Wymagania dla stanowiska kierownika marketingu: Różnice pomiędzy wersjami
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
m (Clean up, replaced: , → , (4), ,s. → , s. (3), replaced: * → * (2)) |
||
Linia 23: | Linia 23: | ||
* gruntowna [[wiedza]] w dziedzinie marketingu ze względu na szeroki [[zakres]] odpowiedzialności, | * gruntowna [[wiedza]] w dziedzinie marketingu ze względu na szeroki [[zakres]] odpowiedzialności, | ||
* umiejętność analitycznego myślenia, planowania, organizowania i postrzegania firmy jako całości związanych ze sobą części. [[Zdolność]] ta jest kluczowa dla przeprowadzanych przez kierownika marketingu analiz finansowych i przede wszystkim dla łączenia [[cel]]ów marketingu z innymi celami firmy, | * umiejętność analitycznego myślenia, planowania, organizowania i postrzegania firmy jako całości związanych ze sobą części. [[Zdolność]] ta jest kluczowa dla przeprowadzanych przez kierownika marketingu analiz finansowych i przede wszystkim dla łączenia [[cel]]ów marketingu z innymi celami firmy, | ||
* doświadczenie w budowaniu strategii firmy na rynku, w tym kampanii promocyjnych, a także w zarządzaniu zespołem ludzkim, w organizowaniu promocji i działalności marketingowej na rynku, np.: w organizacji targów i wystaw, tworzeniu materiałów promocyjnych i reklamowych oraz poligraficznych i medialnych , | * doświadczenie w budowaniu strategii firmy na rynku, w tym kampanii promocyjnych, a także w zarządzaniu zespołem ludzkim, w organizowaniu promocji i działalności marketingowej na rynku, np.: w organizacji targów i wystaw, tworzeniu materiałów promocyjnych i reklamowych oraz poligraficznych i medialnych, | ||
* [[odpowiedzialność]] za budowanie, a następnie wdrażanie [[plan]]ów i strategii marketingowych ; [[nadzór]] i stała [[kontrola]] efektywności realizacji tych działań dla całej firmy i poszczególnych jego wydziałów ; [[planowanie]] budżetu marketingowego oraz [[monitorowanie]] jego realizacji , | * [[odpowiedzialność]] za budowanie, a następnie wdrażanie [[plan]]ów i strategii marketingowych ; [[nadzór]] i stała [[kontrola]] efektywności realizacji tych działań dla całej firmy i poszczególnych jego wydziałów ; [[planowanie]] budżetu marketingowego oraz [[monitorowanie]] jego realizacji, | ||
* wiedza i [[umiejętności]] z zakresu prowadzenia badań i analiz rynkowych ; silna orientacja na uzyskane w drodze tych badań potrzebnych wyników, | * wiedza i [[umiejętności]] z zakresu prowadzenia badań i analiz rynkowych ; silna orientacja na uzyskane w drodze tych badań potrzebnych wyników, | ||
<google>t</google> | <google>t</google> | ||
* bardzo dobra i praktyczna znajomość technik i narzędzi marketingowych w zakresie sprzedaży, a także promocji i tworzenia wizerunku firmy. Umiejętności te wymagane są ze względu na odpowiedzialność za budowanie wizerunku firmy, a także za tworzenie nowych kanałów [[sprzedaż]]y wymaga od kierownika marketingu | * bardzo dobra i praktyczna znajomość technik i narzędzi marketingowych w zakresie sprzedaży, a także promocji i tworzenia wizerunku firmy. Umiejętności te wymagane są ze względu na odpowiedzialność za budowanie wizerunku firmy, a także za tworzenie nowych kanałów [[sprzedaż]]y wymaga od kierownika marketingu | ||
