Teoria zasobów i kompetencji przedsiębiorstwa

Teoria zasobów i kompetencji - teoria ta zakłada iż siłę i istotę przedsiębiorstwa należy dostrzegać przede wszystkim w wiedzy ludzi i potencjale technologicznym. Z punktu widzenia teorii zasobów i kompetencji, przedsiębiorstwo to podmiot zasobów i kompetencji lidzkich odróżniających je od konkurentów co stanowi źródło przewagi nad konkurentami.

Założenia teorii zasobów i kompetencji

Teoria zasobów i kompetencji wskazuje, że przedsiębiorstwa zakłada się kiedy dostrzegamy szansę na osiągnięcie przewagi konkurencyjnej w gospodarce wskutek połączenia zasobów materialnych i ludzkich.

Najważniejszą rolę w przedsiębiorstwie pełni menedżer. Poprzez kreację, destrukcję, integrację, absorpcję, reputację i protekcję tworzy on unikalne połączenia aktywów materialnych i niematerialnych. Wskutek tej unikalności połączenia zasobów i kompetencji utrzymuje się przewaga konkurencyjna, co powoduje że jedne przedsiębiorstwa górują nad innymi. Przedsiębiorstwa o zróżnicowanej rentowności, która jest efektem rozwoju aktywów utrzymują się w gospodarce, a te które nie radzą sobie z opanowaniem nadwyżek korzyści wzrostu nad kosztami wzrostu (tzw. efektu Penrose) bankrutują.

Rozwój zasobów i kompetencji ludzkich następuje poprzez wzajemne wzbogacanie się, dywersyfikację i różnorodność. W ujęciu tej teorii, rozwijane zasoby i kompetencje przyczyniają się do powstawania następnych, lepszych zasobów i większych kompetencji.

Głównymi elementami zarządzania w teorii zasobów i kompetencji są inwestycje, nabywanie doświadczenia przez pracowników, zatrzymywanie i ochrona strategicznej dla przedsiębiorstwa kadry, opanowanie kosztów wzrostu.

Do głównych przedstawicieli tej teorii należą m.in.: Penrose (1952,1955,1959,1960), Wernerfelt (1984,1995,1997), Makadok (2001,2003), Armour, Teece (1978), Lipmann, Rumelt (1982), Ouchi (1986), Dierickx, Barney

Zarządzanie zasobami ludzkimi w kontekście teorii zasobów i kompetencji

Główne aspekty zarządzania zasobami ludzkimi, które wpływają na konkurencyjność przedsiębiorstwa

Zarządzanie zasobami ludzkimi obejmuje szeroki zakres działań mających na celu efektywne wykorzystanie potencjału pracowników w celu osiągnięcia przewagi konkurencyjnej. Głównymi aspektami zarządzania zasobami ludzkimi są:

• Rekrutacja i selekcja pracowników - odpowiednie dobranie pracowników o odpowiednich kompetencjach i umiejętnościach jest kluczowe dla budowania konkurencyjności przedsiębiorstwa. Przez zastosowanie różnorodnych strategii rekrutacji i selekcji, takich jak rekrutacja wewnętrzna, zewnętrzna, czy korzystanie z agencji rekrutacyjnych, przedsiębiorstwo może budować unikalne kompetencje w swojej branży.
• Szkolenia i rozwój pracowników - przedsiębiorstwo powinno inwestować w rozwój wiedzy i umiejętności swoich pracowników poprzez organizowanie szkoleń, warsztatów i programów rozwojowych. W ten sposób można budować wiedzę i umiejętności pracowników, które są kluczowe dla osiągnięcia przewagi konkurencyjnej.
• Motywowanie pracowników - stymulowanie pracowników do efektywnego wykorzystywania zasobów i kompetencji jest niezwykle istotne. Oferowanie atrakcyjnych pakietów wynagrodzeń, systemów premiowych, czy możliwości awansu, może wpływać na większą motywację pracowników i pozytywnie oddziaływać na konkurencyjność przedsiębiorstwa.

Budowanie strategicznych partnerstw i sieci w kontekście teorii zasobów i kompetencji

Budowanie strategicznych partnerstw i sieci kontaktów jest istotnym elementem zarządzania zasobami i kompetencjami w przedsiębiorstwie. Przedsiębiorstwo może osiągnąć wiele korzyści poprzez współpracę z innymi firmami i organizacjami, takie jak:

• Dostęp do nowych zasobów i kompetencji - poprzez strategiczne partnerstwa i sieci, przedsiębiorstwo może pozyskać brakujące zasoby i kompetencje, które są niezbędne do osiągnięcia przewagi konkurencyjnej. Może to obejmować dostęp do nowych technologii, wiedzy eksperckiej, czy dostawców o wysokiej jakości.
• Wymiana wiedzy i doświadczeń - budowanie sieci kontaktów umożliwia przedsiębiorstwu wymianę wiedzy i doświadczeń z innymi firmami i organizacjami. Dzięki temu można zdobyć nowe perspektywy, rozwiązać problemy i tworzyć innowacje.
• Redukcja ryzyka - partnerstwa strategiczne mogą pomóc przedsiębiorstwu w zredukowaniu ryzyka związanego z brakiem dostępnych zasobów lub nieodpowiednimi kompetencjami. Dzięki partnerom biznesowym można zwiększyć elastyczność i zdolność adaptacji do zmieniającego się otoczenia.

Wykorzystanie technologii i innowacji w kontekście teorii zasobów i kompetencji

Technologia jest kluczowym zasobem w konkurencji przedsiębiorstw, a wykorzystanie innowacji może przyczynić się do osiągnięcia przewagi konkurencyjnej. Przedsiębiorstwo powinno przyjąć następujące strategie w celu wykorzystania technologii i innowacji:

• Inwestowanie w badania i rozwój - przedsiębiorstwo powinno przeznaczać odpowiednie środki na badania i rozwój w celu budowania unikalnych kompetencji technologicznych. Poprzez inwestycje w nowe technologie i procesy, przedsiębiorstwo może tworzyć wartość dla klientów i zdobywać przewagę konkurencyjną.
• Adaptacja i wykorzystanie nowych technologii - przedsiębiorstwo powinno być elastyczne i gotowe do adaptacji nowych technologii, które mogą optymalizować procesy biznesowe i tworzyć wartość dla klientów. Wykorzystanie technologii informatycznych, automatyzacja procesów czy wprowadzenie nowych modeli biznesowych to tylko niektóre z przykładów działań, które mogą wpływać na konkurencyjność przedsiębiorstwa.
• Zarządzanie innowacjami - przedsiębiorstwo powinno mieć skuteczny system zarządzania innowacjami, który umożliwia identyfikację, ocenę i wdrażanie nowych pomysłów. Innowacje mogą pochodzić zarówno od pracowników, jak i od partnerów biznesowych, dlatego ważne jest stworzenie kultury organizacyjnej, która promuje twórczość i innowacyjność.

Teoria zasobów i kompetencji przedsiębiorstwa — artykuły polecane

Kapitał ludzki — Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa — Modele zarządzania zasobami ludzkimi — Efekt synergii — Zarządzanie zasobami ludzkimi — Teorie przedsiębiorstwa — Akumulacja — Przewaga konkurencyjna — Funkcja personalna

Bibliografia

• Noga A. (2009), Teorie przedsiębiorstw, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Suszyński C. (red.) (2007),Przedsiębiorstwo, wartość, zarządzanie, PWE, Warszawa

Autor: Katarzyna Gubała