Zarządzanie portfelem: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
Nie podano opisu zmian
m (cleanup bibliografii i rotten links)
 
(Nie pokazano 21 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''Zarządzanie portfelem''' jest to działanie, mające na celu organizację i strategiczne dokonywanie decyzji związanych z zaangażowaniem kapitałowym tak, aby zminimalizować ryzyko oraz zwiększyć zysk.
'''[[Zarząd]]zanie [[portfel]]em''' jest kluczowym elementem skutecznego prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono [[zarządzanie]] zasobami finansowymi i niematerialnymi, które są niezbędne do osiągnięcia celów organizacji.


Często pojęciem [[portfel|portfela]] nazywamy pewien zbiór elementów (E. Piwoni-Krzeszowska, T. Małkus 2014, s. 141). Aktywne zarządzanie portfelem (ang. ''active portfolio management'') cechuje się kontrolowaniem i dokonywaniem trwałych poprawek składu portfela stosownie do aktualnych prognoz oraz analiz (J. Morajda 1999, s. 14).
==Ogólnie o zarządzaniu portfelem==
Zarządzanie portfelem polega na skutecznym zarządzaniu różnymi [[aktywa]]mi i projektami w celu zwiększenia wartości portfela i minimalizacji ryzyka. Portfel może obejmować różne rodzaje aktywów, takie jak [[akcje]], [[obligacje]], nieruchomości, a także [[projekty inwestycyjne]], [[produkt]]y lub [[usługi]]. Zarządzanie portfelem jest nieodłącznym elementem strategii zarządzania, który ma na celu optymalne wykorzystanie zasobów i generowanie wartości dla organizacji.


Literatura przedmiotu najczęściej wyróżnia dwa aspekty w odniesieniu do zarządzania portfelem:
W zarządzaniu portfelem istotne jest określenie celów inwestycyjnych i strategii, które będą służyć jako podstawowe wytyczne dla podejmowanych decyzji. [[Cele]] inwestycyjne mogą obejmować zwiększenie stopy zwrotu, minimalizację ryzyka, dywersyfikację portfela lub osiągnięcie konkurencyjnej przewagi.  
* zarządzanie [[portfel inwestycyjny|portfelem inwestycyjnym]],
* zarządzanie [[portfel projektów|portfelem projektów]].


'''Portfelem projektów''' nazywamy zestawienie projektów, które są koordynowane i opracowywane w danym przedsiębiorstwie (E. Piwoni-Krzeszowska, T. Małkus 2014, s. 141).
Kluczowym elementem zarządzania portfelem jest analiza i [[ocena]] aktywów oraz projektów. Przeprowadzenie dokładnej analizy pozwala na ocenę [[potencjał]]u i ryzyka poszczególnych aktywów i projektów. Na podstawie tych informacji można podejmować decyzje dotyczące alokacji zasobów, inwestycji w konkretny projekt lub dywersyfikacji portfela.
Zgodnie z PMI [[Project Management Institute]], “portfel projektów to zbiór projektów lub programów oraz innych inicjatyw, które zostały zgrupowane razem, aby ułatwić efektywne zarządzanie i osiąganie celów strategicznych. Projekty w portfelu są w określony sposób powiązane, najczęściej instytucjonalnie, finansowo, czasowo lub obiektowo” (M. Brzozowski 2014, s. 12). Natomiast '''zarządzanie portfelami projektów''' należy do scentralizowanego zarządzania obejmującego gromadzenie, rozpoznanie, priorytetyzację, dobór, zatwierdzanie, równoważenie, kierowanie oraz monitoring projektów (w ramach składowych portfela). Wszystkie te działania są niezbędne, aby osiągnąć wyznaczone uprzednio cele (E. Piwoni-Krzeszowska, T. Małkus 2014, s. 141).  


Jest to zatem proces analizy i alokacji zasobów przedsiębiorstwa pomiędzy projekty i programy w taki sposób, aby zrealizować planowane zamiary organizacji oraz zwiększyć wartość dla interesariuszy. Zarządzanie portfelem projektów jest intensywnym procesem decyzyjnym, w trakcie którego zestaw aktywnych projektów jest stale kontrolowany i odpowiednio dostosowywany (M. Brzozowski 2014, s. 12). Działanie te zapewnia organizacji korzystniejsze pozycjonowanie konkurencyjne, a także poprawę wydajności grup projektowych oraz adekwatne spożytkowanie zasobów, co z kolei przekłada się na redukcję wydatków związanych z  realizowanymi projektami (P. Cabała, W. Paluch 2020, s. 19).
Zarządzanie portfelem wymaga również ciągłego monitorowania i oceny [[wynik]]ów. Regularne sprawdzanie, czy osiągane wyniki są zgodne z założonymi celami, pozwala na wprowadzanie ewentualnych korekt i dostosowanie strategii zarządzania. Wprowadzenie [[system]]u raportowania i monitorowania pozwala na bieżąco śledzić [[wydajność]] portfela i podjąć odpowiednie działania w celu poprawy wyników.


