Histereza

Histereza na rynku pracy oznacza, że zmiany krótkoterminowe na rynku pracy mogą mieć trwały wpływ na długoterminowe wskaźniki zatrudnienia i bezrobocia.

Jednym z kluczowych czynników powodujących histerezę na rynku pracy jest struktura rynku. Jeśli rynek pracy jest elastyczny, czyli łatwo reaguje na zmiany popytu i podaży pracy, to histereza jest mniej prawdopodobna. Jednak w przypadku, gdy rynek pracy jest sztywny, np. ze względu na regulacje prawne, układy zbiorowe pracy czy trudności w dostosowaniu się pracowników do nowych warunków, histereza może wystąpić. Przykładem jest sytuacja, w której wzrost bezrobocia spowodowany kryzysem gospodarczym prowadzi do wzrostu strukturalnego bezrobocia, a następnie nawet po ustąpieniu kryzysu, bezrobocie nie powraca do poziomu sprzed kryzysu.

Histereza na rynku pracy ma poważne konsekwencje dla gospodarki. Przede wszystkim, trwałe bezrobocie powoduje utratę umiejętności i doświadczenia przez bezrobotnych, co prowadzi do ich deprecjacji na rynku pracy. Ponadto, histereza może prowadzić do nierówności społecznych, gdyż grupy pracowników, które najbardziej cierpią na skutek bezrobocia, mogą być trwale wykluczone z rynku pracy.

Histereza na rynku pracy może również powodować trudności w powrocie do wzrostu gospodarczego po kryzysie. Jeśli rynek pracy jest sztywny i występuje trwałe bezrobocie, to trudniej jest firmom zwiększyć produkcję i zatrudnienie po ustąpieniu kryzysu. W rezultacie, tempo wzrostu gospodarczego może być niższe niż oczekiwane.

Aby ograniczyć histerezę na rynku pracy, konieczne jest podejmowanie odpowiednich działań politycznych. Przede wszystkim, istotne jest stworzenie elastycznego rynku pracy, który umożliwi szybką adaptację do zmian gospodarczych. Ponadto, inwestycje w edukację i szkolenia mogą pomóc bezrobotnym w poprawie swoich umiejętności i zwiększeniu swojej atrakcyjności na rynku pracy. Wreszcie, wsparcie dla przedsiębiorczości i tworzenia nowych miejsc pracy może przyczynić się do zmniejszenia bezrobocia i histerezy na rynku pracy.

Histereza na rynku pracy jest złożonym i wielowymiarowym zjawiskiem, które wymaga uwzględnienia różnych czynników i kontekstu. Zrozumienie histerezy na rynku pracy jest istotne dla efektywnego zarządzania gospodarką i podejmowania odpowiednich działań politycznych w celu ograniczenia jej negatywnych skutków.

Przyczyny histerezy w gospodarce

Zmiany technologiczne

Zmiany technologiczne są jednym z głównych czynników powodujących histerezę w gospodarce. Wprowadzenie nowych technologii może prowadzić do trwałych zmian strukturalnych na rynku pracy, które mają istotny wpływ na poziom zatrudnienia i produkcji. Na przykład, automatyzacja i robotyzacja procesów produkcyjnych mogą znacznie zwiększyć wydajność i konkurencyjność przedsiębiorstw, ale także prowadzić do redukcji zatrudnienia. Tego rodzaju zmiany mają charakter trwały i mogą wpływać na gospodarkę przez wiele lat.

Dodatkowo, nowe technologie mogą również tworzyć zupełnie nowe sektory i miejsca pracy. Przykładowo, rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych stworzył ogromne możliwości w sektorze usług informatycznych i telekomunikacyjnych. Jednakże, proces adaptacji do tych zmian może być powolny, co powoduje, że gospodarka doświadcza histerezy w dostosowaniu się do nowych warunków.

Polityka fiskalna i monetarna

Decyzje podejmowane przez władze monetarne i fiskalne również mogą mieć długotrwałe skutki na gospodarkę, co prowadzi do histerezy. Polityka monetarna, takie jak zmiany stóp procentowych, ma wpływ na koszty finansowania przedsiębiorstw i konsumentów. Jeśli bank centralny podniesie stopy procentowe, prowadzi to do wzrostu kosztów kredytu, co hamuje inwestycje i konsumpcję. Jednakże, efekty takich zmian mogą być opóźnione i trwać przez dłuższy czas, nawet po tym, gdy polityka zostanie zmieniona. To powoduje histerezę, gdzie gospodarka nadal odczuwa skutki poprzednich decyzji politycznych.

