Analiza rynku

Z Encyklopedia Zarządzania

Analiza rynku i badanie rynku to ogół czynności mających na celu zrozumienie pewnych zachowań i procesów rynkowych (podaży, popytu oraz związków i zależności między nimi), relacji rynkowych oraz bodźców definiujących te relacje lub wpływających na nie (czyli np. stan sił wytwórczych, płace, dochody, ceny towarów). Analiza rynku ma na celu pomoc w podjęciu decyzji związanych z podażą (wielkość i asortyment produkcji, zaopatrzenia) oraz popytem (dochody ludności, ceny towarów)[1]. Analiza rynku pokazuje jaki jest potencjalny całkowity rynek, szacowany udział w rynku w określonym horyzoncie czasowym, konkurujące ze sobą produkty, prawdopodobną cenę produktu, identyfikacje wczesnych klientów (wcześni naśladowcy) oraz poszczególnych segmentów rynku[2].

TL;DR

Analiza rynku to proces badania i zrozumienia zachowań i procesów rynkowych oraz relacji rynkowych. Metody analizy rynku obejmują analizę SWOT, cykl życia produktu, analizę portfelową i analizę PEST. Analiza SWOT ocenia mocne i słabe strony firmy, szanse i zagrożenia. Analiza cyklu życia produktu monitoruje fazę cyklu życia produktu na rynku. Analiza portfelowa pomaga ocenić strukturę przedsiębiorstwa i ustalić strategię firmy. Analiza PEST analizuje wpływ polityki, ekonomii, czynników społecznych i technologii na rynek.

Metody analizy rynku

Zazwyczaj nieskomplikowane metody analizy rynku nie są tratowane jako niezależne strategie handlowe. Znacznie częściej są wykorzystywane, aby potwierdzić oraz ocenić wyniki innych metod, narzędzi czy systemów. Do zalet analiz można zaliczyć łatwość w zastosowaniu oraz znajomość tego narzędzia, która oddziałuje na rynek. Pomimo niewielkiej trudności w użyciu metody, niezbędne jest doświadczenie oraz obycie z rynkiem. Monitorowanie oraz analiza formacji wykresów rynkowych często stanowi wyzwanie i nie należy do spraw prostych[3]. Stosując zaawansowane funkcje matematyczne, można nieraz przy pomocy zaawansowanych systemów komputerowych, determinować sytuację rynkową. Dyskusja nad ich skutecznością wciąż trwa, mimo iż często dają bardzo dobre rezultaty. Systemy te napędzają sprzedaż oprogramowania, które ułatwia budowę na przykład sieci neuronowych (NeuroShell itp.) lub analizy rynku pod kontem fraktali czy teorii chaosu. Stopień zaawansowania oraz potrzeba umiejętności programistycznych często stanowi poważną przeszkodę przy budowie podobnych systemów. Mogą one również potrzebować dużych zasobów kapitałowych, ze względu na konieczność podążania za generowanymi sygnałami, gdyż nie jesteśmy w stanie określić, które z nich są właściwe, a które fałszywe[4]. Analiza rynku służy zarówno do spojrzenia krytycznie na konkurencyjność zasobów przedsiębiorstwa oraz jego pozycji na rynku jak i do sprawdzenia dostępnych okazji, szans oraz zagrożeń które są spowodowane zmianami otoczenia. Najbardziej popularne metody analizy to[5]

Analiza SWOT

Ogólna ocena firmy, jej mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń jest nazywana analizą SWOT. Składa się z analizy środowisk zewnętrznych i wewnętrznych. Analiza ta daje wgląd w strategiczną pozycję przedsiębiorstwa na danym rynku, dzięki temu na etapie planowania przedsiębiorstwa ustalają konkretne cele długo i krótkoterminowe które są realizowane[6].

Analiza cyklu życia produktu

Poprzez wprowadzane we współczesnych praktykach gospodarki rynkowej innowacyjnych procesów technologicznych, formowanie popytu oraz pewnych zachowań i stylu życia konieczne staje się monitorowanie propozycji podażowej pod względem fazy cyklu życia produktu. Zarówno sam produkt jak i potrzeby, pragnienia konsumentów oraz rynki reagujące na te potrzeby mają ograniczony cykl życia na rynku. Sekwencja procesów na rynku jest zależna od konsumpcji fizycznej oraz od takich czynników jak: tzw. spożycie moralne, czyli w jakim tempie produkt się starzeje, pojawianie się na rynku nowych towarów co prowadzi do pewnych zmian w całej strukturze konsumpcji[7].