Mówiąc z kolei o '''zarządzaniu portfelem inwestycyjnym''', mamy na myśli administrowanie zbiorem posiadanych papierów wartościowych, a niejednokrotnie również zestawem tzw. [[instrument pochodny|instrumentów pochodnych]] (J. Morajda 1999, s. 9).
Ważnym aspektem zarządzania portfelem jest również umiejętne [[zarządzanie ryzykiem]]. [[Inwestycje]] wiążą się zawsze z pewnym stopniem ryzyka, dlatego istotne jest identyfikowanie, ocenianie i zarządzanie tym ryzykiem. Wykorzystanie różnych narzędzi i strategii, takich jak [[dywersyfikacja]] portfela, [[hedging]] czy stosowanie technik zarządzania ryzykiem, pozwala na minimalizację strat i ochronę portfela przed potencjalnymi [[zagrożenia]]mi.
Jak podaje art. 75. ''Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi'' (Dz. U. 2005 Nr 183 poz. 1538): “'''zarządzanie portfelem''', w którego skład wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, polega na podejmowaniu i realizacji decyzji inwestycyjnych na rachunek klienta, w ramach pozostawionych przez klienta do dyspozycji zarządzającego środków pieniężnych lub instrumentów finansowych” (Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, s. 162).


Zakładanie oraz zarządzanie portfelem inwestycyjnym jest procesem wielopoziomowym i skomplikowanym. Wstępnie obejmuje wyznaczenie celów przez inwestora, następnie podjęcie wielu decyzji w związku ze strukturą portfela, [[ryzyko inwestycyjne|ryzykiem inwestycyjnym]], możliwościami i regułami selekcji wybranych komponentów, a finalnie usprawnieniu narzędzi oraz technik stosowanych w konkretnych jego fazach (T.L. Nawrocki 2017, s. 240).
<google>n</google>


Za jedno z zasadniczych kwestii w zakresie zarządzania portfelem inwestycyjnym przyjmuje się metodę selekcji i dopasowania konkretnych aktywów do danego portfela, co w dużej mierze jest współmierne z założoną przez inwestora strategią inwestycyjną (T.L. Nawrocki 2017, s. 240). Aby metody tworzenia oraz zarządzania portfelem inwestycyjnym były odpowiednio skuteczne, muszą one opierać się na regularnej analizie rynku finansowego i jego instrumentów. Konsekwencją tego jest konieczność ciągłego rozwoju oraz doskonalenia narzędzi dla tego typu analizy, które wspierają formowanie prognoz oraz podejmowanie decyzji (J. Morajda 1999, s. 9).
==Zarządzanie portfelem inwestycyjnym==
Zarządzanie portfelem inwestycyjnym obejmuje [[proces]] podejmowania decyzji dotyczących alokacji [[kapitał]]u pomiędzy różne [[aktywa finansowe]] w celu osiągnięcia określonych celów inwestycyjnych.
 
Głównymi celami zarządzania portfelem inwestycyjnym są minimalizacja ryzyka i zwiększenie [[zysk]]u. Minimalizacja ryzyka polega na dywersyfikacji portfela inwestycyjnego poprzez [[inwestowanie]] w różne aktywa, [[branże]] i regiony, aby zminimalizować wpływ negatywnych zdarzeń na cały portfel. Zwiększenie zysku jest osiągane poprzez dokładne analizowanie i selekcję aktywów, które mają potencjał wzrostu i generowania rentowności.
 
===Metody selekcji i dopasowania aktywów do portfela inwestycyjnego===
* [[Analiza rynku]] finansowego i jego instrumentów - polega na badaniu rynku, analizie [[trend]]ów, ocenie perspektyw różnych instrumentów finansowych i ich potencjalnych zwrotów. Na podstawie tych analiz dokonywana jest [[selekcja]] aktywów do portfela.
* [[Strategia]] inwestycyjna - obejmuje określenie celów inwestycyjnych, horyzontu czasowego oraz preferencji [[inwestor]]a. Na podstawie strategii inwestycyjnej dokonywane są decyzje dotyczące alokacji kapitału pomiędzy różne aktywa.
* Dywersyfikacja portfela - polega na rozłożeniu inwestycji na różne klasy aktywów, branże, kraje i [[instrumenty finansowe]] w celu zrównoważenia ryzyka. Dywersyfikacja zapewnia, że negatywne zdarzenia wpływające na jedną część portfela mają mniejszy wpływ na cały portfel.
* Zrównoważone inwestowanie - obejmuje uwzględnienie czynników społecznych, środowiskowych i zarządzania korporacyjnego przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Inwestorzy coraz częściej kierują się nie tylko zyskiem, ale również wartościami związanymi z zrównoważonym rozwojem.
 
===Technologie i narzędzia wspomagające zarządzanie portfelem inwestycyjnym===
* Systemy zarządzania portfelem - to oprogramowanie, które umożliwia efektywne [[monitorowanie]] i zarządzanie portfelem inwestycyjnym. Dzięki systemom zarządzania portfelem można śledzić wyniki inwestycji, analizować [[ryzyko]] i generować raporty.
* Analiza [[koszt]]ów transakcyjnych - obejmuje ocenę kosztów związanych z zakupem i [[sprzedaż]]ą aktywów finansowych. Analiza kosztów transakcyjnych pozwala na optymalizację procesu inwestycyjnego i minimalizację kosztów transakcyjnych.
* [[Optymalizacja]] kosztów transakcyjnych - polega na wykorzystaniu narzędzi i strategii, które pozwalają na efektywne zarządzanie kosztami transakcyjnymi. [[Optymalizacja kosztów]] transakcyjnych może przyczynić się do zwiększenia efektywności zarządzania portfelem inwestycyjnym.
 