Podobnie, polityka fiskalna, takie jak zmiany poziomu wydatków publicznych czy podatków, ma wpływ na popyt w gospodarce. Na przykład, zmniejszenie wydatków publicznych może prowadzić do spadku popytu i produkcji w krótkim okresie. Jednakże, efekty takich zmian mogą być trwałe i prowadzić do histerezy, gdzie gospodarka nie powraca do wcześniejszego poziomu produkcji nawet po poprawie sytuacji fiskalnej.

Zmiany strukturalne na rynku pracy

Zmiany strukturalne na rynku pracy są kolejnym czynnikiem przyczyniającym się do histerezy w gospodarce. Przykładowo, wzrost elastycznych form zatrudnienia, takich jak umowy o pracę na czas określony czy umowy o dzieło, może prowadzić do większej niepewności zatrudnienia i niższych płac. To z kolei może wpływać na konsumpcję i popyt w gospodarce. Ponadto, rosnący udział sektora usług w gospodarce może prowadzić do zmniejszenia zatrudnienia w sektorze przemysłowym, co powoduje długotrwałe zmiany strukturalne.

Histereza wynikająca z zmian strukturalnych na rynku pracy może być szczególnie trudna do przezwyciężenia. Przez pewien czas gospodarka może doświadczać niezgodności między umiejętnościami pracowników a wymaganiami nowych miejsc pracy. To prowadzi do trudności w dostosowaniu się do nowych warunków i powoduje, że histereza utrzymuje się przez dłuższy okres czasu.

Konsekwencje histerezy dla polityki gospodarczej

Poziom inwestycji

Histereza, będąc procesem opóźnionym i trudnym do odwrócenia, może mieć negatywny wpływ na poziom inwestycji w gospodarce. Głównym powodem tego jest brak pewności przedsiębiorstw co do długoterminowego wzrostu popytu. Jeśli przedsiębiorstwa obserwują niski popyt na swoje produkty lub usługi przez dłuższy okres czasu, mogą wycofać się z planowanych inwestycji lub ograniczyć ich skalę. Histereza może prowadzić do utrzymywania się niskiego poziomu inwestycji nawet wtedy, gdy popyt zaczyna się ożywiać. Przedsiębiorstwa mogą obawiać się, że wzrost popytu jest tylko chwilowy i nie wystarczająco trwały, aby zainwestować w rozbudowę swoich możliwości produkcyjnych.

Aby zniwelować negatywne skutki histerezy dla poziomu inwestycji, polityka gospodarcza może skupić się na zwiększaniu pewności przedsiębiorstw co do długoterminowego wzrostu popytu. Może to obejmować działania mające na celu promowanie stabilności gospodarczej, takie jak: polityka fiskalna prowadząca do utrzymania stabilności podatkowej, polityka monetarna zapewniająca stabilność cen oraz zachęcanie do innowacji i rozwoju technologicznego, które mogą stymulować wzrost popytu.

Inflacja

Histereza może mieć również wpływ na inflację w gospodarce. Zmiany krótkoterminowe, takie jak wzrost popytu, mogą prowadzić do wzrostu inflacji, jeśli gospodarka działa na granicy swojej zdolności produkcyjnej. Histereza może powodować, że gospodarka będzie dążyć do osiągnięcia swojego maksymalnego potencjału produkcyjnego, co może prowadzić do wzrostu kosztów produkcji, a w rezultacie do wzrostu cen.

Polityka gospodarcza może próbować kontrolować inflację związana z histerezą poprzez stosowanie instrumentów polityki monetarnej i fiskalnej. Na przykład, podniesienie stóp procentowych przez bank centralny może zmniejszyć podaż pieniądza i ograniczyć wzrost popytu, co przyczynia się do zmniejszenia inflacji. Dodatkowo, polityka fiskalna może być stosowana w celu zmniejszenia deficytu budżetowego i ograniczenia popytu.

