Teleinformatyka

Teleinformatyka - Information and communications technology (ICT) - dziedzina nauki i techniki, która łączy w sobie osiągnięcia informatyki i telekomunikacji. Specjalizuje się w tworzeniu aplikacji sieciowych oraz usług informatycznych, projektowaniu, a także optymalizowaniu sieci komputerowych. Dodatkowo zajmuje się również przesyłaniem i przetwarzaniem różnego typu informacji takich jak zdjęcia, filmy, dźwięki bądź tekst oraz bezpieczeństwem tych informacji w sieci.

Etymologia pojęcia

Nazwa dziedziny pochodzi z połączenia dwóch części: informatyki oraz telekomunikacji, od której pochodzi przedrostek tele. Oznacza to, że teleinformatyka jest połączeniem dwóch działów: telekomunikacji i informatyki, które zajmują się technologią przesytu informacji a także, logicznymi narzędziami służącymi do sterowania przepływem i transmisją danych przy pomocy wszelkich mediów (E. Chojnacka 2005, s. 36).

Telekomunikacja - dziedzina techniki i nauki, która zajmuje się przekazami informacji na odległość, przy pomocy sygnałów elektromagnetycznych, przy wykorzystaniu różnych łączy przewodowych, światłowodowych bądź radiowych a także sygnałów transportowych (J. Janowski 2008, s. 84).

Informatyka - dziedzina nauki i techniki, która zajmuje się automatycznym przetwarzaniem informacji. Jej zadaniem jest opracowywanie metod przetwarzania informacji, a także konstruowanie systemów, które przetwarzają wszelkie informacje (J. Janowski 2008, s. 338).

System teleinformatyczny

System teleinformatyczny jest to zespół współpracujących ze sobą urządzeń informatycznych i oprogramowania, dzięki któremu jest zapewnione przechowywanie i przesyłanie, a także odbieranie i wysyłanie danych poprzez sieci telekomunikacyjne przy użyciu odpowiedniego rodzaju sieci urządzenia końcowego (Dz.U. 2002 nr 144 poz.1204).

System ten zatem realizuje następujące cele:

• przetwarzanie danych (jak systemy informatyczne)
• przekazywanie danych na odległość pomiędzy systemami, które przetwarzają dane (jak systemy telekomunikacyjne) (A. Sobczyk 2009 s. 32).

System teleinformatyczny obejmuje:

• elementy skoncentrowane - czyli system informatyczny jako zespół urządzeń, które ze sobą współpracują, a także oprogramowania, które zapewnia przechowywanie i przetwarzanie danych,
• elementy rozległe - czyli sieci teleinformatyczne, które pozwalają na odbieranie, a także wysyłanie danych między systemami informatycznymi, które spełniają rolę urządzeń końcowych.
• sieci teleinformatyczne - są one organizacyjnym i technicznym połączeniem systemów teleinformatycznych (J. Janowski 2008, s. 86).

Innowacje w dziedzinie

10 największych innowacyjnych pomysłów, które zmieniły oblicze dziedziny teleinformatyki:

1. Wynalezienie kabla koncentrycznego (1929 r.) przez Hermana Andrew Affela i Lloyda Espenschieda
2. Sformułowanie zasad komutacji pakietów (1950 r.) przez Barana i Daviesa.
3. Opracowanie protokołu CSMA/CD i zbudowanie sieci Ethernet (1973 r.) Multipoint Data Communication System with Collision Detection) przez Roberta Metcalfe’a.
4. Opracowanie protokołuTCP/IP (1974 r.) przez Vinta Cerfa i Roberta Kahna.
5. Zbudowanie routera wieloprotokołowego - oprogramowanie i sprzęt (1980/81 r.) przez Williama Yeagera i Andy Bechtolsheima.
6. Budowa magistrali danych obsługującej urządzenia peryferyjne (1984 r.) przez Marka Deanai Dennisa Moellera.
7. Opracowanie protokołu Simple Mail Transfer Protocol (1982 r.), protokół FileTransfer Protocol (1985 r.) i protokół User Datagram Protocol (1980 r.) przez Jona Postela.
8. Opracowanie algorytmu Spanning-tree (1983 r.) przez Radię Perlman
9. Opracowanie protokołu SNMP; Simple Network Management Protocol (1987 r.) przez Marshalla Rose’a, Jeffa Case’a, Keitha McCloghrie’a i Steve’a Waldbussera.
10. Opracowanie protokołu RIP; Routing Information Protocol (1988 r.) przez Charlesa Hedricka (J. Woźniak s. 10).