===Monitorowanie i ocena wyników zarządzania portfelem inwestycyjnym===
* Regularne monitorowanie portfela - jest niezbędne, aby śledzić wyniki inwestycji, analizować zmiany na rynku i podejmować odpowiednie działania w celu optymalizacji portfela. Regularne monitorowanie pozwala na identyfikację ewentualnych problemów i dostosowanie strategii inwestycyjnej.
* Ocena efektywności podejmowanych decyzji inwestycyjnych - obejmuje analizę wyników inwestycji w porównaniu do założonych celów inwestycyjnych. Ocena efektywności pozwala na weryfikację skuteczności podejmowanych decyzji i dostosowanie strategii inwestycyjnej w razie konieczności.
 
==Zarządzanie portfelem projektów==
Zarządzanie portfelem projektów to proces strategicznego podejścia do selekcji, [[priorytet]]yzacji, monitorowania i kontrolowania projektów w celu osiągnięcia celów organizacji. Jest to kompleksowy [[system zarządzania]], który umożliwia organizacji skuteczne alokowanie zasobów i podejmowanie strategicznych decyzji dotyczących projektów.
 
===Cele zarządzania portfelem projektów===
* Osiągnięcie celów strategicznych przedsiębiorstwa - głównym celem zarządzania portfelem projektów jest zapewnienie, że projekty realizowane przez organizację są zgodne z jej misją, wizją i strategią. Zarządzanie portfelem projektów umożliwia organizacji skoncentrowanie się na projektach, które przyczyniają się do osiągnięcia jej celów strategicznych.
* Zwiększenie wartości dla [[interesariusz]]y - zarządzanie portfelem projektów pozwala organizacji na identyfikację projektów, które przyniosą największą [[wartość]] dla interesariuszy, takich jak [[właściciel]]e, klienci, pracownicy, dostawcy i społeczność. Dzięki skutecznemu zarządzaniu portfelem projektów [[organizacja]] może zwiększyć swoją [[konkurencyjność]], zyskać przewagę rynkową i zadowolić swoich interesariuszy.
 
===Metody zarządzania portfelem projektów===
* Gromadzenie projektów - polega na identyfikacji i zbieraniu wszystkich potencjalnych projektów, które mogą być rozważane jako część portfela projektów organizacji. W tej fazie organizacja może korzystać z różnych źródeł, takich jak wnioski od [[pracownik]]ów, [[klient]]ów, dostawców, badań rynkowych itp.
* Rozpoznanie projektów - polega na ocenie i analizie zgromadzonych projektów pod kątem ich celów, zgodności z strategią organizacji, dostępności zasobów, ryzyka i potencjalnych korzyści. W tej fazie organizacja może wykorzystać narzędzia, takie jak [[analiza SWOT]], analiza kosztów i korzyści, [[analiza ryzyka]], aby dokonać odpowiednich ocen.
* Priorytetyzacja projektów - polega na ustaleniu priorytetów dla zgromadzonych projektów na podstawie ich znaczenia dla osiągnięcia celów strategicznych organizacji. Organizacja może zastosować różne metody, takie jak [[analiza wartości]] [[biznes]]owej, analiza krytyczności, aby określić, które projekty powinny być realizowane w pierwszej kolejności.
* Dobór projektów - polega na wyborze projektów, które zostaną uwzględnione w portfelu projektów organizacji. Organizacja musi uwzględnić [[dostępność]] zasobów, ryzyko, [[harmonogram]]y, [[koszty]] i inne czynniki decydujące przy dokonywaniu wyboru projektów.
* Zatwierdzanie projektów - polega na oficjalnym zatwierdzeniu projektów, które zostaną włączone do portfela projektów organizacji. W tej fazie organizacja może określić cele, [[zakres]], harmonogram i [[budżet]] dla każdego projektu.
* Równoważenie projektów - polega na zarządzaniu zasobami i ryzykiem w celu zapewnienia równowagi między projektami w portfelu. Organizacja musi monitorować i kontrolować postęp projektów oraz reagować na zmiany i ryzyko, aby utrzymać równowagę między projektami.
* [[Kierowanie]] projektami - polega na nadzorowaniu i koordynowaniu realizacji projektów w ramach portfela. Organizacja musi zapewnić, że projekty są realizowane zgodnie z [[plan]]em, a ich cele są osiągane.
* [[Monitoring]] projektów - polega na regularnym monitorowaniu postępu projektów w ramach portfela i porównywaniu ich wyników z założonymi [[wskaźnik]]ami projektowymi. Organizacja musi śledzić koszty, harmonogramy, [[jakość]] i inne kluczowe wskaźniki projektowe, aby ocenić postęp projektów.
 