Równowaga handlowa

Histereza może mieć również wpływ na równowagę handlową, gdyż zmiany krótkoterminowe w produkcji i zatrudnieniu mogą wpływać na konkurencyjność i strukturę eksportu i importu. Na przykład, w okresie niskiego popytu i ograniczonej produkcji, eksport może maleć, co wpływa negatywnie na bilans handlowy. Histereza może prowadzić do utrzymywania się nierównowagi handlowej nawet wtedy, gdy gospodarka zaczyna się ożywiać.

Polityka gospodarcza może starać się wpływać na równowagę handlową związana z histerezą poprzez różne środki. Może to obejmować działania mające na celu promowanie konkurencyjności przedsiębiorstw na rynkach zagranicznych, takie jak: wspieranie eksportu poprzez programy promocyjne, ulgi podatkowe dla eksporterów oraz inwestycje w badania i rozwój, które mogą przyczynić się do rozwoju nowych konkurencyjnych produktów lub usług na rynkach międzynarodowych. Dodatkowo, polityka handlowa może być stosowana w celu regulacji importu i eksportu w zależności od bieżących potrzeb gospodarczych.

Histereza ma zatem istotne konsekwencje dla polityki gospodarczej, zarówno na poziomie inwestycji, inflacji, jak i równowagi handlowej. Zrozumienie tych konsekwencji jest istotne dla opracowania skutecznych strategii polityki gospodarczej, które mogą pomóc w minimalizowaniu negatywnych skutków histerezy i stymulowaniu trwałego wzrostu gospodarczego.

Model "Swoi" oraz "Obcy" ("Insider - outsider")

Model "Swoi" oraz "Obcy" jest jednym z najbardziej znanych modeli histerezy, który opisuje wpływ grupy pracowników już zatrudnionych (insiderów) na kształtowanie płac i poziomu zatrudnienia dla nowych pracowników (outsiderów). Zgodnie z tym modelem, insiderzy starają się utrzymać wysokie płace i zapobiegać zwiększaniu poziomu zatrudnienia w celu ochrony swoich interesów. Działają one jako zorganizowana grupa, która wykorzystuje swoją pozycję i wpływy, aby chronić swoje przywileje. Ograniczanie dostępu nowych pracowników do rynku pracy prowadzi do wzrostu bezrobocia i trudności w znalezieniu pracy.

Model ten został zaprezentowany przez George'a Akerlofa w 1982 roku i od tego czasu jest szeroko stosowany w analizie rynku pracy. Wskazuje on, że histereza może wynikać z obaw insiderów o utratę swojej pozycji, wynikającą z konkurencji ze strony outsiderów. Insiderzy mogą stosować różne taktyki, takie jak tworzenie barier wejścia na rynek pracy, utrudnianie dostępu do informacji o ofertach pracy, czy też działania zmierzające do utrzymania niskiego poziomu zatrudnienia, aby ograniczyć konkurencję.

Model "Swoi" oraz "Obcy" ma duże znaczenie dla zrozumienia procesów decyzyjnych na rynku pracy. Wskazuje on na istnienie nierównowagi między insiderami a outsiderami, która może prowadzić do utrzymywania się wysokiego poziomu bezrobocia nawet w okresach, gdy gospodarka jest w dobrym stanie. Ponadto, model ten podkreśla znaczenie wpływu struktur organizacyjnych i silnych związków zawodowych na kształtowanie polityki płacowej i poziomu zatrudnienia.

Model ubytku kapitału ludzkiego

Model ubytku kapitału ludzkiego zakłada, że długotrwałe bezrobocie prowadzi do utraty umiejętności i doświadczenia przez bezrobotnych, co wpływa na ich szanse na znalezienie pracy w przyszłości. Zgodnie z tym modelem, brak możliwości wykorzystania swoich umiejętności i doświadczenia prowadzi do ich stopniowego zaniku, co oznacza, że osoby bezrobotne tracą na wartości rynkowej.

Model ten został zaproponowany przez Gary'ego S. Beckera i Roberta J. Barro w 1986 roku. Wskazuje on, że histereza na rynku pracy wynika nie tylko z problemów strukturalnych, ale także z utraty kapitału ludzkiego przez długotrwałe bezrobocie. Osoby bezrobotne, które nie mają możliwości wykorzystania swoich umiejętności i doświadczenia, tracą na atrakcyjności dla pracodawców, co utrudnia im znalezienie pracy w przyszłości.

