Jakość - ujęcie ekonomiczne
Wysoka jakość produktów i usług ma bezpośredni wpływ na osiągane zyski przedsiębiorstwa. Klienci są bardziej skłonni płacić wyższą cenę za produkty i usługi, które są wysokiej jakości. Produkty, które spełniają oczekiwania klientów pod względem jakości, zazwyczaj cieszą się większym popytem na rynku. To z kolei przekłada się na większą sprzedaż i zwiększone przychody. Firmy, które konsekwentnie inwestują w jakość, budują sobie reputację jako wiarygodni dostawcy, co przyciąga nowych klientów i utrzymuje lojalność obecnych.
"Rozwój albo śmierć"
Jedynym skutecznym sposobem nie dopuszczenia do bankructwa przedsiębiorstwa jest zapewnienie mu rzeczywistego postępującego rozwoju. Zarząd winien więc podejmować takie decyzje, które spowodują, że utargi, czyli przychody ze sprzedaży produktów będą przewyższać koszty własne przedsiębiorstwa i gwarantować mu zysk niezbędny do samofinansowania rozwoju. Osiąganie zysku umożliwia ciągłe doskonalenie wytwarzanych produktów odpowiadających potrzebom nabywców na konkurencyjnym światowym rynku. Inwestowanie zysku w jakość pracy i procesów gwarantuje sukces przedsiębiorstwu, które będzie mogło sprzedać swoje produkty po korzystnych cenach.
Jednocześnie musimy pamiętać o tym, że nie ma zysku bez ciągłego doskonalenia jakości pracy zarządu, który powinien podejmować racjonalne decyzje w oparciu o wyniki przeprowadzonej, wnikliwej analizy ekonomicznej.
Program projakościowy
Ustalenie programu działań projakościowych oraz jego realizacja pozwala naczelnemu kierownictwu przedsiębiorstwa na kompleksową poprawę jakości pracy wszystkich zatrudnionych, co ostatecznie zapewni wysoką jakość produktu finalnego. Doskonalenie jakości pracy "na ślepo" bez rozeznania sytuacji, według pewnych stereotypów a nawet norm ISO, bez należytego uwzględnienia strony ekonomicznej podejmowanych decyzji, samo w sobie może być działaniem antyjakościowym przynoszącym więcej strat niż zysków.
Zdaniem S. Sudoła "Przedsiębiorstwo jest jednostką (podmiotem) prowadzącą, motywowaną chęcią uzyskania korzyści majątkowych, działalność gospodarczą, mającą na celu zaspokojenie potrzeb innych podmiotów życia społecznego przez wytwarzanie produktów i/lub świadczenie usług, przy czym działalność ta prowadzona jest samodzielnie na ryzyko właściciela (i)" (S. Sudoł 1999, s. 39).
Rola właścicieli
Właściciele angażują swój kapitał i czas, aby osiągnąć korzyści majątkowe, zaspakajając potrzeby innych podmiotów życia społecznego. Tworzenie wysokiej jakości produktów podyktowane jest więc chęcią uzyskania sukcesu finansowego, mierzonego nadwyżką przychodów nad kosztami, a dostosowanie produktów do wymogów i oczekiwań klientów jest tylko środkiem realizacji tego zasadniczego celu. Oczywiście, producent realizuje równolegle inne cele, ale zdaje sobie sprawę, że ich nie osiągnie, jeśli nie zrealizuje celu zasadniczego, mierzonego rentownością zaangażowanego kapitału. Celem zasadniczym działalności przedsiębiorstwa jest maksymalizacja zysku umożliwiająca rozwój przedsiębiorstwa i wzrost jego wartości, czyli maksymalizacja dochodowości zaangażowanego kapitału w długim okresie czasu. Realizacja tego celu umożliwia zaspokojenie potrzeb odbiorców produktów i wypełnienie misji przedsiębiorstwa.
Budowanie lojalności a rentowność przedsiębiorstwa
Budowanie lojalności klientów ma ogromny wpływ na rentowność przedsiębiorstwa. Klienci, którzy są lojalni wobec danej marki, często kupują produkty lub korzystają z usług tej samej firmy przez długi okres czasu. To przekłada się na stabilne przychody i większą przewidywalność finansową. Ponadto, lojalni klienci są bardziej skłonni polecać daną firmę swoim znajomym i rodzinie, co przyczynia się do zdobywania nowych klientów bez konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów marketingowych. Dlatego budowanie lojalności klientów jest niezwykle ważne dla rentowności przedsiębiorstwa.
Koszty jakości i ich wpływ na efektywność przedsiębiorstwa
Główne koszty związane z jakością produktów i usług to:
- Koszty zapobiegawcze - są to koszty związane z działaniami, które mają na celu zapobieganie defektom i wadom produktów oraz nieprawidłowościom w procesach usługowych. Przykłady takich kosztów to szkolenia pracowników, kontrola jakości surowców i materiałów oraz testy na etapie produkcji.
- Koszty oceny - są to koszty związane z kontrolą jakości produktów i usług przed ich dostarczeniem klientom. Przykłady takich kosztów to koszty badań laboratoryjnych, testów na produkcie i kontrola jakości na etapie produkcji.
