … wymienione z nazwy miejsce) to formuła handlowa, należąca do zbioru międzynarodowych reguł handlu ([[incoterms]]). Jako jedyna formuła, EXW należy do grupy E, w której to obowiązki [[sprzedawca|sprzedawcy]] ograniczone są do minimum.


Linia 29: Linia 14:
* udzielenie sprzedającemu wszelkiej pomocy w uzyskaniu dokumentów niezbędnych do przy załatwianiu formalności eksportowych, [[import|importowych]] lub [[tranzyt|tranzytowych]],
* udzielenie sprzedającemu wszelkiej pomocy w uzyskaniu dokumentów niezbędnych do przy załatwianiu formalności eksportowych, [[import|importowych]] lub [[tranzyt|tranzytowych]],
* udzielenie informacji koniecznych do [[ubezpieczenie|ubezpieczenia]] towaru.
* udzielenie informacji koniecznych do [[ubezpieczenie|ubezpieczenia]] towaru.
<google>ban728t</google>


==Obowiązki kupującego==
==Obowiązki kupującego==
Linia 39: Linia 23:
* ponosi wszystkie dodatkowe koszty związane z nieodebraniem towaru,
* ponosi wszystkie dodatkowe koszty związane z nieodebraniem towaru,
* ponosi koszty za cła, podatki i inne opłaty, dodatkowo musi zwrócić sprzedającemu koszty które ten poniósł udzielając sprzedającemu pomocy przy załatwianiu dokumentacji eksportowych, [[import]]owych lub [[tranzyt]]owych.
* ponosi koszty za cła, podatki i inne opłaty, dodatkowo musi zwrócić sprzedającemu koszty które ten poniósł udzielając sprzedającemu pomocy przy załatwianiu dokumentacji eksportowych, [[import]]owych lub [[tranzyt]]owych.
<google>n</google>


==Formy transportu==
==Formy transportu==
Linia 116: Linia 102:


W przypadku formuły EXW, zarówno sprzedawca, jak i kupujący mają swoje indywidualne koszty do poniesienia. Istotne jest, aby obie strony były świadome tych kosztów i uwzględniły je w negocjacjach handlowych, aby uniknąć nieporozumień i sporów w przyszłości.
W przypadku formuły EXW, zarówno sprzedawca, jak i kupujący mają swoje indywidualne koszty do poniesienia. Istotne jest, aby obie strony były świadome tych kosztów i uwzględniły je w negocjacjach handlowych, aby uniknąć nieporozumień i sporów w przyszłości.
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[DEQ]]}} &mdash; {{i5link|a=[[DDU]]}} &mdash; {{i5link|a=[[DAF]]}} &mdash; {{i5link|a=[[DES]]}} &mdash; {{i5link|a=[[DDP]]}} &mdash; {{i5link|a=[[FAS]]}} &mdash; {{i5link|a=[[CIF]]}} &mdash; {{i5link|a=[[CIP]]}} &mdash; {{i5link|a=[[CPT]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Proteoliza]]}} }}


