SaaS

SaaS
Polecane artykuły
Handel elektroniczny Chmura obliczeniowa Extranet Car-sharing Usługi informatyczne Usługa telekomunikacyjna Współczynnik konwersji Oprogramowanie dedykowane Giełda transportowa

SaaS (Software as a Service), czyli "oprogramowanie jako usługa”. Jest to najbardziej powszechny i prężnie rozwijający się model biznesowy w postaci odpłatnych e-usług IT. Stosowanie tego modelu polega na sprzedaży oprogramowania jako usługi, a nie produktu. Oprogramowanie dostarczane jest klientowi poprzez chmurę obliczeniową za pomocą sieci Internet, tak więc klient nie staje się właścicielem danego systemu, a jedynie jego dzierżawcą. W literaturze można spotkać określenie modelu Saas jako "świadczenia usługi dostępu do specjalizowanych aplikacji na zasadach subskrypcji.".(H.Sroka i in. 2010, s. 103)

W zależności od potrzeb, Saas może być uzupełnieniem lub alternatywą dla systemów informatycznych będących już w posiadaniu przedsiębiorstwa. Użytkownik może także dopasować model adekwatnie do stopnia zaawansowania oraz zastosowanego już w organizacji modelu biznesowego. W efekcie kontrola i odpowiedzialność za działanie oprogramowania spoczywa na dostawcy.

Kwestie prawne

Zgodnie z art. 74 ust. 4 pkt. 1 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, użytkowanie aplikacji / oprogramowania za pomocą modelu Saas odbywa się najczęściej bez konieczności zawierania umów licencjackich, ponieważ klient nie wkracza w obszar praw autorskich. Sytuacja taka ma miejsce, gdy podczas udostępniania oprogramowania / aplikacji na komputerze klienta nie dochodzi do jego kopiowania. W przypadku, gdy dochodzi do takiego zdarzenia, zostają naruszone prawa autorskie i konieczny jest zakup licencji. (S. Cieśla 2010)

Opłata za użytkowanie

Korzystanie z systemu w ramach modelu SaaS cechuje się korzystnym stosunkiem ceny do jakości i pozwala przedsiębiorcy na obniżenie aktywności w obszarze teleinformatycznym. Opłata za dostęp do aplikacji jest zazwyczaj w formie miesięcznego abonamentu, bez konieczności zakupu licencji. Wysokość opłaty zależy zwykle od liczby użytkowników oraz czasu korzystania z oprogramowania. Warunkiem użytkowania danego systemu jest posiadanie komputera z dostępem do Internetu. (P. Waszczuk 2007)

Model Saas a usługi

Model Saas najczęściej wykorzystywany jest przez małe przedsiębiorstwa, które otrzymują dostęp do specjalistycznych funkcjonalności, będących wcześniej do dyspozycji tyko dużych organizacji. Z Saas coraz częściej korzystają także duże firmy, które wydzielają określone elementy przedsiębiorstwa poza jej granice, w celu zmniejszenia kosztów. Model Saas wykorzystywany jest do świadczenia wielu rodzajów usług, między innymi:

• systemu księgowe i finansowe,
• edytory tekstu i arkusze kalkulacyjne,
• systemy zarządzania relacjami z klientem,
• systemy analityczne,
• systemy zarządzania zasobami ludzkimi,
• systemy zarządzania pocztą i treścią.
  

(M. Małyszko 2008, s. 11)

Korzyści z zastosowania modelu Saas

Stosowanie modelu Saas niesie za sobą szereg korzyści dla obu stron transakcji. Możemy podzielić je na:
(M. Małyszko 2008, s. 8)

Korzyści dla dystrybutora:

• brak kosztów związanych z fizyczną dystrybucja oprogramowania,
• niski koszt obsługi klienta ze względu na brak koniecznośći przeprowadzania procesów wdrożeniowych,
• możliwość natychmiastowej likwidacji błędów dzięki centralnemu zarządzaniu,
• brak konieczności zatrudniania personelu sprzedażowego (aplikacja sprzedawana i obsługiwana jest przez serwer),
• dzięki umieszczeniu oprogramowania wyłącznie na serwerze, unika się nielegalnych kopii,
• możliwość ciągłego udoskonalania oprogramowania, dzięki możliwości prowadzenia zaawansowanych statystyk.
  

Korzyści dla klienta:

• możliwość natychmiastowego korzystania z oprogramowania bez konieczności zakupu dodatkowego sprzętu i serwerów,
• brak długiego procesu implementowania aplikacji,
• łatwość korzystania z aplikacji,<br
• zapewnienie klientowi wsparcia i pomoyc technicznej w zakresie użytkowania oprogramowania,
• korzystanie z oprogramowania, które jest na bieżąco aktualizowane przez dostawcę,
• niskie koszty utrzymania aplikacji,
• niskie koszty wdrożenia aplikacji i systemu,
• stała, miesięczna i przewidywana kwota opłaty za oprogramowanie,
• gwarancja bezpieczeństwa,
• dostępność aplikacji bez ograniczeń czasowych (aplikacja działa całodobowo).

