Partia produkcyjna

Partia produkcyjna jest to ilość detali, zespołów lub podzespołów wykonywanych przy jednakowym nakładzie czasu przygotowawczo-zakończeniowego oraz w ściśle określonej kolejności (Brzeziński M. 2013, s. 58)

Wielkość partii produkcyjnej

Wielkość partii produkcyjnej związana jest z dwoma pojęciami, tj.:

1. potrzeba brutto
2. potrzeba netto.

Potrzeba brutto rozumiana jest jako wielkość produkcji, którą oczekuje od nas klient (odbiorca), czyli taka jaka zawarta jest w zamówieniu. Natomiast potrzeba netto jest to ilość wyrobów, jaka powinna zostać wyprodukowana w związku z tym zleceniem.

Różnica pomiędzy tymi wielkościami wynika

1. z zapasów w magazynach
2. z wcześniejszego otwarcia zleceń produkcyjnych.

(Lewandowski J., Skołud B., Plinta D. 2014, s. 204)

Metody określania wielkości partii produkcyjnej

• minimalny koszt produkcji
• stała wielkość partii
• partia bilansowana okresowo
• stosunek czasu przygotowawczo-zakończeniowego do czasu jednostkowego (udziału czasu przezbrojenia)
• według okresu powtarzalności produkcji

(Lewandowski J., Skołud B., Plinta D. 2014, s. 204)

Metoda udziału czasu przezbrojenia jest to stosunek czasu przygotowawczo-zakończeniowego do czasu jednostkowego. Określanie wielkości partii produkcyjnej za pomocą tej metody polega na dążeniu do zmniejszenia wielkości partii do dopuszczalnej granicy. Czas przygotowawczo-zqkończeniowy (t_pz) jest to czas od przygotowanie do wykonanie operacji aż do jej zakończenie. Nie zależy ona od liczby wykonywanych sztuk wyrobu i występuje tylko raz dla całej partii produkcyjnej danego wyrobu. Czas jednostkowy (t_j) jest to norma czasu przewidziana na wykonanie jednej jednostki wyrobu.

Dla jednej operacji technologicznej:

S_ek = t_pz / q * t_j

gdzie: S_ek - wielkość partii produkcyjnej

t_pz - czas przezbrojenia operacji

t_j - czas wykonania operacji

q - zróżnicowany, zależnie od rodzaju produkcji empiryczny, współczynnik strat czasu na przezbrajanie stanowisk roboczych (najczęściej przyjmowany jest w zakresie 0,02-0,15)

Dla więcej niż jednej operacji technologicznej:

S_ek = Σ t_pz / q* Σ t_j

gdzie: S_ek - średnia wielkośc partii produkcyjnej

Σ t_pz - suma czasów przezbrojenia wszystkich opeacjii

Σ t_j - suma czasów wykonania wszystkich operacjii

q - zróżnicowany, zależnie od rodzaju produkcji empiryczny, współczynnik strat czasu na przezbrajanie stanowisk roboczych (najczęściej przyjmowany jest w zakresie 0,02-0,15)

(Brzeziński M. 2013, s. 62-64)

Zalety i wady zwiększenia partii produkcyjnej

Zalety:

• lepsze wykorzystanie funduszu czasu pracy przez zmniejszenie czasu przezbrojeń na stanowiskach roboczych,
• zmniejszenie kosztów na przygotowanie i ustawienie produkcji,
• wyższa jakość produkcji,
• niższe koszty produkcji,
• usprawnienie i udoskonalenie zarządzania i organizacji produkcją.

Wady:

• zwiększenie czasu trwania cyklu produkcyjnego,
• zmniejszenie wolnej powierzchni magazynowej poprzez zwiększenie zapasów,
• mniejsza elastyczność procesu produkcyjnego.

(Brzeziński M. 2013, s. 59)

Techniki optymalizacji partii produkcyjnej

Metoda programowania liniowego jest skutecznym narzędziem do określania optymalnej wielkości partii produkcyjnej. Pozwala ona na uwzględnienie różnych czynników, takich jak koszty produkcji, czas realizacji zamówień i zapotrzebowanie rynkowe. Poprzez optymalizację tych czynników, można znaleźć idealną wielkość partii produkcyjnej, która minimalizuje koszty i zwiększa efektywność produkcji.

Metoda Monte Carlo jest użyteczna w analizie wyboru optymalnej wielkości partii produkcyjnej poprzez symulację losowych zdarzeń. Pozwala ona na uwzględnienie różnych scenariuszy i zrozumienie wpływu zmienności na proces produkcyjny. Dzięki temu można lepiej ocenić ryzyko związane z wyborem danej wielkości partii produkcyjnej i podjąć bardziej racjonalne decyzje.

