Maksymalizacja zysku

Z Encyklopedia Zarządzania

Maksymalizacja zysku to termin wywodzący się z neoklasycznego modelu firmy o charakterze prywatnym. Kluczowa idea tej koncepcji zakłada, że osiągnięcie możliwie jak największych przychodów jest najistotniejszym celem przedsiębiorstwa w krótkim, jak i w długim okresie. Wspomniana teoria neoklasyczna do połowy XX wieku była najpowszechniejszą koncepcją ekonomiczną. W późniejszym czasie pojawiło się coraz więcej głosów krytykujących maksymalizację zysku jako główne założenie działalności dużych korporacji, w których to doszło do rozdzielenia własności i kontroli. Następnie próbowano modyfikować założenia tej teorii neoklasycznej, a z czasem coraz częściej ją odrzucano[1].

Maksymalizacja zysku jest także określana jako główny cel funkcjonowania przedsiębiorstwa o charakterze "kapitalistycznym". Założenie może być zrealizowane poprzez zwiększenie wielkości produkcji oraz sprzedaży, a także poprzez redukcję kosztów własnych.

Chęć do uzyskiwania jak największych zysków skłania przedsiębiorców do wykorzystania różnorakich metod do zmniejszenia kosztów produkcji oraz do zwiększenia wielkości sprzedaży. To z kolei napędza wszelkie działania właścicieli firm do:

  • wprowadzania modernizacji procesów produkcyjnych
  • usprawniania organizacji pracy w przedsiębiorstwie
  • stosowania innowacji oraz podnoszenia jakości wytwarzanych produktów
  • tworzenia "agresywnych" kampanii marketingowych
  • eksplorowania nowych rynków zbytu

Wielkość wypracowanego zysku netto jest kluczowym miernikiem sukcesu każdego przedsiębiorstwa. Największy nacisk na ten element kładzie się w przedsiębiorstwach małych i średnich, które mają charakter działalności jednoosobowej bądź są własnością kilkuosobowej spółki cywilnej. Jeśli chodzi o duże korporacje funkcjonujące na zasadzie akcjonariatu, to skupiają się one przede wszystkim na rozwoju posiadanych przedsiębiorstw oraz poprawianiu konkurencyjności na rynku krajowym i międzynarodowym.

TL;DR

Maksymalizacja zysku w przedsiębiorstwie polega na dążeniu do osiągnięcia jak największych przychodów poprzez zwiększanie produkcji, obniżanie kosztów i zwiększanie sprzedaży. W małych i średnich firmach jest to kluczowy cel, podczas gdy duże korporacje skupiają się na rozwoju i konkurencyjności. Maksymalizacja zysku może być realizowana przy konkurencji doskonałej (gdzie cena jest stała) lub w warunkach monopolu (gdzie przedsiębiorca ustala cenę). Obecnie coraz więcej firm decyduje się na realizację zasad społecznej odpowiedzialności biznesu, co może przyczynić się do osiągnięcia wysokich przychodów i wzmocnienia pozycji na rynku.

Maksymalizacja zysku przy założeniu konkurencji doskonałej

Maksymalizacja zysku nie jest oparta jedynie o wysokości średnich i krańcowych kosztów produkcji, ale także o poziom ceny rynkowej, która w warunkach konkurencji doskonałej ma konkretną wartość, przez co pozostaje niezmienna w zależności od wielkości produkcji przedsiębiorstwa.

Cechy maksymalizacji zysku przy założeniu konkurencji doskonałej wyglądają następująco:

  • średnia cena i utarg pokrywają się z utargiem krańcowym
  • cena na wykresie dwuwymiarowym przedstawiana jest za pomocą poziomej linii, ponieważ jest stała
  • wyroby są sprzedawane po tej samej cenie, ale nie posiadają jednakowych kosztów produkcji
  • przedsiębiorstwo wypracowuje maksymalny zysk w miejscu przecięcia się krzywej kosztów krańcowych z krzywą utargu krańcowego

Maksymalizacja zysku w warunkach monopolu

Monopol, który jest przeciwieństwem warunków konkurencji doskonałej zakłada, że to przedsiębiorca ustala cenę. Robi to poprzez znalezienie takiego stosunku ceny do wyprodukowanych jednostek, który zapewni mu maksymalizację zysku.

Maksymalizacja zysku w przypadku przedsiębiorstwa działającego na zasadzie monopolu ma następujące cechy[2]:

  • kiedy cena danego produktu maleje to popyt rośnie
  • krzywa ilustrująca popyt jak i ta pokazująca cenę charakteryzują się nachyleniem ujemnym
  • zysk maksymalny wynika z odpowiedniego połączenia ustanowionej ceny oraz ilości produkcji

Maksymalizacja zysku a społeczna odpowiedzialność biznesu

W aktualnej literaturze zagadnień ekonomicznych odnoszących się do celów przedsiębiorstwa można zauważyć brak jednoznacznego ukierunkowania działań organizacji na maksymalizację zysków. Coraz częściej przedsiębiorstwa decydują się na realizację założeń wynikających ze społecznej odpowiedzialności biznesu, co wcale nie musi przeszkadzać w osiągnięciu wysokich przychodów. W dzisiejszych czasach poszanowanie zasad społecznej odpowiedzialności biznesu może się również okazać korzystne dla przedsiębiorstwa i umacniać jego pozycję konkurencyjną na rynku[3].


Maksymalizacja zyskuartykuły polecane
Ekonomia skali produkcjiZnaki zapytaniaOrientacja marketingowaTime Based PlanningStrategia przywództwa kosztowegoDownsizingPrzedsiębiorczośćReguła przekoryCentralne planowanie

Przypisy

  1. Niemczynowicz B. (2008), s. 185-186
  2. Nasiłowski M. (2016)., s. 141-155
  3. Rojek-Nowosielska M. (2011), s. 48

Bibliografia

  • Kwaśnik Z., Żukow W. (red.) (2009), Aktualne wyzwania ekonomii, Radomska Szkoła Wyższa, Radom
  • Nasiłowski M. (2016), System rynkowy. Podstawy mikro- i makroekonomii, Wydawnictwo Key Text, Warszawa
  • Niemczynowicz B. (2008), Menedżerski model przedsiębiorstwa O.E. Williamsona, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, nr 3
  • Rojek-Nowosielska M. (2011), Społeczna odpowiedzialność biznesu a cel maksymalizowania zysku przez przedsiębiorstwa, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 156
  • Woźnicka D. (red.) (2003), Ekonomia bez tajemnic, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa


Autor: Dominik Wojdyła