==Bibliografia==
==Bibliografia==
<noautolinks>
<noautolinks>
* Białecki K., Januszkiewicz W., Oręziak L. (2007), ''Leksykon handlu zagranicznego'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
* Białecki K., Januszkiewicz W., Oręziak L. (2007), ''Leksykon handlu zagranicznego'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
* Hermanowski J. (2001). Handel Zagraniczny: poradnik, Przedsiębiorstwo Konsultingowo-Gospodarcze Univers, Zielona Góra, s. 95
* Hermanowski J. (2004), ''Handel Zagraniczny: poradnik'', Przedsiębiorstwo Konsultingowo-Gospodarcze Univers, Warszawa, Zielona Góra
* [https://iccwbo.org/publication/incoterms-rules-2010/ Incoterms rules]
* Kaczmarek T., Zarzycki M. (2005), ''Poradnik Eksportera'', Branta, Bydgoszcz - Warszawa
* Kaczmarek T., Zarzycki M. (2005), ''Poradnik Eksportera'', Branta, Bydgoszcz - Warszawa
* Malfliet J. (2011) [https://biblio.ugent.be/publication/1212622/file/1212631 Incoterms 2010 and the mode of transport: how to choose the right term], Ghent University, Belgium
* Malfliet J. (2011), ''[https://biblio.ugent.be/publication/1212622/file/1212631 Incoterms 2010 and the mode of transport: how to choose the right term]'', Ghent University, Belgium
* Materiały pochodzące z opracowań Międzynarodowej Organizacji Handlu, w tym:
* Ramberg J. (2011), ''[https://halleycables.com/img/cms/INCOTERMS%202010%20Guide.pdf ICC Guide to Incoterms 2010]'', ICC Services Publications, nr 720E
* Ramberg J. (2011) [https://halleycables.com/img/cms/INCOTERMS%202010%20Guide.pdf ICC Guide to Incoterms 2010], ICC Services Publications
* Ramberg J. (2011), ''[https://halleycables.com/img/cms/INCOTERMS%202010%20Guide.pdf ICC Guide to Incoterms 2010]'', ICC Services Publications, nr 720E
* Wierzbicki W. (1992). Jak i za co płacić w handlu zagranicznym, INFO-TRADE & Gdańska Grupa Promocyjna S.A, Gdańsk
* Wierzbicki W. (1992), ''Jak i za co płacić w handlu zagranicznym'', INFO-TRADE & Gdańska Grupa Promocyjna S.A, Gdańsk
* Witkowski J., Skowrońska A. (2015). Strategie i logistyka w warunkach kryzysu, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 382, s. 251
* Witkowski J., Skowrońska A. (2015), ''Strategie i logistyka w warunkach kryzysu'', Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 382
* Zielińska-Głębocka A., Rynarzewski T. (2006). Międzynarodowe stosunki gospodarcze. Teoria wymiany i polityki handlu międzynarodowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 12
* Zielińska-Głębocka A., Rynarzewski T. (2006), ''Międzynarodowe stosunki gospodarcze. Teoria wymiany i polityki handlu międzynarodowego'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
</noautolinks>
</noautolinks>



Aktualna wersja na dzień 08:37, 20 lis 2023

EXW - Ex Works … named place (Z zakładu … wymienione z nazwy miejsce) to formuła handlowa, należąca do zbioru międzynarodowych reguł handlu (incoterms). Jako jedyna formuła, EXW należy do grupy E, w której to obowiązki sprzedawcy ograniczone są do minimum.

Moment dostarczenia towaru

Momentem dostarczenia towaru uznaje się pozostawienie go do dyspozycji kupującego na swoim terenie lub w umówionym miejscu (wytwórnia, pole magazyn, zakład itp.). Sprzedający nie jest również zobowiązany do załadunku towaru oraz odprawy celnej w eksporcie.

Obowiązki sprzedającego

Formuła ta ogranicza obowiązki sprzedającego do minimum, ponieważ wydatki i ryzyko związane z towarem ponosi do momentu oddania go do dyspozycji kupującego na terenie swojego przedsiębiorstwa lub w innym wskazanym miejscu.

  • dostarczenie towaru wraz z fakturą handlową zgodnie z umową sprzedaży oraz innymi dokumentami zgodności, jakie wymaga umowa,
  • udzielenie kupującemu na jego żądanie, ryzyko i koszt pomocy w uzyskaniu upoważnienia niezbędnego przy eksporcie towaru,
  • musi dostarczyć towar do dyspozycji kupującego, w wyznaczone z nazwy miejsce oraz uzgodnionym dniu lub okresie,
  • ponosi wszelkie ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru oraz koszty, aż do momentu jego dostarczenia w wyznaczone z nazwy miejsce oraz uzgodnionym dniu lub okresie,
  • zawiadomienie kupującego o terminie postawienia towaru do dyspozycji,
  • ponosi wszystkie opłaty związane z czynnościami sprawdzającymi towar (sprawdzenie jakości, mierzenie, ważenie, liczenie), niezbędnych do postawienia towaru do dyspozycji kupującego,
  • udzielenie sprzedającemu wszelkiej pomocy w uzyskaniu dokumentów niezbędnych do przy załatwianiu formalności eksportowych, importowych lub tranzytowych,
  • udzielenie informacji koniecznych do ubezpieczenia towaru.

