Azjatyckie tygrysy

Azjatyckie tygrysy
Polecane artykuły
Teoria startu Rostowa Kraje rozwijające się Drenaż mózgów Ekonomia rozwoju BRICS Industrializacja Rozwój gospodarczy Rocznik statystyczny Modernizacja

Azjatyckie Tygrysy to początkowo grupa czterech krajów Azji Wschodniej, które w ciągu kilkudziesięciu lat osiągnęły niezwykły wzrost gospodarczy i zmodernizowały swoje gospodarki. Są to: Singapur, Hongkong, Tajwan i Korea Południowa. Nazwa "Azjatyckie Tygrysy" pochodzi od skojarzenia z ich agresywnością, dynamiką i siłą, które wzięły się z ich niesamowitego sukcesu gospodarczego. Doszły do nich kolejne kraje naśladujące ich sukces.

Azjatyckie Tygrysy osiągnęły szybki wzrost gospodarczy w latach 60. i 70. XX wieku. W tym okresie kraje te zaczęły rozwijać się prężnie, osiągając wysoki poziom wzrostu gospodarczego, który był znacznie wyższy niż w innych częściach świata. Ten okres został nazwany "azjatyckim cudem gospodarczym".

Po II wojnie światowej Azjatyckie Tygrysy były poważnie zniszczone. Wszystkie te kraje walczyły w różnym stopniu podczas wojny, co spowodowało ogromne straty materialne i ludzkie. Jednak dzięki zdecydowanej polityce gospodarczej i skoncentrowaniu się na odbudowie, udało im się szybko podnieść gospodarkę i osiągnąć znaczny wzrost.

Pierwsza generacja Azjatyckich Tygrysów

Azjatyckie Tygrysy to grupa gospodarczo rozwiniętych krajów Azji Wschodniej, które odniosły spektakularny wzrost gospodarczy w drugiej połowie XX wieku. W tej części skupimy się na pierwszej generacji tych krajów, czyli Korei Południowej, Singapurze, Hongkongu i Tajwanie.

Korea Południowa jest doskonałym przykładem sukcesu Azjatyckich Tygrysów. Po II wojnie światowej kraj ten był zrujnowany i biedny, jednak dzięki zdecydowanej polityce rządowej udało się mu przekształcić w jedną z najbardziej rozwiniętych gospodarek świata.

Jednym z kluczowych czynników rozwoju Korei Południowej było inwestowanie w korporacje państwowe. Rząd wspierał rozwój przemysłu ciężkiego, takiego jak stalownictwo czy przemysł chemiczny, co pozwoliło na zwiększenie produkcji i eksportu. Ponadto, państwo aktywnie angażowało się w sektor technologiczny, inwestując w przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją elektroniki i telekomunikacji.

Korea Południowa skupiła się na rozwoju nauki, techniki i infrastruktury. Duże nakłady inwestycyjne zostały przeznaczone na edukację, badania naukowe oraz rozwój infrastruktury transportowej i energetycznej. To z kolei przyczyniło się do wzrostu konkurencyjności kraju na arenie międzynarodowej.

Singapur to kolejny przykład kraju, który dzięki skutecznej polityce gospodarczej stał się jednym z najbardziej rozwiniętych krajów na świecie. Singapur skupił się na przyciąganiu inwestorów zagranicznych, oferując korzystne warunki inwestycyjne i niskie podatki. Rząd stworzył sprzyjające środowisko biznesowe, które przyciągnęło wiele międzynarodowych korporacji. Inwestycje zagraniczne przyczyniły się do wzrostu gospodarczego i zwiększenia zatrudnienia.

Singapur zrozumiał konieczność dywersyfikacji przemysłu, aby uniknąć jednostronnego uzależnienia od konkretnego sektora. Rząd skupił się na rozwijaniu sektorów nowoczesnych, takich jak biotechnologia, informatyka czy usługi finansowe. Ponadto, Singapur inwestował w badania naukowe i rozwój technologii, co przyczyniło się do podniesienia poziomu technologicznego w kraju.

Hongkong, będący specjalnym regionem administracyjnym Chin, również odgrywał ważną rolę w pierwszej generacji Azjatyckich Tygrysów. Hongkong od dawna był ważnym centrum handlowym i finansowym. Rząd kontynuował rozwój tych sektorów, a także promował eksport towarów i usług. Dzięki dogodnej lokalizacji geograficznej i doskonałej infrastrukturze portowej, Hongkong stał się ważnym węzłem handlowym między Chinami a resztą świata.

