Lista dłużników

Lista dłużników - rejestr nierzetelnych dłużników prowadzony przez biura informacji gospodarczej. W Polsce taką działalność prowadzą następujące instytucje (Biura informacji gospodarczej,2020):

• ERIF Biuro Informacji Gospodarczej,
• BIG InfoMonitor,
• Krajowy Rejestr Długów BIG,
• Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej (KBIG),
• Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych (KIDT)

Biura są prowadzone na zasadach komercyjnych, a informacje przez nie dostarczane są odpłatnie (Biura informacji gospodarczej,2020). Nie współpracują ze sobą w zakresie wymiany danych (P. Nowak, 2018, s. 241). Wpis do takiego rejestru może wiązać się z późniejszymi problemami z uzyskaniem kredytu lub z uzyskaniem go na mniej korzystnych warunkach, a także z brakiem możliwości otrzymania karty kredytowej lub niemożnością podpisania umowy z operatorem internetu (P. Didenkow, 2010, s. 88)

W celu weryfikacji swojego przyszłego kontrahenta najlepiej skontaktować się z każdym z biur informacji gospodarczej, gdyż to wierzyciel podejmuje decyzje do którego w biur (lub czy do wszystkichn) zostanie dopisany jego dłużnik. Aby konsument był w stanie dopisać swojego dłużnika do biura informacji gospodarczej, należność musi zostać stwierdzona tytułem wykonawczymAby skuteczniej zweryfikować rzetelność swojego przyszłego kontrahenta, zaleca się wystąpić z zapytaniem do każdego z BIG-ów. Wierzyciel może zdecydować się dopisać dłużnika do tylko jednego lub kilku BIG-ów jednocześnie. Konsument może dopisać dłużnika tylko wtedy, gdy należność jest stwierdzona tytułem wykonawczym. Przykładem takiego tytułu jest sądowy nakaz zapłaty zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Przedsiębiorca może sprawdzić:

• dowolnego przedsiębiorcę, w tym siebie, bez ograniczeń;
• konsumenta, za jego pisemną zgodą.

Konsument może sprawdzić:

• dowolnego przedsiębiorcę, bez ograniczeń;
• siebie, bezpłatnie raz na 6 miesięcy (nie może sprawdzać innych konsumentów).

Obowiązująca ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. “o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych" (Dz.U. 2010 nr 81 poz. 530) pozwala osobom fizycznym na udostępnienie informacji o swoich dłużnikach, wśród nich najczęściej wymieniani są zalegający z wypłatą pracodawcy, osoby niepłacące alimentów czy też nie wywiązujące się z zobowiązań firmy budowlane (P. Didenkow, 2010, s. 88-89)

Biura informacji gospodarczej są uznawane za skuteczny sposób ściągania wierzytelności, a ich efektywność wzrosła za sprawą wymiany informacji krajowych BIP z ich odpowiednikami z innych państw europejskich. Niektóre z biur informacji gospodarczej prowadzą też pozytywne rejestry konsumentów, a uzyskane od nich informacje mogą być pomocne przy weryfikacji historii kredytowej, w tym osób przebywających zagranicą. (P. Didenkow, 2010, s. 88-89)

Choć podstawowym celem BIPów jest wspomaganie wierzycieli w procesie odzyskiwania należności (P. Nowak, 2018, s. 237), pełnią również niezmiernie istotną rolę przy weryfikacji kondycji finansowej kontrahenta, co w zdecydowanej mierze może pomóc małym i średnim firmom w przyznaniu kredytu za sprawą udokumentowania dobrej historii płatności (P. Nowak, 2018, s. 237). Wpływają one też na poprawę płynności finansowej i zmniejszenie ryzyka strat finansowych (M. Olechnowicz, 2012, s. 66)

Ustawa z powołała Rejestr Należności Publicznoprawnych, zawierający informacje m.in. informacje o zaleganiu z płatnością podatków, opłat celnych lub mandatów. Wierzyciel ma obowiązek zaktualizować status dłużnika w bazie, gdy RNP posiada aktualne dane, gdyż ustawa nakłada na wierzyciela obowiązek aktualizacji informacji odnośnie dłużnika, gdy zaistnieje uzasadniona okoliczność (M. Rzewuski, 2017, s. 20-22).

Biura informacji gospodarczej

Charakterystyka biur informacji gospodarczej (BIP)

Biura informacji gospodarczej (BIP) są komercyjnymi instytucjami zajmującymi się gromadzeniem informacji na temat dłużników. Mają one na celu udostępnienie tych informacji innym podmiotom, takim jak banki, firmy ubezpieczeniowe czy dostawcy usług telekomunikacyjnych, w celu oceny wiarygodności potencjalnego klienta lub kontrahenta.