Systemy ERP (Enterprise Resource Planning) mogą być użyteczne w optymalizacji partii produkcyjnej poprzez integrację różnych obszarów działalności przedsiębiorstwa. Pozwalają one na lepsze zarządzanie zapasami, planowanie produkcji i monitorowanie procesów produkcyjnych. Niemniej jednak, zastosowanie systemów ERP w optymalizacji partii produkcyjnej ma swoje zalety i ograniczenia, które należy uwzględnić. Wprowadzenie takiego systemu wymaga odpowiedniego dostosowania i szkoleń dla pracowników.

Przy zastosowaniu technik optymalizacji partii produkcyjnej, istnieje kilka kluczowych czynników, które należy uwzględnić. Po pierwsze, należy uwzględnić koszty produkcji, w tym koszty materiałów, energii i siły roboczej. Po drugie, należy wziąć pod uwagę czas realizacji zamówień i zapotrzebowanie rynkowe. Po trzecie, należy uwzględnić ryzyko związane z wyborem danej wielkości partii produkcyjnej, takie jak zmienność popytu na rynku. Wreszcie, należy również uwzględnić aspekty związane z jakością, takie jak minimalizacja wadliwych produktów.

Strategie zarządzania partią produkcyjną

Just-in-Time (JIT) to strategia zarządzania partią produkcyjną, która ma na celu minimalizację wielkości partii produkcyjnej. Polega ona na produkcji tylko tyle produktów, ile jest aktualnie potrzebne, eliminując nadmiarowe zapasy. Dzięki temu można zmniejszyć koszty magazynowania i zwiększyć elastyczność produkcji w odpowiedzi na zmieniające się zapotrzebowanie rynkowe.

Lean Manufacturing to strategia zarządzania partią produkcyjną, która skupia się na eliminacji marnotrawstwa i zwiększeniu efektywności produkcji. Polega ona na identyfikacji i eliminacji wszystkich działań, które nie przynoszą wartości dla klienta. Poprzez eliminację marnotrawstwa, można zwiększyć wydajność produkcji i skrócić czas realizacji zamówień.

Wdrożenie Lean Manufacturing w celu zarządzania partią produkcyjną wymaga kilku głównych kroków. Po pierwsze, należy przeprowadzić analizę obecnej sytuacji i zidentyfikować obszary marnotrawstwa. Po drugie, należy opracować plan działań i wdrożyć odpowiednie narzędzia i techniki, takie jak Kanban, 5S i Kaizen. Po trzecie, należy monitorować postępy i wprowadzać niezbędne korekty. Warto również zaangażować pracowników na różnych poziomach organizacji i zapewnić im odpowiednie szkolenia.

Przykłady zastosowania w różnych branżach

W przemyśle motoryzacyjnym partia produkcyjna jest szeroko wykorzystywana ze względu na potrzebę produkcji wysokiej jakości samochodów w dużych ilościach. Warto zauważyć, że w tej branży istnieje wiele czynników wpływających na decyzje dotyczące wielkości partii produkcyjnej, takich jak zmienność popytu, sezonowość i złożoność procesów produkcyjnych.

Zarządzanie partią produkcyjną w branży żywności i napojów wiąże się z pewnymi specyficznymi wyzwaniami, takimi jak krótki okres przydatności do spożycia i zmienność zapotrzebowania na rynku. Dlatego ważne jest, aby odpowiednio dostosować wielkość partii produkcyjnej, aby uniknąć nadmiernych zapasów i minimalizować straty związane z przeterminowanymi produktami.

W branży farmaceutycznej partia produkcyjna ma istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa i jakości produktów. Dzięki odpowiedniej wielkości partii produkcyjnej można ograniczyć ryzyko błędów produkcyjnych i zwiększyć kontrolę nad procesem produkcji. Jednakże, w tej branży istnieją również specyficzne wyzwania, takie jak rygorystyczne przepisy i procedury regulacyjne.

Partia produkcyjna — artykuły polecane

Produkcja potokowa — Produkcja seryjna — Rytmiczność produkcji — Produkcja masowa — Formy produkcji — Typy produkcji — Koszty produkcji — Produkcja - formy organizacji — Kalkulacja doliczeniowa

Bibliografia

• Brzeziński M. (2013), Organizacja produkcji w przedsiębiorstwie, Difin, Warszawa
• Kulisz M., Gola A. (2017), Dylematy wyznaczania wielkości partii produkcyjnej w przedsiębiorstwach z sektora MŚP, Innowacje w Zarządzaniu i Inżynierii Produkcji, Tom 1 część 4
• Lewandowski J., Skołud B., Plinta D. (2014), Organizacja systemów produkcyjnych, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Taleizadeh A., Widyadana G., Wee H., Biabani J. (2011), Multi products single machine economic production quantity model with multiple batch size, International Journal of Industrial Engineering Computations, nr 2
• Trojanowska J., Kolińska K., Koliński A. (2011), Stosowanie narzędzi Lean w przedsiębiorstwach produkcyjnych jako skuteczny sposób walki z kryzysem gospodarczym, Problemy Zarządzania, Tom 31

Autor: Honorata Wiszniewska