Analiza portfelowa

Jest to analiza wspierająca analizowanie sytuacji oraz ustalanie strategii firmy. Przede wszystkim jest wykorzystywana do oceny przyszłej oraz obecnej struktury przedsiębiorstwa, dzięki czemu można na jej podstawie ustalić strategię w rozwoju danej firmy. Do określenia pozycji portfelowych konieczne jest użycie wskaźników:[8].

  • "wielkość rynku, czyli liczba potencjalnych nabywców tworzących dany rynek docelowy,
  • pojemność rynku, czyli ilość lub wartość produktów, która przy danych cenach oraz dochodach potencjalnych nabywców może w danym czasie być sprzedana na określonym rynku,
  • dynamika rynku, czyli procentowy wskaźnik zmiany ogólnej wielkości sprzedaży na danym rynku w określonych odstępach czasu,
  • udział w rynku, obliczany jako procentowy stosunek własnej sprzedaży do całkowitej sprzedaży zrealizowanej na danym rynku lub w przypadku tzw. względnego udziału w rynku jako stosunek wskaźnika udziału w rynku ustalonego dla danej firmy do analogicznego wskaźnika uzyskanego przez jej głównego konkurenta"[9].

Analiza PEST

Analiza PEST jest analizą środowiska zewnętrznego na które mają wpływ:

Czynniki wymienione powyżej kształtują dany rynek[10].


Analiza rynkuartykuły polecane
Analiza marketingowaAnaliza sytuacji przedsiębiorstwaAnaliza strategicznaMetody analizy strategicznejPrognozowanie rynku docelowegoPlanowanie sprzedażyOtoczenie bliższePortfelowa analiza strategicznaScenariusze stanów otoczenia

Przypisy

  1. Balicki A., Analiza rynku., Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania w Gdańsku, Gdańsk 2002, s. 12
  2. Baker M. J., The Marketing Book-Fifth Edition, Butterworth-Heinemann, Oxford 2003, s. 320
  3. Surdel P., Forex Strategie oraz systemy transakcyjne., Złote Myśli, Poznań 2006, s. 14
  4. Surdel P., Forex Strategie oraz systemy transakcyjne., Złote Myśli, Poznań 2006, s. 15
  5. Czubała A. (red.), Podstawy marketingu., Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2012, s. 273
  6. Kotler P., Marketing Management Millenium Edition, Tenth Edition., Prentice - Hall, Inc, Boston 2000, s. 46
  7. Czubała A.(red.), Podstawy marketingu., Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2012, s. 276-277
  8. Czubała A.(red.), Podstawy marketingu., Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2012, s. 277
  9. Czubała A.(red.), Podstawy marketingu., Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2012, s. 277-278
  10. Michael J. Baker, The Marketing Book-Fifth Edition, Butterworth-Heinemann, Oxford 2003, s. 642

Bibliografia

  • Baker M. (2003), The Marketing Book, Butterworth-Heinemann, Oxford
  • Baker M. (2003), The Marketing Book, Butterworth-Heinemann, Oxford
  • Balicki A. (2002), Analiza rynku, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania w Gdańsku, Gdańsk
  • Czubała A. (red.) (2012), Podstawy marketingu, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Czubała A. (red.) (2012), Podstawy marketingu, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Czubała A. (red.) (2012), Podstawy marketingu, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Czubała A. (red.) (2012), Podstawy marketingu, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Ho J. (2014), Formulation of a systemic PEST analysis for strategic analysis, European academic research, 2(5)
  • Kafel T. (2010), Analiza portfelowa jako narzędzie formułowania strategii organizacji pozarządowych, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica, nr 234
  • Kotler P. (2001), Marketing Management - Millenium Edition, Pearson Custom Publishing, New Jersey
  • Kumar N. (2014), Product life cycle management, YMCAUST International Journal of Research
  • Surdel P. (2006), Forex Strategie oraz systemy transakcyjne, Złote Myśli, Gliwice
  • Surdel P. (2006), Forex Strategie oraz systemy transakcyjne, Złote Myśli, Gliwice


Autor: Agnieszka Maciuk