Freelancer

Z Encyklopedia Zarządzania

Freelancer to osoba wykonująca daną pracę w danej dziedzinie na zlecenie, która nie jest związana z jedną firmą, lecz realizująca zlecenia wielu firm. Freelancerzy to najczęściej osoby będące grafikami komputerowymi, dziennikarzami, aktorami, informatykami, fotografami. Dzięki badaniom "Freelancer w Polsce 2012" jako "freelancera" zdefiniowano osobę, która pracuje:

  • bez stałego zatrudnienia,
  • w pełnym wymiarze godzin,
  • w pełnym wymiarze godzin z dodatkową pracą na niepełny etat,
  • dorywczo, bez stałego zatrudnienia;
  • na pełen etat, ale mając dodatkowe zlecenia po godzinach[1]

Według E. Janus zlecenia wykonywane po godzinach pracy muszą być przeważającym źródłem dochodu by osoba będąca zatrudniona na pełen etat mogła być określona mianem freelancera. Freelance jest nie tylko rodzajem wykonywanej pracy ale również stylem życia[2]

Zalety i wady bycia freelancerem

Jak każdy rodzaj pracy freelancing posiada zarówno pozytywne jak i negatywne strony. Edyta Janus w kwartalniku "Humanizacja pracy", w rozdziale "Dylematy zawodowe Freelancera - od bezpieczeństwa zatrudnienia do niezależności" podkreśla niewątpliwe zalety tego zawodu jakimi są między innymi zyskanie poczucia niezależności oraz swobody działania, elastyczność planowania pracy oraz łączenia jej ze swoim życiem prywatnym. Kolejnym plusem jest brak konieczności podporządkowania się wymaganiom przełożonych i korporacyjnym standardom pracy. Freelancerzy w zdecydowanej większości wybierają zamiast bezpieczeństwa zatrudnienia - samodzielność i niezależność w stanowieniu o sobie samych. Niestety wolni strzelcy nie zawsze są zadowoleni z formy umowy, problemem też bywa niejednokrotnie brak stałego źródła dochodu[3] Brak szefa nad głową może być sporym utrudnieniem, jeśli nie potrafi się samemu zorganizować swojego czasu. W przypadku braku z góry narzuconych godzin pracy oraz zadań, może się zdarzyć sytuacja, że nawet wykonanie najprostszych obowiązków, będzie utrudnione. Ciężko jest też oddzielić życie prywatne od zawodowego, ponieważ brak narzuconych godzin pracy powoduje, że można pracować 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Podsumowując, bycie freelancerem nie jest dla każdego, niezbędne jest posiadanie pewnych predyspozycji.

Geneza i pochodzenie słowa freelancer

Słowo freelancer jest pochodzenia angielskiego, w Polsce przyjęło się jako synonim słowa "wolny strzelec". Wywodzi się ono od czasownika freelance".Pierwszy raz określenia freelancer użył Walter Scott (Scott 1771-1832) w książce pt. Ivanhoe do opisania średniowiecznego najemnego wojownika. Free znaczy tyle, co wolny, lancer - pochodzi od lancy czyli rodzaju broni. Porównanie trenera do wojownika dobrze obrazuje specyfikę pracy freelancera, który z wyboru walczy o swoją pozycję. Należy zaznaczyć, że istotnym wyróżnikiem freelance jest niezależność świadczącego pracę, który ma możliwość wyboru firm i osób, z którymi współpracuje. Warunki tej współpracy są ustalone w zależności od stopnia trudności i czasu realizacji zadań. Freelance oznacza, że dana osoba nie przynależy tylko do jednej firmy czy zleceniodawcy". [4]

Rozwój freelancingu

Do rozwoju freelancingu znacząco przyczynił się internet. Opcja pracy zarówno z domu, biura, kawiarni lub nawet pociągu, oraz możliwość ciągłego kontaktu pomiędzy zleceniodawcą a zleceniobiorcą są sporym ułatwieniem. Z roku na rok wzrasta też ilość platform internetowych umożliwiających freelancerom szukanie zleceń a pracodawcom znajdywanie poszukiwanych przez nich specjalistów.

