Analiza opłacalności eksportu

Opłacalność eksportu zależy od:

• kształtowania się realnego kursu walutowego: Im niższy realny kurs walutowy, tym eksport staje się bardziej opłacalny. Dla eksportera oznacza to większy zysk bez konieczności podnoszenia ceny dóbr.
• kosztów wytwarzania produktów:Z teorii kosztów komparatywnych wynika, że eksportować należy towary i usługi, których koszt wytwarzania jest niższy od analogicznych kosztów zagranicą
• stosowanej przez kraje polityki handlowej: Wprowadzanie ceł, ograniczeń eksportowych prowadzi do wzrostu ceny towarów a tym samym do wzrostu ceny danych towarów na rynku zagranicznym, co w konsekwencji zmniejsza popyt.
• jakości eksportowanego towaru

Proces analizy opłacalności

Analiza opłacalności eksportu polega na porównywaniu kosztów produkcji i działalności marketingowej do osiąganych zysków.

Nie ma konkretnych analiz, najczęściej spotykaną w przedsiębiorstwach eksportowych techniką jest badanie rynku, na który kierowany jest eksport. W tym celu wykorzystuje następujące wskaźniki:

1. Szacunek zwrotu kapitału, polega na obliczeniu stopy zwrotu z zainwestowanego kapitału poprzez szacowanie zysku eksportowego.
   • (zysk eksportowy - jest to różnica między przeliczona na złote ceną dewizowa a kosztami związanymi z wyprodukowaniem i eksportem dóbr; teoria kosztów komparatywnych)
2. Potencjał rynku zagranicznego, na który składa się:
   • liczba ludności i tempo przyrostu naturalnego, kraju do którego kierujemy eksport
   • PKB danego kraju
   • udział wydatków konsumpcyjnych w dochodach ludności
   • wskaźnik bezrobocia
   • stopień uprzemysłowienia
   • PKB w przeliczeniu na jednego mieszkańca.

Badanie rynku zagranicznego obejmuje:

• charakterystykę konsumentów pod względem społeczno-kulturowym
• wzory zachowań konsumenckich
• styl życia, przyzwyczajenia
• specjalne wymogi, które należy spełnić, aby móc eksportować do danego kraju
• stopień ryzyka, związanego z prowadzeniem interesów w danym kraju

Analiza konkurencyjności na rynkach zagranicznych

Konkurencyjność to zdolność przedsiębiorstwa do skutecznego konkurowania na rynkach, zarówno krajowych, jak i zagranicznych. W kontekście eksportu, konkurencyjność odgrywa kluczową rolę, ponieważ wpływa na opłacalność prowadzenia działalności na rynkach zagranicznych. Przedsiębiorstwo musi być w stanie zaoferować konkurencyjne ceny, wysoką jakość, dobrze rozpoznawalną markę, innowacyjne produkty, doskonałą obsługę klienta oraz łatwy dostęp do towarów. Wszystkie te czynniki wpływają na zdolność przedsiębiorstwa do przyciągnięcia klientów na zagranicznych rynkach i osiągnięcia sukcesu eksportowego.

Konkurencyjność eksportowanego towaru zależy od wielu czynników. Cena jest jednym z najważniejszych czynników, ponieważ klienci na rynkach zagranicznych często porównują ceny różnych dostawców przed dokonaniem zakupu. Jednak cena nie jest jedynym czynnikiem determinującym konkurencyjność. Inne czynniki, takie jak jakość produktu, marka, innowacje, obsługa klienta, dostępność towarów, szybkość dostaw, są równie istotne. Przedsiębiorstwo musi zapewnić, że jego oferta na rynkach zagranicznych jest atrakcyjna pod względem wszystkich tych czynników, aby konkurować skutecznie z innymi dostawcami.

Istnieje wiele metod badania konkurencyjności na rynkach zagranicznych. Analiza porównawcza pozwala porównać ofertę przedsiębiorstwa z ofertą konkurencji pod względem różnych czynników konkurencyjności. Analiza cenowa polega na porównaniu cen produktów na rynkach zagranicznych w celu określenia, czy są one konkurencyjne. Analiza jakościowa ocenia jakość produktów i usług oferowanych przez przedsiębiorstwo. Analiza benchmarkingu polega na porównaniu przedsiębiorstwa z najlepszymi praktykami w branży w celu identyfikacji obszarów do poprawy. Analiza SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats) pozwala zidentyfikować mocne strony, słabe strony, szanse i zagrożenia związane z działalnością eksportową przedsiębiorstwa.

Wiele przedsiębiorstw osiąga sukces na rynkach zagranicznych poprzez zastosowanie najlepszych praktyk w zakresie konkurencyjności. Przykłady takich praktyk to: inwestycje w badania i rozwój, aby wprowadzać innowacyjne produkty na rynek; budowanie silnej marki, która jest rozpoznawalna i kojarzona z wysoką jakością; oferowanie doskonałej obsługi klienta, która przewyższa oczekiwania klientów; zapewnienie szybkości dostaw i sprawnej logistyki; wykorzystanie nowoczesnych technologii do usprawnienia procesów produkcyjnych i obsługi klienta.

