Portfel technologiczny

Portfel technologiczny jest jedną z metod portfelowych stanowiących podstawę w analizie możliwości rozwojowych przedsiębiorstwa. Ich powstanie i rozwój ma związek z trudnościami zarządzania przedsiębiorstwem powstałymi w wyniku nieustającego rozwoju produkcji, konkurencji lub technologii. Szybkie zmiany technologii przyczyniają się do tego, że nie każdy produkt ma możliwość generowania nadwyżki finansowej. Często powoduje to wypieranie z rynku produktów które mają w nim największy udział. W tej sytuacji uważa się za właściwe stosowanie metody analizy portfelowej.

Portfel technologiczny określa się na podstawie pozycji w cyklu życia technologii, stopnia atrakcyjności przyszłej technologii i wielkości potencjału produkcyjnego przedsiębiorstwa. Jest on mierzony na podstawie badań porównawczych danego przedsiębiorstwa z jego konkurencją. Kryteriami w tej ocenie są: możliwości rozwoju da­nej technologii, przebieg procesu upowszechniania się technologii, sto­pień jej standaryzacji, możliwości zastosowania w różnych dziedzinach wytwarzania, czyli uniwersalność technologii oraz okres po­trzebny na jej opracowanie i wdrożenie.

Etapy tworzenia portfela technologicznego

• pogrupowanie produktów wg podobnych lub identycznych technologii,
• określenie poziomu atrakcyjności technologii,
• opracowanie prognozy przewidywanych zmian technologicznych w danym przemyśle i sektorach pokrewnych,
• określenie poziomu produkcji przy bieżącej technologii
• oszacowanie poziomu ryzyka wynikającego z utraty przewagi technologicznej nad konkurencyjnymi przedsiębiorstwami,
• ocena możliwości zastosowania określonych strategii działania w przedsiębiorstwie w dziedzinie badań i rozwoju

Dana technologia jest atrakcyjna w sytuacji gdy jej zastosowanie powoduje obniżkę kosztów jak również podniesienie jakości produkowanych przez przedsiębiorstwo produktów. Atrakcyjność technologii i umiejętne jej wykorzystanie jest podstawa do sporządzeni portfela technologicznego i w zależności od tych wytycznych przedsiębiorstwo może podejmować różne decyzje, np. inwestować w technologie realizowane ze średnim lub dużym mistrzostwem, selekcjonować i odrzucać źle stosowane technologie. Koncepcja portfela technologicznego zachę­ca menedżerów do działań dostosowaw­czych do wymagań rynku, a także sprostania konkurencji.

Proces zarządzania portfelem technologicznym

Proces zarządzania portfelem technologicznym rozpoczyna się od identyfikacji i analizy trendów technologicznych. Ważne jest, aby monitorować rozwój technologii i zrozumieć, jakie możliwości i zagrożenia niesie ze sobą dla przedsiębiorstwa. Analiza trendów technologicznych w kontekście strategii przedsiębiorstwa pozwala na lepsze zrozumienie, w jakich obszarach warto inwestować w rozwój technologiczny.

Kolejnym krokiem w procesie zarządzania portfelem technologicznym jest ocena konkurencji i analiza pozycji technologicznej przedsiębiorstwa w porównaniu do konkurentów. Wiedza na temat tego, jakie technologie wykorzystują nasi konkurenci, jakie mają innowacje i jakie są ich plany rozwoju, pozwala nam na ocenę naszej pozycji na rynku. Dzięki temu możemy lepiej zrozumieć, jakie działania należy podjąć w celu poprawy naszej pozycji technologicznej.

Kolejnym etapem jest określenie strategicznej wartości poszczególnych technologii w portfelu. Nie wszystkie technologie są równie istotne dla naszego przedsiębiorstwa, dlatego ważne jest, aby zidentyfikować te, które mają największe znaczenie dla realizacji naszych celów strategicznych. Określenie strategicznej wartości pozwala nam na skoncentrowanie się na tych technologiach, które przyniosą nam największe korzyści.

