Logistyka międzynarodowa

Logistyka międzynarodowa - jest pojęciem o wiele szerszym niż logistyka krajowa. Obejmuje procesy planowania, kontrolowania i realizowania przepływów dóbr oraz informacji między poszczególnymi krajami. Logistykę międzynarodową można również rozumieć jako operowanie w skali międzynarodowej przepływami materialnymi takimi, jak:

• przepływy, które pochodzą z zewnątrz (dostawca i kooperanci),
• przepływy odbywające się wewnątrz przedsiębiorstwa (materiały, surowce, półprodukty),
• przepływy zorientowane na odbiorców gotowych, dóbr, usług i produktów.

Z roku na rok widoczny jest coraz większy postęp globalizacji przedsiębiorstw, co zmusza je do opracowywania wciąż to nowszych rozwiązań logistycznych. Właśnie to przyczynia się do dalszego rozwijania logistyki. Idealnym przykładem tego jest właśnie logistyka międzynarodowa. W wielu przypadkach współczesne firmy lub też korporacje transnarodowe konkurują ze sobą logistyką.

TL;DR

Logistyka międzynarodowa obejmuje procesy planowania, kontrolowania i realizowania przepływów dóbr i informacji między krajami. W ostatnich latach rośnie znaczenie globalizacji przedsiębiorstw, co wymaga opracowywania nowych rozwiązań logistycznych. Teoria logistyki międzynarodowej rozwija się od lat 90. Główne zadania logistyki międzynarodowej to poprawa jakości, likwidacja zależności od jednego dostawcy, ujednolicenie norm zaopatrzenia i ochrona stabilności zaopatrzenia. Logistyka międzynarodowa jest rozpatrywana w trzech postaciach: funkcjonalnej, instytucjonalnej i procesowej. Transport globalny obejmuje morski, lotniczy, samochodowy i kolejowy. Eurologistyka jest rozwijającą się dziedziną logistyki międzynarodowej, która pozwala na uzyskanie przewagi konkurencyjnej przez kraje europejskie.

Teoria logistyki międzynarodowej

Teoria rozwijała się od początku lat 90. XX w. Było to spowodowane zwiększenia się w tym czasie operacji o zasięgu międzynarodowym i globalnym. Teoria logistyki międzynarodowej jest to teoretyczna analiza faktycznych współzależności w międzynarodowym łańcuchu dostaw a jego otoczeniem gospodarczym.

• teoria pozytywna (uzasadnienie powodu rozwoju logistyki międzynarodowej i wyjaśnienie wielkości oraz struktury międzynarodowych łańcuchów dostaw)
• teoria normatywna (wyjaśnienie skutków rozwoju logistyki międzynarodowej, określanie kierunków dalszego rozwoju w kontekście gospodarki światowej)

Etapy rozwoju logistyki międzynarodowej

• Etap 1 (the early slow days): wczesny etap powolnych dni, który miał miejsce po II wojnie światowej w czasie szybkiego postępu handlu międzynarodowego co spowodowało do użycia procesów logistycznych dotyczących sposobu opakowanie towarów.
• Etap 2 (the move toward speed): od ruchu do szybkości, kiedy miała miejsce eksplozja operacji logistycznych w szczególności obsługi transportu lotniczego).
• Etap 3 (the emphasis on customer satisfaction): położenie nacisku na satysfakcje klienta.

Główne zadania logistyki międzynarodowej

• poprawę jakości spowodowaną zwiększoną podażą
• likwidacje zależności od jednego dostawcy
• ujednolicenie międzynarodowych norm zaopatrzenia
• ochrona w stabilności zaopatrzenia

Aspekty logistyki międzynarodowej

Logistyka międzynarodowa rozpatrywana jest w trzech postaciach:

• funkcjonalna - w tym ujęciu zobrazowane są logistyczne zadania i procesy przedsiębiorstw międzynarodowych, czyli wszystkie czynności i procesy transportowania towarów w czasie i przestrzeni między punktami wysyłkowymi a odbiorcami,
• instytucjonalna - obejmuje wszystkie jednostki techniczne i organizacyjne, utworzone w celu realizowania procesów logistycznych,
• procesowa - logistyka międzynarodowa w tej postaci opisuje przestrzeń gospodarczą wykluczając granice lądowe, gdzie został zagwarantowany wolny przepływ usług, wyrobów oraz kapitału.