===Czynniki zewnętrzne wpływające na zarządzanie portfelem projektów===
* Zmiany w otoczeniu biznesowym - organizacje muszą uwzględniać zmiany w otoczeniu biznesowym, takie jak zmieniające się trendy rynkowe, przepisy prawne, [[konkurencja]] itp., podczas zarządzania portfelem projektów. Muszą być elastyczne i gotowe na dostosowywanie swojego portfela projektów do zmieniających się warunków.
* Ryzyko projektowe - ryzyko jest nieodłącznym elementem zarządzania portfelem projektów. Organizacje muszą identyfikować, oceniać i zarządzać ryzykiem w ramach swojego portfela, aby minimalizować negatywne skutki niepowodzeń projektowych.
* Dostępność zasobów - organizacje muszą uwzględnić dostępność zasobów, takich jak ludzie, [[materiał]]y, finanse, [[technologia]], podczas zarządzania portfelem projektów. Muszą zapewnić, że mają odpowiednie [[zasoby]] do realizacji swoich projektów.
 
===Umiejętności i kompetencje menedżerskie wymagane w zarządzaniu portfelem projektów===
Zarządzanie portfelem projektów wymaga różnych [[umiejętności]] i kompetencji [[menedżer]]skich, takich jak:
* Umiejętność strategicznego myślenia i podejmowania decyzji
* Umiejętność analizy i oceny projektów
* Umiejętność zarządzania zasobami
* Umiejętność zarządzania ryzykiem
* Umiejętność komunikacji i negocjacji
* Umiejętność zarządzania czasem i priorytetami
* Umiejętność pracy zespołowej
* Umiejętność rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji
* Umiejętność zarządzania zmianą
 
===Monitorowanie i ocena wyników zarządzania portfelem projektów===
* Monitorowanie wskaźników projektowych - organizacje powinny regularnie monitorować kluczowe wskaźniki projektowe, takie jak koszty, harmonogramy, jakość, zasoby, aby ocenić postęp projektów w ramach portfela. Monitorowanie wskaźników projektowych umożliwia organizacji dostosowanie działań i podejmowanie odpowiednich decyzji.
* Ocena skuteczności podejmowanych decyzji - organizacje powinny regularnie oceniać [[skuteczność]] podejmowanych decyzji dotyczących zarządzania portfelem projektów. Ocena skuteczności umożliwia organizacji identyfikację mocnych stron, słabości, możliwości i zagrożeń związanych z zarządzaniem portfelem projektów oraz wprowadzenie odpowiednich ulepszeń.
 
==Podobieństwa i różnice==
===Podobieństwa===
Zarówno zarządzanie portfelem inwestycyjnym, jak i zarządzanie portfelem projektów wymagają skutecznego zarządzania ryzykiem. W obu przypadkach istnieje konieczność identyfikacji, oceny i zarządzania ryzykiem, które może wpłynąć na wyniki finansowe lub realizację celów. Zarządzanie ryzykiem obejmuje analizę potencjalnych zagrożeń, ustalenie strategii minimalizacji ryzyka oraz monitorowanie i kontrolę ryzyka na bieżąco.
 
Zarówno zarządzanie portfelem inwestycyjnym, jak i zarządzanie portfelem projektów wymagają systematycznego monitorowania i oceny wyników. W przypadku zarządzania portfelem inwestycyjnym, konieczne jest regularne śledzenie i analiza wyników finansowych poszczególnych aktywów w portfelu. Natomiast w zarządzaniu portfelem projektów, kluczowym elementem jest monitorowanie postępów, osiągnięcie celów projektu oraz ocena efektywności i rentowności projektów. Zarówno w jednym, jak i drugim przypadku, monitorowanie i ocena wyników stanowią podstawę podejmowania decyzji dotyczących dalszego zarządzania portfelem.
 
===Różnice===
Podstawową różnicą między zarządzaniem portfelem inwestycyjnym a zarządzaniem portfelem projektów są cele i strategie zarządzania. W zarządzaniu portfelem inwestycyjnym głównym celem jest maksymalizacja zysków poprzez dobór odpowiednich aktywów inwestycyjnych. Strategie zarządzania portfelem inwestycyjnym obejmują różne metody alokacji aktywów, dywersyfikację portfela oraz reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe w celu generowania maksymalnych zwrotów.
 
W przypadku zarządzania portfelem projektów, głównym celem jest osiągnięcie określonych celów projektowych, takich jak czas, koszt, jakość i zasięg. Strategie zarządzania portfelem projektów obejmują selekcję projektów, zarządzanie zasobami, harmonogramowanie i kontrolę postępów w celu zapewnienia skutecznego realizowania projektów.
 
W zarządzaniu portfelem inwestycyjnym istnieje wiele metod selekcji i dopasowania aktywów inwestycyjnych do portfela. Przykładowe metody to [[analiza fundamentalna]], [[analiza techniczna]], [[alokacja]] aktywów na podstawie profilu inwestora, czy strategie rynkowe. Celem jest wybranie i dostosowanie aktywów w taki sposób, aby spełnić cele inwestora i zminimalizować [[ryzyko inwestycyjne]].
 
Natomiast w zarządzaniu portfelem projektów, proces selekcji i dopasowania projektów jest oparty na różnych kryteriach, takich jak cel projektu, [[wartość dodana]], ryzyko, czy dostępność zasobów. Różne projekty są oceniane i wybierane na podstawie ich zgodności z celami organizacji oraz ich [[zdolności]] do przynoszenia korzyści.
 
W zarządzaniu portfelem inwestycyjnym wykorzystuje się różne technologie i narzędzia wspomagające, takie jak systemy do zarządzania portfelem, [[algorytm]]y handlowe, czy narzędzia analityczne. Mają one na celu ułatwienie procesu analizy, monitorowania i podejmowania decyzji inwestycyjnych.
 