* zdolność analizowania kampanii marketingowych oraz umiejętność tworzenia i wprowadzania nowych produktów na [[rynek]] ; znajomość specyfiki handlu na rynku odbiorców | * zdolność analizowania kampanii marketingowych oraz umiejętność tworzenia i wprowadzania nowych produktów na [[rynek]] ; znajomość specyfiki handlu na rynku odbiorców | ||
* konieczność nadzoru i zarządzania dystrybucją materiałów promocyjnych i reklamowych, wymaga od tego stanowiska wdrażania działań promocyjnych poprzez: planowanie kalendarza promocji; przygotowanie działań promocyjnych dla różnych kanałów dystrybucji i sprzedaży; prowadzenie reklamy, targów i wystaw; szczególnie ważne jest w tym zakresie budowanie współpracy pomiędzy Działem Marketingu i Sprzedaży, celem stworzenia najlepszych rozwiązań poprawiających [[dostępność]] produktu w punkcie sprzedaży , | * konieczność nadzoru i zarządzania dystrybucją materiałów promocyjnych i reklamowych, wymaga od tego stanowiska wdrażania działań promocyjnych poprzez: planowanie kalendarza promocji; przygotowanie działań promocyjnych dla różnych kanałów dystrybucji i sprzedaży; prowadzenie reklamy, targów i wystaw; szczególnie ważne jest w tym zakresie budowanie współpracy pomiędzy Działem Marketingu i Sprzedaży, celem stworzenia najlepszych rozwiązań poprawiających [[dostępność]] produktu w punkcie sprzedaży, | ||
* odpowiedzialność za [[kierowanie]] zespołem podległych [[pracownik]]ów wymaga umiejętności kierowania pracą innych poprzez określanie planów, celów i zadań oraz ich rozliczanie ; konieczna jest także zdolność motywowania i szkolenia grupą podległego personelu, | * odpowiedzialność za [[kierowanie]] zespołem podległych [[pracownik]]ów wymaga umiejętności kierowania pracą innych poprzez określanie planów, celów i zadań oraz ich rozliczanie ; konieczna jest także zdolność motywowania i szkolenia grupą podległego personelu, | ||
* doskonała umiejętność komunikacji, zaangażowanie i dynamizm, [[pozytywne nastawienie]] do zmian. ; [[elastyczność]] w działaniu, wysoki poziom samodzielności i kreatywności; otwartość i łatwość nawiązywania kontaktów z ludźmi; [[zdolności]] negocjacyjne- niezbędne do określenia warunków współpracy z klientami; bardzo dobra [[organizacja]] pracy (również podwładnych) ; [[odporność]] na [[stres]] - umiejętność pracy pod presją czasu , | * doskonała umiejętność komunikacji, zaangażowanie i dynamizm, [[pozytywne nastawienie]] do zmian. ; [[elastyczność]] w działaniu, wysoki poziom samodzielności i kreatywności; otwartość i łatwość nawiązywania kontaktów z ludźmi; [[zdolności]] negocjacyjne- niezbędne do określenia warunków współpracy z klientami; bardzo dobra [[organizacja]] pracy (również podwładnych) ; [[odporność]] na [[stres]] - umiejętność pracy pod presją czasu, | ||
==Wymagania ze względu na możliwe działy w organizacji== | ==Wymagania ze względu na możliwe działy w organizacji== | ||
Linia 38: | Linia 38: | ||
===Dział sprzedaży=== | ===Dział sprzedaży=== | ||
Kierownik marketingu nie tylko powinien zajmować się rozwijaniem swojego działu, ale również prowadzić współpracę z działem sprzedaży, ponieważ obydwa działy posiadają podobne [[cele]] w organizacji. Potrzebne umiejętności, które wynikają z tego faktu to: | Kierownik marketingu nie tylko powinien zajmować się rozwijaniem swojego działu, ale również prowadzić współpracę z działem sprzedaży, ponieważ obydwa działy posiadają podobne [[cele]] w organizacji. Potrzebne umiejętności, które wynikają z tego faktu to: | ||