Przykładowe zawody freelancerów

Istnieje wiele zawodów, które często obejmują freelancing. Przykłady to:

  • Grafik komputerowy - freelancerzy zajmujący się projektowaniem graficznym, tworzeniem ilustracji, projektowaniem stron internetowych czy animacjami.
  • Programista - freelancerzy programujący aplikacje, strony internetowe, gry komputerowe czy oprogramowanie dla firm.
  • Copywriter - freelancerzy zajmujący się pisaniem tekstów reklamowych, artykułów, treści na strony internetowe czy blogi.
  • Tłumacz - freelancerzy specjalizujący się w przekładach na różne języki.
  • Konsultant - freelancerzy doradzający w różnych dziedzinach, takich jak marketing, zarządzanie czy finanse.
  • Fotograf - freelancerzy zajmujący się fotografowaniem różnych wydarzeń, sesji zdjęciowych czy produktów.

Kryteria określające osobę pracującą jako freelancer

Osoba pracująca jako freelancer musi spełniać pewne kryteria, aby być uznawana za tego typu pracownika. Oto niektóre z nich:

  • Samodzielność - freelancerzy muszą być w stanie samodzielnie zarządzać swoim czasem i projektem. Muszą być odpowiedzialni za podejmowanie decyzji dotyczących swojej pracy.
  • Brak formalnego zatrudnienia - freelancerzy nie są zatrudnieni na etacie, ale pracują na podstawie umów cywilnoprawnych.
  • Własne narzędzia i wyposażenie - freelancerzy często muszą mieć własne narzędzia pracy, takie jak komputer, oprogramowanie czy aparat fotograficzny.
  • Niezależność finansowa - freelancerzy muszą umieć zarządzać swoimi finansami i samodzielnie ustalać stawki za swoje usługi.
  • Umiejętność zarządzania projektem - freelancerzy muszą mieć umiejętność planowania, organizacji i realizacji projektów.

Zalety bycia freelancerem

Bycie freelancerem oznacza brak zależności od jednej konkretnej firmy. Freelancerzy mają możliwość współpracy z różnymi klientami, co daje im większą elastyczność i zabezpieczenie finansowe. Nie muszą polegać na jednym źródle dochodu, co sprawia, że są mniej narażeni na ryzyko związane z utratą pracy. Freelancerzy mają również możliwość podejmowania różnorodnych projektów. Mogą wybierać z zasobów dostępnych na rynku i decydować, które zadania odpowiadają ich umiejętnościom i preferencjom. Ta różnorodność projektów pozwala freelancerom rozwijać się w różnych dziedzinach, poszerzać swoje umiejętności i zdobywać nowe doświadczenia.

Bycie freelancerem oznacza możliwość samodzielnego ustalania harmonogramu pracy. Freelancerzy mogą dostosować swoje godziny pracy do swoich preferencji i potrzeb. Mogą pracować wtedy, gdy czują się najbardziej produktywni, co wpływa pozytywnie na efektywność ich pracy. Freelancerzy mają również możliwość pracy z dowolnego miejsca. Dzięki dostępowi do internetu i narzędzi komunikacyjnych, mogą wybrać miejsce, w którym czują się najbardziej komfortowo i produktywnie. To daje im większą swobodę w organizacji swojego miejsca pracy i pozwala na łączenie życia zawodowego z prywatnym.

Freelancerzy mają wolność w podejmowaniu decyzji dotyczących swojej pracy. Nie muszą uzgadniać swoich działań z przełożonymi czy innymi pracownikami. Mogą samodzielnie podejmować decyzje, które uważają za najlepsze dla realizacji projektów i osiągnięcia zamierzonych celów.