- Koszty złej jakości:
- Koszty wewnętrzne - są to koszty związane z nieprawidłowościami i defektami, które są wykrywane wewnętrznie w przedsiębiorstwie przed dostarczeniem produktów lub usług klientom. Przykłady takich kosztów to koszty naprawy, odrzutu produktów, przestoju w produkcji oraz poprawek i napraw.
- Koszty zewnętrzne - są to koszty związane z nieprawidłowościami i defektami, które są wykrywane u klientów po dostarczeniu produktów lub usług. Przykłady takich kosztów to koszty reklamacji, zwrotów, napraw gwarancyjnych oraz utraty klientów.
Koszty jakości mają bezpośredni wpływ na wyniki finansowe przedsiębiorstwa. Wysokie koszty jakości, takie jak koszty naprawy, reklamacji i zwrotów, mogą negatywnie wpływać na rentowność przedsiębiorstwa. Z drugiej strony, inwestycje w jakość, takie jak szkolenia pracowników, testy na etapie produkcji i kontrola jakości, mogą przyczynić się do zmniejszenia kosztów jakości. Dzięki temu, przedsiębiorstwo może zwiększyć swoje zyski poprzez zmniejszenie strat związanych z defektami i wadami produktów oraz poprawić efektywność operacyjną.
Jakie strategie można zastosować w celu minimalizowania kosztów jakości?
Aby minimalizować koszty jakości, przedsiębiorstwa mogą zastosować różne strategie, takie jak:
- Zapobieganie defektom i wadom poprzez inwestycje w szkolenia pracowników, kontrolę jakości surowców i materiałów oraz ciągłe doskonalenie procesów produkcyjnych i usługowych.
- Zastosowanie metody przewidywania i zapobiegania problemom poprzez analizę danych i trendów, identyfikację potencjalnych przyczyn defektów oraz wprowadzanie działań korygujących w celu uniknięcia ich wystąpienia.
- Wdrażanie systemów zarządzania jakością, takich jak ISO 9001, które pomagają w monitorowaniu jakości produktów i usług oraz identyfikowaniu obszarów wymagających poprawy.
- Ustanowienie systemu pomiaru jakości, który pozwoli na monitorowanie wskaźników jakościowych i identyfikowanie obszarów, w których występują największe koszty jakości.
- Wprowadzenie strategii ciągłego doskonalenia, takiej jak Lean Six Sigma, która ma na celu eliminację marnotrawstwa i poprawę jakości procesów.
Inwestowanie w rozwój pracowników dla poprawy jakości
Inwestowanie w rozwój pracowników jest kluczowym aspektem dla poprawy jakości usług i produktów. Kilka najważniejszych aspektów inwestowania w rozwój pracowników to:
- Szkolenia - regularne szkolenia pracowników pozwalają na zdobycie nowych umiejętności i wiedzy, które są niezbędne do dostarczania wysokiej jakości usług i produkcji produktów. Szkolenia mogą dotyczyć zarówno technicznych aspektów pracy, jak i umiejętności miękkich, takich jak umiejętności komunikacji i zarządzania czasem.
- Rozwój kariery - inwestowanie w rozwój kariery pracowników, takie jak awanse i możliwość zdobywania nowych umiejętności, motywuje pracowników do osiągania lepszych wyników i angażuje ich w pracę. Pracownicy, którzy widzą możliwość rozwoju w swojej karierze, są bardziej skłonni angażować się w pracę i dbać o jakość usług i produktów.
- Motywacja - inwestowanie w motywację pracowników, na przykład poprzez systemy premiowe i nagrody, może przyczynić się do poprawy jakości usług i produktów. Motywowani pracownicy są bardziej zaangażowani w pracę i bardziej skłonni do podejmowania dodatkowych wysiłków w celu dostarczania wysokiej jakości.
- Zaangażowanie pracowników - inwestowanie w zaangażowanie pracowników, na przykład poprzez tworzenie odpowiedniej kultury organizacyjnej i budowanie relacji między pracownikami, przyczynia się do poprawy jakości usług i produktów. Pracownicy, którzy czują się związani z organizacją i jej wartościami, są bardziej skłonni angażować się w pracę i dbać o jakość.
- Komunikacja - inwestowanie w komunikację wewnątrz organizacji, zarówno pionową, jak i poziomą, przyczynia się do poprawy jakości usług i produktów. Komunikacja umożliwia przekazywanie informacji dotyczących oczekiwań klientów, problemów jakościowych i działań korygujących, co pozwala na szybką reakcję i poprawę jakości.
Wszystkie te aspekty inwestowania w rozwój pracowników przyczyniają się do poprawy jakości usług i produktów poprzez zwiększenie kompetencji pracowników, motywacji i zaangażowania, co przyczynia się do osiągania sukcesu finansowego przedsiębiorstwa.
| Jakość - ujęcie ekonomiczne — artykuły polecane |
| Jakość zarządzania - konsekwencje dla klientów — Cel gospodarowania — Zarządzanie środowiskowe - efekty ekonomiczne — Wartość dla klienta — Masa Krytyczna — Kluczowe wskaźniki efektywności — Misja i wizja — Kryteria wyboru polityki cenowej — Efektywność w kryteriach Polskiej Nagrody Jakości — Dojrzałość projektowa |
Bibliografia
- Sudoł S. (2006), Przedsiębiorstwo. Podstawy nauki o przedsiębiorstwie. Zarządzanie przedsiębiorstwem, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
