Kompletacja

Kompletacja - jeden z procesów magazynowych, polegający na przygotowaniu - "skompletowaniu" - towaru według zamówienia oraz potrzeb klientów do wydania. Zapasy pobrane ze stref składowania tworzy się w zbiory. Kompletacja odbywać się może zarówno w strefie magazynowej jak i poza nią w wyznaczonej do tego strefie kompletacji (Odlanicka-Poczobutt M., Kulińska E. 2014, s. 984).

Cel i znaczenie kompletacji w procesie magazynowym

Głównym celem kompletacji jest zapewnienie, że zamówienia klientów zostaną zrealizowane w sposób kompletny i zgodny z oczekiwaniami. Poprawna i efektywna kompletacja ma kluczowe znaczenie dla satysfakcji klientów oraz reputacji firmy.

Kompletacja odgrywa również istotną rolę w optymalizacji procesu magazynowego. Poprawne zarządzanie kompletacją pozwala na minimalizację czasu i kosztów związanych z wyszukiwaniem i pobieraniem produktów oraz minimalizację błędów i kosztów związanych z odsyłaniem niekompletnych zamówień. Efektywna kompletacja pozwala również na lepsze wykorzystanie przestrzeni magazynowej poprzez odpowiednie układanie i składowanie produktów.

Kolejnym ważnym aspektem kompletacji jest zwiększenie efektywności pracy personelu magazynowego. Poprawne zorganizowanie procesu kompletacji, w tym optymalne rozmieszczenie produktów w magazynie oraz wykorzystanie odpowiednich narzędzi i technologii, pozwala na usprawnienie pracy, zwiększenie wydajności oraz zmniejszenie ryzyka popełnienia błędów.

Warto również zaznaczyć, że kompletacja ma znaczenie nie tylko w procesach B2C (Business-to-Consumer), ale również w procesach B2B (Business-to-Business). Efektywna kompletacja jest istotna dla wielu branż, takich jak handel detaliczny, e-commerce, produkcja czy logistyka.

Zadania Kompletacji

Faza kompletacji składa się z różnych zadań, do których należą (Odlanicka-Poczobutt M., Kulińska E. 2014, s. 984):

• kontrola ilościowa - sprawdzenie poprawności stworzonej jednostki zgodnie z zamówieniem. Poza ilością kontroluje się także aspekty związane z poprawnością asortymentową, numerem partii oraz datą ważności.
• pakowanie i formowanie - zabezpieczenie towaru przed uszkodzeniem lub otoczenia przed jego negatywnym wpływem na środowisko. Przygotowanie ładunku do transportu, tak aby efektywnie i z łatwością można go było przemieszczać.
• przemieszczenie - przemieszczenie towaru podczas kompletacji działa jedynie w zakresie strefy wydań, w której to odbywa się załadowanie na środek transportu oraz dalszy transport

Pobieranie towarów do kompletacji

Pobieranie towarów podczas kompletacji ze strefy składowania odbywa się na podstawie dobranej metody. Metodami tymi są (Odlanicka-Poczobutt M., Kulińska E. 2014, s. 985):

• człowiek do towaru - metoda ta polega na pobieraniu towarów przez magazyniera najczęściej za pomocą wózka ręcznego zgodnie ze zleceniem (zamówieniem). Sprawdza się ona przy małych magazynach.
• towar do człowieka - za pomocą specjalnych urządzeń (najczęściej robotów magazynowych) towar przedostaje się do strefy kompletacji. Za pomocą komputerowego systemu sterowania, automatycznie pobierany jest towar z gniazd regałowych. Metoda wybierana przy dużych, wysokoobrotowych magazynach.
• multi picking - pracownik magazynowy dokonuje poboru towarów do wielu zamówień jednocześnie.
• Pick2Light - metoda pobierania towaru za pomocą światła umieszczonego przy gniazdach regałowych. Odpowiedni kolor wyświetla się, gdy należy pobrać ładunek.

Kompletacja jednostopniowa

Kompletacja jednostopniowa jest modelem kompletacji opartym na zleceniach. Asortyment rozmieszczony jest według analizy Pareto oraz analizy ABC, mówiącej o tym, że towary szybko rotujące (z grupy A) umieszczane są najbliżej - gniazda paletowe w strefie kompletacji lub blisko niej. Towary wolno rotujące (z grupy C) umieszczone są daleko na regałach w strefie magazynowej. Kompletacja realizowana jest według harmonogramu wydań. Ścieżki kompletacji są jednokierunkowe. Wykorzystywane są tutaj także urządzenia takie jak wózki unoszące lub kompletacyjne (Zając J. 2014, s. 45).