* '''Umiejętność słuchania''' - dzięki tej umiejętności [[dyrektor]] jest w stanie poznać [[potrzeby]] działu sprzedaży i odnieść się do nich, | * '''Umiejętność słuchania''' - dzięki tej umiejętności [[dyrektor]] jest w stanie poznać [[potrzeby]] działu sprzedaży i odnieść się do nich, | ||
* '''Umiejętność rozwiązywania konfliktów''' - pracownicy działów sprzedaży oraz marketingu ze względu na charakter wspólnej pracy narażeni są na konflikty między sobą. Dlatego kierownik marketingu nierzadko musi włączyć się i rozwiązać taki [[konflikt]], aby [[firma]] w dalszym ciągu funkcjonowała efektywnie, | * '''Umiejętność rozwiązywania konfliktów''' - pracownicy działów sprzedaży oraz marketingu ze względu na charakter wspólnej pracy narażeni są na konflikty między sobą. Dlatego kierownik marketingu nierzadko musi włączyć się i rozwiązać taki [[konflikt]], aby [[firma]] w dalszym ciągu funkcjonowała efektywnie, | ||
Linia 53: | Linia 52: | ||
===Dział do spraw rozwoju produktu=== | ===Dział do spraw rozwoju produktu=== | ||
Menedżer jest nie tylko zaangażowany w działania marketingowe, ale również musi posiadać odpowiednie umiejętności, aby wspomagać dział do spraw rozwoju produktu. Produkty lub [[usługi]] projektowane są przede wszystkim z uwzględnieniem klienta, kierownik marketingu angażuje się więc w [[proces]] projektowania produktu (na przykład wyboru segmentu do którego trafi produkt) oraz jego rozwoju. Aby wykonać to w sposób efektywny wymagane są następujące umiejętności: | Menedżer jest nie tylko zaangażowany w działania marketingowe, ale również musi posiadać odpowiednie umiejętności, aby wspomagać dział do spraw rozwoju produktu. Produkty lub [[usługi]] projektowane są przede wszystkim z uwzględnieniem klienta, kierownik marketingu angażuje się więc w [[proces]] projektowania produktu (na przykład wyboru segmentu do którego trafi produkt) oraz jego rozwoju. Aby wykonać to w sposób efektywny wymagane są następujące umiejętności: | ||
* '''umiejętność rozumienia klienta i jego potrzeb''' - najlepsi kierownicy marketingu intuicyjnie na podstawie badań oraz informacji o klienci są w stanie stwierdzić, czy produkt będzie odpowiedni dla danego klientai przyjmie się na rynku. | * '''umiejętność rozumienia klienta i jego potrzeb''' - najlepsi kierownicy marketingu intuicyjnie na podstawie badań oraz informacji o klienci są w stanie stwierdzić, czy produkt będzie odpowiedni dla danego klientai przyjmie się na rynku. | ||
* '''umiejętność oceny ilościowych oraz jakościowych danych oraz wniosków z badań''' - kierownik marketingu powinien rozumieć i poprawnie interpretować dane, które zbiera dział [[badania rynku]] oraz przełożyć wyniki te na stworzenie idealnego produktu dla klientów, | * '''umiejętność oceny ilościowych oraz jakościowych danych oraz wniosków z badań''' - kierownik marketingu powinien rozumieć i poprawnie interpretować dane, które zbiera dział [[badania rynku]] oraz przełożyć wyniki te na stworzenie idealnego produktu dla klientów, | ||
Linia 69: | Linia 67: | ||