Model ubytku kapitału ludzkiego ma duże znaczenie dla zrozumienia długotrwałych skutków bezrobocia. Wskazuje on na konieczność działań aktywizujących i inwestycji w rozwój kompetencji zawodowych osób bezrobotnych. Ponadto, model ten podkreśla potrzebę polityki rynku pracy, która pomaga osobom bezrobotnym w utrzymaniu i rozwijaniu swojego kapitału ludzkiego, aby zwiększyć ich szanse na rynku pracy.

Model ubytku kapitału rzeczowego

Model ubytku kapitału rzeczowego opisuje wpływ braku inwestycji na zdolności produkcyjne przedsiębiorstw, co prowadzi do trwałego zmniejszenia produkcji i zatrudnienia. Zgodnie z tym modelem, histereza wynika z niewystarczających inwestycji w kapitał rzeczowy, co prowadzi do pogorszenia efektywności przedsiębiorstw i spadku ich konkurencyjności na rynku.

Model ten jest szeroko stosowany w analizie rozwoju gospodarczego i polityki gospodarczej. Wskazuje on, że histereza może wynikać z niedostatecznego nakładania kapitału rzeczowego, które prowadzi do utraty zdolności produkcyjnych przedsiębiorstw. Brak odpowiednich inwestycji w maszyny, urządzenia, infrastrukturę czy badania i rozwój może prowadzić do trwałego zmniejszenia produkcji i zatrudnienia, nawet po ustąpieniu czynników powodujących początkową utratę zatrudnienia.

Model ubytku kapitału rzeczowego ma duże znaczenie dla zrozumienia długotrwałych skutków braku inwestycji w gospodarce. Wskazuje on na potrzebę stymulowania inwestycji i tworzenia korzystnego dla przedsiębiorstw środowiska biznesowego. Ponadto, model ten podkreśla znaczenie polityki gospodarczej, która promuje inwestycje i rozwój kapitału rzeczowego, aby zwiększyć zdolności produkcyjne przedsiębiorstw i stymulować wzrost gospodarczy.

Model poszukiwania i niedopasowania

Model poszukiwania i niedopasowania zakłada, że histereza wynika z niedopasowania umiejętności i preferencji pracowników do dostępnych miejsc pracy. Zgodnie z tym modelem, brak odpowiednich umiejętności i preferencji pracowników może prowadzić do trudności w znalezieniu pracy i wzrostu bezrobocia strukturalnego.

Model ten jest często stosowany w analizie rynku pracy i polityki zatrudnienia. Wskazuje on, że histereza może wynikać z braku odpowiednich umiejętności i kompetencji u pracowników, które są niezgodne z wymaganiami rynku pracy. Niedopasowanie umiejętności i preferencji pracowników do dostępnych miejsc pracy prowadzi do trudności w znalezieniu pracy, nawet w okresach, gdy popyt na pracę wzrasta.

Model poszukiwania i niedopasowania ma duże znaczenie dla zrozumienia problemów strukturalnych na rynku pracy. Wskazuje on na potrzebę kształcenia i szkolenia zawodowego, które odpowiadać będą na potrzeby rynku pracy. Ponadto, model ten podkreśla znaczenie polityki zatrudnienia, która skupia się na redukcji niedopasowania umiejętności i preferencji pracowników do dostępnych miejsc pracy.

Implikacje histerezy dla polityki gospodarczej

Decyzje polityczne

Histereza, jako zjawisko opisujące oporność systemu gospodarczego na zmiany, ma istotne implikacje dla polityki gospodarczej. Jedną z tych implikacji jest konieczność uwzględnienia trwałych skutków krótkoterminowych zmian w podejmowaniu decyzji politycznych.

Tradycyjnie podejmuje się decyzje polityczne na podstawie krótkoterminowych efektów zmian w gospodarce. Jednak histereza wskazuje, że nawet krótkoterminowe zmiany mogą mieć trwałe skutki, które mogą wpływać na gospodarkę przez dłuższy okres czasu. Na przykład, jeśli gospodarka zostanie poddana szokowi popytowemu, na przykład spadkowi inwestycji, może to prowadzić do trwałego zmniejszenia potencjału produkcyjnego gospodarki. Oznacza to, że nawet po ustabilizowaniu się popytu, gospodarka może już nie być w stanie osiągnąć takiego samego poziomu produkcji, co miało miejsce przed szokiem popytowym.