Obowiązki kupującego

Kupujący ponosi ryzyko utraty lub zniszczenia towaru, jak i dodatkowe koszty występujące po dostarczeniu towaru przez sprzedającego w wyznaczone miejsce i w określonym czasie.

  • zapłacenie za towar, cenę uzgodnioną w umowie,
  • uzyskanie na własne ryzyko i koszt dokumentacji upoważniającej do eksportu oraz dokonać wszystkich formalności celnych przy eksporcie, imporcie lub tranzycie,
  • musi przyjąć towar, kiedy został on dostarczony do jego dyspozycji przez sprzedającego, w wyznaczone z nazwy miejsce oraz uzgodnionym dniu lub okresie,
  • ponosi wszelkie koszty i ryzyko związane z towarem od chwili jego dostarczenia zgodnie z umową,
  • ponosi wszystkie dodatkowe koszty związane z nieodebraniem towaru,
  • ponosi koszty za cła, podatki i inne opłaty, dodatkowo musi zwrócić sprzedającemu koszty które ten poniósł udzielając sprzedającemu pomocy przy załatwianiu dokumentacji eksportowych, importowych lub tranzytowych.

Formy transportu

Ta formuła może być stosowana w odniesieniu do wszystkich form transportu, nie wymaga też umowy ubezpieczenia transportu.

Dodatkowe warunki

Ta formuła nie może być używana, jeżeli kupujący nie jest w stanie bezpośrednio lub pośrednio spełnić formalności eksportowych.

Czynniki wpływające na wybór formuły EXW

Wybór formuły EXW jako warunku dostawy zależy od wielu czynników. Jednym z najważniejszych czynników jest kontrola nad procesem transportu towaru. Jeśli kupujący ma własne środki transportu lub korzysta z usług własnego przewoźnika, formuła EXW może być korzystna, ponieważ daje większą kontrolę nad organizacją transportu. Kupujący może negocjować lepsze warunki transportu lub dostosować transport do swoich indywidualnych potrzeb.

Innym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę przy wyborze formuły EXW, jest doświadczenie i wiedza w zakresie międzynarodowego handlu i transportu towarów. Formuła EXW wymaga od kupującego większego zaangażowania i odpowiedzialności w organizacji transportu. Jeśli kupujący nie ma wystarczającego doświadczenia lub wiedzy, może być trudno zorganizować transport towaru w sposób efektywny i zminimalizować ryzyko.

Koszty również odgrywają istotną rolę przy wyborze formuły EXW. W ramach formuły EXW, kupujący ponosi wszystkie koszty związane z transportem towaru. Dlatego też, jeśli koszty transportu są wysokie lub istnieje ryzyko dodatkowych opłat, formuła EXW może być mniej korzystna. Kupujący musi dokładnie obliczyć wszystkie koszty i zyski związane z wyborem formuły EXW przed podjęciem decyzji.

Podsumowując, formuła EXW jest popularnym warunkiem dostawy w międzynarodowej sprzedaży towarów. Jest to warunek, który wymaga od kupującego większej odpowiedzialności i zaangażowania w organizacji transportu towaru. Wybór formuły EXW zależy od wielu czynników, takich jak kontrola nad procesem transportu, doświadczenie i wiedza w zakresie międzynarodowego handlu oraz koszty. Zarówno sprzedawca, jak i kupujący muszą dokładnie zrozumieć swoje prawa i obowiązki w ramach formuły EXW i dokładnie przeanalizować wszystkie aspekty, zanim podejmą decyzję.

Zalety i wady formuły EXW

Formuła EXW (Ex Works) umożliwia sprzedawcy ograniczenie obowiązków i kosztów związanych z transportem. Zgodnie z tą formułą, sprzedawca ma jedynie obowiązek dostarczenia towaru do swojego zakładu lub innego wskazanego miejsca. Odpowiedzialność za organizację transportu i pokrycie związanych z nim kosztów spoczywa na kupującym. Dzięki temu sprzedawca może skupić się na swojej głównej działalności, a także zminimalizować ryzyko związanego z transportem towarów.

