Doradztwo zawodowe

Doradztwo zawodowe uzanawane jest za proces pomagania ludziom w celu lepszego zrozumienia przez nich samych siebie w odniesieniu do rodzajów pracy i środowiska pracy, by mogli podjąć właściwą decyzję przy wyborze kierunku kariery, podjęcia nowego zawodu, zmiany aktualnego zatrudnienia, lub też właściwego dostosowania zawodowego (A. Bańka, 2016, s.16)

TL;DR

Doradztwo zawodowe polega na pomaganiu ludziom w zrozumieniu siebie w kontekście pracy i wyboru kariery. Ma na celu pokazanie możliwości zawodowych, warunków pracy, sposobów poszukiwania pracy i kontaktu z pracodawcą. Korzystają z niego m.in. osoby młode, pracujące, kobiety wracające do pracy i bezrobotni. Doradztwo zawodowe może być nieprofesjonalne (oparte na emocjach) lub profesjonalne (oparte na przesłankach naukowych). Adresowane jest do osób w trudnej sytuacji zawodowej oraz instytucji tworzących rynek pracy.

Doradztwo zawodowe a doradztwo kariery

Poprzez akcentowanie roli mobilności psychicznej innym ujęciem doradztwa zawodowego jest doradztwo kariery. W tym ujęciu zaznacza się, że jest to poradnictwo będące ukierunkowane na dostosowanie się jednej osoby do rynku pracy i instytucji społecznych, odkrywanie możliwości przebiegu życia w różnych wariantach dających możliwość przekraczania granic, adaptowanie się do różnych środowisk i asymilowanie wzorców, które pozwalają na mobilność psychiczną. Głównym aspektem doradztwa kariery jest nie nastawienie na pomoc w wyobrze zawodu, lecz pokazanie możliwości życia i rozwoju po zmianie (A. Bańka, 2016, s.25) Doradztwo karier traktowane jako nauka jest skoncentrowane na rozwoju mukroteorii ale także praktyką osadzoną w teorii, operującą swoistą metateorią. (A. Cybal-Michalska, 2013, s. 19)

Cele doradztwa zawodowego

Głównym celem doradztwa zawodowego jest pokazanie i uświadomienie osobie kilku kwestii:

• możliwości i zainteresowania osoby z punktu widzenia dostosowania do zawodu,
• możliwośći zawodowe jakie ma na rynku pracy,
• jakie warunki ekonomiczne przypisywane są do konkretnych zawodów i prac,
• jakie przeciwwskazania i wyjątkowe wymagania są minimalnym poziomem a jakie najlepszym poziomem dopasowania zawodowego,
• jakie są sposoby poszukiwania pracy,
• jakie są sposoby by skontaktować się z pracodawcą. (A. Brańka, 2016, s. 16)

Wśród grup korzystających z doradztwa zawodowego wymienia się:

• osoby młode nie wiedzące jaki zawód powinny wybrać, do jakiej pracy się nadają, jaka jest dla nich najbardziej odpowiednia,
• osoby pracujące, które są zmuszone do zmiany lub dostosowania się do nowych zajęć, by unknąć długotrwałego bezrobocia jakie im grozi przez zwolnienia grupowe, przebranżowiena, postęp techniczny czy też z przyczyn osobistych (takich jak silny uraz do aktualnie wykonywanego zawodu),
• kobiety, które chcą wrócić do pracy po dłuższej nieobecności w pracy (spowodowane przede wszystkim opieką nad dziećmi),
• bezrobotni, którzy pozostają na zasiłku od dłuższego czasu, a ich kwalifikacje nie umożliwiają im zanlezienia pracy podczas okresu kiedy są uprawnieni do pobierania zasiłku, ani też w krótkim czasie po jego upływie (A. Bańka, 2016, s. 17)

Rodzaje doradztwa zawodowego

Doradztwo zawodowe jako proces pomocy ludziom możliwe jest na różne sposoby. Kiedy przybiera formę doradzania, pomagania w podjęciu decyzji na przykład przez roziców co do wyboru szkoły lub zawodu mowa o pomocy nieprofesjonalnej, która oparta jest na więzi emocjonalnej. W momencie gdy pomoc jest zorganizowana i profesjonalna opierana jest na przesłankach racjonalnych lub też naukowych. Doradztwo zawodowe można dzielić na:

• "doradztwo profesjonalne sensu sticto", co oznacza że należy do zawodów konsultingowych.
• "doradztwo profesjonalne sensu largo", oznacza to, że jest funkcją która jest częścią jakiejś innej roli zawodowej, na przykład pośrednika pracy czy też nauczyciela (A. Bańka, 2016, s. 17)

Grupy potrzebujące doradztwa zawodowego

Wśród grup do których kierowana jest oferta doradztwa w sprawie planowania kariery są osoby znajdujące się w kłopotliwej sytuacji zawodowej przez to, że są niedostatecznie poinformowane jaką drogę mogą wybrać. Znajdują się wśród tych grup także instytucje, które tworzą rynek pracy a głównie są to pracodawcy i podmioty jakie współdziałają na rynku pracy takie jak szkłoy, instytucje konsultingowe, banki czy urzędy publiczne. Pracodawca ze względu na specyfikę swoich obowiązków potrzebuje doradztwa zawodowego jako osoba będąca osamotniona w problemach lub odczuwająca niedostatek informacji. Pracodawca w tym ujęciu korzysta ze wsparcia zarówno jak pracobiorca. Instytucje które tworzą rynek pracy potrzebują doradztwa zawodowego sensu stricto by być w stanie realizować działania funkcje doradztwa zawodowego w szerszym sensie (by tworzyć "sieć instytucji doradczych" w powiązaniu z innymi instytucjami). A także powinni uwzględnić doradztwo zawodowe w obsłudze ludzi. wśród tych instytucji znajdują się szkoły, uczelnie wyższe czy prywatne firmy konsultingowe (A. Bańka, 2016, s. 17)

Doradztwo zawodowe — artykuły polecane

Kariera — Cel zawodowy — Doradca zawodowy — Kurs zawodowy — Mentor — Humanizacja pracy — Mentoring — Wolontariat — Aktywizacja zawodowa

Bibliografia

• Bańka A. (2016), Psychologiczne doradztwo karier, Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań
• Bańka A. (2016), Zawodoznawstwo Doradztwo zawodowe Pośrednictwo pracy. Psychologiczne metody i strategie pomocy bezrobotnym, Wydawnictwo SPiA, Poznań
• Cybal-Michalska A. (2013), Młodzież akademicka a kariera zawodowa, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków

Autor: Sylwia Mistarz