Rząd Hongkongu skupił się na budowaniu konkurencyjności państwa poprzez zapewnienie stabilności politycznej i prawnej, a także tworzenie dogodnych warunków dla przedsiębiorców. Hongkong stał się atrakcyjnym miejscem dla inwestorów, co przyczyniło się do wzrostu gospodarczego i rozwoju sektora usługowego.

Tajwan jest przykładem kraju, który szybko przekształcił się z biednej wyspy w jedną z najbardziej rozwiniętych gospodarek Azji. Tajwan skupił się na rozwoju krajowych małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Rząd wspierał te firmy, oferując preferencyjne warunki kredytowe, szkolenia oraz pomoc w eksporcie. Rozwój MŚP przyczynił się do wzrostu zatrudnienia i rozwoju lokalnych społeczności.

Tajwan aktywnie przyciągał zagranicznych inwestorów, oferując korzystne warunki inwestycyjne i zapewniając stabilność polityczną. Rząd stworzył specjalne strefy ekonomiczne, które umożliwiły zagranicznym firmom prowadzenie działalności w kraju. Inwestycje zagraniczne przyczyniły się do modernizacji sektorów przemysłowych i wzrostu eksportu.

Tajwan postawił duży nacisk na edukację na poziomie państwowym. Rząd inwestował w szkolnictwo, badania naukowe oraz rozwój technologii. Dzięki temu Tajwan posiada wykwalifikowaną siłę roboczą i innowacyjne rozwiązania technologiczne.

Druga generacja Azjatyckich Tygrysów

Drugą generację Azjatyckich Tygrysów można określić jako okres dynamicznego wzrostu i transformacji gospodarczej w kilku krajach Azji Wschodniej. Ta era była zdominowana przez kraje takie jak Wietnam, Indonezję, Malezję, Filipiny i Tajlandię, które odniosły znaczący sukces w rozwoju swoich gospodarek.

Wietnam był jednym z kluczowych krajów, który odniósł sukces w ramach drugiej generacji Azjatyckich Tygrysów. W latach 80. i 90. XX wieku rząd wietnamski wprowadził szeroko zakrojone reformy ekonomiczne, które otworzyły kraj na inwestycje zagraniczne i handel międzynarodowy. Wietnam stał się atrakcyjnym miejscem dla zagranicznych inwestorów, a eksport odgrywał kluczową rolę w rozwoju gospodarczym. Przemysł odzieżowy, elektronika i rolnictwo były głównymi sektorami, które przyczyniły się do wzrostu gospodarczego Wietnamu.

Indonezja, największy kraj Azji Południowo-Wschodniej, również odniósł sukces w ramach drugiej generacji Azjatyckich Tygrysów. Reformy ekonomiczne przeprowadzone w latach 80. i 90. XX wieku przyczyniły się do liberalizacji gospodarki i otworzenia kraju na inwestycje zagraniczne. Indonezja skupiła się głównie na rolnictwie, przemyśle lekkim oraz sektorze wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego. Jednak mimo sukcesu ekonomicznego, kraj ten zmagał się również z problemami korupcji i nierówności społecznych.

Malezja jest kolejnym przykładem kraju, który odniósł sukces w ramach drugiej generacji Azjatyckich Tygrysów. Rząd malezyjski wprowadził ścisłą politykę industrializacji, która koncentrowała się na rozwijaniu przemysłu wytwórczego, takiego jak elektronika, chemia i motoryzacja. Malezja stała się ważnym ośrodkiem dla inwestycji zagranicznych, co przyczyniło się do szybkiego rozwoju gospodarczego. Rząd skupił się również na rozwoju infrastruktury, edukacji i innowacji technologicznych.

Filipiny, choć nie odniosły takiego samego sukcesu jak inne kraje w ramach drugiej generacji Azjatyckich Tygrysów, miały również swój udział w dynamicznym wzroście gospodarczym. Sektor usług, szczególnie outsourcing usług biznesowych (BPO), stał się kluczowym czynnikiem napędzającym wzrost gospodarczy na Filipinach. Kraj ten skupił się również na rozwijaniu sektorów turystyki, elektroniki i przemysłu spożywczego.

