Lean canvas
Lean Canvas jest modelem biznesowym opracowanym przez Asha Mauryę, który wykorzystuje elementy metodyki Lean Startup. Jest to narzędzie, które pozwala przedsiębiorcom na szybkie i skuteczne opracowanie modelu biznesowego dla swojego startupu lub nowego produktu. W przeciwieństwie do tradycyjnych biznesplanów, Lean Canvas koncentruje się na najważniejszych aspektach biznesu i skupia uwagę na generowaniu przychodu i osiąganiu zysku.
Lean Canvas składa się z dziewięciu kluczowych obszarów, które przedsiębiorca musi przeanalizować i odpowiedzieć na pytania, takie jak: jaka jest wartość, którą dostarcza produkt lub usługa, jacy są nasi najważniejsi klienci, jakie są nasze najważniejsze kanały dystrybucji, jak zarabiamy pieniądze itp. Poprzez odpowiedzi na te pytania, przedsiębiorca może lepiej zrozumieć swoją wartość na rynku i dostosować swój model biznesowy do zmieniających się potrzeb klientów.
Model biznesowy jest to plan, stworzony przed organizacje aby wygenerować przychód i osiągnąć jak największy zysk. Lean canvas to jeden z przykładów takiego modelu, jest to pomocne narzędzie zwłaszcza dla nowo utworzonych przedsiębiorstw, które szukają modelu biznesowego. Lean canvas jest oparty na modelu opracowanym przez Alexa Osterwaldera (Model Biznesowy Canvas), jednak jest znacznie prostszym sposobem. Jest też przede wszystkim lepszy od biznesplanu, który jest zwykle wielostronicowy i pochłania dużo czasu (A. Maurya 2010, s. 23).
Lean Canvas to "biała tablica", składająca się z segmentów, która pokazuje przegląd działalności. Pomaga zaplanować i uszeregować pomysły na biznes, stworzyć strategie i podjąc decyzje biznesowe, które ulepszą firmę. (P. Nidagundi, L. Novickis, 2017, s. 33)
Lean Canvas można tworzyć własne wersje na papierze, w programach komputerowych są również specjalnie stworzone narzędzia online do tworzenia modelu (A. Muraya 2012)
Segmenty
Ash Maurya skupił się na tym jakie są najważniejsze elementy biznesu:
- Problem
- Segmentacja klientów
- Propozycja wartości
- Rozwiązanie problemu
- Nieuczciwa przewaga
- Struktura przychodów
- Struktura kosztów
- Kanały
- Kluczowe wskaźniki
Wyjaśnienie jak tworzyć poszczególne segmenty
- Problemy - Należy wskazać trzy najważniejsze problemy klientów oraz ich dotychczasowe rozwiązania.(A. Maurya 2012, s. 44)
- Segmentacja klientów - należy ustalić klientów docelowych dla których będzie dostarczany produkt bądź usługa.(A. Maurya 2012, s. 44)
- Propozycja wartości - należy ustalić korzyści jakie będą mieć klienci dzięki dostarczonemu produktowi bądź usłudze.(A. Maurya 2012, s. 45)
- Rozwiązanie - należy podać rozwiązanie oraz ich trzy najważniejsze cechy ustalonych wcześniej problemów klientów (A. Muraya 2012)
- Nieuczciwa przewaga - należy zastanowić się jaka jest przewaga nad konkurencją, która jest unikatowa i nie da się jej skopiować. (A. Muraya 2012)
- Struktura przychodów - należy ustalić wszystkie elementy związane z osiąganiem przez firmę przychodów. Trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie "za co klienci będą chcieli i mogli zapłacić?".(Ł. Nęcki 2013, s. 34)
- Struktura kosztów - należy ustalić wszystkie koszty związane z podstawowym funkcjonowaniem firmy, utrzymaniem relacji z klientami oraz generacją przychodów (Ł. Nęcki 2013, s. 35)
- Kanały - należy ustalić wszystkie sposoby aby dotrzeć do klientów (A. Maurya 2012, s. 50)
- Kluczowe wskaźniki - jest to zwrotna informacja z rynku na temat naszego produktu bądź usługi. (A. Maurya 2012, s. 58)
Cechy modelu
- Szybki - tworzy się go na jednej stronie, a nie tak jak w przypadku biznesplanu na wielu stronach.
