C2C

C2C (ang. Consumer-to-Consumer), czyli relacje klient-klient w internetowej sferze działalności handlowej. Jest to jedna z kilku kategorii wyróżnianych w e-commerce, zaraz obok B2B (ang. Business-to-Business) oraz B2C (ang. Business-to-Consumer).

Relacje typu C2C przedstawiają interakcje zachodzące pomiędzy różnymi konsumentami lub grupami konsumentów. Zgodnie z art. 22 kodeksu cywilnego (k.c.) za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Internet daje konsumentom bardzo efektywną, a także odpowiednio tanią możliwość dotarcia do szerokiej rzeszy innych potencjalnych konsumentów, co znacznie poprawia ich pozycję przetargową. Negatywnym skutkiem takiego rozwoju Internetu jest zatarcie granic podziału pomiędzy twórcami a odbiorcami treści. Podmioty zarówno strony popytowej, jak i podażowej są egalitarne, co oznacza, że mogą być równocześnie odbiorcami - konsumentami treści i jej nadawcami - twórcami (G. Mazurek 2008, s. 101)

TL;DR

C2C (Customer-to-Customer) to relacje między klientami w handlu internetowym. C2C obejmuje fora dyskusyjne, aukcje internetowe i komunikację synchroniczną. Fora dyskusyjne tworzą bazę informacyjną i umożliwiają wymianę opinii. Aukcje internetowe umożliwiają licytację towarów i usług. Istnieje wiele rodzajów aukcji, takich jak klasyczne, holenderskie, jedno - i wielorakie, błyskawiczne, przetargowe, odwrócone, wertykalne i horyzontalne.

Elementy

W skład kategorii C2C wchodzą np. grupy dyskusyjne czy fora, na których konsumenci mogą się spotykać i wymieniać swoje opinie. Model ten został wykorzystany w budowie aukcji internetowych, na których spotykają się indywidualni klienci (konsumenci), a transakcje kupna-sprzedaży przebiegają tak jak na bazarze. Na odpowiednich stronach WWW każdy może dokonać zakupu lub sprzedaży po atrakcyjnej cenie. Pionierem w tej dziedzinie jest eBay.com. Przykładem aukcji internetowej są także polskie aukcje horyzontalne (posiadane m.in. przez Wirtualną Polskę, czy Onet). (B. Gregor 2002, s. 83) Również internetowe giełdy, targi dóbr konsumpcyjnych lub obiektów kolekcjonerskich oraz komunikacja synchroniczna (w czasie rzeczywistym, np. za pośrednictwem czatu czy komunikatora internetowego), a nawet poczta elektroniczna są typowymi działaniami modelu C2C.

Fora dyskusyjne w modelu C2C

Główną zaletą forum dyskusyjnego jest tworzenie bazy informacyjnej w sposób szybki i efektywny. W jednym miejscu zgromadzone są wrażenia, doświadczenia, pomysły, opinie i sugestie wielu osób stworzone na podstawie ich unikatowej wiedzy niedostępnej nigdzie indziej. Prowadzi to nie do gromadzenia informacji, lecz do budowy systemu ich powiązań i wzajemnych relacji. Na forum dyskusyjnym każdy konsument staje się nieformalnym doradcom oraz ekspertem w danej dziedzinie (G. Mazurek 2008, s. 101-102) Wyróżnić można następujące typy forów dyskusyjnych:

• anonimowe - każdy użytkownik może wyrażać swoje opinie bez ograniczenia i podawania swoich danych
• półanonimowe - aby wypowiadać się na forum należy przejść uproszczoną rejestrację, która i tak nie jest później weryfikowana
• kontrolowane - przed rozpoczęciem korzystania z forum należy się zarejestrować i poprzez kliknięcie w link otrzymany elektronicznie potwierdzić adres email
• zamknięte - osoby postronne nie mają dostępu do forum, a jego członkowie są bardzo aktywni i integrują się nie dopuszczając do dyskusji nowych użytkowników (G. Mazurek 2008, s. 107)