W zarządzaniu portfelem projektów również stosuje się różne technologie i narzędzia wspomagające, takie jak oprogramowanie do zarządzania projektami, narzędzia do planowania i monitorowania, czy systemy raportowania. Te narzędzia umożliwiają skuteczne [[zarządzanie projektami]], śledzenie postępów, zarządzanie zasobami oraz analizę wyników projektów.
 
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Metodyka PCM]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Ewaluacja projektu]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Kryteria oceny]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Zarządzanie projektem]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Six sigma]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Analiza interesariuszy w zarządzaniu projektami]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Zarządzanie zakresem Etapu]]}} &mdash; {{i5link|a=[[PCM - Etap formułowania]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Planowanie]]}} }}


==Bibliografia==
==Bibliografia==
* Brzozowski M., (2014), [https://bazawiedzy.ue.poznan.pl/fileView.seam?fileName=SOEP_01_brzozowski.pdf&entityType=article&fileTitle=SOEP_01_brzozowski.pdf+%2F+1+MB+%2F+&lang=pl&fileId=UEPf1e494dd942a4192b0dfc91ec0da2e34&cid=50036 ''Metody zarządzania portfelem projektów''], Studia Oeconomica Posnaniensia, nr 11, s. 9-24
<noautolinks>
* Cabała P., Paluch W., (2020), [https://przegladorganizacji.pl/plik/607dcfc4b51f2/po.2020.12.03.pdf ''Modele zarządzania portfelem projektów''], Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa (TNOiK), Przegląd Organizacji, nr 12, s. 19-26
* Brzozowski M. (2014), ''[https://bazawiedzy.ue.poznan.pl/fileView.seam?fileName=SOEP_01_brzozowski.pdf&entityType=article&fileTitle=SOEP_01_brzozowski.pdf+%2F+1+MB+%2F+&lang=pl&fileId=UEPf1e494dd942a4192b0dfc91ec0da2e34&cid=50036 Metody zarządzania portfelem projektów]'', Studia Oeconomica Posnaniensia, nr 11
* Morajda J., (1999), [http://www.embio.agh.edu.pl/library/Janusz_Morajda_PhD.pdf ''Metody sztucznej inteligencji w zarządzaniu portfelem inwestycyjnym''], Akademia Ekonomiczna w Krakowie. Wydział Zarządzania. Kraków
* Cabała P., Paluch W. (2020), ''[https://przegladorganizacji.pl/plik/607dcfc4b51f2/po.2020.12.03.pdf Modele zarządzania portfelem projektów]'', Przegląd Organizacji, nr 12
* Nawrocki T. L., (2017), [https://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-ca751307-9324-4745-993d-e856bcb88ab2 ''Zarządzanie portfelem inwestycyjnym. Efektywność strategii inwestycji w akcje spółek wysokodywidendowych''], Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska, nr. 102, s. 239-249
* Morajda J. (1999), ''[http://www.embio.agh.edu.pl/library/Janusz_Morajda_PhD.pdf Metody sztucznej inteligencji w zarządzaniu portfelem inwestycyjnym]'', praca doktorska, Akademia Ekonomiczna w Krakowie. Wydział Zarządzania. Kraków
* Piwoni-Krzeszowska E., Małkus T. (red.)(2014), [https://books.google.pl/books?id=IL4tBgAAQBAJ&pg=PA141&dq=Zarz%C4%85dzanie+portfelem&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwi3-KKw8tH8AhVFBhAIHWsZCskQ6AF6BAgJEAI#v=onepage&q&f=false ''Współczesne problemy zarządzania organizacjami''], Mfiles.pl, seria wydawnicza: Encyklopedia Zarządzania, Kraków
* Nawrocki T. (2017), ''[https://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-ca751307-9324-4745-993d-e856bcb88ab2 Zarządzanie portfelem inwestycyjnym. Efektywność strategii inwestycji w akcje spółek wysokodywidendowych]'', Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska, nr 102
* [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20051831538 ''Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi''] (2005), Dz. U. 2005 Nr 183 poz. 1538
* Piwoni-Krzeszowska E., Małkus T. (red.) (2014), ''Współczesne problemy zarządzania organizacjami'', Mfiles.pl, , Kraków
* ''Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20051831538 Dz.U. 2005 nr 183 poz. 1538]
</noautolinks>


[[Kategoria:Przedsiębiorczość]]
{{a|Dominika Kowalczyk}}
[[Kategoria:Inwestowanie]]


{{a|Dominika Kowalczyk}}
{{#metamaster:description|Zarządzanie portfelem to organizacja i podejmowanie decyzji w zakresie zaangażowania kapitałowego, minimalizujące ryzyko i zwiększające zysk. Dotyczy inwestycji i projektów, zapewnia efektywność i osiąganie celów.}}
{{law}}

Aktualna wersja na dzień 19:47, 3 sty 2024

Zarządzanie portfelem jest kluczowym elementem skutecznego prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono zarządzanie zasobami finansowymi i niematerialnymi, które są niezbędne do osiągnięcia celów organizacji.

