Opakowanie wielokrotnego użytku

Opakowanie wielokrotnego użytku - to opakowanie produktu, które można wykorzystać więcej niż jeden raz. Opakowanie tego rodzaju ma zabezpieczyć towar przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi otoczenia lub wewnętrznymi, które wynikają ze specyfiki zapakowanego produktu. Opakowanie wielokrotnego użytku po użyciu nie traci właściwości ochronnych względem ponownie zapakowanego w nie produktu. Opakowania wielokrotnego użytku są wykorzystywane w przedsiębiorstwach na wielu etapach, m.in. do: zaopatrzenia, produkcji, dystrybucji, serwisu oraz gospodarowania odpadami. Jednym z najpopularniejszych opakowań wielokrotnego użytku są opakowania jednostkowe - butelki szklane, które zazwyczaj podlegają kaucji, czyli zabezpieczeniu pieniężnemu zwrotu opakowania.

Definicja prawna

Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi w artykule 8. definiuje opakowanie wielokrotnego użytku następująco: "rozumie się przez to opakowanie przeznaczone, zaprojektowane i wprowadzone do obrotu tak, aby osiągnąć w ramach jednego cyklu życia wielokrotną rotację przez powtórne napełnianie lub ponowne użycie do tego samego celu, do którego było pierwotnie przeznaczone; opakowanie to staje się odpadem opakowaniowym, gdy przestaje być opakowaniem wielokrotnego użytku" (2013, Art. 8.). Ponadto zgodnie z artykułem 15. powyższej Ustawy przedsiębiorca jest zobowiązany oznaczyć opakowanie wskazując na możliwe wielokrotne użycie danego opakowania wielokrotnego użytku (2013, Art. 15.).

Przepisy dotyczące gospodarki odpadami z opakowań wielokrotnego użytku

Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi w artykule 12. narzuca, że opakowania wielokrotnego użytku można poddać odzyskowi w warunkach spełniających wymogi bezpieczeństwa i higieny pracy (2013, Art. 12.). Ponadto opakowania wielokrotnego użytku powinny spełniać wymogi opakowań, które są zdatne do odzysku.

Ustawa określa sposoby odzysku takie jak:

• recykling
• kompostowanie
• biodegradacja
• odzysk energii

Opakowanie wielokrotnego użytku a ekologia

Opakowania wielokrotnego użytku mają na celu ochronę środowiska poprzez zmniejszenie produkcji nowych opakowań jednorazowego użytku przy jednoczesnym zwiększeniu wykorzystania opakowań wielokrotnego użytku. Przy wyborze opakowań wielokrotnego użytku w firmach produkcyjnych zwraca się uwagę na: uniwersalne zastosowanie opakowań do wielu rodzajów produktów, trwałość oraz okres użytkowania opakowań wielokrotnego użytku. Opakowania wielokrotnego użytku z jednej strony zmniejszają zużycie surowców na substytucyjne opakowania jednorazowe oraz zmniejszają ilość odpadów z opakowań jednorazowego użytku, lecz z drugiej strony opakowania wielokrotnego użytku zazwyczaj wymagają mycia, a przez to obciąża się środowisko wytworzonymi w tym procesie nieczystościami. Opakowania wielokrotnego użytku w mniejszym stopniu degradują środowisko niż opakowania jednokrotnego użytku.

Zalety i wady opakowań wielokrotnego użytku

Zalety:

• Obniżenie zużycia surowców materiałowych na opakowania
• Obniżenie zużycia energii do produkcji opakowań
• Zmniejszenie ilości odpadów z opakowań
• Wykonanie opakowań wielokrotnego użytku z materiałów umożliwiających odzysk
• Ograniczenie ilości opakowań oraz szczebli pakowania
• Trwałość i długi okres użytkowania opakowania wielokrotnego użytku
• Lepsza ochrona zapakowanego produktu

Wady:

• Większe koszty zakupu/wytworzenia opakowań wielokrotnego użytku
• Koszty ewentualnych napraw opakowań
• Koszty transportu opakowań
• Konieczność mycia opakowań przed ponownym użyciem
• Wytwarzanie nieczystości podczas mycia opakowań
• Magazynowanie pustych opakowań
• Wydłużony czas obrotu opakowaniami
• Możliwa większa waga niż opakowań jednorazowych

Korzyści z opakowań wielokrotnego użytku

Ochrona towaru

Opakowania wielokrotnego użytku zapewniają skuteczną ochronę towarów podczas transportu i przechowywania. Są one zazwyczaj wykonane z wytrzymałych materiałów, które są w stanie wytrzymać różne warunki i nie ulegają łatwo uszkodzeniu. Dzięki temu, produkty są bezpieczne i chronione przed zniszczeniem, co minimalizuje straty dla producentów i dystrybutorów.

Ponadto, opakowania wielokrotnego użytku są projektowane tak, aby zapewnić odpowiednią izolację termiczną i ochronę przed wpływem wilgoci oraz innych czynników zewnętrznych, które mogą negatywnie wpływać na jakość produktu. W ten sposób, opakowanie wielokrotnego użytku może znacznie przedłużyć żywotność towaru i zachować jego świeżość.

Obniżenie zużycia surowców

Opakowania wielokrotnego użytku przyczyniają się do znacznego obniżenia zużycia surowców w porównaniu do jednorazowych opakowań. W przypadku tradycyjnych opakowań, każde użycie wiąże się z koniecznością wykorzystania nowych materiałów i energii do ich produkcji. Natomiast opakowania wielokrotnego użytku, jak sama nazwa wskazuje, mogą być używane wielokrotnie, co eliminuje konieczność ciągłego wytwarzania nowych opakowań.

Dzięki temu, opakowania wielokrotnego użytku przyczyniają się do zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne, ponieważ redukują ilość odpadów powstających w wyniku produkcji i utylizacji jednorazowych opakowań. Dodatkowo, wykorzystanie mniej surowców naturalnych przyczynia się do ochrony zasobów naturalnych i ograniczenia negatywnych skutków wydobycia tych surowców.

Zmniejszenie ilości odpadów

Opakowania wielokrotnego użytku mają znaczący wpływ na zmniejszenie ilości odpadów wytwarzanych przez gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa. Dzięki ich wielokrotnemu użytkowaniu, unika się konieczności wyrzucania po jednym użyciu opakowań do śmieci. Zamiast tego, opakowania mogą być ponownie napełniane i wykorzystywane wielokrotnie, co minimalizuje generację odpadów.

Dodatkowo, opakowania wielokrotnego użytku zazwyczaj są bardziej trwałe i odporne na uszkodzenia w porównaniu do jednorazowych opakowań, co oznacza, że mają dłuższą żywotność. Dłuższy czas użytkowania opakowań przekłada się na mniejszą ilość odpadów powstających w wyniku ich utylizacji.

Lepsza ochrona produktu

Opakowania wielokrotnego użytku oferują lepszą ochronę produktów niż jednorazowe opakowania. Wykonane z wytrzymałych materiałów, są one w stanie chronić towar przed uszkodzeniem, zarysowaniem czy zmiażdżeniem, co jest szczególnie istotne w przypadku delikatnych lub wartościowych produktów.

Ponadto, opakowania wielokrotnego użytku mogą być dostosowane do konkretnych potrzeb produktu, co zwiększa możliwości zapewnienia optymalnej ochrony. Możliwość dodania dodatkowych elementów, takich jak wkładki amortyzujące czy oddzielne przegrody, pozwala na zabezpieczenie produktu przed ewentualnymi uszkodzeniami w trakcie transportu.

Warto również wspomnieć o aspekcie estetycznym - opakowania wielokrotnego użytku mogą być zaprojektowane w atrakcyjny i przyjemny dla oka sposób, co stanowi dodatkową wartość dla konsumentów.

