Duopol Cournot

Duopol Cournot to sytuacja gdzie na rynku działa dwóch oligopolistów, którzy jednocześnie ustalają ilości wytwarzanego produktu w celu maksymalizacji swoich zysków. Ponadto, produkują oni takie same dobra, co do których nabywcy nie posiadają preferencji. Obie firmy przed podjęciem decyzji próbują przewidzieć ile produktu dostarczy konkurent. W odróżnieniu od duopolu Stackelberga, obaj producenci zachowują się jak naśladowcy, przyjmując wielkość produkcji drugiej firmy za daną i stałą.

Założenia duopolu Cournota:

• występują dwie konkurencyjne firmy, które działają na tym samym rynku
• równe koszty produkcji u obojga producentów
• jednorodność produktu
• koszty marginalne wynoszą 0
• cena jest wielkością wynikową
• wielkość produkcji jest zmienną decyzyjną
• rozmiar produkcji konkurenta jest przyjmowany jako wielkość stała
• założenie o niezmienności poziomu produkcji u konkurenta oraz o braku reakcji konkurenta na działania innego duopolisty.

Sposób działania:

Gdy pojawia się na rynku monopolu drugi producent, który sprzedaje te same produkty to, obydwoje producenci przystępują do zmiany poziomów swojej produkcji jednak przy tym zakładają że ten poziom jest niezmienny u konkurenta a sam konkurent nie zareaguje na te działania. W rzeczywistości występują jednak reakcje konkurenta na te działania. Każdy z producentów ma swoją funkcję reakcji, pozwala ona ustalić mu wysokość produkcji ze względu na produkcję, którą ustalił konkurent[Czerwonka L.,2010, s. 174-186]

Dochodzenie do punktu równowagi

Rys. Proces dochodzenia do równowagi rynkowej w duopolu Cournot Jeśli firma 1 ustali wielkość produkcji na poziomie Q1' to zgodnie z krzywą reakcji konkurenta firma 2 dostarczy Q2' jednostek produktu. Wielkość ta, z kolei wpłynie na decyzję firmy 1, która ograniczy produkcję do Q1. Przy tej wielkości firma 2 będzie wytwarzać Q2 jednostek produktu. Następnie firma 1 ponownie dostosuje się do decyzji firmy 2 i zmniejszy produkcję do poziomu Q1, co wpłynie na wybór firmy 2 odnośnie zwiększenia produkcji do Q2. Proces dostosowań wielkości produkcji obu firm będzie trwał do momentu, gdy obie firmy będą produkować taką samą ilość produktu. Graficznym odzwierciedleniem punktu równowagi rynkowej w duopolu Cournot jest punkt C na rysunku tj. punkt przecięcia się krzywych reakcji obu firm. Łączna podaż produktu na rynku w stanie równowagi wyniesie Q1+Q2 jednostek produktu.

Wady i zalety duopolu Cournota

Zalety:

• W duopolu Cournot, gdzie dwie firmy konkurują ze sobą na rynku, cena produktu jest zazwyczaj niższa niż w przypadku monopolu. W przypadku monopolu, jedna firma kontroluje cały rynek i może ustalać ceny na swoją korzyść. W duopolu Cournot, obie firmy muszą konkurować ze sobą, co prowadzi do niższych cen dla konsumentów. Ta niższa cena jest korzystna dla konsumentów, ponieważ mogą oni kupić produkty po niższych kosztach, co zwiększa ich dobrobyt.
• Model duopolu Cournot jest stosunkowo prosty i spójny. Zakłada, że obie firmy podejmują decyzje produkcyjne, przyjmując założenie, że konkurent traktuje ilość produkcji drugiej firmy jako stałą. Ta prostota modelu sprawia, że jest on łatwiejszy do zrozumienia i analizy w porównaniu do bardziej skomplikowanych modeli konkurencji.
• W duopolu Cournot, obie firmy dążą do maksymalizacji swoich zysków przez wybór optymalnej ilości produkcji. W przeciwieństwie do monopolu, gdzie jedna firma kontroluje rynek, duopol Cournot prowadzi do większej produkcji przez obie firmy. Większa produkcja ma pozytywny wpływ na gospodarkę jako całość, ponieważ prowadzi do większej liczby dostępnych produktów na rynku, co zwiększa wybór dla konsumentów.