Ogólnie o zarządzaniu portfelem

Zarządzanie portfelem polega na skutecznym zarządzaniu różnymi aktywami i projektami w celu zwiększenia wartości portfela i minimalizacji ryzyka. Portfel może obejmować różne rodzaje aktywów, takie jak akcje, obligacje, nieruchomości, a także projekty inwestycyjne, produkty lub usługi. Zarządzanie portfelem jest nieodłącznym elementem strategii zarządzania, który ma na celu optymalne wykorzystanie zasobów i generowanie wartości dla organizacji.

W zarządzaniu portfelem istotne jest określenie celów inwestycyjnych i strategii, które będą służyć jako podstawowe wytyczne dla podejmowanych decyzji. Cele inwestycyjne mogą obejmować zwiększenie stopy zwrotu, minimalizację ryzyka, dywersyfikację portfela lub osiągnięcie konkurencyjnej przewagi.

Kluczowym elementem zarządzania portfelem jest analiza i ocena aktywów oraz projektów. Przeprowadzenie dokładnej analizy pozwala na ocenę potencjału i ryzyka poszczególnych aktywów i projektów. Na podstawie tych informacji można podejmować decyzje dotyczące alokacji zasobów, inwestycji w konkretny projekt lub dywersyfikacji portfela.

Zarządzanie portfelem wymaga również ciągłego monitorowania i oceny wyników. Regularne sprawdzanie, czy osiągane wyniki są zgodne z założonymi celami, pozwala na wprowadzanie ewentualnych korekt i dostosowanie strategii zarządzania. Wprowadzenie systemu raportowania i monitorowania pozwala na bieżąco śledzić wydajność portfela i podjąć odpowiednie działania w celu poprawy wyników.

Ważnym aspektem zarządzania portfelem jest również umiejętne zarządzanie ryzykiem. Inwestycje wiążą się zawsze z pewnym stopniem ryzyka, dlatego istotne jest identyfikowanie, ocenianie i zarządzanie tym ryzykiem. Wykorzystanie różnych narzędzi i strategii, takich jak dywersyfikacja portfela, hedging czy stosowanie technik zarządzania ryzykiem, pozwala na minimalizację strat i ochronę portfela przed potencjalnymi zagrożeniami.

Zarządzanie portfelem inwestycyjnym

Zarządzanie portfelem inwestycyjnym obejmuje proces podejmowania decyzji dotyczących alokacji kapitału pomiędzy różne aktywa finansowe w celu osiągnięcia określonych celów inwestycyjnych.

Głównymi celami zarządzania portfelem inwestycyjnym są minimalizacja ryzyka i zwiększenie zysku. Minimalizacja ryzyka polega na dywersyfikacji portfela inwestycyjnego poprzez inwestowanie w różne aktywa, branże i regiony, aby zminimalizować wpływ negatywnych zdarzeń na cały portfel. Zwiększenie zysku jest osiągane poprzez dokładne analizowanie i selekcję aktywów, które mają potencjał wzrostu i generowania rentowności.

Metody selekcji i dopasowania aktywów do portfela inwestycyjnego

  • Analiza rynku finansowego i jego instrumentów - polega na badaniu rynku, analizie trendów, ocenie perspektyw różnych instrumentów finansowych i ich potencjalnych zwrotów. Na podstawie tych analiz dokonywana jest selekcja aktywów do portfela.
  • Strategia inwestycyjna - obejmuje określenie celów inwestycyjnych, horyzontu czasowego oraz preferencji inwestora. Na podstawie strategii inwestycyjnej dokonywane są decyzje dotyczące alokacji kapitału pomiędzy różne aktywa.
  • Dywersyfikacja portfela - polega na rozłożeniu inwestycji na różne klasy aktywów, branże, kraje i instrumenty finansowe w celu zrównoważenia ryzyka. Dywersyfikacja zapewnia, że negatywne zdarzenia wpływające na jedną część portfela mają mniejszy wpływ na cały portfel.
  • Zrównoważone inwestowanie - obejmuje uwzględnienie czynników społecznych, środowiskowych i zarządzania korporacyjnego przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Inwestorzy coraz częściej kierują się nie tylko zyskiem, ale również wartościami związanymi z zrównoważonym rozwojem.

Technologie i narzędzia wspomagające zarządzanie portfelem inwestycyjnym

  • Systemy zarządzania portfelem - to oprogramowanie, które umożliwia efektywne monitorowanie i zarządzanie portfelem inwestycyjnym. Dzięki systemom zarządzania portfelem można śledzić wyniki inwestycji, analizować ryzyko i generować raporty.
  • Analiza kosztów transakcyjnych - obejmuje ocenę kosztów związanych z zakupem i sprzedażą aktywów finansowych. Analiza kosztów transakcyjnych pozwala na optymalizację procesu inwestycyjnego i minimalizację kosztów transakcyjnych.
  • Optymalizacja kosztów transakcyjnych - polega na wykorzystaniu narzędzi i strategii, które pozwalają na efektywne zarządzanie kosztami transakcyjnymi. Optymalizacja kosztów transakcyjnych może przyczynić się do zwiększenia efektywności zarządzania portfelem inwestycyjnym.

