Marketing wewnętrzny: Różnice pomiędzy wersjami
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
Linia 15: | Linia 15: | ||
'''[[Marketing|Marketing]] wewnętrzny''' przypomina [[System|system]] komunikacji marketingowej z [[Klient|klientami]] [[Przedsiębiorstwo|przedsiębiorstwa]]: pracowników dzielimy na odpowiednie segmenty, które posiadają odrębne potrzeby informacyjne, następnie jest wybierana grupa docelowa, a przekaz zostaje dostosowany do jej specyfiki. Inne argumenty i formy przekazu są używane w przypadku wyjaśniania potrzeby [[Restrukturyzacja|restrukturyzacji]] zatrudnienia. | '''[[Marketing|Marketing]] wewnętrzny''' przypomina [[System|system]] komunikacji marketingowej z [[Klient|klientami]] [[Przedsiębiorstwo|przedsiębiorstwa]]: pracowników dzielimy na odpowiednie segmenty, które posiadają odrębne [[potrzeby]] informacyjne, następnie jest wybierana [[grupa]] docelowa, a przekaz zostaje dostosowany do jej specyfiki. Inne argumenty i formy przekazu są używane w przypadku wyjaśniania potrzeby [[Restrukturyzacja|restrukturyzacji]] zatrudnienia. | ||
Marketing ten pozwala dotrzeć do pracowników z wiedza na temat [[Organizacja|organizacji]] – zmianach wewnętrznych, planowanych albo podjętych [[Decyzja|decyzjach]] strategicznych i wynikach działalności. Efektem przekazania tej wiedzy jest większe zadowolenie z pracy pracowników, wzrost ich zaangażowania oraz lepsza identyfikacja z organizacją, natomiast podejmowane decyzje są oparte o wiedzę z aktualnej sytuacji [[Firma|firmy]]. | [[Marketing]] ten pozwala dotrzeć do pracowników z wiedza na temat [[Organizacja|organizacji]] – zmianach wewnętrznych, planowanych albo podjętych [[Decyzja|decyzjach]] strategicznych i wynikach działalności. Efektem przekazania tej wiedzy jest większe zadowolenie z pracy pracowników, wzrost ich zaangażowania oraz lepsza [[identyfikacja]] z organizacją, natomiast podejmowane decyzje są oparte o wiedzę z aktualnej sytuacji [[Firma|firmy]]. | ||
Marketing wewnętrzny opiera się na założeniu, że w każdej organizacji istnieje wewnętrzny [[rynek]], na którym tradycyjną rolę klientów odgrywają pracownicy. Rynek taki poddawany jest szeroko zakrojonym badaniom, a także oddziaływaniu marketingowemu, służącemu realizacji taktycznych i strategicznych [[cel]]ów, ukierunkowanych głównie na: | Marketing wewnętrzny opiera się na założeniu, że w każdej organizacji istnieje wewnętrzny [[rynek]], na którym tradycyjną rolę klientów odgrywają pracownicy. Rynek taki poddawany jest szeroko zakrojonym badaniom, a także oddziaływaniu marketingowemu, służącemu realizacji taktycznych i strategicznych [[cel]]ów, ukierunkowanych głównie na: | ||
* procesy motywacyjne, | * procesy motywacyjne, | ||
* stymulowanie pożądanych postaw menedżerskich, | * stymulowanie pożądanych postaw menedżerskich, | ||
* rozwój systemów wewnętrznej i zewnętrznej komunikacji. | * [[rozwój]] systemów wewnętrznej i zewnętrznej komunikacji. | ||
<google>ban728t</google> | <google>ban728t</google> | ||
Celowość zastosowania marketingu wewnętrznego w organizacji wynika z przekonania, że ''decydujący wpływ na inteligentne działanie organizacji ma [[wiedza]], umiejętności i zachowanie jej pracowników''. | Celowość zastosowania marketingu wewnętrznego w organizacji wynika z przekonania, że ''decydujący wpływ na inteligentne [[działanie]] organizacji ma [[wiedza]], [[umiejętności]] i zachowanie jej pracowników''. | ||
Kultura organizacyjna zarządzana według tych zasad kładzie szczególny nacisk na: | [[Kultura organizacyjna]] zarządzana według tych zasad kładzie szczególny nacisk na: | ||
* ważność wkładu każdego pracownika w procesie tworzenia wartości dodanej, | * ważność wkładu każdego pracownika w procesie tworzenia wartości dodanej, | ||
* efekt synergiczny pracy zespołowej, | * efekt synergiczny pracy zespołowej, | ||
