Emerging markets

Emerging markets - inaczej rynki wschodzące lub gospodarki wschodzące, nazwa ta pojawiła się już na początku lat 80. Odnosi się ona do rynków finansowych oraz eksportowych, a w zamierzeniu miała zastąpić stare określenie "Trzeci świat". Przyjęcie nowej nazwy zapoczątkowało koniec epoki kiedy to globalna gospodarka była dzielona na trzy części, w tym podziale uwzględnione były kraje rozwijające się. Rynki wschodzące to między innymi: Chiny, Indie oraz kraje Europy Środkowo-Wschodniej

Rynki wschodzące a inwestycje

Firmy, które swoje korzenie mają właśnie na rynkach wschodzących dysponują tańszymi zasobami oraz zwiększoną konkurencyjnością, która swoje źródło ma w zdecydowanie mniejszym dystansie techniczno-organizacyjnym między nimi, a rynkami słabiej rozwiniętymi. Dzięki temu możliwa jest sprawna asymilacja organizacji i technik pochodzących z krajów wschodzących rynków. Szczególne znaczenie ma tutaj znaczniej mniejsze zróżnicowanie kapitału ludzkiego w obu krajach. Właśnie to jest znaczącym źródłem przewagi konkurencyjnej opartej na niższych kosztach pracy oraz badań eksperckich. Jednak istotną rolę odgrywa tutaj także technika, która ogranicza znacznie możliwości, ponieważ przewaga takiego typu możliwa jest tylko wtedy, kiedy wysoka technika nie jest wymagana, między innymi w branżach takich jak:

• branża rolno - spożywcza
• branża wydobywcza
• branża przetwórcza

O atrakcyjności rynków wschodzących jako importera i eksportera BIZ (Bezpośrednich inwestycji zagranicznych) decyduje:

• niższy poziom zadłużenia,
• większa dyscyplina fiskalna,
• większe stopy zwrotu z papierów wartościowych,
• wyższe stopy procentowe niż w krajach rozwiniętych,
• tempo wzrostu PKB,
• niższy poziom zadłużenia

Przykłady rynków wschodzących

Rynki wschodzące znajdują się na różnych kontynentach i obejmują wiele krajów. Przykłady najważniejszych rynków wschodzących to:

• Chiny - Chiny są największym rynkiem wschodzącym na świecie. Ich gospodarka od lat rośnie w imponującym tempie, a kraju udało się stać drugą największą światową potęgą gospodarczą. Chiny mają ogromny potencjał rynkowy, a ich znaczenie w światowej gospodarce stale rośnie.
• Indie - Indie to kolejny duży rynek wschodzący, który charakteryzuje się dużą populacją i dynamicznie rozwijającą się gospodarką. Indie mają ogromny potencjał zarówno jako rynek konsumencki, jak i jako producent wysokiej jakości usług.
• Brazylia - Brazylia jest największym rynkiem wschodzącym w Ameryce Łacińskiej. Kraj ten posiada ogromne zasoby naturalne i jest jednym z największych producentów ropy naftowej. Brazylia ma także rozwinięty sektor usług, a jej gospodarka stale rośnie, choć w ostatnich latach napotyka na pewne trudności.
• Rosja - Rosja jest jednym z największych krajów na świecie pod względem powierzchni i posiada ogromne zasoby naturalne, takie jak ropa naftowa i gaz ziemny. Pomimo pewnych problemów gospodarczych, Rosja jest ważnym graczem na światowej scenie politycznej i gospodarczej.
• RPA - RPA (Republika Południowej Afryki) jest największym rynkiem wschodzącym w Afryce. Kraj ten ma zróżnicowaną gospodarkę, w której ważną rolę odgrywają takie sektory, jak górnictwo, rolnictwo czy turystyka. RPA ma duży potencjał na rynku afrykańskim i jest ważnym partnerem handlowym dla wielu krajów.

Rynki wschodzące a kryzys finansowy

Chiny oraz inne kraje realizowały strategię wzrostu opartą na eksporcie bądź też prowadziły politykę makroekonomiczną ukierunkowaną na gromadzenie rezerw walutowych. Spowodowało to silny wzrost nadwyżki na rachunku bieżącym, co przy wyraźnie spowolnionym wzroście krajowego popytu niżeli dochodu oznaczało silny wzrost oszczędności. Z kolei te były następnie transferowane do krajów wysoko rozwiniętych. Powyższe zależności doprowadziły do spadku światowych realnych stóp procentowych, co wpłynęło na spadek skłonności do oszczędzania w krajach wysoko rozwiniętych i podsycało konsumpcjonizm właśnie na rynku nieruchomości Kryzys finansowy znacznie osłabił wzrost w krajach rozwiniętych na korzyść gospodarek wschodzących i rozwijających się. Kapitał odpłynął częściowo z krajów rozwiniętych tak samo w formie inwestycji bezpośrednich, jak i portfelowych, jednocześnie napływając do krajów wschodzących (szczególnie azjatyckich).