Tajlandia, znana jako "Kraj Uśmiechu", była również jednym z krajów, które odniosły sukces w ramach drugiej generacji Azjatyckich Tygrysów. Rząd tajski wprowadził reformy ekonomiczne, które przyczyniły się do rozwoju przemysłów takich jak motoryzacja, turystyka, elektronika i przemysł spożywczy. Tajlandia stała się ważnym centrum dla inwestycji zagranicznych, co przyczyniło się do wzrostu gospodarczego i zwiększenia zatrudnienia.

Czynniki wzrostu Azjatyckich Tygrysów

Aktywna polityka prorozwojowa. Jednym z głównych czynników wzrostu Azjatyckich Tygrysów była aktywna polityka prorozwojowa, realizowana przez rządy tych krajów. Państwa takie jak Singapur, Korea Południowa, Tajwan i Hongkong postawiły na rozwój gospodarczy poprzez zwiększenie eksportu i inwestycje w nowoczesne technologie. Rządy te wprowadziły reformy strukturalne, promując otwartość na handel zagraniczny i przyciągając inwestycje zagraniczne. Wsparcie dla przedsiębiorczości, inwestycje w edukację i infrastrukturę oraz tworzenie sprzyjającego klimatu biznesowego przyczyniły się do szybkiego wzrostu gospodarczego tych krajów.

Pomoc ze strony krajów rozwiniętych. Kolejnym ważnym czynnikiem wzrostu Azjatyckich Tygrysów była pomoc ze strony krajów rozwiniętych. W latach 60. i 70. XX wieku Stany Zjednoczone wcześnie zauważyły potencjał gospodarczy tych krajów i udzieliły im wsparcia finansowego i technologicznego. Kredyty na preferencyjnych warunkach, transfer technologii oraz pomoc w budowie infrastruktury były kluczowe dla rozwoju tych gospodarek. Krajom Azjatyckim udało się skorzystać z pomocy zagranicznej i wykorzystać ją w celu stymulacji wzrostu gospodarczego.

Logika państwa społeczności. Kolejnym czynnikiem, który przyczynił się do wzrostu Azjatyckich Tygrysów, była logika państwa społeczności. W tych krajach silna więź społeczna, solidarność oraz skoncentrowanie się na dobru wspólnym przyczyniły się do szybkiego rozwoju gospodarczego. Przedsiębiorcy, rząd i społeczeństwo pracowali razem w celu osiągnięcia wspólnych celów, takich jak zwiększenie zatrudnienia, podniesienie standardów życia czy poprawa infrastruktury. To silne poczucie jedności i współpracy było kluczowe dla sukcesu Azjatyckich Tygrysów.

Polityka globalna. Ostatnim czynnikiem, który przyczynił się do wzrostu Azjatyckich Tygrysów, była polityka globalna. Krajom tym udało się wykorzystać korzyści wynikające z globalizacji i włączyć się w światową gospodarkę. Ekspansja na rynki zagraniczne, inwestycje w nowe technologie oraz umiejętność dostosowania się do zmieniających się warunków gospodarczych przyczyniły się do wzrostu gospodarczego tych krajów. Ponadto, Azjatyckie Tygrysy korzystały z międzynarodowych organizacji i porozumień handlowych, takich jak Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju czy Światowa Organizacja Handlu, co przyczyniło się do zwiększenia ich dostępu do rynków zagranicznych.

Inwestycje w rozwój i modernizację gospodarki

Planowanie rozwoju gospodarczego. Azjatyckie tygrysy, czyli gospodarki Azji Wschodniej, odniosły niesamowity sukces w ostatnich dziesięcioleciach. Jednym z kluczowych czynników tego sukcesu było skuteczne planowanie rozwoju gospodarczego. Państwa takie jak Singapur, Korea Południowa i Tajwan opracowały długoterminowe strategie rozwojowe, które koncentrowały się na osiągnięciu określonych celów ekonomicznych. Te strategie obejmowały różne aspekty, takie jak rozwój przemysłu, eksport, inwestycje zagraniczne i infrastruktura. Przez konsekwentne realizowanie tych strategii, azjatyckie tygrysy były w stanie wyprzedzić inne kraje i stać się liderami w wielu sektorach gospodarki.