Strategia konkurencyjna jest kluczowym elementem osiągnięcia sukcesu eksportowego. Przedsiębiorstwo musi opracować strategiczny plan, który pozwoli mu skutecznie konkurować na rynkach zagranicznych. Strategia konkurencyjna powinna uwzględniać analizę rynku, identyfikację konkurentów, określenie unikalnej wartości oferowanej przez przedsiębiorstwo oraz wybór odpowiednich metod konkurowania. Poprawna strategia konkurencyjna może znacznie zwiększyć opłacalność eksportu poprzez zwiększenie udziału w rynku, wzrost sprzedaży, poprawę marży zysku i budowanie trwałej przewagi konkurencyjnej.

Ryzyko i strategie zarządzania ryzykiem w eksporcie

Prowadzenie działalności eksportowej wiąże się z różnymi rodzajami ryzyka. Ryzyko kursowe wynika z wahania kursów walutowych i może wpływać na wycenę towarów eksportowych. Ryzyko polityczne wiąże się z zmianami politycznymi w krajach docelowych, takimi jak zmiana przepisów i regulacji handlowych, zmiana rządu, wojny itp. Ryzyko finansowe dotyczy płatności za eksportowane towary, takie jak niewypłacalność klienta lub problemy z przekazem płatności. Ryzyko logistyczne wynika z problemów związanych z transportem, takich jak opóźnienia w dostawach, uszkodzenia towarów itp. Ryzyko jakościowe dotyczy niskiej jakości produktów lub usług, które mogą wpłynąć na reputację przedsiębiorstwa.

Aby zarządzać ryzykiem w eksporcie, przedsiębiorstwo musi przeprowadzić ocenę ryzyka i zidentyfikować potencjalne zagrożenia. Metody oceny ryzyka obejmują analizę rynku, analizę konkurencji, analizę polityczną, analizę finansową, analizę logistyczną, analizę jakościową. Przedsiębiorstwo powinno zbierać informacje o krajach docelowych, analizować sytuację polityczną i gospodarczą, sprawdzać wiarygodność potencjalnych klientów, oceniać ryzyko kursowe i inne czynniki, które mogą wpływać na opłacalność eksportu. Ważne jest również monitorowanie sytuacji na rynkach zagranicznych i szybka reakcja na zmiany w celu minimalizacji ryzyka.

Przedsiębiorstwo może zastosować różne strategie zarządzania ryzykiem w eksporcie. Jedną z popularnych strategii jest dywersyfikacja rynków, czyli rozszerzenie działalności eksportowej na różne rynki, aby zminimalizować ryzyko związane z jednym rynkiem. Przedsiębiorstwo może również zabezpieczać się przed ryzykiem kursowym poprzez zastosowanie instrumentów finansowych, takich jak kontrakty terminowe czy opcje walutowe. Ubezpieczenia eksportowe są również popularną strategią zarządzania ryzykiem, które chronią przedsiębiorstwo przed ryzykiem niewypłacalności klientów lub innymi problemami finansowymi. Inne strategie to hedging, czyli minimalizowanie ryzyka poprzez równoczesne przeprowadzanie transakcji zarówno kupna, jak i sprzedaży walut, oraz kontrakty długoterminowe, które pozwalają na ustalenie cen na dłuższy okres czasu.

W zarządzaniu ryzykiem w eksporcie istnieje wiele narzędzi wspomagających. Instrumenty finansowe, takie jak kontrakty terminowe, opcje walutowe, umożliwiają zabezpieczenie przed ryzykiem kursowym. Analiza scenariuszowa pozwala na symulację różnych scenariuszy, w celu oceny wpływu zmian na działalność eksportową. Zarządzanie rezerwami jest również ważnym narzędziem, które pozwala na gromadzenie rezerw finansowych, aby zminimalizować wpływ awarii lub nieprzewidywalnych zdarzeń. Monitorowanie rynków i aktualizowanie informacji na bieżąco również jest ważne, aby przedsiębiorstwo mogło szybko reagować na zmiany i podejmować odpowiednie działania w celu minimalizacji ryzyka.

Przykłady strategii zarządzania ryzykiem w eksporcie to dywersyfikacja rynków, która pozwala przedsiębiorstwu na zwiększenie udziału w rynku i osiągnięcie większej opłacalności. Zabezpieczenia walutowe, takie jak kontrakty terminowe, chronią przedsiębiorstwo przed ryzykiem kursowym i umożliwiają stabilizację cen towarów eksportowych. Ubezpieczenia eksportowe chronią przedsiębiorstwo przed ryzykiem niewypłacalności klientów i mogą wpływać na większe zaufanie do przedsiębiorstwa. Kontrakty długoterminowe pozwalają na ustalenie cen na dłuższy czas i mogą zapewnić stabilność dochodów. Przykłady takich strategii pokazują, jak zarządzanie ryzykiem może wpływać na opłacalność działalności eksportowej poprzez minimalizację ryzyka i zwiększenie stabilności.

Analiza opłacalności eksportu — artykuły polecane

Analiza portfela produktów — Monopol naturalny — Produkt krajowy brutto — Wymiana międzynarodowa — Konkurencja cenowa i pozacenowa — Megainflacja — Konkurencyjność — Rodzaje polityk cenowych — Import inflacji

Bibliografia

• K.P. Białecki, A. Dorosz, W. Januszkiewicz; Słownik handlu zagranicznego; W-wa 1993; s. 80, 81
• M. Guzek; Międzynarodowe stosunki gospodarcze; Poznań 2001; s. 100-107, 200-204
• Michalski E. (2017), Marketing. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Autor: Joanna Kosińska