Skuteczność

Z Encyklopedia Zarządzania

Skuteczność to umiejętność wyznaczania odpowiednich celów "robienie właściwych rzeczy"[1].

Działanie skuteczne to takie, które w jakimś stopniu prowadzi do skutku zamierzonego jako cel. Miarą skuteczności jest tylko stopień zbliżenia się do celu. Nie bierzemy tu pod uwagę kosztu. Spośród składników wyniku użytecznego bierzemy pod uwagę tylko skutki przewidywane. Działanie jest minimalnie skuteczne wówczas, gdy przewidywana skuteczność jest na tyle duża, iż warto podjąć działanie (cenność skutku składnia nas do działania). Menedżerowie muszą pamiętać, że wyniki działania ich organizacji najlepiej jest oceniać z dynamicznego i wielopłaszczyznowego punktu widzenia. Nie ma żadnego pojedynczego miernika czy rachunku, który pozwoliłby ocenić skuteczność.

TL;DR

Skuteczność to umiejętność osiągania celów, a niektóre modele skuteczności obejmują podejście systemowo-zasobowe, od strony procesów wewnętrznych, celowe i uwzględniające strategicznych zwolenników. Skuteczne zarządzanie polega na przynoszeniu korzyści pracownikom i właścicielom, a osiem zasad skutecznego zarządzania to m.in. skłonność do działania, trzymanie się blisko klienta i autonomia.

Modele skuteczności

Wśród badaczy nie ma zgodności co to tego jak należy mierzyć skuteczność, wyróżniamy następujące modele skuteczności

  • Podejście systemowo-zasobowe - koncentruje się ono na zakresie, w jakim organizacja jest w stanie zapewnić sobie potrzebne zasoby. Skuteczna firma to taka, która potrafi w okresie niedoboru potrafi pozyskać surowce.
  • Podejście od strony procesów wewnętrznych - skupia jak sama nazwa sugeruje uwagę na wewnętrznych mechanizmach mechanizmach organizacji, szczególnie koncentrując się na integrowaniu jednostek z grupą, minimalizowaniu napięć, bezkonfliktowym i sprawnym wykonywaniu operacji. Tego typu podejście jest reprezentowane przez organizację, która przede wszystkim stara się utrzymać wysokie morale i zadowolenie pracowników.
  • Podejście celowe - polega na skoncentrowaniu się na stopniu, w jakim dana organizacja osiąga założone cele.
  • Podejście uwzględniające strategicznych zwolenników - jest skoncentrowane na grupach zainteresowanych przede wszystkim sukcesem organizacji. Według tego podejścia skuteczność to zakres zaspokajania przez organizację potrzeb i oczekiwań wszystkich grup.

Każdy z wymienionych modeli koncentruje się na różnych aspektach funkcjonowania organizacji. Podejście od strony zasobów koncentruje się na nakładach, podejście celowe - na rezultatach, podejście od strony procesów wewnętrznych zajmuje się głównie procesami transformacji, wreszcie podejście uwzględniające strategicznych zwolenników sprzężeniem zwrotnym[2].

Skuteczne zarządzanie

Skuteczne zarządzanie to takie, które przynosi dobrą pracę zatrudnionym i zysk właścicielom, tego typu sprawność nazywamy ekonomicznością. Często też uważa się, że skuteczne zarządzanie to takie, poprzez które o organizacji dobrze się pisze i mówi w kontekście jej sprawności i korzyści dla społeczeństwa. Najczęściej jednak można się spotkać z poglądem, który głosi, iż skuteczne zarządzanie to dążenie do przetrwania firmy i utrzymanie jej w dobrej kondycji finansowej. J.A.F. Stoner, Ch. Wankel, na podstawie badań T.J. Petersa i R.H. Wartermana sformułowali osiem zasad, charakteryzujących skuteczne zarządzanie w doskonałych firmach.

  1. Skłonność do działania: raczej zrobić coś - cokolwiek, niż poddać zagadnienie kolejnym cyklom analiz i sprawozdań komitetów.
  2. Trzymanie się blisko klienta, poznanie jego preferencji i ich zaspokojenie.
  3. Autonomia i przedsiębiorczość; rozbicie koncernu na wiele małych filialnych przedsiębiorstw oraz zachęcanie ich do samodzielności i konkurencyjności.
  4. Wydajność dzięki ludziom: wytworzenie u wszystkich pracowników świadomości, że ich możliwie dobra praca ma zasadnicze znaczenie i że będą mieli udział w korzyściach wynikających z sukcesu firmy.
  5. Bezpośredni kontakt, motywacja przez wartość - naleganie, aby kierownicy trzymali się blisko podstawowej działalności firmy.
  6. Trzymanie się swojej specjalności: pozostanie w dziedzinie, na której firma zna się najlepiej.
  7. Prosta struktura, nieliczny sztab, niewiele szczebli zarządzania, niewiele ludzi na wyższych szczeblach.
  8. Jednoczesna dyscyplina i swoboda; tworzenie klimatu, w którym oddaniu podstawowym wartościom firmy towarzyszy tolerancja wobec wszystkich pracowników, którzy przyjmują te wartości za swoje[3].


Skutecznośćartykuły polecane
Zarządzanie zasobami ludzkimiMoraleModele zarządzania zasobami ludzkimiMisja i wizjaRole menedżerów personalnego i liniowegoWydajnośćJakość życia a TQMKoszty jakości a funkcje zarządzaniaProjektowanie systemu zarządzania przez jakość

Przypisy

  1. Gilbert Daniel R., Stoner James A. F., Freeman Edward R., Kierowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011, s. 24.
  2. Ricky W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013, s. 98.
  3. Kisielnicki J., Zarządzanie organizacją. Zarządzanie nie musi być trudne, Wyższa Szkoła Handlu i Prawa, Warszawa 2004, s. 18-19.

Bibliografia

  • Griffin R. (2017), Podstawy zarządzania organizacją, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Kisielnicki J. (2004), Zarządzanie organizacją. Zarządzanie nie musi być trudne. Zarządzanie - istota i proces, Wyższa Szkoła Handlu i Prawa, Warszawa
  • Stoner J., Freeman R., Gilbert D. (2011), Kierowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Szafrański M. (2006), Skuteczność działań w systemach zarządzania jakością, przedsiębiorstw. Badania i ocena, Skuteczność działań
  • Zieleniewski J. (1969), Organizacja i zarządzanie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa
  • Żerańska M. (1999), Skuteczne zarządzanie przedsiębiorstwem, Cechy sprawnego zarządzania, (4-6)


Autor: Łucja Kuboń