Monitorowanie i ocena wyników zarządzania portfelem inwestycyjnym

  • Regularne monitorowanie portfela - jest niezbędne, aby śledzić wyniki inwestycji, analizować zmiany na rynku i podejmować odpowiednie działania w celu optymalizacji portfela. Regularne monitorowanie pozwala na identyfikację ewentualnych problemów i dostosowanie strategii inwestycyjnej.
  • Ocena efektywności podejmowanych decyzji inwestycyjnych - obejmuje analizę wyników inwestycji w porównaniu do założonych celów inwestycyjnych. Ocena efektywności pozwala na weryfikację skuteczności podejmowanych decyzji i dostosowanie strategii inwestycyjnej w razie konieczności.

Zarządzanie portfelem projektów

Zarządzanie portfelem projektów to proces strategicznego podejścia do selekcji, priorytetyzacji, monitorowania i kontrolowania projektów w celu osiągnięcia celów organizacji. Jest to kompleksowy system zarządzania, który umożliwia organizacji skuteczne alokowanie zasobów i podejmowanie strategicznych decyzji dotyczących projektów.

Cele zarządzania portfelem projektów

  • Osiągnięcie celów strategicznych przedsiębiorstwa - głównym celem zarządzania portfelem projektów jest zapewnienie, że projekty realizowane przez organizację są zgodne z jej misją, wizją i strategią. Zarządzanie portfelem projektów umożliwia organizacji skoncentrowanie się na projektach, które przyczyniają się do osiągnięcia jej celów strategicznych.
  • Zwiększenie wartości dla interesariuszy - zarządzanie portfelem projektów pozwala organizacji na identyfikację projektów, które przyniosą największą wartość dla interesariuszy, takich jak właściciele, klienci, pracownicy, dostawcy i społeczność. Dzięki skutecznemu zarządzaniu portfelem projektów organizacja może zwiększyć swoją konkurencyjność, zyskać przewagę rynkową i zadowolić swoich interesariuszy.

Metody zarządzania portfelem projektów

  • Gromadzenie projektów - polega na identyfikacji i zbieraniu wszystkich potencjalnych projektów, które mogą być rozważane jako część portfela projektów organizacji. W tej fazie organizacja może korzystać z różnych źródeł, takich jak wnioski od pracowników, klientów, dostawców, badań rynkowych itp.
  • Rozpoznanie projektów - polega na ocenie i analizie zgromadzonych projektów pod kątem ich celów, zgodności z strategią organizacji, dostępności zasobów, ryzyka i potencjalnych korzyści. W tej fazie organizacja może wykorzystać narzędzia, takie jak analiza SWOT, analiza kosztów i korzyści, analiza ryzyka, aby dokonać odpowiednich ocen.
  • Priorytetyzacja projektów - polega na ustaleniu priorytetów dla zgromadzonych projektów na podstawie ich znaczenia dla osiągnięcia celów strategicznych organizacji. Organizacja może zastosować różne metody, takie jak analiza wartości biznesowej, analiza krytyczności, aby określić, które projekty powinny być realizowane w pierwszej kolejności.
  • Dobór projektów - polega na wyborze projektów, które zostaną uwzględnione w portfelu projektów organizacji. Organizacja musi uwzględnić dostępność zasobów, ryzyko, harmonogramy, koszty i inne czynniki decydujące przy dokonywaniu wyboru projektów.
  • Zatwierdzanie projektów - polega na oficjalnym zatwierdzeniu projektów, które zostaną włączone do portfela projektów organizacji. W tej fazie organizacja może określić cele, zakres, harmonogram i budżet dla każdego projektu.
  • Równoważenie projektów - polega na zarządzaniu zasobami i ryzykiem w celu zapewnienia równowagi między projektami w portfelu. Organizacja musi monitorować i kontrolować postęp projektów oraz reagować na zmiany i ryzyko, aby utrzymać równowagę między projektami.
  • Kierowanie projektami - polega na nadzorowaniu i koordynowaniu realizacji projektów w ramach portfela. Organizacja musi zapewnić, że projekty są realizowane zgodnie z planem, a ich cele są osiągane.
  • Monitoring projektów - polega na regularnym monitorowaniu postępu projektów w ramach portfela i porównywaniu ich wyników z założonymi wskaźnikami projektowymi. Organizacja musi śledzić koszty, harmonogramy, jakość i inne kluczowe wskaźniki projektowe, aby ocenić postęp projektów.

Czynniki zewnętrzne wpływające na zarządzanie portfelem projektów

  • Zmiany w otoczeniu biznesowym - organizacje muszą uwzględniać zmiany w otoczeniu biznesowym, takie jak zmieniające się trendy rynkowe, przepisy prawne, konkurencja itp., podczas zarządzania portfelem projektów. Muszą być elastyczne i gotowe na dostosowywanie swojego portfela projektów do zmieniających się warunków.
  • Ryzyko projektowe - ryzyko jest nieodłącznym elementem zarządzania portfelem projektów. Organizacje muszą identyfikować, oceniać i zarządzać ryzykiem w ramach swojego portfela, aby minimalizować negatywne skutki niepowodzeń projektowych.
  • Dostępność zasobów - organizacje muszą uwzględnić dostępność zasobów, takich jak ludzie, materiały, finanse, technologia, podczas zarządzania portfelem projektów. Muszą zapewnić, że mają odpowiednie zasoby do realizacji swoich projektów.