W ramach długoterminowych strategii rozwojowych, azjatyckie tygrysy skupiły się na określonych sektorach gospodarki, w których miały przewagę konkurencyjną. Przykładem tego podejścia jest koncentracja Singapuru na sektorze usług finansowych i logistyce, Korei Południowej na elektronice i samochodach, oraz Tajwanu na produkcji elektroniki i półprzewodników. Dzięki tej koncentracji na określonych sektorach, azjatyckie tygrysy były w stanie skoncentrować swoje zasoby i osiągnąć wysoką efektywność produkcyjną. Stworzyły silne marki i zdobyły konkurencyjną przewagę na rynku międzynarodowym.

Inwestowanie w edukację i szkolenie. Azjatyckie tygrysy zdają sobie sprawę, że wysoko wykwalifikowana siła robocza jest kluczowym czynnikiem rozwoju gospodarczego. Dlatego inwestują znaczne środki w edukację i szkolenie swoich obywateli. Państwa takie jak Singapur, Korea Południowa i Japonia mają jedne z najlepszych systemów edukacyjnych na świecie. Kładą nacisk na naukę przedmiotów ścisłych, takich jak matematyka, nauki przyrodnicze i nowe technologie. Przez to ich absolwenci są dobrze przygotowani do pracy w nowoczesnych sektorach gospodarki, takich jak IT, nauka i inżynieria.

Inwestowanie w edukację i szkolenie ma również na celu wzrost innowacyjności i konkurencyjności azjatyckich tygrysów. Przez dostarczanie wysoko wykwalifikowanej siły roboczej, te kraje są w stanie tworzyć nowe technologie, innowacyjne produkty i usługi. Przykładem tego jest rozwój sektora technologicznego w Singapurze. Dzięki wysoko wykwalifikowanym pracownikom, Singapur stał się jednym z liderów w dziedzinie sztucznej inteligencji, Internetu rzeczy i cyberbezpieczeństwa. To przyciąga inwestorów, tworzy nowe miejsca pracy i przyczynia się do wzrostu gospodarczego.

Rozwój infrastruktury. Rozwój infrastruktury jest kluczowy dla wzrostu gospodarczego. Azjatyckie tygrysy zrozumiały to i zainwestowały znaczne środki w budowę portów, dróg, lotnisk i sieci telekomunikacyjnej. Dobre połączenia transportowe i komunikacyjne są niezbędne do efektywnego funkcjonowania gospodarki. Dzięki nowoczesnej infrastrukturze, azjatyckie tygrysy są w stanie skutecznie eksportować swoje produkty, przyciągać inwestorów zagranicznych i rozwijać turystykę.

Rozwój infrastruktury przyczynia się również do zwiększenia efektywności produkcji i handlu. Dobre połączenia transportowe umożliwiają szybki przepływ towarów i surowców, co przekłada się na niższe koszty produkcji i większą konkurencyjność. Przykładem tego jest rozwój portów w Singapurze i Korei Południowej. Te kraje stały się ważnymi węzłami handlowymi i logistycznymi, co przyczynia się do ich gospodarczego sukcesu.

Innowacje technologiczne. Azjatyckie tygrysy zdają sobie sprawę, że innowacje technologiczne są kluczem do konkurencyjności na rynku globalnym. Dlatego inwestują znaczne środki w badania i rozwój. Państwa takie jak Japonia, Korea Południowa i Singapur mają rozwinięty sektor badań naukowych i innowacji. Wspierają tworzenie nowych technologii, poprzez finansowanie projektów badawczych i współpracę z uczelniami i przedsiębiorstwami.

Dzięki inwestycjom w badania i rozwój, azjatyckie tygrysy są w stanie tworzyć nowe technologie i innowacyjne rozwiązania. Przykładem tego jest rozwój sektora IT w Korei Południowej i Singapurze, które są znane z produkcji wysokiej jakości sprzętu elektronicznego i oprogramowania. Nowe technologie i innowacyjne rozwiązania przyczyniają się do wzrostu gospodarczego, tworzenia nowych miejsc pracy i poprawy jakości życia mieszkańców azjatyckich tygrysów.

Wpływ Azjatyckich Tygrysów na region i świat

Azjatyckie Tygrysy, czyli gospodarki Wschodniej Azji, takie jak Japonia, Korea Południowa, Tajwan i Singapur, odniosły ogromny sukces w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Ich dynamiczny rozwój stał się inspiracją dla innych regionów na całym świecie, zwłaszcza dla Chin, Indii i krajów ASEAN.