* rozwinięty system partycypacji pracowniczej w procesie podejmowania decyzji. | * rozwinięty [[system]] partycypacji pracowniczej w procesie podejmowania decyzji. | ||
W związku z tym, iż implementacja marketingu wewnętrznego w organizacji o konserwatywnej strukturze i zasadach funkcjonowania, powinna być procesem radykalnym i dynamicznym, a także zważywszy na fakt, że marketing wewnętrzny powinien zawsze być rozumiany jako [[proces]] ciągły, techniką znajdującą tu szerokie zastosowanie jest [[reengineering]]. | W związku z tym, iż [[implementacja]] marketingu wewnętrznego w organizacji o konserwatywnej strukturze i zasadach funkcjonowania, powinna być procesem radykalnym i dynamicznym, a także zważywszy na fakt, że marketing wewnętrzny powinien zawsze być rozumiany jako [[proces]] ciągły, techniką znajdującą tu szerokie zastosowanie jest [[reengineering]]. | ||
==Zasady marketingu wewnętrznego== | ==Zasady marketingu wewnętrznego== | ||
Główne zasady marketingu wewnętrznego to: | Główne zasady marketingu wewnętrznego to: | ||
# wszyscy pracownicy są świadomi w swoich działaniach celów firmy, [[Misja|misji]] i strategii marketingowej | # wszyscy pracownicy są świadomi w swoich działaniach celów firmy, [[Misja|misji]] i strategii marketingowej | ||
# | # współ[[praca]] każdej komórki i każdy z pracowników opiera się na zasadzie odbiorcy i nabywcy | ||
Optymalna sytuacja to taka, jeżeli jest osiągany wysoki poziom [[Usługi|usług]], które są świadczone przez poszczególnych pracowników oraz komórki. Ważną rolę pełni tworzenie [[Reputacja|reputacji]] firmy, wiąże się ono z działaniem zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz firmy. Do trudnych zadań należy osiągnięcie dobrej reputacji na zewnątrz jeżeli pracownicy nie posiadają o firmie dobrej opinii. | Optymalna sytuacja to taka, jeżeli jest osiągany wysoki poziom [[Usługi|usług]], które są świadczone przez poszczególnych pracowników oraz komórki. Ważną rolę pełni tworzenie [[Reputacja|reputacji]] firmy, wiąże się ono z działaniem zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz firmy. Do trudnych zadań należy osiągnięcie dobrej reputacji na zewnątrz jeżeli pracownicy nie posiadają o firmie dobrej opinii. | ||
Linia 45: | Linia 45: | ||
Marketing wewnętrzny to po prostu działania przedsiębiorstwa mające na celu stworzenie zespołu personelu, który w świadomy i umotywowany sposób realizuje ten marketing w praktyce. Środkami, które służą realizacji marketingu wewnętrznego są: | Marketing wewnętrzny to po prostu działania przedsiębiorstwa mające na celu stworzenie zespołu personelu, który w świadomy i umotywowany sposób realizuje ten marketing w praktyce. Środkami, które służą realizacji marketingu wewnętrznego są: | ||
* szkolenia pracowników | * szkolenia pracowników | ||
* polityka kadrowa | * [[polityka]] kadrowa | ||
* systemy motywacyjne oraz ocena pracownika | * systemy motywacyjne oraz [[ocena]] pracownika | ||
Natomiast warunki, które służą do jej realizacji to: | Natomiast warunki, które służą do jej realizacji to: | ||
* akceptowanie przez pracowników firmy jej celów | * akceptowanie przez pracowników firmy jej celów | ||
* występowanie wewnątrz firmy otwartych [[Kanał informacyjny|kanałów informacyjnych]] | * występowanie wewnątrz firmy otwartych [[Kanał informacyjny|kanałów informacyjnych]] | ||
* formalna i nieformalna współpraca pomiędzy stanowiskami pracy | * formalna i nieformalna [[współpraca]] pomiędzy stanowiskami pracy | ||
* sprzyjająca atmosfera pracy | * sprzyjająca atmosfera pracy | ||
Linia 57: | Linia 57: | ||
Niezależnie od tego, jaka działalność jest przez ciebie prowadzona, z punktu widzenia [[Reklama|reklamy]] i marketingu bardzo ważne jest, aby przez cały czas mieć wsparcie od pracowników. Jest to ważne z co najmniej dwóch powodów: | Niezależnie od tego, jaka działalność jest przez ciebie prowadzona, z punktu widzenia [[Reklama|reklamy]] i marketingu bardzo ważne jest, aby przez cały czas mieć wsparcie od pracowników. Jest to ważne z co najmniej dwóch powodów: | ||