W odróżnieniu od tradycyjnych miejsc pracy, freelancerzy nie muszą podporządkowywać się hierarchii i biurokracji. Niezależność, jaką daje im praca jako freelancerzy, pozwala im działać bez ograniczeń narzucanych przez korporacyjne struktury. Mogą skupić się na efektywnej realizacji projektów, zamiast tracić czas i energię na niepotrzebne formalności.

Freelancing jako alternatywa dla tradycyjnego zatrudnienia

Kontrola nad czasem i zarabianie na różnych projektach

Praca jako freelancer daje możliwość większej kontroli nad czasem i elastycznego zarabiania na różnych projektach. Jeden z głównych powodów, dla których wiele osób decyduje się na pracę na zlecenie, to możliwość samodzielnego zarządzania swoim czasem. Freelancerzy mają większą swobodę w ustalaniu godzin pracy, co pozwala im na lepsze dostosowanie harmonogramu do swoich preferencji i potrzeb.

Dodatkowo, praca na różnych projektach daje freelancerom szansę zdobycia różnorodnego doświadczenia. Mogą pracować dla różnych klientów i branż, co pozwala im na rozwijanie swoich umiejętności w wielu obszarach. Freelancing jest szczególnie atrakcyjny dla osób, które cenią różnorodność i chcą stale rozwijać swoje kompetencje.

Freelancerzy mają możliwość samodzielnego ustalania godzin pracy i harmonogramu. Mogą pracować wtedy, kiedy są najbardziej produktywni, a także mieć więcej czasu na realizację swoich pasji i zainteresowań. Dzięki temu, że nie są związani sztywnymi ramami czasowymi, mogą lepiej zrównoważyć życie zawodowe i prywatne.

Praca na zlecenie pozwala również na elastyczne planowanie urlopów i czasu wolnego. Freelancerzy nie muszą uzgadniać terminów z szefem czy kolegami z pracy. Mogą samodzielnie decydować, kiedy i na ile czasu chcą sobie odpocząć.

Freelancerzy mają możliwość pracowania dla różnych klientów i branż, co pozwala im na zdobycie różnorodnego doświadczenia. Praca na zlecenie daje im szansę rozwijania się w wielu obszarach i poszerzania swoich kompetencji. Mogą pracować nad projektami związanych z ich zainteresowaniami i pasjami, co daje im większą satysfakcję zawodową.

Dodatkowo, zarabianie na różnych projektach pozwala freelancerom na większą stabilność finansową. Jeśli jeden projekt się kończy, mogą szybko przejść do kolejnego, dzięki czemu nie muszą obawiać się okresów bez pracy czy utraty dochodu.

Popularność freelancingu wśród młodych osób i osób z branży kreatywnej

Freelancing cieszy się dużą popularnością wśród młodych osób oraz osób z branży kreatywnej. Jest to wynik kilku czynników, które sprawiają, że praca na zlecenie jest atrakcyjną alternatywą dla tradycyjnego zatrudnienia.

Dla wielu młodych osób freelancerstwo jest szansą na zdobycie cennego doświadczenia zawodowego. Często brakuje im wystarczającej ilości praktyki, by dostać pracę na pełen etat. Praca na zlecenie daje im możliwość rozwoju swoich umiejętności, zdobycia referencji i budowania swojego portfolio. W ten sposób mogą zwiększyć swoje szanse na znalezienie stabilnego zatrudnienia w przyszłości.

Osoby z branży kreatywnej często decydują się na freelancing jako sposób na realizację swoich artystycznych ambicji. Daje im to większą swobodę w wyborze projektów i możliwość tworzenia czegoś własnego. Freelancerzy mogą pracować nad projektami, które ich pasjonują i które pozwalają im wyrazić swoją kreatywność. Ta wolność twórcza jest niezwykle wartościowa dla osób z artystycznymi aspiracjami.