- Przenośny - łatwiejszy do udostępnienia, częściej uzupełniany, przeczyta go większa ilość osób.
- Zwięzły - na jednej stronie jest zawarte to co najważniejsze, coś co przyciąga uwagę potencjalnych inwestorów.
- Efektywny - Lean Canvas pozwala w efektywny sposób udokumentować i informować o bieżących postępach w przedsiębiorstwie (A. Maurya 2010, s. 22,23)
Podstawowe zasady Lean Canvas
- Stworzenie dokumentu dla planu.
- Identyfikacja ryzyka.
- Powtarzanie cyklu planu.
Trzy podetapy identyfikacji ryzyka:
- Ryzyko identyfikuje się z problemem i jego rozwiązaniem.
- Ryzyko identyfikuje się z produktem i rynkiem.
- Ryzyko identyfikowane jest dla skali (P. Nidagundi, L. Novickis 2016, s. 99)
Zastosowania Lean Canvas
Lean Canvas dla startupów
Lean Canvas jest narzędziem biznesowym, które pozwala startupom na szybkie i skuteczne planowanie i testowanie ich modelu biznesowego. Działanie w dynamicznym środowisku oznacza częste zmiany i niepewność, dlatego ważne jest, aby startupy miały elastyczne narzędzie, które umożliwia szybkie dostosowywanie się do nowych warunków. Lean Canvas oferuje prosty i zwięzły sposób na zdefiniowanie kluczowych elementów biznesowych, takich jak segmenty klientów, propozycja wartości, źródła przychodów itp. Dzięki temu startupy mogą skupić się na badaniu rynku, testowaniu hipotez i budowaniu innowacyjnych rozwiązań.
Lean Canvas umożliwia startupom szybkie podejmowanie decyzji na podstawie danych i testowanie założeń biznesowych w praktyce. Dzięki temu można uniknąć długotrwałego planowania i analizowania, które mogą prowadzić do straty czasu i zasobów. Zamiast tego, Lean Canvas zachęca do szybkiego działania i iteracyjnego podejścia do rozwoju biznesowego. Przez testowanie różnych hipotez i eksperymentowanie z różnymi strategiami, startupy mogą skoncentrować się na znalezieniu optymalnego modelu biznesowego i minimalizacji ryzyka. Korzyści wynikające z tego podejścia to: szybkie dostosowywanie się do zmieniających się warunków rynkowych, skrócenie cyklu rozwoju produktu i zwiększenie szans na sukces na konkurencyjnym rynku startupów.
Lean Canvas dla istniejących firm
Lean Canvas nie jest narzędziem tylko dla startupów - może być również wykorzystane przez istniejące firmy, które chcą restrukturyzować swoją działalność. Często firmy stają przed wyzwaniami, takimi jak spadek rentowności, stagnacja wzrostu lub konieczność dostosowania się do zmieniających się trendów rynkowych. W takich sytuacjach Lean Canvas może pomóc w identyfikacji obszarów do poprawy i opracowaniu nowych strategii biznesowych. Przez analizę kluczowych elementów biznesowych za pomocą Lean Canvas, firmy mogą zidentyfikować, które obszary działalności wymagają zmiany i jakie nowe możliwości biznesowe mogą zostać wykorzystane.
Lean Canvas pomaga istniejącym firmom w identyfikacji obszarów do poprawy i optymalizacji procesów poprzez analizę kluczowych elementów biznesowych. Przykładowo, poprzez analizę propozycji wartości i segmentów klientów, firma może dowiedzieć się, czy jej oferta odpowiada na rzeczywiste potrzeby klientów. Analiza źródeł przychodów może pomóc w identyfikacji nowych źródeł dochodów lub optymalizacji obecnych. Lean Canvas zachęca również do identyfikacji przeszkód i wyzwań, które mogą utrudniać rozwój firmy. Dzięki temu, firmy mogą skoncentrować się na konkretnych obszarach do poprawy, opracować strategie i zmierzyć ich skuteczność.
