Restrukturyzacja kredytu

Restrukturyzacja kredytu
Polecane artykuły
Refinansowanie Biuro Informacji Kredytowej Limit kredytowy Faktoring niepełny Kredyt konsorcjalny Ijarah Spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego Prolongata Hipoteka

Restrukturyzacja kredytu to nic innego jak zmiana warunków spłaty zaciągniętego kredytu przez konsumenta. Jest to modyfikacja struktury zadłużenia, zazwyczaj modyfikacja dotyczy zobowiązań przeterminowanych, dokonywana za zgodą wierzycieli i mająca na celu redukcję kosztów obsługi zadłużenia (M. Głowacka i in., 2012)

W przypadku, gdy kredytobiorca ma problemy z regularną spłatą zobowiązania, kredytodawca podejmuje pewna działania mające na celu skłonić kredytobiorcę do regulacji długu. Bank dysponuje w tym przypadku następującymi narzędziami (Z. Dobosiewicz, 2011):

• windykacja kredytu
• restrukturyzacja kredytu

TL;DR

Restrukturyzacja kredytu to zmiana warunków spłaty kredytu przez konsumenta. Banki mają narzędzia, takie jak windykacja i restrukturyzacja, aby skłonić kredytobiorców do uregulowania długu. Ustawa bankowa gwarantuje klientom prawo do restrukturyzacji. W przypadku kredytów hipotecznych, kredytodawcy nawołują do spłaty i umożliwiają restrukturyzację, jeśli sytuacja finansowa konsumenta na to pozwala. Ustawa o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków wprowadziła procedury restrukturyzacyjne dla firm. Metody restrukturyzacji obejmują zmianę harmonogramu spłat, zmianę oprocentowania, przejęcie udziałów w przedsiębiorstwie przez bank oraz konsolidację kredytów.

Restrukturyzacja kredytu w ujęciu prawa bankowego

Każdy klient banku ma zagwarantowane uprawnienie do restrukturyzacji na mocy prawa bankowego: “Bank powinien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy” (Ustawa o prawie bankowym z dnia 29 sierpnia 1997 r.). Odbywa się to w następujących krokach:

• w przypadku gdy zobowiązany zwleka ze spłatą zadłużenia w związku z udzielonym kredytem, bank nawołuje dłużnika do uregulowania zobowiązania oraz konkretyzuje termin jednakże nie krótszy niż 14 dni roboczych
• bank zawiadamia kredytobiorcę, że ten ma możliwość złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania
• warunki restrukturyzacji zadłużenia uzgadniane są przez obie strony (bank i kredytobiorcę)
• gdyby bank nie przyjął wniosku kredytobiorcy z prośbą o zmianę warunków spłaty zadłużenia, szczegółowo informuje kredytobiorcę, niezwłocznie, bez niepotrzebnego przedłużania, pisemnie, na temat przyczyn z jakich wniosek o restrukturyzację nie został przyjęty

Restrukturyzacja zadłużenia konsumenta (kredyt hipoteczny)

Zgodnie z ustawą (Ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami):

• w przypadku gdy kredytobiorca nie dokonuje spłaty zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu hipotecznego, kredytodawca nawołuje go do uregulowania zaciągniętego zobowiązania, wyznacza jednocześnie termin spłaty nie krótszy niż 14 dni roboczych
• wzywając konsumenta do spłaty, kredytodawca zawiadamia kredytobiorcę o perspektywie złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o zmianę warunków spłaty zadłużenia
• jeśli sytuacja majątkowa konsumenta na to pozwala, kredytodawca umożliwia restrukturyzację zadłużenia
• zmiana warunków spłaty zadłużenia jest dokonywana na warunkach uściślonych przez kredytodawcę i kredytobiorcę

Kredytodawca dokonuje zmiany warunków spłaty zadłużenia przez:

• złożenie propozycji konsumentowi o możliwości czasowego zawieszenia spłaty kredytu hipotecznego,
• modyfikację wysokości rat kapitałowo-odsetkowych kredytu hipotecznego,
• wydłużenie okresu kredytowania,
• inne czynności ułatwiające regulację zobowiązania

Ustawa o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków

Wprowadzenie ustawy oddłużeniowej pod koniec XX w. było odpowiedzią na zbyt wysoki poziom złych kredytów w Polsce. Wniosła ona dotąd nieznane procedury służące restrukturyzacji zadłużenia przedsiębiorstw oraz stworzyła szansę na rozwiązanie problemu “złych” kredytów. W trakcie postępowania ugodowego wszczętego przez banki, miało dojść do porozumienia między dłużnikiem a wszystkimi wierzycielami. Uchroniło to wiele przedsiębiorstw przed bankructwem, dzięki zmianom w warunkach spłaty zobowiązań. Wierzyciele sprzedawali swe wierzytelności wobec dłużnika lub dochodziło do zamiany na jego akcje. Pojawił się nowy, dotychczas nieodkryty obszar działalności kredytodawcy, w kwestii przejęcia przez kredytobiorców udziałów w przedsiębiorstwach. Jednym z przykładów jest udział w radach nadzorczych przedsiębiorstw (Z. Krzyżkiewicz, 2002).

Metody restrukturyzacji

Restrukturyzacja kredytu to narzędzie, którym bank posługuje się nim w celu ułatwienia kredytobiorcy spłaty zadłużenia. Podpisywany jest wówczas aneks do umowy kredytowej bądź umowa restrukturyzacyjna. Jeśli kredytodawca dostrzega szansę na spłatę kredytu przez klienta, wybiera jedną z form restrukturyzacji (Z. Dobosiewicz, 2011):

• Zmiana harmonogramu spłat - termin spłaty kredytu zostaje przełożony na później a jego struktura spłaty jest modyfikowana
• Zmiana wysokości oprocentowania- realna obniżka oprocentowania, nie należy do opcji korzystnych dla banku
• Przejęcie przez bank udziałów w kapitale zadłużonego przedsiębiorstwa w zamian za rezygnację ze spłat - jest to sposób na zniwelowanie strat niż na osiągnięcie zysków przez bank. Będzie on opłacalna dla kredytodawcy w przypadku, gdy przedsiębiorstwo osiągnie odpowiednie zyski
• Konsolidacja - to połączenie przez bank kilku zaciągniętych kredytów w jeden, oparty na korzystniejszych warunkach o niższym oprocentowaniu. Zamiast kilku rat klient będzie spłacał jedną. Konsolidacji mają prawo podlegać różne kredyty np. hipoteczne, gotówkowe (M. Głowacka i in., 2012).

Bibliografia

• Dobosiewicz Z. (2011). Bankowość, PWE - Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Głowacka M. (red.) (2012). Życie w kredycie, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Warszawa
• Ustawa o prawie bankowym z dnia 29 sierpnia 1997 r.(Dz.U. z 2017 r., poz. 1876)
• Mielcarek J. (2011). EBITDA jako narzędzie restrukturyzacji kredytu, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego", nr 38
• Tymoszko I. (2007). Uwarunkowania dostępności kredytu bankowego – analiza polskiego rynku*, Bank i Kredyt, nr 6
• Ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (Dz.U. 2017 poz. 819)

Autor: Maria Krzykawska