* Błażewicz G. (2016). Rewolucja z Marketing Automation, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa | * Błażewicz G. (2016). Rewolucja z Marketing Automation, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa | ||
* Halligan B., Shah D. (2010). Inbound Marketing, Wydawnictwo Onepress, Gliwice | * Halligan B., Shah D. (2010). Inbound Marketing, Wydawnictwo Onepress, Gliwice | ||
* Hemingway, C. A., Maclagan, P. W. (2004). Managers' personal values as drivers of corporate social responsibility. "Journal of Business Ethics", 50(1),s. 33-44 | * Hemingway, C. A., Maclagan, P. W. (2004). Managers' personal values as drivers of corporate social responsibility. "Journal of Business Ethics", 50(1), s. 33-44 | ||
* Homburg, C., Workman Jr, J. P., Jensen, O. (2000). Fundamental changes in marketing organization: The movement toward a customer-focused organizational structure. "Journal of the Academy of Marketing Science", 28(4),s. 459-478 | * Homburg, C., Workman Jr, J. P., Jensen, O. (2000). Fundamental changes in marketing organization: The movement toward a customer-focused organizational structure. "Journal of the Academy of Marketing Science", 28(4), s. 459-478 | ||
* Jaworski B.J., MacInnis D. J. (1989). Marketing jobs and management controls: toward a framework. "Journal of Marketing Research",s. 406-419 | * Jaworski B.J., MacInnis D. J. (1989). Marketing jobs and management controls: toward a framework. "Journal of Marketing Research", s. 406-419 | ||
* Jurek P., Filipowicz G., Personel i zarządzanie. Awans bez zmian, Wydawnictwo INFOR-u, wrzesień 2005, s. 26-32 | * Jurek P., Filipowicz G., Personel i zarządzanie. Awans bez zmian, Wydawnictwo INFOR-u, wrzesień 2005, s. 26-32 | ||
* Levy-Leboyer C. (1997). Kierowanie kompetencjami. Bilanse doświadczeń zawodowych, Wydawnictwo Poltext, Warszawa, s. 15-51 | * Levy-Leboyer C. (1997). Kierowanie kompetencjami. Bilanse doświadczeń zawodowych, Wydawnictwo Poltext, Warszawa, s. 15-51 |
Wersja z 07:43, 2 lis 2023
Wymagania dla stanowiska kierownika marketingu |
---|
Polecane artykuły |
Wymagania dla stanowiska kierownika marketingu, którego rola, szczególnie w przedsiębiorstwach i organizacjach dojrzałych o ustabilizowanej pozycji rynkowej, jest znacząca i niejednokrotnie niezbędna, mogą się różnic w zależności od rodzaju organizacji, w której pracuje. Głównym jego zadaniem jest przestrzeganie zasad i przepisów wewnętrznych w danej organizacji. Od inwencji, pomysłowości oraz kreatywności kierownika marketingu zależy wypromowanie produktów i usług na wymagającym rynku, a więc zysk przedsiębiorstw
TL;DR
Wymagania dla stanowiska kierownika marketingu różnią się w zależności od organizacji. Główne wymagania to gruntowna wiedza z zakresu marketingu, umiejętność planowania i organizacji, doświadczenie w budowaniu strategii, umiejętność analizowania rynku, znajomość narzędzi marketingowych, umiejętność zarządzania zespołem, doskonała komunikacja i elastyczność. W zależności od działu w organizacji, kierownik musi mieć dodatkowe umiejętności, takie jak umiejętność współpracy z działem sprzedaży czy umiejętność prowadzenia działań marketingowych w Internecie. Kierownik powinien również posiadać cechy osobowości takie jak cierpliwość, umiejętność przekonywania i asertywność.