Kompletacja dwustopniowa

Kompletacja dwustopniowa jest modelem kompletacji opartym na asortymencie. Jest to rzadko wykorzystywany sposób, ze względu na swoją bezcelowość. Sposób działania jest bardzo zbliżony do kompletacji jednostopniowym. To co ją wyróżnia to fakt, iż asortyment pobierany jest partiami w określonym czasie, a ścieżki kompletacji są dwukierunkowe (Zając J. 2014, s. 45).

Kompletacja niska i wysoka

Wyróżniamy także jeszcze jeden sposób kompletacji, zależny od poziomu z jakiego pobierany jest towar. Jest to kompletacja:

• niska - podczas kompletacji z niskich poziomów pobierany jest towar umieszczony nieco powyżej posadzki. Wysokość musi być odpowiednia, aby pracownik magazynowym miał ją w zasięgu podczas poruszania się pieszo. Do tego procesu wykorzystywane są specjalistyczne wózki do kompletacji zamówień z niskiego poziomu.
• wysoka - do kompletacji z wysokich poziomów wykorzystywana jest cała dostępna wysokość regałów, z których pobierany jest towar. Polega to na maksymalnym wykorzystaniu strefy magazynowania. Do tego procesu wykorzystuje się większą ilość urządzeń, dobranych według potrzeby. Mogą to być specjalistyczne wózki do kompletacji z wysokich poziomów, wózki typu combi, posiadające ruchomą kabinę operatora oraz układnice średniej wysokości.

Metody kompletacji

Metoda "człowiek do towaru"

Metoda "człowiek do towaru" jest jedną z najstarszych i najbardziej tradycyjnych metod kompletacji. Polega ona na tym, że pracownik fizycznie przemieszcza się po magazynie, aby znaleźć i pobrać potrzebne przedmioty. Jest to najbardziej podstawowa i manualna metoda, która wymaga dużej siły roboczej i czasu. Pracownik musi znać układ magazynu oraz umiejętnie posługiwać się narzędziami do przenoszenia i zabezpieczania towarów. Metoda ta jest stosowana głównie w przypadku mniejszych magazynów o niewielkiej skali działalności.

Metoda "towar do człowieka"

Metoda "towar do człowieka", znana również jako "przenośnikowy system kompletacji", polega na tym, że towar jest przemieszczany przez magazyn przy użyciu systemu przenośników, taśmociągów lub innych urządzeń mechanicznych. Pracownik nie musi się przemieszczać, aby znaleźć potrzebne przedmioty, ponieważ towar jest dostarczany do niego. Jest to bardziej efektywna metoda niż "człowiek do towaru", ponieważ redukuje potrzebę przemieszczania się pracowników i zwiększa tempo kompletacji. Jest szczególnie przydatna w przypadku dużych magazynów o dużej skali działalności.

Metoda "multi picking"

Metoda "multi picking" polega na tym, że pracownik jednocześnie pobiera kilka różnych przedmiotów z magazynu. W przypadku gdy zamówienia klientów składają się z różnych produktów, ta metoda pozwala na efektywne pobieranie towarów w jednym przejściu. Pracownik jest wyposażony w odpowiednie narzędzia, takie jak wózek z koszami lub pojemnikami, aby pomieścić i zorganizować pobrane przedmioty. Metoda ta wymaga precyzyjnego planowania i organizacji, aby zapewnić, że każde zamówienie zostanie kompletnie obsłużone.

Metoda "Pick2Light"

Metoda "Pick2Light" jest nowoczesnym rozwiązaniem, które wykorzystuje specjalne oznaczenia świetlne, aby wskazać pracownikowi, który przedmiot ma pobrać z magazynu. Każdy przedmiot jest oznaczony specjalnym światłem, które świeci nad nim, wskazując pracownikowi, który towar ma pobrać. Ta metoda zwiększa precyzję i szybkość kompletacji, eliminując możliwość popełnienia błędu przy pobieraniu towarów. Jest to szczególnie przydatne w przypadku magazynów o dużej liczbie produktów i dużym natężeniu pracy.

Metody organizacji kompletacji

Kompletacja jednostopniowa

Kompletacja jednostopniowa polega na tym, że pracownik jest odpowiedzialny za kompletację całego zamówienia. Pracownik przemieszcza się po magazynie, pobierając wszystkie potrzebne przedmioty i pakując je w jedno opakowanie. Jest to najprostsza metoda organizacji kompletacji, która zapewnia prostotę i elastyczność. Jednak może być czasochłonna i wymaga dużej siły roboczej w przypadku dużych zamówień.

Kompletacja dwustopniowa

Kompletacja dwustopniowa polega na tym, że zamówienie jest podzielone na dwie fazy. W pierwszej fazie pracownik pobiera potrzebne przedmioty z magazynu i umieszcza je w specjalnym obszarze podziału. W drugiej fazie inne osoby zajmują się pakowaniem i przygotowaniem zamówienia do wysyłki. Ta metoda zapewnia podział pracy i zwiększa efektywność procesu kompletacji. Jest szczególnie przydatna w przypadku dużych zamówień, które wymagają podziału pracy między różnymi pracownikami.