Biura informacji gospodarczej działają jako niezależne podmioty, które zbierają, przetwarzają i udostępniają informacje o dłużnikach. Gromadzą one dane takie jak dane personalne, historię kredytową, informacje o dotychczasowych zadłużeniach oraz ewentualnych zaległościach w spłacie zobowiązań finansowych. Te informacje są następnie udostępniane zainteresowanym podmiotom w zamian za opłatę.

Jednym z głównych zadań biur informacji gospodarczej jest prowadzenie listy dłużników oraz rejestru dłużników. Lista dłużników zawiera informacje o osobach lub firmach, które mają zaległości w spłacie swoich zobowiązań finansowych. Rejestr dłużników natomiast zawiera bardziej szczegółowe informacje na temat tych zobowiązań, takie jak kwota zadłużenia, termin spłaty, czy też informacje o wszczętych postępowaniach windykacyjnych.

Działanie biur informacji gospodarczej

Biura informacji gospodarczej udostępniają informacje o dłużnikach innym podmiotom w zamian za opłatę. Dzięki temu, potencjalni kredytodawcy lub kontrahenci mogą dokonać oceny ryzyka związanego z udzieleniem kredytu lub nawiązaniem współpracy z daną osobą lub firmą. Opłaty pobierane przez biura informacji gospodarczej są uzależnione od rodzaju i ilości informacji udostępnianych oraz od częstotliwości korzystania z ich usług.

Niestety, w praktyce często dochodzi do braku współpracy między różnymi biurami informacji gospodarczej. Każde biuro posiada swoją własną listę dłużników oraz rejestr dłużników, co może prowadzić do sytuacji, w której dłużnik może być widnieć na jednej liście, ale nie na drugiej. Brak współpracy między biurami informacji gospodarczej utrudnia dokładną ocenę ryzyka związanego z danym dłużnikiem.

Każde biuro informacji gospodarczej prowadzi swoją odrębną listę dłużników. Oznacza to, że dłużnik może być widnieć na różnych listach, w zależności od tego, z którego biura korzysta dany podmiot. To z kolei prowadzi do sytuacji, w której dłużnik może unikać płacenia swoich zobowiązań, korzystając z usług podmiotów, które nie korzystają z usług biur informacji gospodarczej, na których liście się znajduje.

Weryfikacja kontrahenta

Weryfikacja przedsiębiorstw

W przypadku przedsiębiorstw istnieje kilka skutecznych sposobów na weryfikację ich wiarygodności. Pierwszym z nich jest skontaktowanie się z różnymi biurami informacji gospodarczej. Takie biura gromadzą i udostępniają informacje o firmach, takie jak dane rejestrowe, historię działalności, status prawny, a także ewentualne informacje o zaległościach finansowych czy problemach prawnych. Skorzystanie z usług biur informacji gospodarczej pozwala na uzyskanie rzetelnych danych na temat potencjalnego kontrahenta.

Kolejnym krokiem w procesie weryfikacji przedsiębiorstwa jest sprawdzenie jego kondycji finansowej. Można to zrobić na podstawie dostępnych sprawozdań finansowych, takich jak bilans, rachunek zysków i strat, a także informacje o zadłużeniu czy płynności finansowej. Analiza tych dokumentów pozwala ocenić stabilność finansową firmy oraz jej zdolność do terminowego regulowania zobowiązań. W przypadku większych transakcji, warto również skonsultować się z doradcą finansowym, który pomoże w dokładniejszej ocenie ryzyka i stabilności finansowej kontrahenta.

Weryfikacja konsumentów

Również w przypadku konsumentów istnieją sposoby na weryfikację ich wiarygodności przed rozpoczęciem współpracy. Jedną z możliwości jest sprawdzenie przedsiębiorstw, z którymi dany konsument miał wcześniej kontakt. Informacje o ewentualnych problemach czy reklamacjach mogą być dostępne w różnych bazach danych lub opinie innych klientów. Dzięki temu można ocenić, czy dany konsument jest rzetelnym i godnym zaufania partnerem handlowym.

Drugim sposobem weryfikacji konsumentów jest możliwość sprawdzenia siebie bezpłatnie raz na 6 miesięcy. Oznacza to, że każdy konsument ma prawo do bezpłatnego sprawdzenia swojej historii kredytowej, zobowiązań finansowych czy wpisów w rejestrach dłużników. Dzięki temu konsument może na bieżąco monitorować swoją sytuację finansową i unikać ewentualnych problemów związanych z zadłużeniem czy brakiem zdolności kredytowej.

