Usługi biegłego rewidenta

Zakres usług wykonywanych przez biegłego rewidenta wprowadza Ustawa z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym(Dz.U. 2009 nr 77 poz. 649). Zgodnie z art. 48 Ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie podstawowy przedmiot działalności podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych to wykonywanie czynności rewizji finansowej. Ponadto podmioty te (poza spółdzielczym związkiem rewizyjnym o których mowa w art. 47 pkt 5) oprócz czynności rewizji finansowej mogą podejmować:

• usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych i podatkowych,
• doradztwo podatkowe,
• prowadzenie postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego,
• działalność wydawniczą lub szkoleniową w zakresie rachunkowości, rewizji finansowej i podatków,
• wykonywanie ekspertyz lub opinii ekonomiczno-finansowych,
• świadczenie usług atestacyjnych, doradztwa lub zarządzania, wymagających posiadania wiedzy z dziedziny rachunkowości lub rewizji finansowej,
• świadczenie usług przewidzianych standardami rewizji finansowej, a także innych usług zastrzeżonych w odrębnych przepisach do wykonywania przez biegłych rewidentów.

Usługi zabezpieczające, atestacyjne, auditing

Usługi biegłego rewidenta

Usługi świadczone przez biegłych rewidentów w literaturze podmiotu określane są mianem usług atestacyjnych lub usług zabezpieczających.

Usługi zabezpieczające

Usługi zabezpieczające (assurance service) są pojęciem najszerszym, definiowanym jako fachowe usługi podnoszące jakość informacji dla podejmujących decyzje. The American Institute of Certified Public Accountants wskazał różnego rodzaju usługi zabezpieczające świadczone przez rewidentów do których należą m.in (M. Kutera 2008, s. 49):

• usprawnienie systemów finansowo-księgowych,
• budżetowanie i planowanie finansowe,
• zapewnienie kontroli nad systemami informatycznymi,
• pomoc przy szacowaniu ryzyka, jego pomiarze, identyfikacji, zarządzania nim.

Usługi atestacyjne

Usługi atestacyjne (attestation service) zawierają się w zakresie usług zabezpieczających. Atestacja związana jest z opinią biegłego rewidenta na temat jakiegoś twierdzenia. Związane są one z działaniem systemu kontroli, zgodności operacji gospodarczych z umowami i innymi regulacjami.

Auditing

Z kolei auditing, czyli rewizja finansowa zawiera się w zakresie usług atestacyjnych. Jest zatem pojęciem najwęższym i dotyczy wyrażania opinii na temat sprawozdań finansowych.

Usługi według klasyfikacji IAASB

Rada Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej i Usług Atestacyjnych (IAASB) wydzieliła następujące rodzaje usług świadczonych przez biegłych rewidentów (M. Kutera 2008, s. 50):

• badanie historycznych informacji finansowych według regulacji MSRF,
• przegląd historycznych informacji finansowych (według regulacji Międzynarodowych Standardów Usług Przeglądu),
• usługi atestacyjne inne niż wymienione powyżej,
• usługi pokrewne według Międzynarodowych Standardów Usług Pokrewnych.

Usługi biegłego rewidenta a odpowiedzialność zawodowa

Główne obowiązki i odpowiedzialność biegłego rewidenta

Biegły rewident, wykonując swoje czynności, ma szereg obowiązków, których przestrzeganie ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia rzetelności i wiarygodności przeprowadzanych rewizji finansowych. Głównymi obowiązkami biegłego rewidenta są przede wszystkim:

• badanie i ocena sprawozdań finansowych,
• sprawdzanie zgodności z przepisami prawa i standardami rachunkowości,
• identyfikowanie i ocenianie ryzyka związanego z działalnością badanego podmiotu,
• wydawanie opinii na temat rzetelności i wiarygodności sprawozdań finansowych.

Biegły rewident ponosi odpowiedzialność za prawidłowe wykonanie swoich obowiązków zawodowych. Naruszenie tych obowiązków może prowadzić do poważnych konsekwencji.

Konsekwencje naruszenia obowiązków zawodowych przez biegłego rewidenta

Naruszenie obowiązków zawodowych przez biegłego rewidenta może wiązać się z różnymi konsekwencjami. Przede wszystkim może to prowadzić do utraty zaufania klientów i społeczności biznesowej. W przypadku stwierdzenia błędów lub nieprawidłowości w sprawozdaniach finansowych, biegły rewident może być odpowiedzialny za nieprawidłowe wydanie opinii, co może prowadzić do powstania roszczeń wobec niego.