W kontekście polityki gospodarczej oznacza to, że decyzje polityczne powinny uwzględniać trwałe skutki krótkoterminowych zmian. Politycy powinni być świadomi, że nawet pozornie niewielkie zmiany mogą mieć długotrwałe konsekwencje, które mogą wpływać na gospodarkę przez wiele lat. Dlatego ważne jest, aby analizować i prognozować te skutki przed podejmowaniem decyzji politycznych. Przykładem może być decyzja o wprowadzeniu nowych regulacji, które na krótką metę mogą przynieść pewne korzyści, ale przy niewłaściwej analizie mogą również spowodować trwałe negatywne efekty dla gospodarki.

Wymaganie skutecznego zarządzania popytem

Histereza ma również implikacje dla zarządzania popytem w ramach polityki gospodarczej. Zjawisko histerezy wskazuje, że gospodarka może być podatna na spadek popytu, który może prowadzić do negatywnych skutków, takich jak wzrost bezrobocia czy inflacji.

W kontekście histerezy, utrzymanie stabilnego poziomu popytu staje się kluczowe. Wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy są zależne od odpowiedniego poziomu popytu na produkty i usługi. Jeśli popyt spadnie, może to prowadzić do obniżenia produkcji, co z kolei może prowadzić do wzrostu bezrobocia. Ponadto, spadek popytu może również prowadzić do spadku cen, co z kolei może doprowadzić do deflacji. W przypadku histerezy, deflacja może mieć długotrwałe negatywne skutki dla gospodarki, prowadząc do zmniejszenia inwestycji i wzrostu zadłużenia.

Dlatego też, polityka gospodarcza powinna dążyć do skutecznego zarządzania popytem, aby uniknąć spadku popytu i innych negatywnych skutków. Oznacza to, że politycy powinni podejmować działania mające na celu utrzymanie stabilnego poziomu popytu, na przykład poprzez odpowiednie regulacje, stymulowanie inwestycji czy promowanie wzrostu konsumpcji. Ważne jest, aby polityka gospodarcza uwzględniała nie tylko krótkoterminowe efekty zmian w popycie, ale także ich wpływ na długoterminowy rozwój gospodarki.

Histereza jest zjawiskiem, które wymaga uwagi i zrozumienia ze strony polityków gospodarczych. Świadomość trwałych skutków krótkoterminowych zmian oraz konieczność skutecznego zarządzania popytem mogą przyczynić się do bardziej stabilnego i zrównoważonego rozwoju gospodarki.

Rozwiązania histerezy

Programy aktywizacji zawodowej bezrobotnych

Jednym z przykładów rozwiązań histerezy jest wprowadzenie programów aktywizacji zawodowej dla bezrobotnych. Takie programy mają na celu pomóc osobom bez pracy znaleźć zatrudnienie oraz zwiększyć ich umiejętności i kwalifikacje. Istnieje wiele różnych inicjatyw, które oferują szkolenia zawodowe, doradztwo zawodowe, wsparcie podczas poszukiwania pracy, a także pomoc w pisaniu CV i rozwijaniu umiejętności interpersonalnych.

Programy aktywizacji zawodowej często uwzględniają lokalne potrzeby rynku pracy i starają się dostosować ofertę szkoleń do aktualnych wymagań i trendów. Mogą to być programy szkoleniowe w zakresie nowych technologii, umiejętności cyfrowych, zarządzania projektami, negocjacji czy przedsiębiorczości. W ramach tych programów bezrobotni mają możliwość zdobycia praktycznych umiejętności, które są niezbędne na współczesnym rynku pracy.

Podnoszenie kwalifikacji pracowników

Kolejnym rozwiązaniem histerezy jest podnoszenie kwalifikacji pracowników, aby lepiej odpowiadać na zmieniające się wymagania rynku pracy. W obliczu dynamicznych zmian technologicznych i gospodarczych, nieustanne doskonalenie umiejętności staje się kluczowe dla utrzymania konkurencyjności na rynku pracy. Pracownicy, którzy stale rozwijają swoje umiejętności, mają większe szanse na znalezienie i utrzymanie atrakcyjnej pracy.