# Wizytówką firmy są pracownicy. Kompetentni, życzliwi i optymistyczni pracownicy to najprawdopodobniej jeden z najważniejszych atutów firmy. | # Wizytówką firmy są pracownicy. Kompetentni, życzliwi i optymistyczni pracownicy to najprawdopodobniej jeden z najważniejszych atutów firmy. | ||
# Istotne jest aby pracownicy mieli świadomość, jakie kampanie promocyjne zostały zaplanowane przez firmę, w której pracują. Ważne aby mieli oni prawo współdecydować lub co najmniej wypowiedzieć się w kwestiach dotyczących na przykład wyglądu materiałów reklamowych. | # Istotne jest aby pracownicy mieli świadomość, jakie kampanie promocyjne zostały zaplanowane przez firmę, w której pracują. Ważne aby mieli oni [[prawo]] współdecydować lub co najmniej wypowiedzieć się w kwestiach dotyczących na przykład wyglądu materiałów reklamowych. | ||
W pojęciu marketing wewnętrzny mieszczą się wszystkie twoje działania, które zmierzają do zaangażowania personelu. Polityka personalna firmy pełni bardzo ważną rolę, łączy się ona nierozerwalnie z marketingiem niezależnie, czy pracownik pełni obowiązki w: | W pojęciu marketing wewnętrzny mieszczą się wszystkie twoje działania, które zmierzają do zaangażowania personelu. [[Polityka personalna]] firmy pełni bardzo ważną rolę, łączy się ona nierozerwalnie z marketingiem niezależnie, czy [[pracownik]] pełni obowiązki w: | ||
* produkcji | * produkcji | ||
* administracji | * administracji | ||
Linia 65: | Linia 65: | ||
* zakupie | * zakupie | ||
* marketingu | * marketingu | ||
Jeżeli nie potrafisz przekonać swoich pracowników do twoich pomysłów, prawdopodobnie nie będziesz w stanie zrobić tego również w przypadku osób spoza firmy. Jeśli klient kontaktuje się z twoją organizacją, decydujące jest pierwsze wrażenie. Wiara w strategię firmy oraz dobre samopoczucie pracowników będą również widoczne w kontaktach z klientem. | Jeżeli nie potrafisz przekonać swoich pracowników do twoich pomysłów, prawdopodobnie nie będziesz w stanie zrobić tego również w przypadku osób spoza firmy. Jeśli [[klient]] kontaktuje się z twoją organizacją, decydujące jest pierwsze wrażenie. Wiara w strategię firmy oraz dobre samopoczucie pracowników będą również widoczne w kontaktach z klientem. | ||
Marketing firmy jest nakierowany nie tylko na klientów, ważne jest także w jaki sposób odbiorą cię dostawcy, pracownicy banków, władze. Dobrze, jeżeli stwierdza oni, że miło się z tobą współpracuje. | Marketing firmy jest nakierowany nie tylko na klientów, ważne jest także w jaki sposób odbiorą cię dostawcy, pracownicy banków, władze. Dobrze, jeżeli stwierdza oni, że miło się z tobą współpracuje. | ||
Linia 72: | Linia 72: | ||
===Marketing wewnętrzny interesem całej firmy=== | ===Marketing wewnętrzny interesem całej firmy=== | ||
Marketing ten odzwierciedla w pewien sposób duszę firmy. Ton nadany listowi reklamowemu, dobór gazet, ilustracji poprzez które firma się reklamuje, to w jaki sposób wykorzystuje reklamę bezpośrednią jest w rzeczywistości bardzo osobiste. | Marketing ten odzwierciedla w pewien sposób duszę firmy. Ton nadany listowi reklamowemu, dobór gazet, ilustracji poprzez które [[firma]] się reklamuje, to w jaki sposób wykorzystuje reklamę bezpośrednią jest w rzeczywistości bardzo osobiste. | ||
Dlatego ważne jest aby marketing stał się sprawą całej firmy. W przypadku pracownika, któremu nie podoba się nowy folder reklamowy przedsiębiorstwa, nie będzie jego dobrym ambasadorem. | Dlatego ważne jest aby marketing stał się sprawą całej firmy. W przypadku pracownika, któremu nie podoba się nowy folder reklamowy przedsiębiorstwa, nie będzie jego dobrym ambasadorem. | ||