Freelancing jest atrakcyjną alternatywą dla tradycyjnego zatrudnienia, szczególnie dla tych, którzy szukają większej kontroli nad czasem i elastyczności w pracy. Jest również popularny wśród młodych osób, które chcą zdobyć doświadczenie zawodowe, oraz osób z branży kreatywnej, które chcą realizować swoje artystyczne ambicje.

Możliwe skutki dla lokalnych rynków pracy

Wpływ freelancingu na lokalne rynki pracy może być dwuznaczny. Z jednej strony, możliwość pracy dla zagranicznych klientów może stworzyć nowe możliwości zatrudnienia dla osób posiadających specjalistyczną wiedzę i umiejętności, które nie są wystarczająco wykorzystywane na lokalnym rynku. Freelancerzy mogą wykorzystać swoje umiejętności w bardziej globalnym kontekście i zdobywać cenne doświadczenie.

Z drugiej strony, wzrost freelancingu może prowadzić do rozproszenia rynku pracy i braku stabilności zatrudnienia dla tradycyjnych pracowników. Konkurencja ze strony freelancerów, którzy często są w stanie oferować niższe stawki wynagrodzeń, może wpływać na obniżenie zarobków tradycyjnych pracowników. Ponadto, brak stabilności zatrudnienia oraz elastyczność pracy, charakterystyczne dla freelancingu, mogą utrudniać planowanie kariery i długoterminowe zabezpieczenie finansowe.

Wzrost liczby freelancerów pracujących dla zagranicznych klientów może prowadzić do obniżenia stawek wynagrodzeń dla tradycyjnych pracowników. Freelancerzy często mają niższe koszty utrzymania, a ich elastyczność pracy pozwala im na konkurowanie ceną. To z kolei może wpływać na obniżenie zarobków tradycyjnych pracowników, którzy muszą konkurować z freelancerami, oferującymi tańszą pracę.

Dodatkowo, freelancerzy często są bardziej odpowiedzialni za swoje własne koszty, takie jak ubezpieczenie zdrowotne czy składki na ZUS, co pozwala im obniżyć koszty pracy. W rezultacie, tradycyjni pracownicy mogą odczuwać presję, aby obniżyć swoje oczekiwania płacowe, aby nadal konkurować na rynku pracy.

Wzrost freelancingu może również stawiać tradycyjne modele pracy w obliczu nowych wyzwań. Elastyczność i niezależność, które oferuje freelancing, mogą przyciągać pracowników, którzy szukają większej autonomii i kontroli nad swoją pracą. To z kolei może prowadzić do zmniejszenia zainteresowania tradycyjnymi formami zatrudnienia, takimi jak umowa o pracę.

Tradycyjne modele pracy mogą być zmuszone do dostosowania się do zmieniających się preferencji pracowników i dostarczania bardziej elastycznych i atrakcyjnych warunków zatrudnienia. Pracodawcy muszą być świadomi tych zmian i podejmować odpowiednie działania, aby przyciągnąć i zatrzymać wysoko wykwalifikowanych pracowników.

Wykorzystywanie freelancingu jako strategii biznesowej przez firmy

Zatrudnianie freelancerów zamiast tradycyjnych pracowników

Freelancing, czyli pracowanie jako niezależny specjalista, zyskuje coraz większą popularność wśród firm, które widzą w nim strategię biznesową o wiele bardziej korzystną niż tradycyjne zatrudnianie pracowników na etat. Istnieje wiele powodów, dla których firmy decydują się zatrudniać freelancerów zamiast tworzyć tradycyjne zespoły pracowników.

Jednym z największych atutów zatrudniania freelancerów jest elastyczność, jaką oferują. Firmy mogą dostosować swoje zespoły do bieżących potrzeb, a gdy projekt się zakończy, nie muszą martwić się o utrzymanie etatowych pracowników. Freelancerzy są dostępni na zlecenie, co pozwala firmom na szybkie reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe i biznesowe.