Formuła EXW daje sprzedawcy większą kontrolę nad procesem sprzedaży. Sprzedawca może samodzielnie zarządzać etapami produkcji, przygotowania towaru do wysyłki i przekazywania go kupującemu. Dzięki temu może dokładnie monitorować każdy etap i zapewnić, że towar jest w pełni zgodny z oczekiwaniami kupującego. Większa kontrola nad procesem sprzedaży może przyczynić się do zwiększenia satysfakcji klienta i budowania trwałych relacji biznesowych.

Formuła EXW daje kupującemu możliwość wyboru własnego transportu, co pozwala mu dostosować proces dostawy do swoich preferencji i potrzeb. Kupujący może wybrać najbardziej dogodne i efektywne rozwiązanie, aby zminimalizować koszty i zwiększyć efektywność transportu. Ponadto, kupujący ma pełną kontrolę nad kosztami związanych z transportem, co pozwala mu lepiej zarządzać budżetem i negocjować korzystne warunki z dostawcami usług transportowych.

Kupujący, korzystając z formuły EXW, może spodziewać się szybszej dostawy towaru. Ponieważ to on jest odpowiedzialny za organizację transportu, może podjąć działania mające na celu przyspieszenie procesu dostawy. Może zdecydować się na bardziej efektywne środki transportu lub skrócić czas oczekiwania na dostarczenie towaru. Szybsza dostawa towaru może mieć istotne znaczenie w przypadku pilnych zamówień lub sytuacji, w których czas jest kluczowy dla sukcesu biznesu.

Wady formuły EXW dla sprzedawcy

Formuła EXW wiąże się z większą odpowiedzialnością i ryzykiem dla kupującego. Sprzedawca ma obowiązek dostarczyć towar do wyznaczonego miejsca, ale nie ponosi odpowiedzialności za dalsze etapy transportu. Oznacza to, że kupujący ponosi ryzyko związane z transportem, w tym straty, uszkodzenia lub opóźnienia. Sprzedawca może uniknąć niektórych kosztów i ryzyka, ale kosztem tego jest przeniesienie odpowiedzialności na kupującego.

Sprzedawca korzystający z formuły EXW musi zorganizować transport towaru do wskazanego miejsca. To wymaga dodatkowego nakładu pracy i czasu, aby zorganizować odpowiedni środek transportu, zapewnić odpowiednie zabezpieczenie towaru i spełnić wszelkie wymogi dotyczące odprawy celnej. Organizacja transportu i odprawy celnej może być skomplikowana i czasochłonna, co może stanowić wyzwanie dla sprzedawcy.

Wady formuły EXW dla kupującego

Formuła EXW ogranicza kontrolę kupującego nad procesem sprzedaży. Kupujący jest odpowiedzialny za organizację transportu i ponosi ryzyko związane z dostawą towaru. Oznacza to, że kupujący może mieć ograniczoną kontrolę nad terminem dostawy, jakością transportu i bezpieczeństwem towaru. Jest zależny od decyzji sprzedawcy dotyczących przygotowania towaru do wysyłki i przekazania go do transportu. Ograniczona kontrola nad procesem sprzedaży może wpływać na satysfakcję klienta i efektywność działalności biznesowej.

Kupujący, wybierając formułę EXW, musi ponieść dodatkowe koszty i ryzyko związane z organizacją transportu. Koszty związane z transportem, w tym opłaty za usługi transportowe, ubezpieczenie towaru i inne koszty operacyjne, mogą wpływać na rentowność operacji. Ponadto, kupujący ponosi ryzyko związane z transportem, takie jak straty, uszkodzenia lub opóźnienia, które mogą generować dodatkowe koszty i niekorzystnie wpływać na proces sprzedaży.

Zarządzanie ryzykiem w formule EXW

W ramach formuły EXW (Ex Works) odpowiedzialność za transport towaru spoczywa na nabywcy. To oznacza, że nadawca jest zobowiązany jedynie dostarczyć towar w ustalonym miejscu, natomiast ryzyko jego utraty lub uszkodzenia przechodzi na nabywcę w momencie opuszczenia miejsca dostawy.

Ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru jest istotnym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę podczas zarządzania w ramach formuły EXW. Aby zminimalizować to ryzyko, nabywca powinien podjąć odpowiednie środki ostrożności. Przede wszystkim, powinien dokładnie sprawdzić stan towaru w momencie odbioru, aby w razie potrzeby zgłosić reklamację lub domagać się odszkodowania od przewoźnika.

Ponadto, nabywca może zdecydować się na ubezpieczenie transportu towaru. Polisa ubezpieczeniowa zapewni mu ochronę finansową w przypadku utraty lub uszkodzenia towaru w trakcie transportu. Warto zauważyć, że ubezpieczenie transportu może być szczególnie istotne, jeśli towar jest cenny lub podatny na uszkodzenia.

Kolejnym istotnym ryzykiem związanym z transportem towaru w ramach formuły EXW są opóźnienia w dostawie. Ponieważ nadawca nie jest odpowiedzialny za organizację transportu, istnieje ryzyko, że nabywca będzie musiał czekać na dostawę towaru, co może negatywnie wpłynąć na jego działalność.

Aby zarządzać ryzykiem opóźnień w dostawie, nabywca może podjąć kilka działań. Przede wszystkim, powinien dokładnie planować swoje zamówienia i zwracać uwagę na terminy dostaw ustalone z dostawcami. W przypadku, gdy występują opóźnienia, nabywca powinien być gotowy na reagowanie i podejmowanie działań, które pozwolą mu zminimalizować negatywne skutki opóźnienia, na przykład poprzez negocjacje z dostawcą lub poszukiwanie alternatywnych źródeł zaopatrzenia.

Ubezpieczenie transportu towaru jest jedną z metod zarządzania ryzykiem w ramach formuły EXW. Dzięki polisie ubezpieczeniowej nabywca może zabezpieczyć się finansowo w przypadku utraty lub uszkodzenia towaru w trakcie transportu. Wybór odpowiedniego ubezpieczyciela i zakresu polisy jest istotny, dlatego warto skonsultować się z ekspertem w dziedzinie ubezpieczeń.

Kolejną metodą zarządzania ryzykiem w formule EXW jest dokładny wybór wiarygodnych partnerów logistycznych. Nabywca powinien współpracować z renomowanymi przewoźnikami i dostawcami, którzy mają doświadczenie w obszarze transportu i są w stanie zapewnić terminową dostawę towaru. Przed podjęciem współpracy warto przeprowadzić dokładne badania rynku i sprawdzić opinie innych klientów, aby mieć pewność co do wiarygodności i jakości usług partnerów logistycznych.

Koszty związane z formułą EXW

W formule EXW (Ex Works) sprzedawca jest zobowiązany do przygotowania towaru do odbioru przez kupującego w swoim zakładzie lub innym wyznaczonym miejscu. Jednakże, sprzedawca ponosi pewne koszty związane z czynnościami sprawdzającymi towar przed jego wydaniem.

Koszty te mogą obejmować przegląd i testowanie towaru, aby upewnić się, że jest on zgodny z zamówieniem i spełnia określone standardy jakości. Dodatkowo, sprzedawca może być zobowiązany do zapewnienia odpowiedniego opakowania, etykietowania i oznakowania towaru, co również wiąże się z kosztami.

Ważne jest, aby sprzedawca dokładnie określił w umowie, jakie czynności sprawdzające towar są objęte kosztami i jakie mogą być dodatkowo naliczane. Należy uwzględnić również koszty ewentualnych napraw lub poprawek, które mogą być konieczne przed wydaniem towaru.