Jeśli mamy do czynienia z większą firmą, może zostać wyznaczona grupa pracowników, której zadaniem będzie opiniowanie [[Plan|planów]] posunięć marketingowych jeszcze przed ich urzeczywistnieniem. Natomiast w mniejszej firmie wszyscy mogą wziąć udział w takiej dyskusji. | Jeśli mamy do czynienia z większą firmą, może zostać wyznaczona grupa pracowników, której zadaniem będzie opiniowanie [[Plan|planów]] posunięć marketingowych jeszcze przed ich urzeczywistnieniem. Natomiast w mniejszej firmie wszyscy mogą wziąć [[udział]] w takiej dyskusji. | ||
==Korzyści marketingu wewnętrznego== | ==Korzyści marketingu wewnętrznego== | ||
Patrząc perspektywicznie, dzięki marketingowi wewnętrznemu mamy szansę na: | Patrząc perspektywicznie, dzięki marketingowi wewnętrznemu mamy szansę na: | ||
* zmniejszenie konfliktów w firmie | * zmniejszenie konfliktów w firmie | ||
* wzmocnienie kreatywności pracowników | * [[wzmocnienie]] kreatywności pracowników | ||
* wzrost zaangażowania w inicjowanie zmian | * wzrost zaangażowania w inicjowanie zmian | ||
* zwiększenie poczucia wspólnoty | * zwiększenie poczucia wspólnoty | ||
Linia 90: | Linia 90: | ||
* Bowen D., Lawler E. (1992). ''Total quality-oriented human resource management'', Organizational Dynamics | * Bowen D., Lawler E. (1992). ''Total quality-oriented human resource management'', Organizational Dynamics | ||
* Gralak K. (2010). [http://www.wne.sggw.pl/czasopisma/pdf/PEFIM_2010_T3_nr52_s311.pdf ''Marketing wewnętrzny w praktyce zarządzania jednostek samorządu terytorialnego''], ''Zeszyty naukowe Polityki Europejskiej'', nr 3, str. 1-3 | * Gralak K. (2010). [http://www.wne.sggw.pl/czasopisma/pdf/PEFIM_2010_T3_nr52_s311.pdf ''Marketing wewnętrzny w praktyce zarządzania jednostek samorządu terytorialnego''], ''Zeszyty naukowe Polityki Europejskiej'', nr 3, str. 1-3 | ||
* Jemielniak D., Koźmiński A.K. (2012). ''Zarządzanie wiedzą'', Wolters Kluwer Polska, Warszawa, s. 199 | * Jemielniak D., Koźmiński A.K. (2012). ''[[Zarządzanie]] wiedzą'', Wolters Kluwer Polska, Warszawa, s. 199 | ||
* Kamińska J. (2011). [http://www.biblioteka.uwb.edu.pl/archiwum/konferencja2009/materialy/Kaminska.Joanna.pdf ''Wykorzystanie mentoringu i coachingu w bibliotece jako uczącej się organizacji''], Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji naukowej, nr 1, s. 3 | * Kamińska J. (2011). [http://www.biblioteka.uwb.edu.pl/archiwum/konferencja2009/materialy/Kaminska.Joanna.pdf ''Wykorzystanie mentoringu i coachingu w bibliotece jako uczącej się organizacji''], Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji naukowej, nr 1, s. 3 | ||
* Lunden B., Svensson U. (2014). ''Marketing: dla małych i średnich przedsiębiorstw'', BL Info Polska, Gdańsk, s. 165 **Strużycki M. (2004). | * Lunden B., Svensson U. (2014). ''Marketing: dla małych i średnich przedsiębiorstw'', BL Info Polska, Gdańsk, s. 165 **Strużycki M. (2004). | ||
* Pismo Środowiska Badaczy Problemów Rynku (2017). ''Handel wewnętrzny'', nr 3, s. 139 | * Pismo Środowiska Badaczy Problemów Rynku (2017). ''[[Handel]] wewnętrzny'', nr 3, s. 139 | ||
*''Zarządzanie Przedsiębiorstwem'', Difin, Warszawa | *''Zarządzanie Przedsiębiorstwem'', Difin, Warszawa | ||
* Synowiec M. (2006). ''Marketing w procesie zarządzania firmą Danmark'', Wydawnictwo Promotor, Warszawa, s. 49 | * Synowiec M. (2006). ''Marketing w procesie zarządzania firmą Danmark'', Wydawnictwo Promotor, Warszawa, s. 49 |
Wersja z 05:33, 20 maj 2020
Marketing wewnętrzny |
---|
Polecane artykuły |
Marketing wewnętrzny przypomina system komunikacji marketingowej z klientami przedsiębiorstwa: pracowników dzielimy na odpowiednie segmenty, które posiadają odrębne potrzeby informacyjne, następnie jest wybierana grupa docelowa, a przekaz zostaje dostosowany do jej specyfiki. Inne argumenty i formy przekazu są używane w przypadku wyjaśniania potrzeby restrukturyzacji zatrudnienia.