Zastosowanie opakowań wielokrotnego użytku w różnych sektorach

Sektor spożywczy

Opakowania wielokrotnego użytku znajdują szerokie zastosowanie w sektorze spożywczym. Przykładem może być wykorzystanie szklanych słoików do przechowywania dżemów, konfitur czy sosów. Po zakończeniu użytkowania, słoiki te można łatwo umyć i ponownie wykorzystać, co pozwala zaoszczędzić zarówno surowce, jak i energię potrzebną do produkcji nowych opakowań.

Innym przykładem są torby wielokrotnego użytku, które mogą zastępować tradycyjne jednorazowe torebki foliowe. Torby te wykonane są z trwałych materiałów, takich jak len czy bawełna, co sprawia, że są bardziej wytrzymałe i mogą być wielokrotnie używane. Dzięki temu ogranicza się ilość odpadów i zmniejsza negatywny wpływ na środowisko.

Stosowanie opakowań wielokrotnego użytku w sektorze spożywczym ma wiele korzyści. Przede wszystkim pozwala to zmniejszyć ilość odpadów i redukować wpływ na środowisko naturalne. Poprzez ponowne wykorzystanie opakowań, ogranicza się zużycie surowców oraz ilość energii potrzebnej do ich produkcji. Ponadto, opakowania wielokrotnego użytku są zazwyczaj bardziej trwałe i solidne, co pozwala na lepsze zabezpieczenie produktów spożywczych i ogranicza ryzyko uszkodzeń w transporcie.

Jednakże, stosowanie opakowań wielokrotnego użytku może wiązać się także z pewnymi wadami. Przede wszystkim, produkcja tych opakowań może być kosztowna i wymagać większych nakładów finansowych niż produkcja jednorazowych opakowań. Ponadto, konieczne jest utrzymanie odpowiednich standardów higieny przy ponownym wykorzystywaniu opakowań spożywczych, co może być czasochłonne i wymagać dodatkowych zabiegów czyszczących.

Sektor kosmetyczny

W sektorze kosmetycznym również można znaleźć przykłady wykorzystania opakowań wielokrotnego użytku. Przykładem może być stosowanie szklanych butelek lub pojemników do przechowywania perfum, kremów czy innych kosmetyków. Po zużyciu produktu, takie opakowanie można łatwo wyczyścić i użyć ponownie, co pozwala ograniczyć generację odpadów.

Kolejnym przykładem są opakowania wielokrotnego użytku do przechowywania próbek kosmetyków. Wiele firm kosmetycznych oferuje klientom możliwość otrzymania próbek produktów w specjalnych, wielokrotnego użytku pojemnikach. Dzięki temu, próbki nie muszą być pakowane w jednorazowe opakowania, co przyczynia się do zmniejszenia generacji odpadów.

Stosowanie opakowań wielokrotnego użytku w sektorze kosmetycznym przynosi wiele korzyści. Po pierwsze, ogranicza się ilość odpadów generowanych przez opakowania kosmetyków. Ponadto, opakowania wielokrotnego użytku często są bardziej eleganckie i trwałe, co wpływa na postrzeganie marki przez klientów. Ponadto, wiele opakowań wielokrotnego użytku jest projektowanych w taki sposób, aby ułatwić klientom ich ponowne wykorzystanie, na przykład poprzez możliwość uzupełniania kosmetyków.

Jednakże, stosowanie opakowań wielokrotnego użytku w sektorze kosmetycznym może być utrudnione ze względu na wymogi higieniczne. Konieczne jest zapewnienie odpowiednich środków czystości i dezynfekcji w celu uniknięcia kontaminacji produktów. Ponadto, produkcja opakowań wielokrotnego użytku może być kosztowna i wymagać większych nakładów finansowych niż produkcja jednorazowych opakowań.

Sektor farmaceutyczny

W sektorze farmaceutycznym również można spotkać opakowania wielokrotnego użytku. Przykładem może być stosowanie szklanych butelek lub pojemników do przechowywania leków płynnych. Po zużyciu leku, opakowanie można wyczyścić i ponownie wykorzystać, co pozwala ograniczyć ilość generowanych odpadów.