Chiny, będące największą gospodarką Azji, zaczęły czerpać nauki z sukcesu Azjatyckich Tygrysów. W latach 80. i 90. XX wieku wprowadziły reformy gospodarcze, które przyczyniły się do dynamicznego wzrostu ich gospodarki. Indie, z kolei, zaczęły skupiać się na rozwoju sektora IT, wzorując się na sukcesie Singapuru. Kraje ASEAN, takie jak Malezja, Tajlandia czy Wietnam, także naśladowały strategie rozwojowe Azjatyckich Tygrysów, dążąc do zwiększenia swojej konkurencyjności na arenie międzynarodowej.

Azjatyckie Tygrysy są znane z wprowadzenia innowacyjnych strategii rozwojowych, które przyczyniły się do ich sukcesu. Przykładem może być zastosowanie strategii industrializacji, inwestycji w edukację i rozwój infrastruktury, a także promowanie eksportu. Te strategie stały się wzorcem dla innych krajów, które również chciały osiągnąć szybki wzrost gospodarczy i poprawę jakości życia swoich obywateli.

Azjatyckie Tygrysy odgrywają istotną rolę w międzynarodowej współpracy gospodarczej. Przystępując do organizacji regionalnych i międzynarodowych, te kraje mają możliwość współpracy, wymiany doświadczeń i promowania wspólnych interesów. Członkostwo Azjatyckich Tygrysów w organizacjach takich jak ASEAN, Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) czy Światowa Organizacja Handlu (WTO) umożliwia im uczestnictwo w procesach podejmowania decyzji, które mają wpływ na rozwój gospodarczy i handlowy na całym świecie. Azjatyckie Tygrysy podejmują również działania mające na celu zwiększenie integracji regionalnej. Przykładem może być inicjatywa "Azja Wschodnia Plus" (East Asia Plus), która ma na celu stworzenie wspólnoty gospodarczej i zacieśnienie współpracy w regionie. Dzięki takim inicjatywom kraje te dążą do wspólnego rozwoju i wzrostu konkurencyjności.

Azjatyckie Tygrysy są również aktywnymi inwestorami zagranicznymi, co wpływa na ich wpływ na arenie międzynarodowej. Przez inwestycje zagraniczne te kraje zwiększają swoją obecność na globalnych rynkach i odgrywają coraz większą rolę w światowej gospodarce. Korea Południowa, Japonia, Singapur i Tajwan są znane z inwestycji zagranicznych na całym świecie. Poprzez zakładanie fabryk, nabywanie udziałów w zagranicznych przedsiębiorstwach czy tworzenie filii, Azjatyckie Tygrysy przyczyniają się do tworzenia miejsc pracy, transferu technologii i rozwoju gospodarek innych krajów. Dzięki swojemu dynamicznemu rozwojowi i inwestycjom zagranicznym, Azjatyckie Tygrysy zyskują coraz większy wpływ na arenie międzynarodowej. Mając silne gospodarki i rosnące znaczenie polityczne, te kraje uczestniczą w procesach podejmowania decyzji globalnych, wpływając na kształtowanie polityki gospodarczej i handlowej na całym świecie.

Wyzwania i dalszy rozwój Azjatyckich Tygrysów

Azjatyckie Tygrysy, czyli gospodarki dynamicznie rozwijających się krajów Azji Wschodniej, spotkały się z różnymi kryzysami finansowymi w swojej historii. Najbardziej znanym i dotkliwym z tych kryzysów był kryzys azjatycki w latach 1997-1998. Miał on ogromny wpływ na gospodarki tych krajów, prowadząc do załamania się systemu finansowego, spadku inwestycji zagranicznych, wzrostu bezrobocia oraz ogólnego spowolnienia gospodarczego. Kryzysy finansowe wykazały wrażliwość Azjatyckich Tygrysów na zmiany na rynkach finansowych i ich zależność od kapitału zagranicznego. Wielu ekonomistów uważa, że brak wystarczających mechanizmów regulacyjnych i nadzoru finansowego, nadmierna liberalizacja gospodarcza oraz nadmierne zadłużenie były czynnikami przyczyniającymi się do kryzysów.