Wady:

• Brak zwiększenia zysku całej gospodarki przy zwiększeniu zysków odrębnych firm====Jedną z wad duopolu Cournot jest brak zwiększenia zysków całej gospodarki, gdy obie firmy zwiększają swoje zyski. W tej sytuacji, każda firma dąży do maksymalizacji swojego zysku poprzez zwiększenie ilości produkcji, co prowadzi do konkurencji cenowej. Jednakże, choć firmy mogą zwiększyć swoje zyski indywidualnie, nie przekłada się to na zwiększenie zysków całej gospodarki.
• Duopol Cournot prowadzi do wzajemnej zależności między firmami w podejmowaniu decyzji. Każda firma musi uwzględniać reakcję konkurenta na swoje działania i dostosować swoje strategie w odpowiedzi. Ta współzależność może prowadzić do trudności w podejmowaniu decyzji i wprowadza dodatkowe elementy niepewności.
• Model duopolu Cournot opiera się na pewnych założeniach, które mogą być nierealistyczne w rzeczywistości. Na przykład, model zakłada, że obie firmy działają w pełnej konkurencji, nie uwzględniając innych czynników, takich jak różnice w technologii, kosztach produkcji czy dostępności surowców. Te uproszczenia mogą wpływać na dokładność modelu i jego zastosowanie w praktyce.
• Model duopolu Cournot pomija koszty związane z uzyskiwaniem informacji, czasem i niepewnością, które są istotne w rzeczywistości. W praktyce, firmy muszą inwestować zasoby w badania rynku, analizę konkurencji i przewidywanie przyszłych trendów. Model duopolu Cournot nie uwzględnia tych kosztów, co może prowadzić do niepełnego obrazu rzeczywistości i ograniczać jego przydatność w praktyce.

Zachowanie firm w duopolu Cournot

Podejmowanie decyzji przez firmy

W duopolu Cournot, dwie firmy konkurują ze sobą na rynku, ustalając równocześnie ilość sprzedawanego produktu. Podejmowanie decyzji przez firmy w tym modelu opiera się na oszacowaniu, jaką ilość produktu powinny one wyprodukować, aby maksymalizować swoje zyski.

W duopolu Cournot, każda firma zakłada, że konkurencja traktuje ilość sprzedawanego produktu przez drugą firmę jako stałą. Na tej podstawie każda firma maksymalizuje swoje zyski, wybierając ilość produktu, która doprowadzi do równowagi rynkowej. Proces ten jest iteracyjny, ponieważ firmy dostosowują swoje decyzje w oparciu o odpowiedzi konkurencji.

Elastyczność popytu a zyski firm

Elastyczność popytu ma istotny wpływ na zyski firm w duopolu Cournot. Elastyczność popytu określa, jak zmiana ceny wpływa na zmianę ilości sprzedawanego produktu. Im bardziej elastyczny jest popyt, tym większy wpływ ma zmiana ceny na sprzedaż.

W przypadku duopolu Cournot, gdy popyt jest mało elastyczny, firmy mają większą siłę rynkową i mogą ustalić wyższe ceny, co przekłada się na większe zyski. Jednak gdy popyt jest bardziej elastyczny, firmy muszą ustalać niższe ceny, aby przyciągnąć klientów i utrzymać swoją pozycję na rynku.

Konkurencja w zakresie ilości produktu i jakość produktu

W duopolu Cournot, firmy konkurują ze sobą w zakresie ilości sprzedawanego produktu. Każda firma stara się oszacować, jaką ilość produktu powinna wyprodukować, aby zdobyć większy udział w rynku i zwiększyć swoje zyski. Jednak konkurencja nie dotyczy tylko ilości produktu, ale także jakości produktu.

