Mapa drogowa
Mapa drogowa- (ang. roadmap) to skuteczne narzędzie planowania jak i strategicznego zarządzania portfelem. Jej celem jest zobrazowanie w wizualny sposób układu wszystkich planowanych i realizowanych przedsięwzięć w portfelu danego przedsiębiorstwa oraz ich korygowanie w miarę realizacji. Umożliwia ona zestrojenie własnych inicjatyw i projektów doskonalenia procesów z celami biznesowymi. W efekcie mapa drogowa zapewnia szybsze osiąganie założonych celów biznesowych jak i poprawia efektywność działań firmy (A. Jurczuk 2013, s. 14), ponieważ umożliwia decydentom sprawną, precyzyjną identyfikację zależności oraz ocenę stanu inicjatyw, osiągniętych postępów i kluczowy rezultatów (P. Wyrozębski 2015, s. 314) Jej istotą jest zapewnienie, że lista projektów - przynajmniej tych głównych, wpisuje się lub jest niezbędna do realizacji strategii firmy i jej celów (J. Bogdanienko, 2008). Mapa drogowa pomaga także w "wyborze priorytetowych obszarów procesowych z uwzględnieniem zdefiniowanych celów doskonalenia czy też problemów, które organizacja chce rozwiązać". (A. Jurczuk 2013, s. 14) "Pozwala ona opisać i wyjaśnić przebieg procesów biznesowych, a w szczególności zidentyfikować poziom dojrzałości procesowej przedsiębiorstwa, opisać nielokalność oddziaływania i nieliniowość przebiegu procesów biznesowych, jako warunku generowania wiedzy gorącej i innowacyjności procesowej". Mapy drogowe znajdują zastosowane w różnorodnych obszarach takich jak finanse, strategia firmowa, badania naukowe czy biznes, a ich wspólnym mianownikiem jest odniesienie do przyszłości (W. Cieślińki i in., s. 57)
Rodzaje
Istotną kwestią jest wybór rodzaju mapy drogowej. Główne determinanty wyboru to cel usprawnień, rodzaj i zakres problemów, które organizacja chce rozwiązać. Mapy drogowe występują w pięciu wariantach, które odzwierciedlają istniejące problemy lub cele biznesowe przedsiębiorstwa. Rozróżniamy typy map drogowych takie jak (A. Jurczuk 2013, s. 15):
- procesowa,
- produktowa,
- produktowa zintegrowana,
- projektowa,
- pomiarowa.
Procesowa mapa drogowa
Celem stosowania procesowej mapy drogowej jest rozwój wydajności i potencjału przedsiębiorstwa poprzez definiowanie, wdrożenie, doskonalenie jego procesów. Jest ona dedykowana organizacjom o złożonej strukturze procesów, która wynika ze złożoności i wielkości przedsiębiorstwa lub specyfiki jej produktów czy projektów. "Ten typ mapy powinien być wybierany wówczas, gdy przedsiębiorstwo przyjęło następujące cele:
- zdefiniowanie i analiza istniejących procesów,
- usprawnianie procesów bazujące na potrzebach i priorytetach organizacji,
- standaryzacja procesów,
- zdefiniowanie podstawowego zbioru procesów w procesie systematycznego doskonalenia,
- ustanowienie zbioru wymagań systemu jakości w organizacji,
- zdefiniowanie procesów zgodnych z obowiązującymi przepisami i standardami (SAS70, ISO 9000)".(A. Jurczuk 2013, s. 16)
Korzyści wynikające z implementacji mapy drogowej
Mapa drogowa wpływa pozytywnie na efektywność działań firm, umożliwiając skoncentrowanie się na priorytetowych zadaniach oraz eliminację zbędnych działań. Przez wyznaczenie jasnych celów i strategii, firma może efektywniej alokować zasoby, co prowadzi do osiągnięcia większej efektywności operacyjnej.
Dodatkowo, mapa drogowa poprawia identyfikację priorytetów i alokację zasobów. Dzięki temu można skupić się na kluczowych projektach i inicjatywach, które przynoszą największą wartość dla firmy. Mapa drogowa daje również możliwość lepszego zarządzania ryzykiem, umożliwiając szybką reakcję na zmiany w otoczeniu biznesowym.
Implementacja mapy drogowej zwiększa zaangażowanie pracowników, ponieważ każdy ma jasno określone cele do osiągnięcia i wie, w jaki sposób przyczynia się do sukcesu firmy. Ponadto, mapa drogowa umożliwia lepszą współpracę między różnymi dziedzinami i zespołami, co prowadzi do synergii i większej efektywności działań.
Szybka reakcja na zmiany w otoczeniu biznesowym jest możliwa dzięki mapie drogowej. Dzięki ścisłemu monitorowaniu postępów i wyników, firma może dokonywać niezbędnych dostosowań strategii, zachowując elastyczność i zdolność do reagowania na zmieniające się warunki biznesowe.