Międzynarodowe systemy logistyczne

Logistyka międzynarodowa ma podstawowe znaczenie jeżeli weźmiemy pod uwagę internacjonalizację przedsiębiorstw. Jej istota dotyczy powiązań przedsiębiorstw w ramach systemów gospodarczych różnych krajów, a treść tych powiązań stanowi wymiana handlowa, z którą zawsze związany jest przepływ towarów lub usług. Logistyka międzynarodowa ma dwa wyraźne aspekty:

• Makroekonomiczny - dotyczący kreowania systemów logistycznych, w którym logistykę międzynarodową jest uznawana za platformę integracyjną globalizu­jącego się przedsiębiorstwa.
• Mikroekonomiczny - pozwalający postępować z logistyką międzynarodową, rozumianą jako sposób zarządzania ponadnarodowymi łańcuchami dostaw, w rodzajach systemowego narzędzia wspomagającego i optymalizującego przebieg handlu zagranicznego.

Czynności logistyki międzynarodowej

Czynności logistyki międzynarodowej identyfikowane są z eksportem, importem oraz czynnościami, które je łączą.

Czynności łączące się z eksportem:

• prognozowanie popytu - oznacza prognozowanie potrzeb produkcyjnych i zaopatrzeniowych na kolejny okres, zawierając w tym również dostawę oraz odbiór zamówienia przez klientów,
• sporządzenie zamówień - czynność związana z dostosowaniem się do rynków międzynarodowych, kierowanie przepływami i informacją od dostawcy do finalnego odbiorcy. Sporządzanie zamówień obejmuje wszystkie dziedziny biorące udział w realizacjach zamówień,
• pakowanie - stanowi zasadniczy element w procesach wysyłki, magazynowania, transportu oraz ładowania. Opakowania muszą spełniać swoje funkcje oraz bezpieczeństwo, ponieważ są one przewożone często przez wiele stref klimatycznych, jak i czasowych. W celu zastosowania odpowiedniego pakowania niezbędna jest wiedza na temat systemów transportu, przeładunków oraz magazynowania,
• etykietowanie - jest ważnym elementem, które zapewnia dostarczenie przesyłek we właściwym stanie do finalnego odbiorcy. Pracownicy dokonujący przeładunek, dzięki etykietom, która dostarcza niezbędnych informacji mogą zachować należytą ostrożność,
• obieg dokumentów - dokumentacja jest znaczącym elementem przy fizycznym przepływie wyrobów. Zazwyczaj towarzyszy od miejsca nadania aż do miejsca odbioru,
• obsługa klienta - jest największą bronią, jaką dysponuje każde przedsiębiorstwo, aby zatrzymać przy sobie klientów. Należy dostosowywać się do potrzeb nabywców pod względem marketingowym (jakość, cena) oraz pod względem logistycznym (odpowiedni produkt, w odpowiednim miejscu i czasie).
• obsługa serwisowa - należy zaliczyć ją do obsługi po-sprzedażowej. Klienci wymagają, aby producent zapewnił ewentualne części zamienne w wypadku ewentualnych awarii wyrobów.

Czynności łączące się z importem:

• proces planowania produkcji,
• zakupy - ściśle z procesem zakupu powiązane są problemy takie, jak: czas dostawy, wielkość zakupu danego wyrobu, bariery importowe, klimat,
• transport zwrotów - określa się go jako dystrybucja odwrotna lub logistyka utylizacyjna. Przedsiębiorstwa zajmujące się handlem zagranicznym muszą mieć na uwadze możliwość powrotu towarów, które zostały już sprzedane, dlatego firmy powinny zabezpieczyć się przed pojawianiem się takich sytuacji w przyszłości.