Przemysł wysokich technologii na rynkach wschodzących

Obecnie rozwój przemysłu high-tech na rynkach wschodzących przebiega znacznie szybciej. Szczególne znaczenie ma tutaj globalizacja gospodarki, która stworzyła nowe możliwości rozwojowe. Towarzyszące jej procesy, do których należy zaliczyć intensywny przepływ usług, kapitału oraz towarów, a także rozwój nowoczesnych środków komunikacji odegrały szczególną rolę w zmianach struktur przemysłu. Dzięki globalizacji rozpoczęto nową organizację działalności produkcyjnej, a tradycyjne ścieżki wytwarzania takie jak produkcja pionowa czy oddzielanie poszczególnych etapów produkcji odeszły na dalszy plan. Dzięki temu każdy kraj ma możliwość wyspecjalizowania się w wybranej, wąskiej części procesu wytwórczego i czerpać z tego ogromne korzyści.

Absorpcja nowych technologii na rynkach wschodzących zależy od czynników takich jak:

• poziom wykształcenia społeczeństwa i czynników kulturowych,
• polityka inwestycyjnej (np. tworzenie klastrów itd.),
• mechanizm rozwoju i wsparcia (m.in. finansowego, prawnego itd.) rodzimych firm funkcjonujących w przemysłach high-tech,
• potencjał danego rynku (wyrażany poprzez zgłaszany popyt), a także przewagi lokalizacyjne (posiadane zasoby naturalne, istniejąca infrastruktura).

Nowe możliwości rozwoju na rynkach wschodzących

Technologie finansowe (fintech)

Technologie finansowe, znane również jako fintech, rewolucjonizują sposób, w jaki sektor finansowy funkcjonuje na rynkach wschodzących. Fintech wprowadza innowacyjne rozwiązania, które umożliwiają szybsze, tańsze i bardziej dostępne usługi finansowe dla szerokiego grona ludzi. Na rynkach wschodzących, takich jak Brazylia, Indie czy Chiny, fintech ma ogromny potencjał rozwojowy.

Przykładowe innowacje finansowe obecne na tych rynkach to mobilne płatności, cyfrowe portfele, platformy crowdlendingowe czy kryptowaluty. Dzięki nim, osoby, które wcześniej miały ograniczony dostęp do tradycyjnych usług finansowych, teraz mogą korzystać z prostych i wygodnych rozwiązań. Fintech przyczynia się również do wzrostu gospodarczego, tworząc nowe miejsca pracy i stymulując przedsiębiorczość.

Branża turystyczna

Rynki wschodzące są coraz bardziej popularnymi celami podróży dla turystów z całego świata. Wzrost dochodów i poprawa infrastruktury w tych krajach przyczyniają się do rozwoju branży turystycznej. Rynki wschodzące oferują różnorodne atrakcje turystyczne, bogatą kulturę i piękne krajobrazy, co przyciąga coraz większą liczbę turystów.

Przykładowo, Tajlandia, Indie i Wietnam są teraz znane jako popularne destynacje turystyczne. Rozwój branży turystycznej na rynkach wschodzących przynosi korzyści zarówno lokalnym społecznościom, jak i gospodarzom. Tworzy nowe miejsca pracy, generuje dochody związane z turystyką i przyczynia się do rozwoju lokalnej infrastruktury.

Sektor e-commerce

Internet i rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych umożliwiają rozwój sektora e-commerce na rynkach wschodzących. Wzrost dostępu do internetu i smartfonów sprawia, że coraz więcej osób korzysta z zakupów online. E-commerce oferuje szeroki wybór produktów, wygodne metody płatności i szybką dostawę, co przyciąga konsumentów.

Na rynkach wschodzących, takich jak Chiny, Indie i Rosja, e-commerce rozwija się dynamicznie. Wielu przedsiębiorców korzysta z platform e-commerce do sprzedaży swoich produktów zarówno na rynkach krajowych, jak i międzynarodowych. Sektor e-commerce przyczynia się do wzrostu gospodarczego, tworząc nowe miejsca pracy i umożliwiając mikroprzedsiębiorcom dotarcie do większego rynku.

Outsourcing i offshoring

Outsourcing i offshoring, czyli przenoszenie części operacji biznesowych do innych krajów, jest popularną strategią na rynkach wschodzących. Firmy z krajów rozwiniętych korzystają z niższych kosztów pracy i dostępu do wykwalifikowanych pracowników na rynkach wschodzących. To przyczynia się do tworzenia nowych miejsc pracy i wzrostu gospodarczego w tych krajach.

Przykładowo, Indie są jednym z głównych odbiorców outsourcingu usług informatycznych. Firmy z innych krajów zlecają tam tworzenie oprogramowania, obsługę klienta czy zarządzanie danymi. Outsourcing i offshoring pomagają również w transferze technologii i wiedzy do rynków wschodzących, co przyczynia się do ich rozwoju.