Wspieranie podnoszenia kwalifikacji pracowników może obejmować różne formy, takie jak kursy i szkolenia zawodowe, studia podyplomowe, a także udział w konferencjach i warsztatach branżowych. Ważne jest również zachęcanie pracodawców do inwestowania w rozwój swojej kadry poprzez oferowanie programów rozwoju kompetencji, stypendiów edukacyjnych czy wsparcia finansowego dla pracowników chcących podjąć dalsze kształcenie.

Zwiększenie mobilności siły roboczej

Innym rozwiązaniem dla histerezy jest zwiększenie mobilności siły roboczej poprzez ułatwianie przepływu pracowników między sektorami i regionami. Często zdarza się, że w jednym sektorze gospodarki występuje nadmiar pracowników, podczas gdy w innym jest niedobór. W takich przypadkach ważne jest, aby pracownicy mieli możliwość przeniesienia się do sektorów, w których występuje większe zapotrzebowanie na ich umiejętności.

Aby zwiększyć mobilność siły roboczej, niezbędne jest ułatwienie procesu relokacji, czyli przeniesienia się pracowników z jednego regionu do drugiego. Ważne jest również, aby pracownicy mieli dostęp do informacji na temat dostępnych miejsc pracy, warunków zatrudnienia, a także wsparcia w procesie adaptacji do nowego otoczenia.

Reforma systemu zasiłków dla bezrobotnych

Innym rozwiązaniem, które może przeciwdziałać histerezie, jest reforma systemu zasiłków dla bezrobotnych. Często zdarza się, że osoby korzystające z zasiłków dla bezrobotnych są zniechęcone do szybkiego powrotu na rynek pracy, ponieważ utrzymując się z zasiłków mają niższe motywacje do poszukiwania i podjęcia pracy.

Reforma systemu zasiłków dla bezrobotnych może polegać na wprowadzeniu zachęt finansowych, które motywują do szybkiego powrotu do pracy. Przykłady takich zachęt mogą obejmować stopniowe zmniejszanie wysokości zasiłków wraz z upływem czasu, premiowanie aktywnych poszukiwań pracy, a także oferowanie dodatkowych świadczeń dla osób, które podjęły pracę. Ważne jest, aby system zasiłków był sprawiedliwy i jednocześnie zachęcał do aktywnego uczestnictwa na rynku pracy.

Subsydiowanie pracodawców zatrudniających bezrobotnych

Ostatnim przykładem rozwiązania histerezy jest subsydiowanie pracodawców zatrudniających bezrobotnych. Często pracodawcy obawiają się zatrudniania osób bezrobotnych ze względu na ryzyko związane z ich brakiem doświadczenia lub nieznaną jakością ich umiejętności. Subsydiowanie pracodawców może pomóc w zmniejszeniu tych obaw, ponieważ oferuje im finansowe ulgi, które zmniejszają koszty zatrudnienia bezrobotnych.

Takie subsydia mogą obejmować częściowe pokrycie kosztów wynagrodzenia, zwolnienia z niektórych opłat czy ulgi podatkowe dla pracodawców zatrudniających bezrobotnych. Dzięki temu pracodawcy zyskują większą motywację do angażowania się w proces zatrudniania osób bezrobotnych, co z kolei zwiększa szanse tych osób na znalezienie pracy.

Histereza — artykuły polecane

Wstrząs popytowy — Ryzyko kadrowe — Bezrobocie — Przyczyny bezrobocia — Bezrobocie strukturalne — Bezrobocie naturalne — Szok podażowy — Hipoteza płacy realnej — Bezrobocie frykcyjne

Bibliografia

• Arendt Ł. (2006), Czy w Polsce występuje efekt histerezy bezrobocia?, Gospodarka narodowa, Nr 11-12
• Begg D., Fischer S., Dornbusch R. (2007), Ekonomia. Makroekonomia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Gajderowicz T., Grotkowska G., Wincenciak L. (2012), Determinanty czasu trwania bezrobocia absolwentów w Polsce, Gospodarka narodowa, Nr 11-12
• Jadamus-Hacura M., Melich-Iwanek K. (2004), Bezzatrudnieniowy wzrost gospodarczy - przykład Polski, Studia Ekonomiczne, tom 203
• Kwiatkowski E. (2002), Bezrobocie. Podstawy teoretyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa

Autor: Joanna Poparda