Optymalizacja procesu kompletacji

System zarządzania magazynem (WMS)

W dzisiejszych czasach efektywne zarządzanie magazynem jest kluczowe dla osiągnięcia sukcesu w biznesie. Jednym z kluczowych elementów optymalizacji procesu kompletacji jest wykorzystanie zaawansowanych systemów zarządzania magazynem, znanych jako WMS (Warehouse Management System).

WMS to oprogramowanie, którego głównym zadaniem jest automatyzacja procesów magazynowych, w tym kompletacji. Dzięki WMS możliwe jest śledzenie i zarządzanie stanem magazynowym, optymalizacja układu magazynu oraz monitorowanie i kontrola ruchu towarów. System ten umożliwia również planowanie, organizowanie i śledzenie zadań kompletacji, co przyczynia się do znacznego skrócenia czasu potrzebnego na przygotowanie zamówień.

WMS dostarcza również informacje w czasie rzeczywistym, dzięki czemu personel magazynu może śledzić postęp kompletacji oraz monitorować dostępność towarów. Taka automatyzacja znacznie zwiększa efektywność procesu kompletacji, minimalizując ryzyko błędów i zapewniając terminową realizację zamówień.

Wykorzystanie technologii takich jak sztuczna inteligencja, uczenie maszynowe i analiza danych

Optymalizacja procesu kompletacji wymaga wykorzystania zaawansowanych technologii, takich jak sztuczna inteligencja (AI), uczenie maszynowe (ML) i analiza danych. Te nowoczesne technologie mają ogromny potencjał w automatyzacji i optymalizacji procesu kompletacji.

Sztuczna inteligencja może być wykorzystana do prognozowania zapotrzebowania na produkty w oparciu o dane historyczne oraz dane dotyczące trendów rynkowych. Dzięki temu możliwe jest lepsze planowanie zamówień i minimalizowanie nadmiaru zapasów. Ponadto, AI może być wykorzystana do automatycznego optymalizowania układu magazynu, dzięki czemu produkty są przechowywane w odpowiednich miejscach, co przyspiesza proces kompletacji.

Uczenie maszynowe może być wykorzystane do analizy danych dotyczących procesu kompletacji i identyfikowania wzorców. Na podstawie tych wzorców można opracować modele predykcyjne, które pomagają w planowaniu i optymalizacji procesu kompletacji.

Analiza danych pozwala na monitorowanie i ocenę wydajności procesu kompletacji. Dzięki temu można zidentyfikować obszary, w których występują problemy lub opóźnienia, co umożliwia podejmowanie odpowiednich działań naprawczych. Analiza danych jest również przydatna do identyfikowania trendów i wykrywania potencjalnych problemów w procesie kompletacji.

Algorytmy do optymalizacji trasy kompletacji

Optymalizacja trasy kompletacji jest kluczowym elementem skutecznego procesu kompletacji. Algorytmy optymalizacyjne mogą być wykorzystane do znalezienia najbardziej efektywnej trasy, która minimalizuje czas i koszty kompletacji.

Algorytmy do optymalizacji trasy kompletacji uwzględniają wiele czynników, takich jak odległość między punktami kompletacji, dostępność towarów, ograniczenia czasowe i preferencje klientów. Dzięki takim algorytmom można zoptymalizować trasę, która minimalizuje liczbę przejść i maksymalizuje efektywność kompletacji.

Zastosowanie algorytmów optymalizacyjnych do optymalizacji trasy kompletacji przyczynia się do znacznego skrócenia czasu potrzebnego na przygotowanie zamówień, co prowadzi do większej satysfakcji klientów oraz zwiększenia efektywności i rentowności firmy.

Monitorowanie i optymalizacja czasu kompletacji

Monitorowanie i optymalizacja czasu kompletacji są niezbędne do zapewnienia, że zamówienia są realizowane terminowo i zgodnie z oczekiwaniami klientów. Istnieje wiele sposobów monitorowania i optymalizacji czasu kompletacji.

Jednym z narzędzi, które może być wykorzystane do monitorowania czasu kompletacji, jest analiza czasu cyklu. Analiza ta polega na śledzeniu czasu potrzebnego na wykonanie poszczególnych zadań kompletacji i identyfikowaniu obszarów, w których występują opóźnienia. Na podstawie tych informacji można podejmować działania mające na celu skrócenie czasu kompletacji.