Dodatkowo, elastyczność freelancingu pozwala firmom na skorzystanie z różnorodnych umiejętności i doświadczenia specjalistów w zależności od konkretnych projektów. W ten sposób można tworzyć zespoły optymalnie dopasowane do konkretnych zadań, co przekłada się na wyższą efektywność i jakość wykonywanych prac.

Zatrudnianie pracowników na etat wiąże się z wieloma kosztami, takimi jak wynagrodzenia, składki na ubezpieczenia społeczne, urlopy płatne czy szkolenia. Freelancerzy są samodzielnymi specjalistami, którzy odpowiadają za swoje koszty, co znacznie obniża koszty zatrudnienia dla firm.

Dodatkowo, firmy nie muszą ponosić kosztów związanych z utrzymaniem biur czy zakupem sprzętu dla freelancerów. Praca zdalna jest coraz bardziej popularna, co pozwala firmom zatrudniać specjalistów z różnych części świata, niezależnie od lokalizacji. To przekłada się na większą konkurencyjność i możliwość pozyskania najlepszych talentów.

Otwarcie nowych możliwości dla freelancerów

Freelancerzy mają możliwość współpracy z różnymi firmami jednocześnie, co daje im większą elastyczność i różnorodność zadań. Mogą pracować nad różnymi projektami, zdobywać doświadczenie w różnych branżach i budować swoje portfolio. To pozwala im na rozwijanie swoich umiejętności i poszerzanie wiedzy w sposób znacznie bardziej zróżnicowany, niż w przypadku pracy na etat w jednej firmie.

Dodatkowo, współpraca z różnymi firmami daje freelancerom większą stabilność finansową, ponieważ nie są uzależnieni od jednego źródła dochodu. Jeśli jeden projekt się zakończy, mogą natychmiast przejść do kolejnego, co minimalizuje ryzyko braku zleceń.

Pracując jako freelancer, specjaliści mają pełną swobodę w wyborze projektów i klientów, nad którymi chcą pracować. Mogą realizować tylko te projekty, które ich interesują i które są zgodne z ich umiejętnościami i pasjami. To daje im większą satysfakcję z wykonywanej pracy i pozwala na rozwijanie się w kierunkach, które ich interesują.


Freelancerartykuły polecane
Job sharingPraca w domuDyspozycyjnośćAgencja pośrednictwa pracySubprojektChałupnictwoDoradztwo zawodoweMerchandiserPrzedstawiciel handlowy

Przypisy

  1. A. Abramczyk, D. Bator, E. Korszak, 2006, roz. 2.1, s. 4
  2. E. Janus, 2006, s. 80, 86
  3. E. Janus, 2016, s. 84
  4. D. Walczak-Duraj, J. Koprowicz, 2016, s. 79-80

Bibliografia

  • Abramczyk A., Bator D., Korszak E. (2006), Archetyp poszukiwacza przygód, Kraków
  • Brzozowska E. (2017), Kierunek: freelance. Sukces na własnych zasadach, Edgard, Warszawa
  • Kwiatkowski A., Buczyński B. (2011), Coworking: How freelancers escape the coffee shop office, Fort Collins
  • Stachura P., Kuligowska K. (2018), Coworking - geneza zjawiska i perspektywy rozwoju, Ekonomia nr LII,2
  • Szajt M., Karbowiak K. (red.) (2017), Optymalizacja organizacji pracy w przedsiębiorstwie na podstawie telepracy, Zeszyty naukowe Politechniki Częstochowskiej, Zarządzanie, Nr 25, Tom 1
  • Walczak-Duraj D., Koprowicz J. (red.), Janus E. (2016), Dylematy zawodowe Freelancera- od bezpieczeństwa zatrudnienia do niezależności, Kwartalnik, Humanizacja pracy
  • Walczak-Duraj D. (red.) (2011), Przemiany pracy, postaw i ról zawodowych, Uniwersytet Łódzki


Autor: Katarzyna Mleczko