Naruszenie obowiązków zawodowych może również prowadzić do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego przez odpowiednie organy regulacyjne. W ramach postępowania dyscyplinarnego biegły rewident może zostać ukarany różnymi sankcjami.

Sankcje nałożone na biegłego rewidenta za naruszenie obowiązków zawodowych

W przypadku stwierdzenia naruszenia obowiązków zawodowych przez biegłego rewidenta, mogą zostać nałożone różne sankcje. Mogą to być sankcje dyscyplinarne, takie jak:

• upomnienie,
• naganienie,
• ograniczenie w prawie do wykonywania zawodu,
• zawieszenie w prawie do wykonywania zawodu,
• wykreślenie z rejestru biegłych rewidentów.

Ponadto, w przypadku stwierdzenia rażącego naruszenia obowiązków zawodowych, biegły rewident może również ponieść odpowiedzialność karną.

Minimalizowanie ryzyka odpowiedzialności zawodowej przez biegłego rewidenta

Biegły rewident może minimalizować ryzyko odpowiedzialności zawodowej poprzez przestrzeganie określonych procedur i standardów. Istotne jest również utrzymanie wysokich standardów etycznych i zawodowych oraz ciągłe podnoszenie swoich kompetencji.

Ważnym elementem minimalizacji ryzyka odpowiedzialności jest również adekwatne ubezpieczenie od odpowiedzialności zawodowej. W przypadku wystąpienia roszczeń wobec biegłego rewidenta, ubezpieczenie może stanowić ważne zabezpieczenie finansowe.

Najlepsze praktyki i zalecenia dotyczące zapobiegania konfliktom interesów i zapewnienia rzetelności usług

Zapobieganie konfliktom interesów i zapewnienie rzetelności usług jest ważnym elementem pracy biegłego rewidenta. Istotnymi praktykami i zaleceniami w tym zakresie są między innymi:

• niezależność i bezstronność w wykonywaniu rewizji finansowej,
• odpowiednie dokumentowanie przeprowadzonych czynności,
• przestrzeganie standardów etycznych i zawodowych,
• utrzymywanie regularnej komunikacji z klientem i informowanie go o wszelkich istotnych kwestiach,
• rozwijanie i podnoszenie swoich kompetencji zawodowych.

Inne usługi świadczone przez biegłych rewidentów

Różne usługi świadczone przez biegłych rewidentów poza rewizją finansową

Biegli rewidenti mogą świadczyć różne usługi poza tradycyjną rewizją finansową. Mogą to być między innymi:

• due diligence - przeprowadzanie szczegółowej analizy finansowej i prawnej przed przeprowadzeniem fuzji, przejęcia lub innej transakcji,
• ocena ryzyka - identyfikowanie i ocenianie ryzyka związanego z działalnością klienta,
• audyt wewnętrzny - przeprowadzanie niezależnej oceny systemów i procesów wewnętrznych w organizacjach.

Korzyści dla klientów wynikające z korzystania z dodatkowych usług biegłego rewidenta

Korzystanie z dodatkowych usług biegłego rewidenta może przynieść klientom wiele korzyści. Przede wszystkim, biegły rewident, dzięki swojej wiedzy i doświadczeniu, może dostarczyć klientowi cennych informacji i analiz, które pomogą mu podjąć lepsze decyzje biznesowe. Dodatkowe usługi mogą również przyczynić się do poprawy efektywności i skuteczności działalności klienta.

Przykłady usług dodatkowych świadczonych przez biegłego rewidenta

Biegli rewidenci mogą świadczyć różnorodne usługi dodatkowe, które mogą być dostosowane do konkretnych potrzeb klienta. Przykłady takich usług to na przykład:

• due diligence - przeprowadzenie szczegółowej analizy finansowej i prawnej przed przeprowadzeniem fuzji, przejęcia lub innej transakcji,
• ocena ryzyka - identyfikowanie i ocenianie ryzyka związanego z działalnością klienta,
• audyt wewnętrzny - niezależna ocena systemów i procesów wewnętrznych w organizacjach,
• doradztwo podatkowe - udzielanie klientowi porad i informacji dotyczących zagadnień podatkowych.

Kryteria wyboru i oceny usług dodatkowych świadczonych przez biegłego rewidenta

Przy wyborze usług dodatkowych świadczonych przez biegłego rewidenta ważne jest wzięcie pod uwagę kilku kryteriów. Przede wszystkim, biegły rewident powinien posiadać odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie w danej dziedzinie. Istotne jest również sprawdzenie referencji i opinii dotychczasowych klientów. Ważnym kryterium jest również cena usług i możliwość dostosowania ich do konkretnych potrzeb klienta.