Zagadnienia specjalistyczne w teleinformatyce

Bezpieczeństwo sieci teleinformatycznych

Bezpieczeństwo sieci teleinformatycznych jest jednym z kluczowych aspektów, które należy brać pod uwagę w dzisiejszych czasach. W miarę rozwoju technologii informacyjno-komunikacyjnych, zagrożenia związane z cyberprzestępczością również rosną. Dlatego właściwe zabezpieczenie sieci teleinformatycznych staje się niezwykle istotne.

W ramach bezpieczeństwa sieci teleinformatycznych można wyróżnić wiele aspektów, takich jak ochrona przed nieautoryzowanym dostępem, złośliwym oprogramowaniem, kradzieżą danych czy atakami typu DoS (Denial-of-Service). Istotne jest również monitorowanie sieci w celu wykrywania ewentualnych zagrożeń oraz szybkie reagowanie na nie.

Metody kompresji danych w teleinformatyce

W teleinformatyce, gdzie przesyłanie danych odgrywa kluczową rolę, istnieje potrzeba skutecznej kompresji danych. Kompresja danych pozwala na zmniejszenie rozmiaru plików, co przekłada się na mniejsze zużycie przepustowości sieciowej oraz szybsze przesyłanie danych.

W teleinformatyce wykorzystuje się różne metody kompresji danych, takie jak kompresja stratna i bezstratna. Kompresja stratna pozwala na znaczne zmniejszenie rozmiaru plików kosztem nieznacznego pogorszenia jakości, co jest akceptowalne w przypadku niektórych rodzajów danych, np. multimediów. Natomiast kompresja bezstratna umożliwia odzyskanie dokładnej kopii oryginalnych danych, jednak zazwyczaj nie daje tak dużych oszczędności miejsca.

Znaczenie teleinformatyki w biznesie i społeczeństwie

Teleinformatyka odgrywa kluczową rolę zarówno w biznesie, jak i w społeczeństwie. W dzisiejszych czasach większość przedsiębiorstw korzysta z zaawansowanych systemów teleinformatycznych w celu zarządzania danymi, komunikacji z klientami oraz prowadzenia działań marketingowych.

Teleinformatyka umożliwia również rozwój społeczeństwa poprzez ułatwianie dostępu do informacji, komunikację na odległość oraz tworzenie nowych możliwości zawodowych. Dzięki teleinformatyce możemy korzystać z internetu, komunikować się za pomocą różnych platform, a także korzystać z nowoczesnych technologii, takich jak e-commerce czy telemedycyna.

Technologie mobilne i ich rola w teleinformatyce

Technologie mobilne odgrywają coraz większą rolę w dziedzinie teleinformatyki. Smartfony, tablety i inne urządzenia mobilne umożliwiają nam dostęp do internetu i aplikacji w dowolnym miejscu i czasie. To z kolei otwiera nowe możliwości w zakresie komunikacji, biznesu, edukacji i rozrywki.

W teleinformatyce, technologie mobilne są wykorzystywane do tworzenia aplikacji mobilnych, które pozwalają na łatwy dostęp do informacji, zarządzanie danymi, komunikację z innymi użytkownikami oraz wykonywanie różnych zadań. Oprogramowanie mobilne rozwija się w szybkim tempie, co wpływa na rozwój teleinformatyki jako całości.

Analiza danych w teleinformatyce

Analiza danych odgrywa kluczową rolę w teleinformatyce, ponieważ pozwala na wydobycie wartościowych informacji z ogromnych ilości danych zgromadzonych w systemach teleinformatycznych. Z pomocą odpowiednich narzędzi i technik, można odkryć ukryte wzorce, trendy oraz zależności, co może mieć istotne znaczenie dla podejmowania decyzji biznesowych.

Analiza danych w teleinformatyce obejmuje różne metody, takie jak eksploracja danych, statystyka, uczenie maszynowe oraz sztuczna inteligencja. Dzięki temu można przewidzieć trendy rynkowe, dostosować ofertę do potrzeb klientów, optymalizować procesy biznesowe oraz podejmować lepsze decyzje na podstawie danych.