Marketing ten pozwala dotrzeć do pracowników z wiedza na temat organizacji – zmianach wewnętrznych, planowanych albo podjętych decyzjach strategicznych i wynikach działalności. Efektem przekazania tej wiedzy jest większe zadowolenie z pracy pracowników, wzrost ich zaangażowania oraz lepsza identyfikacja z organizacją, natomiast podejmowane decyzje są oparte o wiedzę z aktualnej sytuacji firmy.
Marketing wewnętrzny opiera się na założeniu, że w każdej organizacji istnieje wewnętrzny rynek, na którym tradycyjną rolę klientów odgrywają pracownicy. Rynek taki poddawany jest szeroko zakrojonym badaniom, a także oddziaływaniu marketingowemu, służącemu realizacji taktycznych i strategicznych celów, ukierunkowanych głównie na:
- procesy motywacyjne,
- stymulowanie pożądanych postaw menedżerskich,
- rozwój systemów wewnętrznej i zewnętrznej komunikacji.
Celowość zastosowania marketingu wewnętrznego w organizacji wynika z przekonania, że decydujący wpływ na inteligentne działanie organizacji ma wiedza, umiejętności i zachowanie jej pracowników.
Kultura organizacyjna zarządzana według tych zasad kładzie szczególny nacisk na:
- ważność wkładu każdego pracownika w procesie tworzenia wartości dodanej,
- efekt synergiczny pracy zespołowej,
- rozwinięty system partycypacji pracowniczej w procesie podejmowania decyzji.
W związku z tym, iż implementacja marketingu wewnętrznego w organizacji o konserwatywnej strukturze i zasadach funkcjonowania, powinna być procesem radykalnym i dynamicznym, a także zważywszy na fakt, że marketing wewnętrzny powinien zawsze być rozumiany jako proces ciągły, techniką znajdującą tu szerokie zastosowanie jest reengineering.
Zasady marketingu wewnętrznego
Główne zasady marketingu wewnętrznego to:
- wszyscy pracownicy są świadomi w swoich działaniach celów firmy, misji i strategii marketingowej
- współpraca każdej komórki i każdy z pracowników opiera się na zasadzie odbiorcy i nabywcy
Optymalna sytuacja to taka, jeżeli jest osiągany wysoki poziom usług, które są świadczone przez poszczególnych pracowników oraz komórki. Ważną rolę pełni tworzenie reputacji firmy, wiąże się ono z działaniem zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz firmy. Do trudnych zadań należy osiągnięcie dobrej reputacji na zewnątrz jeżeli pracownicy nie posiadają o firmie dobrej opinii.
Marketing wewnętrzny to po prostu działania przedsiębiorstwa mające na celu stworzenie zespołu personelu, który w świadomy i umotywowany sposób realizuje ten marketing w praktyce. Środkami, które służą realizacji marketingu wewnętrznego są:
Natomiast warunki, które służą do jej realizacji to:
- akceptowanie przez pracowników firmy jej celów
- występowanie wewnątrz firmy otwartych kanałów informacyjnych
- formalna i nieformalna współpraca pomiędzy stanowiskami pracy
- sprzyjająca atmosfera pracy
Rola pracowników w działach marketingowych
Pracownicy - wizytówka firmy
Niezależnie od tego, jaka działalność jest przez ciebie prowadzona, z punktu widzenia reklamy i marketingu bardzo ważne jest, aby przez cały czas mieć wsparcie od pracowników. Jest to ważne z co najmniej dwóch powodów:
- Wizytówką firmy są pracownicy. Kompetentni, życzliwi i optymistyczni pracownicy to najprawdopodobniej jeden z najważniejszych atutów firmy.