Lean Canvas jako narzędzie komunikacji
Lean Canvas może być używany jako narzędzie komunikacji i prezentacji modelu biznesowego przed inwestorami, partnerami biznesowymi i innymi interesariuszami. Dzięki prostemu i zwięzłemu formatowi Lean Canvas, przedstawienie modelu biznesowego staje się łatwiejsze i bardziej zrozumiałe dla odbiorców. Lean Canvas pozwala na skupienie się na najważniejszych informacjach, takich jak segmenty klientów, propozycja wartości, kanały dystrybucji itp. Przez przedstawienie tych kluczowych elementów w sposób klarowny i przystępny, przedsiębiorcy mogą przekonać inwestorów do swojego projektu, nawiązać strategiczne partnerstwa biznesowe i zyskać zaufanie innych interesariuszy.
Metody i narzędzia wspomagające Lean Canvas
Wykorzystanie metody Design Thinking w kontekście Lean Canvas
Metoda Design Thinking jest doskonałym narzędziem, które można wykorzystać w procesie tworzenia Lean Canvas. Opiera się ona na podejściu projektowym, które skupia się na zrozumieniu problemów i potrzeb klientów oraz na generowaniu innowacyjnych rozwiązań.
W kontekście Lean Canvas, metoda Design Thinking może być użyta do identyfikacji problemów klientów. Poprzez przeprowadzenie badań, obserwacji i wywiadów z potencjalnymi klientami, można zgłębić ich potrzeby i oczekiwania. Następnie można skoncentrować się na generowaniu rozwiązań, które spełnią te potrzeby. Metoda Design Thinking pomaga w odkrywaniu niewidocznych na pierwszy rzut oka problemów i tworzeniu innowacyjnych rozwiązań, które zaskoczą klientów i zapewnią przewagę konkurencyjną.
Wykorzystanie metody Lean Startup w kontekście Lean Canvas
Metoda Lean Startup jest idealnym uzupełnieniem Lean Canvas, ponieważ koncentruje się na testowaniu hipotez i szybkim wprowadzaniu produktów na rynek. W kontekście Lean Canvas, metoda Lean Startup pozwala na szybkie i efektywne weryfikowanie, czy założenia i hipotezy z Lean Canvas są trafne.
Metoda Lean Startup polega na budowaniu prototypów, testowaniu ich na rynku i na podstawie zebranych danych podejmowaniu decyzji dotyczących dalszego rozwoju produktu. Dzięki temu można uniknąć marnowania czasu i zasobów na tworzenie pełnego produktu, który nie spełnia oczekiwań klientów. Wprowadzając na rynek prototyp lub minimum produktu, można szybko zbierać informacje zwrotne od klientów, co pozwala na dostosowanie i usprawnienie produktu w oparciu o te informacje. Metoda Lean Startup w połączeniu z Lean Canvas pozwala na efektywne zarządzanie ryzykiem i skrócenie czasu wprowadzenia produktu na rynek.
| Lean canvas — artykuły polecane |
| Start-up — Odwrócona innowacja — Business model canvas — Model biznesowy — System CRM — Programy lojalnościowe — Analiza konkurencji — Metody przyciągania klientów w internecie — Wymagania dla witryn internetowych |
Bibliografia
- Maurya A. (2010), Running Lean. Iterate from Plan A to a Plan That Works, Helion, Gliwice
- Maurya A. (2012), Why Lean Canvas vs Business Model Canvas? blog.leanstack.com
- Maurya A. (2012), Metoda Running Lean: Iteracja od planu A do planu, który da Ci sukces, Helion, Gliwice
- Nęcki Ł. (2013), Budowa nowoczesnego przedsiębiorstwa z wykorzystaniem Modelu Biznesowego Canvas Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej, nr 11
- Nidagundi P., Novickis L. (2016), Introducing Lean Canvas Model Adaptation in the Scrum Software Testing, Science Direct, nr 104
- Nidagundi P., Novickis L. (2017), Towards Utilization of a lean Canvas in the Biometric Software Testing, Faculty of Computer Science and Information Technology, Institute of Applied Computer Systems, Riga Technical University, LATVIA
Autor: Aleksandra Popiołek