Najlepsze praktyki i zalecenia dotyczące korzystania z dodatkowych usług biegłego rewidenta

Korzystanie z dodatkowych usług biegłego rewidenta wymaga odpowiedniego podejścia i przestrzegania pewnych zasad. Najlepsze praktyki i zalecenia w tym zakresie to między innymi:

• jasne określenie celów i zakresu usługi,
• regularna komunikacja i współpraca z biegłym rewidentem,
• dokładna analiza i ocena wyników usługi,
• przestrzeganie standardów etycznych i zawodowych.

Standardy i regulacje dotyczące usług biegłego rewidenta

Różne standardy i regulacje obowiązujące biegłych rewidentów w Polsce

Biegli rewidenci w Polsce podlegają różnym standardom i regulacjom, które mają na celu zapewnienie rzetelności i wiarygodności przeprowadzanych rewizji finansowych. Wśród najważniejszych standardów i regulacji obowiązujących biegłych rewidentów w Polsce można wymienić:

• Kodeks Etyki Biegłego Rewidenta,
• Międzynarodowe Standardy Rewizji Finansowej,
• Krajowe Standardy Rewizji Finansowej.

Główne organy regulacyjne odpowiedzialne za ustalanie standardów i monitorowanie wykonywania usług przez biegłych rewidentów

Głównymi organami regulacyjnymi odpowiedzialnymi za ustalanie standardów i monitorowanie wykonywania usług przez biegłych rewidentów w Polsce są:

• Krajowa Izba Biegłych Rewidentów,
• Komisja Nadzoru Finansowego.

Te organy mają za zadanie zapewnienie przestrzegania standardów etycznych i zawodowych oraz monitorowanie działalności biegłych rewidentów.

Najważniejsze dokumenty regulujące działalność biegłych rewidentów

Działalność biegłych rewidentów jest regulowana przez szereg dokumentów, które mają na celu zapewnienie rzetelności i wiarygodności przeprowadzanych rewizji finansowych. Najważniejsze dokumenty regulujące działalność biegłych rewidentów to:

• Kodeks Etyki Biegłego Rewidenta - określa podstawowe zasady etyczne, którymi powinien się kierować biegły rewident,
• Międzynarodowe Standardy Rewizji Finansowej - ustalają standardy i wytyczne dotyczące przeprowadzania rewizji finansowej,
• Krajowe Standardy Rewizji Finansowej - dostosowane do polskiego prawa standardy dotyczące przeprowadzania rewizji finansowej w Polsce.

Główne zasady etyczne i zawodowe dla biegłego rewidenta

Biegły rewident, podobnie jak inni zawodowcy, powinien kierować się określonymi zasadami etycznymi i zawodowymi. Główne zasady, którymi powinien się kierować biegły rewident to między innymi:

• niezależność i bezstronność,
• poufność i tajemnica zawodowa,
• rzetelność i wiarygodność,
• profesjonalizm i kompetencje,
• odpowiedzialność i uczciwość.

Przestrzeganie tych zasad jest kluczowe dla zapewnienia rzetelności i wiarygodności usług świadczonych przez biegłego rewidenta.

Najnowsze trendy i zmiany w standardach i regulacjach dotyczących usług biegłego rewidenta

Standardy i regulacje dotyczące usług biegłego rewidenta są poddawane regularnym zmianom i aktualizacjom, aby dostosować się do zmieniających się warunków biznesowych i prawnych. W ostatnich latach można zauważyć kilka istotnych trendów i zmian, takich jak:

• większe skupienie na zapobieganiu konfliktom interesów,
• rosnąca rola technologii w przeprowadzaniu rewizji finansowej,
• rozwijanie nowych standardów dotyczących audytu wewnętrznego i oceny ryzyka.

Biegły rewident powinien być świadomy tych trendów i zmian, aby dostosować się do nowych wymagań i najlepiej sprostać potrzebom swoich klientów.

Usługi biegłego rewidenta — artykuły polecane

Audytor — Biuro rachunkowe — Księgowość — Obowiązki informacyjne względem GUS — Doradca podatkowy — Biuro podróży — Ustawa o rachunkowości — Badanie sprawozdania finansowego — Zarządca nieruchomości

Bibliografia

• Kutera M. (2008), Rola audytu finansowego w wykrywaniu przestępstw gospodarczych, Difin, Warszawa
• Ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym Dz.U. 2017 poz. 1089

Autor: Elżbieta Frydrych