Optymalizacja czasu kompletacji może być również osiągnięta poprzez zmianę organizacji pracy, wprowadzenie lepszych procedur i szkolenie personelu. Ważne jest również, aby stale monitorować i analizować dane dotyczące czasu kompletacji, aby identyfikować i eliminować potencjalne problemy.

Monitorowanie i optymalizacja czasu kompletacji są kluczowymi elementami skutecznego zarządzania magazynem. Dzięki nim możliwe jest skrócenie czasu realizacji zamówień, zwiększenie satysfakcji klientów i poprawa efektywności operacyjnej firmy.

Automatyzacja kompletacji

Systemy AS/RS (Automated Storage and Retrieval Systems)

Systemy AS/RS (Automated Storage and Retrieval Systems) są jednym z najważniejszych elementów automatyzacji kompletacji. AS/RS to systemy, które umożliwiają składowanie i pobieranie produktów z magazynu przy pomocy maszyn i systemów sterowania. Dzięki zastosowaniu AS/RS, możliwe jest zautomatyzowanie procesu przechowywania i pobierania towarów, eliminując tym samym konieczność ręcznej manipulacji.

Systemy AS/RS składają się z regałów, wózków jezdniowych oraz systemów kontroli i sterowania. Regały są wyposażone w systemy podawcze, które umożliwiają automatyczne umieszczanie i pobieranie produktów. Wózki jezdniowe są odpowiedzialne za przemieszczanie się po regałach i pobieranie towarów. Systemy kontroli i sterowania zapewniają optymalizację procesu kompletacji i monitorowanie stanu magazynu.

Sortery

Sortery to kolejny element automatyzacji kompletacji, który umożliwia automatyczne sortowanie i kierowanie produktów do odpowiednich miejsc. Sortery są wyposażone w systemy detekcji i rozpoznawania, które identyfikują produkty i przekierowują je do właściwych miejsc w magazynie.

Sortery mogą być wykorzystywane do sortowania produktów według różnych kryteriów, takich jak rozmiar, kolor, waga lub numer zamówienia. Dzięki zastosowaniu sorterów, proces kompletacji staje się bardziej precyzyjny i efektywny, a także pozwala zminimalizować błędy i czas potrzebny na sortowanie ręczne.

Roboty magazynowe

Roboty magazynowe to innowacyjne rozwiązanie w automatyzacji kompletacji, które umożliwiają przemieszczanie produktów w magazynie bez udziału ludzi. Roboty magazynowe są wyposażone w systemy nawigacji, które pozwalają im poruszać się po magazynie i pobierać produkty z określonych lokalizacji.

Roboty magazynowe są wykorzystywane do przemieszczania produktów z regałów do stref kompletacji, a także do transportu towarów między różnymi obszarami magazynu. Dzięki zastosowaniu robotów magazynowych, możliwe jest zautomatyzowanie procesu kompletacji i eliminacja konieczności ręcznej manipulacji, co przekłada się na oszczędności czasu i zasobów.

Systemy automatycznego prowadzenia wózków widłowych (AGV) i systemy transportu towarów (ATS)

Systemy automatycznego prowadzenia wózków widłowych (AGV) oraz systemy transportu towarów (ATS) są kolejnymi rozwiązaniami w automatyzacji kompletacji. AGV to autonomiczne wózki widłowe, które mogą przemieszczać się po magazynie bez udziału operatora. ATS to systemy transportu towarów, które umożliwiają automatyczne przemieszczanie produktów między różnymi obszarami magazynu.

Dzięki zastosowaniu AGV i ATS, możliwe jest zautomatyzowanie procesu transportu towarów w magazynie. Wózki widłowe AGV mogą pobierać produkty z regałów i dostarczać je do stref kompletacji, a następnie przewozić skompletowane zamówienia do stref pakowania. Systemy ATS mogą transportować produkty między różnymi obszarami magazynu, zapewniając płynny i efektywny przepływ towarów.

Kompletacja — artykuły polecane

Proces magazynowania — Analiza ABC — Ładunek drobnicowy — Magazyn przyjęć — Gospodarka magazynowa — Zasady organizacji magazynu — Powierzchnia magazynowa — Czujnik — Projektowanie eksperymentów

Bibliografia

• Odlanicka-Poczobutt M., Kulińska E. (2014) Proces kompletacji w branży detalicznej sprzedaży artykułów sportowych, projekt nr 2012/05/B/HS4/04139, s. 983-994
• Sabo-Zielonka A., Tarczyński G. (2014) Porównanie czasów kompletacji zamówień dla różnych sposobów wyznaczania trasy magazynierów na przykładzie dużego centrum logistycznego, "Ekonometria" nr 2 (44), s. 62-81
• Zając J. (2014), Kompletacja jednostopniowa a dwustopniowa - wydajność kompletacji a aspekty organizacyjne, Czasopismo Logistyka, nr 2

Autor: Tomasz Mirocha