- Istotne jest aby pracownicy mieli świadomość, jakie kampanie promocyjne zostały zaplanowane przez firmę, w której pracują. Ważne aby mieli oni prawo współdecydować lub co najmniej wypowiedzieć się w kwestiach dotyczących na przykład wyglądu materiałów reklamowych.
W pojęciu marketing wewnętrzny mieszczą się wszystkie twoje działania, które zmierzają do zaangażowania personelu. Polityka personalna firmy pełni bardzo ważną rolę, łączy się ona nierozerwalnie z marketingiem niezależnie, czy pracownik pełni obowiązki w:
- produkcji
- administracji
- sprzedaży
- zakupie
- marketingu
Jeżeli nie potrafisz przekonać swoich pracowników do twoich pomysłów, prawdopodobnie nie będziesz w stanie zrobić tego również w przypadku osób spoza firmy. Jeśli klient kontaktuje się z twoją organizacją, decydujące jest pierwsze wrażenie. Wiara w strategię firmy oraz dobre samopoczucie pracowników będą również widoczne w kontaktach z klientem.
Marketing firmy jest nakierowany nie tylko na klientów, ważne jest także w jaki sposób odbiorą cię dostawcy, pracownicy banków, władze. Dobrze, jeżeli stwierdza oni, że miło się z tobą współpracuje.
Inną grupą do której jest skierowany marketing firmy to obecni, jak i zarówno przyszli pracownicy. Ważne aby w środowisku rozprzestrzeniła się opinia, że dobrze pracuje się w twojej firmie. Dzięki temu będziesz mógł w przyszłości pozyskać ciekawych ludzi pasujących do danego wizerunku firmy.
Marketing wewnętrzny interesem całej firmy
Marketing ten odzwierciedla w pewien sposób duszę firmy. Ton nadany listowi reklamowemu, dobór gazet, ilustracji poprzez które firma się reklamuje, to w jaki sposób wykorzystuje reklamę bezpośrednią jest w rzeczywistości bardzo osobiste.
Dlatego ważne jest aby marketing stał się sprawą całej firmy. W przypadku pracownika, któremu nie podoba się nowy folder reklamowy przedsiębiorstwa, nie będzie jego dobrym ambasadorem.
Jeśli mamy do czynienia z większą firmą, może zostać wyznaczona grupa pracowników, której zadaniem będzie opiniowanie planów posunięć marketingowych jeszcze przed ich urzeczywistnieniem. Natomiast w mniejszej firmie wszyscy mogą wziąć udział w takiej dyskusji.
Korzyści marketingu wewnętrznego
Patrząc perspektywicznie, dzięki marketingowi wewnętrznemu mamy szansę na:
- zmniejszenie konfliktów w firmie
- wzmocnienie kreatywności pracowników
- wzrost zaangażowania w inicjowanie zmian
- zwiększenie poczucia wspólnoty
- uaktywnienie współpracy zarządzających z pracownikami dzięki popieraniu otwartości w relacjach międzyludzkich
- wyzwolenie pozytywnego zachowania
Bibliografia
- Bowen D., Lawler E. (1992). Total quality-oriented human resource management, Organizational Dynamics
- Gralak K. (2010). Marketing wewnętrzny w praktyce zarządzania jednostek samorządu terytorialnego, Zeszyty naukowe Polityki Europejskiej, nr 3, str. 1-3
- Jemielniak D., Koźmiński A.K. (2012). Zarządzanie wiedzą, Wolters Kluwer Polska, Warszawa, s. 199
- Kamińska J. (2011). Wykorzystanie mentoringu i coachingu w bibliotece jako uczącej się organizacji, Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji naukowej, nr 1, s. 3
- Lunden B., Svensson U. (2014). Marketing: dla małych i średnich przedsiębiorstw, BL Info Polska, Gdańsk, s. 165 **Strużycki M. (2004).
- Pismo Środowiska Badaczy Problemów Rynku (2017). Handel wewnętrzny, nr 3, s. 139
- Zarządzanie Przedsiębiorstwem, Difin, Warszawa
- Synowiec M. (2006). Marketing w procesie zarządzania firmą Danmark, Wydawnictwo Promotor, Warszawa, s. 49
Autor: Michał Arament, Monika Kukulska