Ostatnią korzyścią wynikającą z implementacji mapy drogowej jest możliwość dostosowywania strategii firmy. Mapa drogowa umożliwia regularne monitorowanie postępów i wyników, co pozwala na ocenę skuteczności działań oraz wprowadzanie niezbędnych zmian i ulepszeń.
Proces tworzenia mapy drogowej
Pierwszym krokiem jest przeprowadzenie analizy strategicznej, która pozwoli na określenie celów biznesowych. W tym etapie należy zbadać otoczenie biznesowe, identyfikując trendy, konkurencję oraz potencjalne zagrożenia i szanse. W oparciu o te informacje, można określić cele, które firma chce osiągnąć w określonym czasie.
Następnie, konieczne jest zidentyfikowanie i priorytetyzowanie projektów i inicjatyw. W tym etapie należy ocenić ich wartość i wpływ na osiągnięcie celów biznesowych. Warto wziąć pod uwagę zarówno krótko-, jak i długoterminowe projekty.
Kolejnym krokiem jest przygotowanie planu działań i harmonogramu realizacji. W tym etapie należy określić konkretne kroki i działania, jakie firma musi podjąć, aby osiągnąć wyznaczone cele. Ważne jest również określenie odpowiedzialności i terminów realizacji poszczególnych działań.
Monitorowanie postępów i ocena osiągniętych rezultatów to kolejny etap procesu tworzenia mapy drogowej. Regularne sprawdzanie, czy firma osiąga zamierzone cele oraz analiza wyników pozwala na wyciąganie wniosków i wprowadzanie niezbędnych korekt.
Ostatnim etapem procesu jest ciągłe doskonalenie i aktualizacja mapy drogowej. W miarę upływu czasu, warunki biznesowe mogą ulec zmianie, dlatego ważne jest, aby mapa drogowa była elastyczna i dostosowywana do nowych okoliczności. Regularne aktualizacje zapewniają, że firma pozostaje na właściwej ścieżce rozwoju.
Wyzwania związane z wdrożeniem mapy drogowej
Jednym z wyzwań jest brak wsparcia ze strony zarządu i pracowników. Aby mapa drogowa była skuteczna, konieczne jest zaangażowanie wszystkich zainteresowanych stron. W przypadku braku wsparcia, istnieje ryzyko, że implementacja nie będzie udana. Dlatego ważne jest, aby zarząd i pracownicy zrozumieli korzyści wynikające z mapy drogowej i byli zaangażowani w jej wdrożenie.
Trudnością może być także identyfikacja i priorytetyzacja projektów. Często firma ma wiele pomysłów i inicjatyw, ale nie wszystkie z nich są równie ważne. Konieczne jest określenie, które projekty przynoszą największą wartość i mają największy wpływ na osiągnięcie celów biznesowych.
Monitorowanie postępów i ocena rezultatów również może stanowić wyzwanie. Warto zdefiniować konkretne wskaźniki sukcesu i metody pomiaru postępów. Dzięki temu można bieżąco oceniać wyniki i dokonywać niezbędnych dostosowań.
Dostosowywanie mapy drogowej do zmieniających się warunków biznesowych to kolejne wyzwanie. Firmy muszą być elastyczne i gotowe na zmiany, które mogą mieć wpływ na strategię i cele. Często wymaga to szybkiej reakcji i podejmowania decyzji, które będą służyć osiągnięciu zamierzonych celów.
Ostatnim wyzwaniem jest zapewnienie odpowiednich zasobów finansowych i technologicznych dla realizacji projektów. Często mapę drogową realizuje się poprzez różne projekty, które mogą wymagać inwestycji. Konieczne jest zapewnienie odpowiedniego wsparcia finansowego oraz dostępu do niezbędnych narzędzi i technologii, aby projekty mogły być skutecznie realizowane.
Podsumowując, mapa drogowa to narzędzie, które może przynieść wiele korzyści dla firm. Jej implementacja wymaga jednak odpowiedniego planowania i zaangażowania wszystkich zainteresowanych stron. Warto podjąć te wyzwania, ponieważ mapa drogowa umożliwia bardziej efektywne i skuteczne zarządzanie firmą, co przekłada się na osiągnięcie zamierzonych celów biznesowych.
Bibliografia
- Bogdanienko J. (2008), W pogoni za nowoczesnością. Wybrane aspekty tworzenia i wprowadzania zmian, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, Toruń
- Cieśliński W. (2014), Roadmapping - model strategicznej odnowy procesów biznesowych przedsiębiorstw sektora motoryzacyjnego, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, nr 340
- Jarczuk A. (2013), Procesowa mapa drogowa doskonalenia organizacji z wykorzystaniem modelu CMMI-DEV, Politechnika Białostocka, Białystok
- Wyrozębski P. (2015), Problemy zarządzania strategicznego organizacją z pomocą portfela projektów w podejściu amerykańskim, Nauki ekonomiczne a praktyka gospodarcza. Wzajemna zależność, SGH, Warszawa
Autor: Klementyna Zabiciel
,