W formule EXW, sprzedawca jest odpowiedzialny za przygotowanie i dostarczenie niezbędnej dokumentacji eksportowej. Koszty związane z tym procesem mogą obejmować:

  • Opracowanie faktury eksportowej, która jest niezbędna do celów księgowych i celnych. Faktura powinna zawierać wszystkie niezbędne informacje, takie jak nazwa i adres sprzedawcy i kupującego, opis towaru, wartość handlowa, numery rachunków bankowych itp.
  • Przygotowanie listu przewozowego (AWB lub B/L), który jest dokumentem potwierdzającym odbiór i przewiezienie towaru. W zależności od rodzaju towaru i środka transportu, mogą być stosowane różne rodzaje listów przewozowych.
  • Uzyskanie innych dokumentów eksportowych, takich jak certyfikaty pochodzenia towaru, świadectwa jakości, świadectwa zdrowia, itp. W zależności od rodzaju towaru i kraju docelowego, mogą być wymagane różne dokumenty.

Sprzedawca powinien pamiętać, że koszty związane z dokumentacją eksportową mogą się różnić w zależności od kraju, do którego eksportuje towar, oraz od specyfiki towaru.

W formule EXW, kupujący jest odpowiedzialny za zorganizowanie i poniesienie kosztów transportu towaru z miejsca, w którym został on przygotowany przez sprzedawcę, do miejsca docelowego. Koszty transportu towaru mogą być znaczącym elementem całkowitego kosztu transakcji.

Kupujący musi podjąć decyzję dotyczącą wyboru środka transportu - czy to będzie transport drogowy, morski, lotniczy czy kolejowy. Wybór ten zależy od wielu czynników, takich jak odległość, rodzaj towaru, termin dostawy, koszty transportu, itp.

Dodatkowo, kupujący ponosi koszty związane z ubezpieczeniem towaru podczas transportu. To ważne zabezpieczenie chroni kupującego przed ryzykiem utraty lub uszkodzenia towaru w trakcie przewozu.

Kupujący jest również odpowiedzialny za poniesienie kosztów związanych z odprawą celną i importem towaru do kraju docelowego. Koszty te mogą obejmować opłaty celne, podatki importowe, cła, podatki VAT, opłaty za usługi pośredników celnych itp.

W zależności od kraju docelowego i rodzaju towaru, mogą być stosowane różne przepisy i stawki celne. Kupujący musi być świadomy tych kosztów i uwzględnić je w swoim budżecie zakupowym.

Dobrze jest skonsultować się z pośrednikiem celno-spedycyjnym lub specjalistą ds. handlu zagranicznego, aby uzyskać dokładne informacje dotyczące kosztów odprawy celnej i importu.

W przypadku formuły EXW, zarówno sprzedawca, jak i kupujący mają swoje indywidualne koszty do poniesienia. Istotne jest, aby obie strony były świadome tych kosztów i uwzględniły je w negocjacjach handlowych, aby uniknąć nieporozumień i sporów w przyszłości.


EXWartykuły polecane
DEQDDUDAFDESDDPFASCIFCIPCPTProteoliza

Bibliografia

  • Białecki K., Januszkiewicz W., Oręziak L. (2007), Leksykon handlu zagranicznego, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Hermanowski J. (2004), Handel Zagraniczny: poradnik, Przedsiębiorstwo Konsultingowo-Gospodarcze Univers, Warszawa, Zielona Góra
  • Kaczmarek T., Zarzycki M. (2005), Poradnik Eksportera, Branta, Bydgoszcz - Warszawa
  • Malfliet J. (2011), Incoterms 2010 and the mode of transport: how to choose the right term, Ghent University, Belgium
  • Ramberg J. (2011), ICC Guide to Incoterms 2010, ICC Services Publications, nr 720E
  • Ramberg J. (2011), ICC Guide to Incoterms 2010, ICC Services Publications, nr 720E
  • Wierzbicki W. (1992), Jak i za co płacić w handlu zagranicznym, INFO-TRADE & Gdańska Grupa Promocyjna S.A, Gdańsk
  • Witkowski J., Skowrońska A. (2015), Strategie i logistyka w warunkach kryzysu, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 382
  • Zielińska-Głębocka A., Rynarzewski T. (2006), Międzynarodowe stosunki gospodarcze. Teoria wymiany i polityki handlu międzynarodowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa


Autor: Kamil Budzyński, Konrad Zawartka