Czynności łączące eksport i import:

• zarządzanie zapasami,
• zarządzanie transportem,
• zarządzanie magazynem i centrami dystrybucyjnymi pod kątem logistyki międzynarodowej spełnia funkcje takie, jak: utrzymanie zapasów, połączenie ładunków, tworząc jedną dużą przesyłkę,
• zarządzanie odpadami - czynność ta obejmuje: segregowanie, składowanie, przetwarzanie odpadów oraz udostępnianie surowców wtórnych,
• transport wewnętrzny - opiera się na przemieszczaniu towarów wewnątrz systemu logistycznego. Obejmuje proces transportowy w magazynie, jak i w zakładzie produkcyjnym.

Specyfika logistyki międzynarodowej

Specyfika logistyki międzynarodowej wynika z cech charakterystycz­nych międzynarodowych przebiegów towarowych, a szczególnie z:

• wielokrotnego przekraczania granic państwowych przez towary, co wiąże się z dodatkowymi opłatami (np. celnymi) oraz opóźnieniami i zahamowaniami materialnych strumieni,
• obiegających dookoła globu przebiegów towarowych, przekraczających wiele stref klimatycznych przy użyciu rozmaitych środków transportu oraz różnych systemów magazynowania i składowania,
• istniejącej substytucji między nakładami na logistykę a nakładami na produk­cję, obsługę i sprzedaż, z której wynika, iż skomplikowaną i drogą logistykę można w pewnej mierze i pewnym kosztem zastąpić odpowiednim rozmiesz­czeniem procesów produkcyjnych.

Transport globalny

Związane są z nim duże odległości, najczęściej wzrasta też liczba stron zaangażowanych w transport. Ze względu na rozległe przestrzenie wodne oddzielające większość regionów świata główne gałęzie transportu globalnego to transport morski i lotniczy. Za pośrednictwem transportu lądowego przemieszcza się także znaczną część ładunków pomiędzy krajami sąsiadującymi, głównie w Europie, gdzie trasy lądowe są stosunkowo krótkie. Każda z poszczególnych gałęzi transportu spełnia określoną funkcję w światowej sieci transportu.

Transport morski Przewóz towarów drogą morską jest najbardziej rozpowszechnioną i najważniejszą metodą transportu globalnego, na którą przypadają 2/3 wszystkich przewozów międzynarodowych. Handlowa żegluga morska dzieli się na trzy kategorie. Pierwsza z nich jest żegluga liniowa, która oferuje usługi przewozowe na regularnych trasach, zgodnie z rozkładem. Druga kategorię stanowi żegluga czarterowa, z której firmy korzystają w ramach kontraktu i która świadczy usługi na ustalonych trasach. Wreszcie trzecia to żegluga prywatna, która jest częścią systemu logistycznego firmy.

Transport lotniczy Główną jego cechą jest krótki czas przewozu, który wywarł znaczny wpływ na dystrybucje międzynarodową. Ogromna prędkość samolotu w połączeniu ze znaczną częstotliwością lotów skróciła czas przewozu na niektórych trasach międzynarodowych z trzydziestu do zaledwie jednego lub dwóch dni. Tak krótki czas przewozu przyspieszył rozwój międzynarodowych usług kurierskich. Kurierzy oferują na następny dzień dostawy dokumentów i niewielkich paczek w trybie "od drzwi do drzwi" między większością dużych miast na świecie.

Transport samochodowy Przedsiębiorstwa najczęściej korzystają z tego rodzaju transportu w celu przewiezienia towarów do sąsiedniego kraju. Jest to gałąź transportu bardzo rozpowszechniona w Europie, gdzie długość tras jest względnie niewielka. Do zalet należy tu zaliczyć szybkość, bezpieczeństwo, niezawodność i dostępność do miejsca dostawy. Wadą są częste przeszkody czekające na kierowców na granicach związane głównie z przepisami importowymi.