Umiejętności i kompetencje menedżerskie wymagane w zarządzaniu portfelem projektów

Zarządzanie portfelem projektów wymaga różnych umiejętności i kompetencji menedżerskich, takich jak:

  • Umiejętność strategicznego myślenia i podejmowania decyzji
  • Umiejętność analizy i oceny projektów
  • Umiejętność zarządzania zasobami
  • Umiejętność zarządzania ryzykiem
  • Umiejętność komunikacji i negocjacji
  • Umiejętność zarządzania czasem i priorytetami
  • Umiejętność pracy zespołowej
  • Umiejętność rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji
  • Umiejętność zarządzania zmianą

Monitorowanie i ocena wyników zarządzania portfelem projektów

  • Monitorowanie wskaźników projektowych - organizacje powinny regularnie monitorować kluczowe wskaźniki projektowe, takie jak koszty, harmonogramy, jakość, zasoby, aby ocenić postęp projektów w ramach portfela. Monitorowanie wskaźników projektowych umożliwia organizacji dostosowanie działań i podejmowanie odpowiednich decyzji.
  • Ocena skuteczności podejmowanych decyzji - organizacje powinny regularnie oceniać skuteczność podejmowanych decyzji dotyczących zarządzania portfelem projektów. Ocena skuteczności umożliwia organizacji identyfikację mocnych stron, słabości, możliwości i zagrożeń związanych z zarządzaniem portfelem projektów oraz wprowadzenie odpowiednich ulepszeń.

Podobieństwa i różnice

Podobieństwa

Zarówno zarządzanie portfelem inwestycyjnym, jak i zarządzanie portfelem projektów wymagają skutecznego zarządzania ryzykiem. W obu przypadkach istnieje konieczność identyfikacji, oceny i zarządzania ryzykiem, które może wpłynąć na wyniki finansowe lub realizację celów. Zarządzanie ryzykiem obejmuje analizę potencjalnych zagrożeń, ustalenie strategii minimalizacji ryzyka oraz monitorowanie i kontrolę ryzyka na bieżąco.

Zarówno zarządzanie portfelem inwestycyjnym, jak i zarządzanie portfelem projektów wymagają systematycznego monitorowania i oceny wyników. W przypadku zarządzania portfelem inwestycyjnym, konieczne jest regularne śledzenie i analiza wyników finansowych poszczególnych aktywów w portfelu. Natomiast w zarządzaniu portfelem projektów, kluczowym elementem jest monitorowanie postępów, osiągnięcie celów projektu oraz ocena efektywności i rentowności projektów. Zarówno w jednym, jak i drugim przypadku, monitorowanie i ocena wyników stanowią podstawę podejmowania decyzji dotyczących dalszego zarządzania portfelem.

Różnice

Podstawową różnicą między zarządzaniem portfelem inwestycyjnym a zarządzaniem portfelem projektów są cele i strategie zarządzania. W zarządzaniu portfelem inwestycyjnym głównym celem jest maksymalizacja zysków poprzez dobór odpowiednich aktywów inwestycyjnych. Strategie zarządzania portfelem inwestycyjnym obejmują różne metody alokacji aktywów, dywersyfikację portfela oraz reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe w celu generowania maksymalnych zwrotów.

W przypadku zarządzania portfelem projektów, głównym celem jest osiągnięcie określonych celów projektowych, takich jak czas, koszt, jakość i zasięg. Strategie zarządzania portfelem projektów obejmują selekcję projektów, zarządzanie zasobami, harmonogramowanie i kontrolę postępów w celu zapewnienia skutecznego realizowania projektów.

W zarządzaniu portfelem inwestycyjnym istnieje wiele metod selekcji i dopasowania aktywów inwestycyjnych do portfela. Przykładowe metody to analiza fundamentalna, analiza techniczna, alokacja aktywów na podstawie profilu inwestora, czy strategie rynkowe. Celem jest wybranie i dostosowanie aktywów w taki sposób, aby spełnić cele inwestora i zminimalizować ryzyko inwestycyjne.

Natomiast w zarządzaniu portfelem projektów, proces selekcji i dopasowania projektów jest oparty na różnych kryteriach, takich jak cel projektu, wartość dodana, ryzyko, czy dostępność zasobów. Różne projekty są oceniane i wybierane na podstawie ich zgodności z celami organizacji oraz ich zdolności do przynoszenia korzyści.

W zarządzaniu portfelem inwestycyjnym wykorzystuje się różne technologie i narzędzia wspomagające, takie jak systemy do zarządzania portfelem, algorytmy handlowe, czy narzędzia analityczne. Mają one na celu ułatwienie procesu analizy, monitorowania i podejmowania decyzji inwestycyjnych.

W zarządzaniu portfelem projektów również stosuje się różne technologie i narzędzia wspomagające, takie jak oprogramowanie do zarządzania projektami, narzędzia do planowania i monitorowania, czy systemy raportowania. Te narzędzia umożliwiają skuteczne zarządzanie projektami, śledzenie postępów, zarządzanie zasobami oraz analizę wyników projektów.


Zarządzanie portfelem — artykuły polecane
Metodyka PCM — Ewaluacja projektu — Kryteria oceny — Zarządzanie projektem — Six sigma — Analiza interesariuszy w zarządzaniu projektami — Zarządzanie zakresem Etapu — PCM - Etap formułowania — Planowanie

Bibliografia


Autor: Dominika Kowalczyk


Źródło: „https://mfiles.pl/pl/index.php?title=Zarządzanie_portfelem&oldid=209981”