Wady modelu Saas

Mimo licznych korzyści jakie niesie za sobą stosowanie modelu Saas, można dostrzec również trzy główne wady: (M. Małyszko 2008, s. 10)

• korzystanie z oprogramowania uzależnione jest od dostępu do Internetu,
• klienci mogą czuć obawę o bezpieczeństwo danych, które znajdują się na serwerze dostawcy; dzieje się tak w przypadku braku zaufania klienta do dostawcy, np. w sytuacji, gdy firma jest nowa na rynku,
• ograniczony wpływ klientów na kształtowanie oprogramowania (wygląd, funkcje).

Ryzyko w modelu Saas

W związku z tym, że realizacji jakiejkolwiek działalności nieodłącznie towarzyszy ryzyko, również stosując model Saas należy liczyć się z ryzykiem. Czynniki ryzyka modelu Saas możemy podzielić ze względu na: (D. Dziembek 2014, s. 105)

1. Miejsce powstania:

• Czynniki zewnętrzne – otoczenie dostawcy i klienta,
• Czynniki wewnętrzne – dotyczące zawartej umowy o usługę w ramach modelu Saas,

2. Sfera powstania:

• Makroekonomiczne – zmiany w gospodarce państwa, np. zmiany aktów prawnych, zmiany w stopie inflacji, wzrost podatków, zmiana kursów walut,
• Mikroekonomiczne – zmiany w obszarze rynku IT, np. mała liczba dostawców na rynku IT, zależne i niezależne od dostawców awarie podczas świadczenia usług IT, zmiany w jakości usług IT itp.,
• Pozaekonomiczne – powódź, pożar, katastrofy, ataki terrorystyczne.

3. Obszar:

• Organizacyjno – zarządcze (zły wybór dostawcy, brak personelu, niekorzystne umowy),
• Techniczno – technologiczne (brak wiedzy w obszarze technologicznym, niedopasowanie technologii do potrzeb, wyciek danych),
• Rynkowo – branżowe (niski popyt lub podaż usług Saas, utrata płynności dostawców Saas, bankructwo dostawców Saas),
• Prawno – polityczne (niekorzystna polityka rządu, wahania prawne, odmienne regulacje prawne w różnych krajach, zmiany kursów walut),
• Pozostałe (nieoczekiwane zdarzenia losowe, np. pożar, powódź, katastrofy itp.).
  

4. Fazy umowy outsourcingowej:

• Przed transakcją (związane z popełnianiem błędów w czynnościach przygotowujących do zawarcia umów)
• Związane z transakcją (związane z popełnianiem błędów podczas wypełniania umowy, np. nierealny harmonogram zadań, niska jakość usług, niekorzystne warunki umowy)
• Po transakcji (niespełnienie warunków umowy, trudności w rozwiązywaniu problemów, kryzys na rynku IT, zła jakość współpracy z odbiorcami usług, brak elastyczności dostawcy do pojawiających się potrzeb odbiorców).

5. Kluczowe elementy umowy Saas:

• Dostawca (błędne lub nieprawdziwe informacje podawane przez dostawcę odnośnie danych, jakości usług, wiedzy, zasobów itp.),
• Odbiorca (brak dostatecznej wiedzy na temat Saas, brak personelu odpowiedzialnego za wdrożenie Saas, wysokie koszty stosowania modelu Saas itp.),
• Transakcja (np. brak określonych celów stosowania modelu, niekorzystne zapisy w umowie, generowanie zbyt wysokich kosztów w stosunku do jakości).

Bibliografia

• Chomiak – Orsa I., Sroka H., Sobieska – Karpińska J., (2010) Informatyka ekonomiczna 18. Systemy informacyjne w zarządzaniu. Zastosowania praktyczne., wyd. Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Wrocław
  
• Dyduch W., Pańkowska M.,(2014) Economics and Business Communications Challenges. International Week., Publisher of the University of Economics, Katowice
• Cieśla S.,(2010), Czy Saas to usługa?
• Dziembek D., (2014) System ERP w modelu SAAS w działalności przedsiębiorstw
• Królewski J., Sala P.,(2016) E-marketing. Współczesne trendy. pakiet startowy., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  
• Ma D., (2007) The Business Model of “Software-As-A-Service Research Collection School Of Information Systems, Singapore Management University
• Małyszko M., (2008) Saas jako metoda świadczenia e-usług, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP)
• Nowak E., Kowalewski M., Nieplowicz M., (2016) Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 440. Rachunkowość a controlling., Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław
  
• Nowicki A, Chomiak – Orsa I, Sroka H., (2010) Informatyka ekonomiczna 17. Systemy informacyjne w zarządzaniu. Przegląd naukowo - dydaktyczny., Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław
• Torbacki W., (2010), Modelowanie procesów, CRM, DMS i SAAS - kierunki rozwoju systemów informatycznych dla branży TSL, czasopismologistyka.pl, nr 2, Artykuły na płycie CD
• Śledziński P., (2015) Model Saas - zaety i wady, Dobry lepszy najlepszy
• Waszczuk P., (2007) SaaS: 9 faktów o oprogramowaniu jako usłudze, COMPUTERWORD from IDG News Service
  

Autor: Karolina Węgrzyn