Aby przyciągnąć klientów i zyskać przewagę konkurencyjną, firmy mogą inwestować w rozwój nowych technologii, doskonalenie procesów produkcyjnych i wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań. Jakość produktu stanowi ważny czynnik, który wpływa na preferencje klientów i ich gotowość do płacenia wyższej ceny.

Innowacje i rozwój nowych produktów

W duopolu Cournot, innowacje i rozwój nowych produktów odgrywają kluczową rolę w długoterminowym sukcesie firm. Firmy, które inwestują w badania i rozwój, mają większe szanse na wprowadzenie na rynek nowych produktów, które zaspokoją zmieniające się potrzeby klientów.

Innowacje mogą obejmować zarówno ulepszenia istniejącego produktu, jak i wprowadzanie zupełnie nowych produktów. Firmy, które skutecznie wprowadzają innowacje, mogą zwiększyć swoje zyski, zdobyć większy udział w rynku i zyskać przewagę konkurencyjną.

W duopolu Cournot, innowacje mogą prowadzić do zmiany równowagi rynkowej i zmusić konkurencję do dostosowania się. Firmy muszą być elastyczne i gotowe na zmiany, aby utrzymać swoją pozycję na rynku i osiągnąć sukces w długim okresie.

Stabilność równowagi rynkowej

W duopolu Cournot istnieje równowaga rynkowa, gdy oba przedsiębiorstwa maksymalizują swoje zyski, biorąc pod uwagę reakcje swojego konkurenta. Równowaga ta jest osiągana przez dostosowanie poziomu produkcji przez oba przedsiębiorstwa w taki sposób, że żadne z nich nie ma zachęty do jednostronnego zmniejszenia swojej produkcji.

Stabilność równowagi rynkowej w duopolu Cournot jest związana z reakcjami konkurentów na zmiany produkcji jednego z uczestników rynku. Jeśli jedno przedsiębiorstwo zwiększa swoją produkcję, konkurent będzie reagował poprzez zwiększenie swojej produkcji w celu utrzymania swojej pozycji rynkowej. Analogicznie, jeśli jedno przedsiębiorstwo zmniejsza swoją produkcję, konkurent będzie miał większe możliwości zwiększenia swojej produkcji i zdobycia większego udziału w rynku.

Stabilność równowagi rynkowej może być również analizowana w kontekście równowagi Nasha. Równowaga Nasha jest osiągana, gdy żadne z przedsiębiorstw nie ma zachęty do jednostronnego zmniejszenia swojej produkcji, biorąc pod uwagę reakcję konkurenta. Jest to silniejsza forma stabilności, ponieważ żadne przedsiębiorstwo nie ma możliwości zwiększenia swojego zysku poprzez zmniejszenie produkcji.

Cykliczne zmiany produkcji i cen

W duopolu Cournot często obserwuje się cykliczne zmiany produkcji i cen. Jest to wynikiem dynamicznego procesu, w którym przedsiębiorstwa dostosowują swoje poziomy produkcji w odpowiedzi na działania konkurentów.

Początkowo, jedno przedsiębiorstwo może zwiększyć swoją produkcję, co prowadzi do większego udziału w rynku i zwiększenia zysków. Jednak konkurent widząc to, może zareagować poprzez zwiększenie swojej produkcji w celu odzyskania swojej pozycji rynkowej. To z kolei może zmusić pierwsze przedsiębiorstwo do dalszego zwiększenia produkcji, aby utrzymać swoją przewagę konkurencyjną.

Ten proces wzajemnych reakcji między konkurentami może prowadzić do cyklicznych zmian produkcji i cen. Przedsiębiorstwa mogą znajdować się w sytuacji, w której jedno z nich prowadzi do wzrostu produkcji, a następnie konkurent zwiększa swoją produkcję, co z kolei zmusza pierwsze przedsiębiorstwo do ponownego zwiększenia produkcji. Ten cykl może powtarzać się wielokrotnie, co prowadzi do niestabilności rynkowej i trudności w utrzymaniu równowagi.