Transport kolejowy Zasady funkcjonowania międzynarodowego transportu kolejowego są bardzo podobne do krajowego, aczkolwiek dostępność kolei w przypadku transportu międzynarodowego jest o wiele bardziej ograniczona, gdyż nie istnieje zbyt wiele przejść granicznych. Przesyłki na dalekie odległości są także często utrudnione odmienną szerokością torów w niektórych krajach. Interesującym doświadczeniem jest wykorzystanie w Polsce szerokiego toru biegnącego od granicy wschodniej do Sławkowa na Śląsku. Trasą tą dostarczane mają być produkty z Chin.

Siły prowadzące do logistyki międzynarodowej

Siły techniczne

• transport intermodalny
• systemy telemetryczne
• magazyny wirtualne
• satelitarne sieci łączności i nawigacji

Siły ekonomiczne

• konkurencja światowa
• presja na obniżkę kosztów produkcji
• inwestycje bezpośrednie

Siły społeczne

• migracja ludności
• standaryzacja popytu
• wirtualna organizacja

Siły polityczne"

• Unia Celna
• rozszerzenie UE
• tworzenie euroregionów

Eurologistyka

Eurologistyka jest to wyjątkowy przypadek logistyki międzynarodowej, bardzo szybko rozwijająca się nowa dziedzina wiedzy. Eurologistyka pozwala na łagodzenie oraz redukowanie wielu zagrożeń (zdarzeń losowych, terroryzmu, wojna cybernetyczna) przy pomocy najnowocześniejszych technik i technologii informatycznych. Eurologistykę należy traktować jako źródło uzyskiwania przewagi konkurencyjnej przez kraje europejskie nad innymi regionami świata. Wszelkie operacje i zadania wykonywane przez tą dziedzinę trzeba traktować holistycznie. Holistyka gwarantuje nowe korzyści dla wszystkich firm (ogniw eurołańcucha dostaw). Na zarządzanie eurulogistyką składają się 3 funkcje: operacyjna, finansowa i marketingowa co umożliwia kreowanie holistycznej wizji realizowania obszarów zarządzania korporacją transnarodową czy przedsiębiorstwem. Rozwój eurologistyki jest utożsamiany ze wzrostem znaczenie gospodarki europejskiej na świecie.

Logistyka międzynarodowa — artykuły polecane

Regionalne centrum dystrybucji — Transport — Podatność logistyczna — Logistyka transportu — Centrum logistyczne — Powierzchnia magazynowa — Logistyka — Transport multimodalny — Usługa transportowa — Dematerializacja akcji

Bibliografia

• Banaszyk P., Gołembska E. (2015), Logistyka w biznesie międzynarodowym, WNT, Warszawa
• Brauer J. (2009), Istota, rola i zadania logistyki międzynarodowej, Wpływ logistyki międzynarodowej na konkurencyjność przedsiębiorstw na przykładzie województwa wielkopolskiego, Poznań
• Gołembska E. (2009), Logistyka w gospodarce światowej, C.H. Beck, Warszawa
• Gołembska E., Bentyn Z. (2014), Logistyka międzynarodowa w zmiennych warunkach gospodarki światowej, Wydawnictwo Uniwersytet Ekonomiczny, Poznań
• Gołembska E., Szymczak M. (2004), Logistyka międzynarodowa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Majchrzak-Lepczyk J., Bentyn Z., Gołembska E. (2015), Eurologistyka, PWN, Warszawa
• Płaczek E. (2002), Logistyka międzynarodowa, AE Katowice, Katowice
• Sikorski A. (2013), Transport i spedycja międzynarodowa w handlu zagranicznym: instruktaż i wzorcowa dokumentacja dla logistyków i spedytorów, ODDK, Gdańsk
• Wincewicz-Bosy M. (2011), Istota eurologistyki w zarządzaniu, Logistyka i eurologistyka jako element systemu integracji międzynarodowej w gospodarce światowej, Wrocław

Autor: Małgorzata Borowiecka, Natalia Dobranowska