Sektor zdrowia

Rozwój sektora zdrowia na rynkach wschodzących jest niezwykle istotny dla poprawy jakości życia i dobrobytu ludzi. Rządy tych krajów inwestują w infrastrukturę medyczną, szkolenie personelu medycznego i rozwój nowoczesnych technologii medycznych. Przykłady innowacji w sektorze zdrowia na rynkach wschodzących to telemedycyna, elektroniczne akta medyczne czy nowoczesne metody diagnostyki.

Rozwój sektora zdrowia przyczynia się do lepszego dostępu do opieki medycznej, poprawy jakości usług medycznych i wydłużenia średniej długości życia. Sektor zdrowia na rynkach wschodzących oferuje również wiele możliwości biznesowych dla przedsiębiorców, zarówno w zakresie dostarczania usług medycznych, jak i produkcji medycznej.

Sektor edukacyjny

Sektor edukacyjny na rynkach wschodzących również rozwija się dynamicznie. Zwiększające się wydatki na edukację, poprawa jakości szkolnictwa i rozwój nowoczesnych technologii w edukacji przyczyniają się do tego wzrostu. Wiele krajów wschodzących, takich jak Chiny, Indie czy Brazylia, stawia na rozwój edukacji jako kluczowy element rozwoju.

Rozwój sektora edukacyjnego na rynkach wschodzących oferuje wiele możliwości biznesowych. Firmy edukacyjne mogą dostarczać usługi szkoleniowe, rozwijać platformy e-learningowe czy współpracować z uczelniami zagranicznymi. Sektor edukacyjny przyczynia się również do poprawy umiejętności i kwalifikacji pracowników, co jest niezbędne dla rozwoju gospodarczego.

Sektor rolniczy

Rynki wschodzące często mają duży potencjał w sektorze rolniczym. Klimat, urozmaicona flora i fauna oraz dostęp do obszarów rolniczych sprawiają, że wiele krajów wschodzących jest znaczącym eksporterem produktów rolnych. Równocześnie, rosnące zapotrzebowanie na żywność na świecie otwiera nowe możliwości rozwoju tego sektora na rynkach wschodzących.

Innowacje w sektorze rolniczym na rynkach wschodzących to m.in. nowoczesne metody uprawy, technologie irygacyjne czy rozwój rolnictwa ekologicznego. Sektor rolniczy przyczynia się do zwiększenia produkcji żywności, poprawy bezpieczeństwa żywnościowego i generowania dochodów dla społeczności wiejskich.

Sektor energetyczny

Sektor energetyczny na rynkach wschodzących jest kluczowy dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa energetycznego. Rosnące zapotrzebowanie na energię, dążenie do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych oraz rozwój odnawialnych źródeł energii stwarzają nowe możliwości rozwoju tego sektora.

Rynki wschodzące, takie jak Chiny, Brazylia czy Indie, inwestują w rozwój infrastruktury energetycznej, produkcję energii ze źródeł odnawialnych oraz modernizację sieci energetycznych. Sektor energetyczny oferuje wiele możliwości biznesowych dla firm zajmujących się produkcją energii, dostarczaniem technologii czy usługami związanymi z energią.

Sektor kreatywny

Sektor kreatywny, obejmujący takie dziedziny jak sztuka, design, media czy rozrywka, rozwija się również na rynkach wschodzących. Wzrost dochodów, zmiany kulturowe i rozwój infrastruktury kulturalnej przyczyniają się do rozwoju tego sektora. Rynki wschodzące stają się coraz bardziej atrakcyjne dla artystów, projektantów i twórców.

Sektor kreatywny na rynkach wschodzących oferuje wiele możliwości biznesowych, zarówno dla artystów, jak i firm zajmujących się produkcją, dystrybucją czy promocją dzieł sztuki. Rozwój sektora kreatywnego przyczynia się również do promocji kultury lokalnej, tworzenia nowych miejsc pracy i generowania dochodów.

Emerging markets — artykuły polecane

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne — Międzynarodowy podział pracy — Slumpflacja — Wymiana międzynarodowa — Stagnacja — Cykl życia sektora — Rozwój gospodarczy — Wydatki inwestycyjne — Gospodarka otwarta

Bibliografia

• Łasak P. (2016), Rola rodzimych korporacji wielonarodowych w rozwoju przemysłu wysokich technologii na rynkach wschodzących, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 271
• Piasecki R. (2015), Determinanty bezpośrednich inwestycji zagranicznych przedsiębiorstw pochodzących z rynków wschodzących, Journal of Modern Science, nr 1
• Wojtyna A. (2010), Gospodarki wschodzące w obliczu kryzysu finansowego: duża odporność czy podatność?, Gospodarka Narodowa
• Zielińska-Głębocka A. (2012), Współczesna gospodarka światowa, Wolters Kluwer, Warszawa

Autor: Natalia Nowak