Główne wymagania
Główne wymagania dla stanowiska kierownika marketingu to:
- gruntowna wiedza w dziedzinie marketingu ze względu na szeroki zakres odpowiedzialności,
- umiejętność analitycznego myślenia, planowania, organizowania i postrzegania firmy jako całości związanych ze sobą części. Zdolność ta jest kluczowa dla przeprowadzanych przez kierownika marketingu analiz finansowych i przede wszystkim dla łączenia celów marketingu z innymi celami firmy,
- doświadczenie w budowaniu strategii firmy na rynku, w tym kampanii promocyjnych, a także w zarządzaniu zespołem ludzkim, w organizowaniu promocji i działalności marketingowej na rynku, np.: w organizacji targów i wystaw, tworzeniu materiałów promocyjnych i reklamowych oraz poligraficznych i medialnych,
- odpowiedzialność za budowanie, a następnie wdrażanie planów i strategii marketingowych ; nadzór i stała kontrola efektywności realizacji tych działań dla całej firmy i poszczególnych jego wydziałów ; planowanie budżetu marketingowego oraz monitorowanie jego realizacji,
- wiedza i umiejętności z zakresu prowadzenia badań i analiz rynkowych ; silna orientacja na uzyskane w drodze tych badań potrzebnych wyników,
- bardzo dobra i praktyczna znajomość technik i narzędzi marketingowych w zakresie sprzedaży, a także promocji i tworzenia wizerunku firmy. Umiejętności te wymagane są ze względu na odpowiedzialność za budowanie wizerunku firmy, a także za tworzenie nowych kanałów sprzedaży wymaga od kierownika marketingu
- zdolność analizowania kampanii marketingowych oraz umiejętność tworzenia i wprowadzania nowych produktów na rynek ; znajomość specyfiki handlu na rynku odbiorców
- konieczność nadzoru i zarządzania dystrybucją materiałów promocyjnych i reklamowych, wymaga od tego stanowiska wdrażania działań promocyjnych poprzez: planowanie kalendarza promocji; przygotowanie działań promocyjnych dla różnych kanałów dystrybucji i sprzedaży; prowadzenie reklamy, targów i wystaw; szczególnie ważne jest w tym zakresie budowanie współpracy pomiędzy Działem Marketingu i Sprzedaży, celem stworzenia najlepszych rozwiązań poprawiających dostępność produktu w punkcie sprzedaży,
- odpowiedzialność za kierowanie zespołem podległych pracowników wymaga umiejętności kierowania pracą innych poprzez określanie planów, celów i zadań oraz ich rozliczanie ; konieczna jest także zdolność motywowania i szkolenia grupą podległego personelu,
- doskonała umiejętność komunikacji, zaangażowanie i dynamizm, pozytywne nastawienie do zmian. ; elastyczność w działaniu, wysoki poziom samodzielności i kreatywności; otwartość i łatwość nawiązywania kontaktów z ludźmi; zdolności negocjacyjne- niezbędne do określenia warunków współpracy z klientami; bardzo dobra organizacja pracy (również podwładnych) ; odporność na stres - umiejętność pracy pod presją czasu,
Wymagania ze względu na możliwe działy w organizacji
Ilość wymagań kierownika do spraw marketingu jest tak ogromna, iż warto podzielić je na kilka kategorii ze względu na działy w danej organizacji. Dzięki temu bardziej dokładnie można zauważyć na jakim etapie działalności jest dane przedsiębiorstwo i czym zajmować się ma kierownik. Poza tym podział ten pomoże w ewentualnej decyzji o zatrudnieniu nowego kierownika, asystenta kierownika lub wyznaczeniu obowiązków. Kierownik nie musi posiadać dogłębnej wiedzy na każdy z tematów poszczególnych grup w organizacji, jednak musi być w stanie zaplanować działania, ocenić postępy oraz czynności i kontrolować funkcjonowanie poszczególnych grup.