Innym przykładem są specjalne pojemniki wielokrotnego użytku do przechowywania tabletek lub kapsułek. Po zużyciu leków, opakowanie można łatwo wyczyścić i użyć ponownie, co przyczynia się do zmniejszenia ilości odpadów.

Stosowanie opakowań wielokrotnego użytku w sektorze farmaceutycznym ma wiele korzyści. Po pierwsze, ogranicza się ilość odpadów generowanych przez opakowania leków. Ponadto, opakowania wielokrotnego użytku mogą być bardziej trwałe i solidne, co wpływa na lepsze zabezpieczenie leków i minimalizację ryzyka uszkodzeń.

Jednakże, stosowanie opakowań wielokrotnego użytku w sektorze farmaceutycznym może być utrudnione ze względu na wymogi higieniczne i bezpieczeństwo. Konieczne jest utrzymanie odpowiednich standardów czystości i dezynfekcji, aby uniknąć kontaminacji. Ponadto, produkcja opakowań wielokrotnego użytku może być kosztowna i wymagać większych nakładów finansowych niż produkcja jednorazowych opakowań.

Sektor logistyczny

W sektorze logistycznym opakowania wielokrotnego użytku są szeroko stosowane. Przykładem może być wykorzystanie plastikowych skrzynek lub palet do przechowywania i transportu towarów. Takie opakowania są trwałe, łatwe do czyszczenia i mogą być wielokrotnie używane, co pozwala na efektywniejsze zarządzanie logistyką.

Innym przykładem są wielokrotnego użytku opakowania termiczne, które są wykorzystywane do transportu żywności lub leków, które wymagają odpowiednich warunków temperaturowych. Takie opakowania są projektowane w taki sposób, aby utrzymywać odpowiednią temperaturę przez dłuższy czas i mogą być używane wielokrotnie, co przyczynia się do ograniczenia generacji odpadów.

Stosowanie opakowań wielokrotnego użytku w sektorze logistycznym przynosi wiele korzyści. Po pierwsze, pozwala to na efektywniejsze zarządzanie logistyką, dzięki możliwości wielokrotnego wykorzystania opakowań. Ponadto, opakowania wielokrotnego użytku są zazwyczaj bardziej trwałe i solidne, co wpływa na lepsze zabezpieczenie towarów i zmniejsza ryzyko uszkodzeń.

Jednakże, stosowanie opakowań wielokrotnego użytku w sektorze logistycznym może być utrudnione ze względu na koszty związane z transportem i utrzymaniem odpowiednich standardów czystości. Konieczne jest zapewnienie odpowiednich środków czystości i dezynfekcji, aby uniknąć kontaminacji towarów. Ponadto, produkcja opakowań wielokrotnego użytku może wymagać większych nakładów finansowych niż produkcja jednorazowych opakowań.

Opakowanie wielokrotnego użytku — artykuły polecane

Gospodarka odpadami — Minimalizacja ilości odpadów — Okres przechowywania — Hala produkcyjna — Recykling — Logistyka zwrotów — Linia produkcyjna — Park maszynowy — Pakowanie

Bibliografia

• Heimowska A. (2015), Opakowanie zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju
• Jakowski S. (2007), Opakowania transportowe. Poradnik, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa
• Januszewski P. (2014), Modelowanie symulacyjne logistyki zwrotnej opakowań jednostkowych w łańcuchu dostaw
• Kluska K., Pawlewski P. (2018), Optymalizacja liczby opakowań wielokrotnego użytku w przedsiębiorstwie branży farmaceutycznej
• Korzeniowski A., Skrzypek M., Szyszka G. (2010), Opakowania w systemach logistycznych, Wydawnictwo Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań
• Ucherek M. (2005), Opakowania a ochrona środowiska, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
• Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi Dz.U. 2013 poz. 888

Autor: Katarzyna Motowidło