Internet Rzeczy (IoT) w teleinformatyce

Internet Rzeczy (IoT) to koncepcja, która zakłada połączenie różnych urządzeń i przedmiotów za pomocą sieci teleinformatycznych. To otwiera nowe perspektywy w zakresie zbierania, przetwarzania i wykorzystywania danych w teleinformatyce. Dzięki IoT, przedmioty codziennego użytku, takie jak samochody, lodówki czy lampki, mogą być połączone z internetem i wymieniać informacje między sobą.

IoT w teleinformatyce umożliwia automatyzację procesów, monitorowanie i zdalne sterowanie urządzeniami, a także tworzenie inteligentnych systemów. Przykłady zastosowań IoT to inteligentne miasta, inteligentne domy czy inteligentne urządzenia medyczne.

Teleinformatyka w sektorze zdrowia

Teleinformatyka odgrywa istotną rolę również w sektorze zdrowia. Dzięki zaawansowanym systemom teleinformatycznym, możliwe jest przechowywanie i wymiana danych medycznych, monitorowanie stanu pacjentów, telekonsultacje oraz zdalne diagnozowanie i leczenie.

Teleinformatyka w sektorze zdrowia umożliwia poprawę jakości opieki zdrowotnej, skrócenie czasu oczekiwania na badania i konsultacje, a także zmniejszenie kosztów. Wprowadzanie nowoczesnych technologii w medycynie przyczynia się do rozwoju telemedycyny, e-zdrowia oraz medycyny personalizowanej.

Standardy i protokoły w teleinformatyce

W teleinformatyce istnieje wiele standardów i protokołów, które regulują przesyłanie i wymianę danych między różnymi systemami. Standardy i protokoły są niezbędne do zapewnienia interoperacyjności i kompatybilności między różnymi urządzeniami, aplikacjami i sieciami.

Przykłady standardów i protokołów w teleinformatyce to TCP/IP, HTTP, SMTP, FTP czy WPA2. Dzięki zastosowaniu tych standardów, możliwa jest bezpieczna i niezawodna komunikacja między różnymi systemami teleinformatycznymi.

Sztuczna inteligencja (AI) i uczenie maszynowe (ML) w teleinformatyce

Sztuczna inteligencja (AI) i uczenie maszynowe (ML) to dziedziny, które odgrywają coraz większą rolę w teleinformatyce. Dzięki AI i ML, możliwe jest tworzenie systemów, które potrafią analizować dane, uczyć się na podstawie doświadczeń oraz podejmować decyzje bez potrzeby ingerencji człowieka.

AI i ML w teleinformatyce znajdują zastosowanie w różnych obszarach, takich jak rozpoznawanie mowy i obrazów, automatyczne tłumaczenia, rekomendacje personalizowane, optymalizacja procesów oraz robotyka. Te technologie mają ogromny potencjał i mogą znacząco wpłynąć na rozwój teleinformatyki w przyszłości.

Teleinformatyka — artykuły polecane

Interfejs — System operacyjny — Informatyczne narzędzia E-learningu — Złośliwe oprogramowanie — Tablica ogłoszeń — Zarządzanie dokumentami — Funkcje zarządzania wiedzą — ASP.NET — FTP

Bibliografia

• Balkowski R. (2018), Bezpieczeństwo systemów teleinformatycznych - zmiany, trendy i zasady, Wydawnictwo Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa
• Chojnacka E. (2012), Bezpieczeństwo usług teleinformacyjnych resortu obrony narodowej, Zeszyty Naukowe Wydziału Zarzadzania i Dowodzenia Akademii Obrony Narodowej nr 4
• Janowski J. (2008), Elektroniczny obrót prawny, Wolters Kluwer, Warszawa
• Sobczyk A. (2009), Telepraca w prawie polskim, Wolters Kluwer
• Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Dz.U. 2002 nr 144 poz. 1204
• Wożniak J. (2009), Stan obecny i kierunki rozwoju telekomunikacyjnych i teleinformatycznych prac badawczych i wdrożeniowych w Polsce i na świecie, Komitet Elektroniki i Telekomunikacji Polskiej Akademii Nauk

Autor: Natalia Łabuzek, Gabriela Ocieczek, Mariusz Liszka