Kolejnym etapem jest planowanie działań związanych z rozwojem technologii. W ramach tego procesu określamy, jakie działania należy podjąć, aby zrealizować nasze cele związane z portfelem technologicznym. W tym celu konieczne jest dokładne zdefiniowanie alokacji zasobów, takich jak budżet, kadra pracownicza i infrastruktura. Harmonogram działań pozwala nam na kontrolowanie postępów i terminowe realizowanie zaplanowanych działań.

Ostatnim etapem procesu zarządzania portfelem technologicznym jest monitorowanie postępów w realizacji planu rozwoju i dostosowywanie strategii w razie potrzeby. W trakcie realizacji planu rozwoju portfela technologicznego ważne jest regularne monitorowanie postępów i porównywanie ich z założonymi celami. Jeśli okazuje się, że strategia wymaga dostosowania, należy podjąć odpowiednie działania w celu poprawy sytuacji.

Wpływ portfela technologicznego na strategię przedsiębiorstwa

Portfel technologiczny ma kluczową rolę w tworzeniu nowych produktów i usług oraz zwiększaniu innowacyjności przedsiębiorstwa. Poprzez analizę trendów technologicznych i strategiczną wartość poszczególnych technologii, przedsiębiorstwo może skoncentrować swoje wysiłki na rozwijaniu innowacyjnych rozwiązań, które spełniają potrzeby klientów i pozwalają na zdobycie przewagi konkurencyjnej na rynku.

Portfel technologiczny ma również istotne znaczenie dla zdolności przedsiębiorstwa do dostosowania się do zmieniających się potrzeb klientów. Dzięki inwestycjom w nowe technologie i innowacyjne rozwiązania, przedsiębiorstwo może szybko reagować na zmiany w preferencjach i oczekiwaniach klientów. Portfel technologiczny pozwala na tworzenie produktów i usług, które są atrakcyjne dla klientów i pozwalają na utrzymanie konkurencyjności na rynku.

Portfel technologiczny ma również wpływ na efektywność operacyjną przedsiębiorstwa oraz poprawę jakości produkowanych usług lub produktów. Dzięki wykorzystaniu nowych technologii i innowacyjnym rozwiązaniom, przedsiębiorstwo może zautomatyzować i usprawnić procesy operacyjne, co prowadzi do oszczędności czasu i kosztów. Dodatkowo, nowe technologie umożliwiają wprowadzenie innowacyjnych funkcji, które zwiększają wartość oferowanych produktów lub usług.

Portfel technologiczny ma istotną zależność z długoterminowym sukcesem przedsiębiorstwa. Strategiczne inwestycje w rozwój technologii pozwalają przedsiębiorstwu na utrzymanie konkurencyjności na rynku, zdobycie przewagi nad konkurentami oraz osiągnięcie długoterminowych celów biznesowych. Wprowadzenie nowych technologii i innowacyjnych rozwiązań pozwala na adaptację do zmieniającego się otoczenia biznesowego i zapewnienie długoterminowej przewagi konkurencyjnej.

Portfel technologiczny powinien być elastyczny i zdolny do adaptacji do dynamicznie zmieniającego się otoczenia biznesowego i strategii przedsiębiorstwa. Szybkość zmian technologicznych i rozwój nowych trendów wymaga ciągłego monitorowania rynku i aktualizacji portfela technologicznego. Przedsiębiorstwo powinno być gotowe na wprowadzanie nowych technologii i innowacyjnych rozwiązań, które są zgodne z aktualnymi potrzebami klientów i strategią rozwoju.

Portfel technologiczny — artykuły polecane

Portfelowa analiza strategiczna — Profil ekonomiczny sektora — Rachunek kosztów cyklu życia produktu — Metoda Taguchi — Metody analizy strategicznej — Analiza portfolio — Cykl życia technologii — Pozycja konkurencyjna — Scenariusze możliwych zdarzeń

Bibliografia

• Gierszewska G., Romanowska M. (2017), Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Stabryła A. (2000), Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa - Kraków

Autor: Krzysztof Woźniak