Wpływ duopolu Cournot na podział rynku i konkurencję

Duopol Cournot ma wpływ na podział rynku i konkurencję, ponieważ przedsiębiorstwa podejmują decyzje dotyczące poziomu produkcji, które wpływają na ich udział w rynku.

W duopolu Cournot, przedsiębiorstwa konkurują ze sobą poprzez ustalanie poziomu produkcji. Jeśli jedno przedsiębiorstwo zwiększa swoją produkcję, może zdobyć większy udział w rynku kosztem konkurenta. Jednak konkurent może również zareagować poprzez zwiększenie swojej produkcji, co może prowadzić do ograniczenia wzrostu udziału w rynku pierwszego przedsiębiorstwa.

Ten proces konkurencji i reakcji między przedsiębiorstwami ma wpływ na podział rynku. Przedsiębiorstwa mogą konkurować o większy udział w rynku poprzez zwiększanie produkcji, co prowadzi do zmiany struktury rynku i podziału klientów między konkurentów.

Duopol Cournot może również wpływać na konkurencję na rynku. W zależności od reakcji konkurentów na zmiany produkcji, może dojść do sytuacji, w której przedsiębiorstwa konkurują ze sobą poprzez obniżanie cen w celu przyciągnięcia klientów. To z kolei może prowadzić do obniżenia całkowitych zysków na rynku i trudności w utrzymaniu stabilności równowagi.

Wpływ duopolu Cournot na podział rynku i konkurencję może być różny w zależności od różnych czynników, takich jak elastyczność popytu, koszty produkcji i strategie przedsiębiorstw. Analiza tych czynników jest istotna dla zrozumienia dynamiki rynku i zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw w ramach duopolu Cournot.

Oligopol Cournot jako rozszerzenie duopolu Cournot

Oligopol Cournot jest rozszerzeniem modelu duopolu Cournot, które może być stosowane w przypadku, gdy na rynku konkuruje więcej niż dwie firmy. Oligopol Cournot zakłada, że każda firma podejmuje decyzje o ilości produkcji, biorąc pod uwagę reakcje innych firm na rynku.

Oligopol Cournot może być stosowany w różnych branżach, takich jak branża spożywcza, branża chemiczna czy branża IT. Przykładem może być sytuacja, w której kilka firm spożywczych konkurują ze sobą na rynku żywności organicznej. Każda firma musi ustalić odpowiednią ilość produkcji, aby osiągnąć maksymalne zyski, biorąc pod uwagę reakcje konkurentów.

Analiza oligopolu Cournot na różnych skalach, takich jak skala produkcji, skalowanie cen i skalowanie rynku, może dostarczyć cennych informacji na temat strategii i wyników firm w oligopolu.

Wnioski płynące z analizy duopolu Cournot i oligopolu Cournot mogą pomóc firmom lepiej zrozumieć konkurencyjność rynku i podjąć odpowiednie decyzje strategiczne, aby maksymalizować swoje zyski.

Duopol Cournot — artykuły polecane

Duopol Stackelberga — Polipol — Duopol — Konkurencja monopolistyczna — Dyskryminacja cenowa — Mechanizm rynkowy — Elastyczność cenowa popytu — Reakcje nabywców i konkurentów na zmiany cen — Równowaga rynkowa — Rejestr zastawów

Bibliografia

• Czerwonka L. (2010), Model Cournota - charakterystyki i możliwości zastosowania, Pieniądze i więź. Kwartalnik naukowy, nr 1
• Klimczak B. (2006), Mikroekonomia, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław
• Klimczak B. (2006), Mikroekonomia, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław
• Varian H. (2013), Mikroekonomia. Kurs średni - ujęcie nowoczesne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Autor: Anna Krawczyk, Joanna Witowska