Większość użytkowników nie chcąc być rozpoznawanym przez innych na forum dba o swoją anonimowość podając fałszywe dane teleadresowe. Choć mogłoby się tak wydawać, nie jest to jednak przestępstwo, czy chęć uniknięcia poniesienia konsekwencji za opublikowane przez siebie komentarze, lecz ochrona przed byciem zasypanym przez bezwartościowe wiadomości reklamowe i akwizycyjne. Bowiem firmy wykorzystują fora do tworzenia własnych baz danych z adresami e-mail, na które później rozsyłane są materiały promocyjne (S. Collin 2002, s. 148)

Rozwój portali internetowych umożliwiających swobodną wymianę opinii sprawił, że konieczne stało się wprowadzenie nieformalnych zasad regulujących zachowanie użytkowników. Netykieta to zestaw reguł, którymi powinien kierować się internauta korzystając z narzędzi internetowych, zwłaszcza tych o szczególnie społecznościowym charakterze (G. Mazurek 2008, s. 108) Grupy dyskusyjne stwarzają dla prowadzących firmy środowisko bardzo przydatne w prowadzeniu badań, ponieważ zapewniają w czasie rzeczywistym możliwość obserwacji spływających opinii na temat produktów i usług. Czytając publikowane posty można poznać opinie, oczekiwania i potrzeby klientów oraz uwzględnić je w przyszłych działaniach (S. Collin 2002, s. 141) Efektem istnienia modelu C2C jest rozprzestrzenienie tak zwanego word-of-mouth, czyli wiadomości przekazywanej przez konsumentów sobie nawzajem.

Aukcja internetowa w modelu C2C

Pod pojęciem "aukcja internetowa" kryć się może:

• serwis internetowy, na którym odbywają się transakcje na zasadzie licytacji towarów
• sam proces licytacji danego dobra lub usługi oferowanych na serwisie aukcyjnym.

Do niedawna korzystanie z serwisów aukcyjnych było bezpłatne, jednak dzisiaj wiele portali, takich jak np. Allegro.pl pobiera prowizje od zrealizowanych transakcji lub za wystawienie produktu na sprzedaż. Wciąż bezpłatnym serwisem pozostaje OLX.pl. Procedura uczestnictwa w aukcjach nie jest skomplikowana, wystarczy być zarejestrowanym użytkownikiem w serwisie i dopełnić mało czasochłonnych formalności, takich jak podanie danych kontaktowych i wybranie wcześniej niezarejestrowanego indywidualnego loginu.

Możemy wyróżnić następujące rodzaje aukcji:

• aukcje klasyczne (angielskie) - podbijanie cen wyjściowych przez osoby licytujące. Koniec licytacji następuje po wyznaczonym na wstępie limicie czasowym, a przedmiot aukcji zostaje sprzedany, jeśli wylicytowana cena przekracza cenę minimalną określoną przez sprzedającego.
• aukcje holenderskie - sprzedawca ustala cenę wywoławczą (najwyższą) i minimalną; aukcja przebiega "w dół" - cena wywoławcza jest obniżana do ceny minimalnej zgodnie z wybranym przez sprzedającego algorytmem, a każdy z kupujących może tylko raz podać cenę, jaką jest gotów zapłacić; wygrywa ten, kto poda najwyższą cenę. Najtrudniejszym elementem jest podanie swojej ceny w odpowiednim czasie, nie za wcześnie i nie za późno.
• aukcje jedno i wielorakie (równoległe) - sprzedający wystawia jeden produkt (jednokrotna) lub wiele produktów tego samego typu (wielokrotne), wówczas zwycięzcy kupują je po cenach jakie wylicytowali. W przypadku aukcji klasycznej i sprzedaży trzech jednakowych artykułów aukcje wygrywa trzech licytujących, którzy zaoferowali najwyższe ceny, przy czym ceny, po których kupią nie muszą być identyczne. Gdyby w aukcji holenderskiej licytowano by więcej niż jeden przedmiot, wtedy wygrywają ci, którzy najwcześniej zgłosili daną cenę (wyższą od minimalnej).
• błyskawiczne - ograniczenie czasu licytacji przeważnie do 60 minut, często nie ma ceny minimalnej, a cena wywoławcza jest stosunkowo niska, w wyznaczonym czasie licytacji wygrywa osoba, która zaproponowała najwyższą cenę. Jednym z rodzajów aukcji błyskawicznych są aukcje szkockie, które wprowadził serwis Aukcja.com. Dla takiej aukcji czas trwania to 48 godzin, a cena minimalna to 1 zł.
• przetargowe (japońskie) - osoby zainteresowane składają swoje oferty z ceną, nie znając cen podanych przez innych oferentów, ani minimalnych cen, których podanie często nie jest wymagane; zwycięża oferent, który zaproponował najwyższą cenę.
• odwrócone - wystawiany jest na nich produkt, który wystawiający chce kupić, a licytują się między sobą osoby chcące go sprzedać. Wygrywa najbardziej korzystna oferta. Przykładem serwisu z takimi aukcjami jest Fixly, gdzie użytkownik może zgłosić zapotrzebowanie na fachowca oferującego dane usługi. Na każde zapytanie odpowiedzieć może maksymalnie 5 osób. Zlecający z powyższych ofert może wybrać najbardziej dla siebie korzystną.
• wertykalne - wystawiane są towary z jednej branży lub z pokrewnych branż
• horyzontalne - aukcje różnorodnych towarów z wielu branż
• aukcje z dogrywkami - mało popularny typ aukcji, jednak korzystny dla sprzedających, ponieważ ułatwia im sprzedanie po możliwie najwyższej w danym momencie cenie. Dogrywki polegają na przedłużeniu czasu licytacji po zakończeniu oficjalnego jej czasu trwania o np. 3 minuty, w trakcie których istnieje możliwość podbicia ceny. Jeśli to nastąpi, aukcja zostaje jeszcze raz przedłużona o taki sam (3 minuty) okres czasu, tak aby dać możliwość podbicia ceny osobie, która wygrała licytacje w jej oficjalnym czasie trwania. Jeśli w dogrywce cena nie zostanie podbita, to ona wygrywa licytację. (B. Gregor, M. Stawiszyński 2002, s. 117-120)

C2C — artykuły polecane

Modele sprzedaży w internecie — Handel elektroniczny — Sprzedaż internetowa — Aukcja internetowa — Formy promocji i reklamy w internecie — Handel detaliczny — E-biznes — Targetowanie reklam — Metody przyciągania klientów w internecie

Bibliografia

• Chen J., Zhang C., Yuan Y., Huang L. (2007), Understanding the Emerging C2C Electronic Market in China: An Experience‐Seeking Social Marketplace, Electronic Markets Vol. 17, Nr 2
• Collin S. (2002), Marketing w sieci, Felberg SJA, Warszawa
• Gregor B., Stawiszyński M. (2002), E-Commerce, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Łódź
• Leonard L. (2012), Attitude influencers in C2C e-commerce: Buying and selling, Journal of Computer Information Systems, Vol 52 Nr 3
• Mazurek G. (2008), Blogi i wirtualne społeczności - wykorzystanie w marketingu, Oficyna a Wolters Kluwers business, Kraków
• Olszak C., Ziemba E. (2007), Strategie i modele gospodarki elektronicznej, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
• Yamamoto H., Ishida K., Ohta T. (2004), Modeling Reputation Management System on Online C2C Market, Computational & Mathematical Organization Theory, Vol. 10, Nr 2

Autor: Anna Rycerska, Karolina Dziubek