Azjatyckie Tygrysy wyciągnęły ważne nauki z doświadczeń kryzysów finansowych i podjęły działania w celu wzmocnienia swoich gospodarek i minimalizowania ryzyka powtórzenia się takich sytuacji w przyszłości. Wdrożono szereg reform, które miały na celu poprawę stabilności finansowej, nadzoru i regulacji sektora finansowego oraz zwiększenie odporności gospodarki na czynniki zewnętrzne. Jednym z przykładów takich działań jest wzmocnienie systemów nadzoru bankowego, wprowadzenie surowych wymogów kapitałowych dla banków oraz zwiększenie przejrzystości i odpowiedzialności instytucji finansowych. Ponadto, kraje Azji Wschodniej zwiększyły swoje rezerwy walutowe, aby móc skutecznie reagować na ewentualne szoki finansowe.

Azjatyckie Tygrysy przez lata cieszyły się dużą konkurencyjnością na arenie międzynarodowej, zwłaszcza w sektorze produkcji i eksportu dóbr przemysłowych. Jednak rozwój innych krajów rozwijających się, takich jak Chiny, Indie czy Wietnam, spowodował przesunięcie centrów produkcji i konkurencyjności. Te kraje oferują niższe koszty pracy, większe rynki wewnętrzne i korzystne warunki inwestycyjne, co przyciąga zagraniczne inwestycje. Azjatyckie Tygrysy muszą zatem stawić czoła nowym konkurentom, którzy coraz bardziej penetrują globalne rynki.

Aby utrzymać przewagę konkurencyjną, Azjatyckie Tygrysy muszą inwestować w innowacje, rozwój technologiczny oraz doskonalenie umiejętności swoich pracowników. Ważne jest również zwiększenie elastyczności gospodarek, aby móc szybko reagować na zmieniające się warunki rynkowe i dostosowywać się do nowych trendów. Kraje Azji Wschodniej starają się również tworzyć korzystne warunki dla przedsiębiorczości i innowacyjności poprzez redukcję biurokracji, inwestycje w infrastrukturę oraz tworzenie stabilnego środowiska biznesowego. Pracują także nad budowaniem silnego systemu oświaty i szkolenia zawodowego, aby dostarczać wysoko wykwalifikowaną siłę roboczą.

Azjatyckie Tygrysy stoją przed wyzwaniem zrównoważonego rozwoju, który uwzględnia ochronę środowiska naturalnego i minimalizację negatywnych skutków gospodarczych dla przyrody. Wiele krajów Azji Wschodniej zmaga się z problemami związanymi z zanieczyszczeniem powietrza, wodą i odpadami, a także z utratą bioróżnorodności. Dlatego kraje te podejmują działania na rzecz ochrony środowiska, takie jak promowanie odnawialnych źródeł energii, zwiększanie efektywności energetycznej, wprowadzanie surowych standardów ochrony środowiska oraz inwestowanie w badania nad technologiami ekologicznymi.

Mimo ogólnego postępu gospodarczego, Azjatyckie Tygrysy nadal borykają się z problemem nierówności społecznych i ubóstwa. Wiele osób nadal pozostaje bezrobotnych, a dochody są nierówno rozdzielone. W niektórych regionach występuje także niedostatek podstawowych usług społecznych, takich jak edukacja i opieka zdrowotna. Aby przeciwdziałać tym problemom, kraje Azji Wschodniej podejmują działania na rzecz redukcji nierówności społecznych i biedoty. Wszczynają programy społeczne, inwestują w edukację i szkolenia zawodowe, a także podejmują działania na rzecz likwidacji dyskryminacji i zapewnienia równych szans dla wszystkich obywateli.

Bibliografia

• Castells M. (2009), Koniec tysiąclecia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Dymitrowska Y., (2017), Rola państwa prorozwojowego w kształtowaniu ładu społeczno-gospodarczego krajów rozwijających się, "Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze", nr 7., s.120-133.
• Kim E.M. (red.), (1998), The four Asian tigers: Economic development and the global political economy, Academic Press Inc, San Diego.
• Leszek P., (2010), Perturbacje gospodarcze „azjatyckich tygrysów” w świetle austriackiej teorii cyklu koniunkturalnego, Fundacja Instytut Ludwiga von Misesa, Warszawa.
• Sanjaya L., (1996), Learning from the Asian Tigers: Studies in Technology and Industrial Policy, Springer, New York.
• Wankel C. (red.), (2009), Encyclopedia of Business in Today's World, SAGE Publications, New York.
• Żyła A., (2013), Charakterystyka azjatyckiego modelu rozwoju gospodarczego świetle teorii oraz doświadczeń krajów zaliczanych do pierwszej i drugiej generacji „azjatyckich tygrysów, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", nr 315, s. 460-470