Weryfikacja kontrahenta jest nieodzownym elementem zarządzania ryzykiem w biznesie. Dzięki odpowiednim narzędziom i metodom można dokładnie sprawdzić wiarygodność potencjalnego partnera handlowego, zarówno w przypadku przedsiębiorstw, jak i konsumentów. Warto inwestować czas i środki w przeprowadzenie takiej weryfikacji,

Konsekwencje wpisu do listy dłużników

Wpływ na reputację dłużnika

Wpisanie na listę dłużników może mieć poważne konsekwencje dla reputacji dłużnika. Jest to związane z faktem, że lista ta jest publicznie dostępna i może być sprawdzana przez potencjalnych partnerów biznesowych, klientów oraz instytucje finansowe.

Dłużnik, który znajduje się na liście dłużników, może napotkać trudności w nawiązywaniu nowych relacji biznesowych. Partnerzy biznesowi mogą obawiać się współpracy z osobami lub firmami, które mają historię niewypłacalności. W rezultacie dłużnik może mieć trudności w pozyskaniu nowych klientów, dostawców lub inwestorów.

Wpływ na reputację dłużnika może mieć również negatywne konsekwencje dla rozwoju przedsiębiorstwa. Firmy, które są widziane jako niewiarygodne lub niewypłacalne, mogą napotkać trudności w uzyskiwaniu finansowania, zarówno zewnętrznego, jak i wewnętrznego. Banki i inne instytucje finansowe mogą niechętnie udzielać kredytów lub linii kredytowych, co ogranicza możliwości rozwoju firmy.

Informacje o upadłości i likwidacji firm

Informacje o upadłości i likwidacji firm są często zawarte w listach dłużników. Dla potencjalnych partnerów biznesowych jest to istotne źródło informacji przy podejmowaniu decyzji o współpracy z danym przedsiębiorstwem.

Przedsiębiorstwa, które znajdują się na liście dłużników ze względu na upadłość lub likwidację, mogą budzić obawy u potencjalnych partnerów biznesowych. Informacje o upadłości lub likwidacji mogą wskazywać na problemy finansowe lub zarządcze, które mogą negatywnie wpłynąć na realizację umowy lub współpracę. Partnerzy biznesowi mogą być bardziej skłonni do wyboru stabilnego i wiarygodnego partnera.

Postępowanie egzekucyjne i możliwość zajęcia majątku dłużnika

Wpis na listę dłużników może prowadzić do wszczęcia postępowania egzekucyjnego oraz możliwości zajęcia majątku dłużnika. Jest to jedna z najpoważniejszych konsekwencji, z jakimi może się spotkać dłużnik.

Postępowanie egzekucyjne ma na celu odzyskanie należności w drodze zajęcia majątku dłużnika. W przypadku wpisu na listę dłużników, wierzyciel może skorzystać z takiej opcji. Może to obejmować zajęcie rachunków bankowych, nieruchomości, pojazdów i innych aktywów dłużnika. Tego rodzaju postępowanie może prowadzić do poważnych strat finansowych dla dłużnika, a nawet do likwidacji przedsiębiorstwa.

W przypadku wpisu na listę dłużników, dłużnik jest również poddany większemu nadzorowi ze strony organów egzekucyjnych. Mogą to być dodatkowe kontrole finansowe, sprawozdawczość lub inne działania mające na celu zabezpieczenie interesów wierzycieli.

Lista dłużników — artykuły polecane

Krajowy rejestr długów — Biuro informacji gospodarczej — Rejestr dłużników — Biuro Informacji Kredytowej — Gwarancje ubezpieczeniowe — Postępowanie upadłościowe — Likwidacja szkód — Agent nieruchomości — InfoMonitor

Bibliografia

• Nowak P. (2018), Udział biur informacji gospodarczej w systemie wymiany informacji o zobowiązaniach finansowych dłużników, Przedsiębiorczość-Edukacja, nr 14
• Olechnowicz M. (2012), Systemy wymiany informacji kredytowej i gospodarczej w Polsce, Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie, nr 58
• Rzewuski M. (2017), Rejestr Należności Publicznoprawnych, Studia Prawnicze: rozprawy i materiały, nr 2 (21)
• Strona internetowa: Biura informacji gospodarczej, gov.pl
• Didenkow P. (2010), Windykacja w czasach kryzysu, alebank

Autor: Katarzyna Stawowy