Dział sprzedaży
Kierownik marketingu nie tylko powinien zajmować się rozwijaniem swojego działu, ale również prowadzić współpracę z działem sprzedaży, ponieważ obydwa działy posiadają podobne cele w organizacji. Potrzebne umiejętności, które wynikają z tego faktu to:
- Umiejętność słuchania - dzięki tej umiejętności dyrektor jest w stanie poznać potrzeby działu sprzedaży i odnieść się do nich,
- Umiejętność rozwiązywania konfliktów - pracownicy działów sprzedaży oraz marketingu ze względu na charakter wspólnej pracy narażeni są na konflikty między sobą. Dlatego kierownik marketingu nierzadko musi włączyć się i rozwiązać taki konflikt, aby firma w dalszym ciągu funkcjonowała efektywnie,
- Nastawienie na współpracę - działy sprzedaży oraz marketingu tylko w synergii są w stanie pokonać konkurenta i osiągnąć wysoką efektywnośś. Nie będzie to możliwe, gdy menedżer marketingu nie będzie posiadał umiejętności pozwalających na stworzenie więzi współpracy,
- Umiejętność przekazywania informacji - dział marketingu często prowadzi badania, które skutkują informacjami o pewnym rynku. Dane te do działu sprzedaży przekazuje czasami kierownik marketingu na oficjalnym przemówieniu i raporcie najważniejszych informacji,
Dział do spraw marketingu Internetowego
W dzisiejszym świecie, gdzie Internet odgrywa kluczową rolę podczas komunikacji z klientami ważne jest, aby kierownik marketingu był w stanie prowadzić działania marketingowe w sieci. Aby działania te były efektywne, kluczowe jest posiadanie następujących umiejętności:
- Rozumienie marketingu efektywnościowego (tak zwanego performance marketing'u) - Internet w dzisiejszych czasach rozwinął się do takiego poziomu, iż prawie każde działanie marketingowe w Internecie przynosi duże ilości danych i statystyk, które decydują o skuteczności danej reklamy. Kierownik do spraw marketingu musi więc rozumieć wskaźniki, które określają efektywność pewnych działań w Internecie. Na przykład takie wskaźniki jak zwrot z inwestycji, wskaźnik otwarć, wskaźniki konwersji to elementy, które są wymagane w celu oceny opłacalności inwestycji w dane źródło klientów.
- Skuteczne odczytywanie kluczowych informacji i statystyk na temat stron Internetowych - kierownik marketingu najczęściej nie musi rozumieć wszystkich narzędzi dzięki, którym marketerzy badają statystyki danej strony Internetowej. Powinien natomiast posiadać umiejętność wybrania najważniejszych danych i zinterpretowania tych danych z raportów przekazywanych mu przez pracowników,
- Rozumienie zasad działania Inbound Marketingu - aby wyróżnić się w Internecie oraz pozyskiwać lojalnych klientów ważne jest, aby dyrektor marketingu miał dogłębną wiedzę na temat Inbound Marketingu, który rozumiany jest jako działania firmy w celu tworzenia wartościowych treści, dzięki którym klienci obserwują markę i są w stanie w najbliższej przyszłości dokonać zakupów. Dyrektor marketingu powinien na bieżąco sprawdzać informacje rynkowe i testować, jak dużą część budżetu reklamowego przeznaczyć na Inbound Marketing.
- Szybka adaptacja do zmian i elastyczność - Internet jak i formy reklamy w nim możliwe rozwijają się bardzo szybko. Menedżer marketingu musi obserwować te zmiany, ciągle ucząc się i śledząc rynek, aby w odpowiednim momencie reagować na następujące zmiany. Co więcej jeżeli kierownik przewidzi zmiany, które nastąpią w przyszłości i szybciej od konkurencji dopasuje się do nich zdobędzie przewagę konkurencyjną,
Dział do spraw rozwoju produktu
Menedżer jest nie tylko zaangażowany w działania marketingowe, ale również musi posiadać odpowiednie umiejętności, aby wspomagać dział do spraw rozwoju produktu. Produkty lub usługi projektowane są przede wszystkim z uwzględnieniem klienta, kierownik marketingu angażuje się więc w proces projektowania produktu (na przykład wyboru segmentu do którego trafi produkt) oraz jego rozwoju. Aby wykonać to w sposób efektywny wymagane są następujące umiejętności:
- umiejętność rozumienia klienta i jego potrzeb - najlepsi kierownicy marketingu intuicyjnie na podstawie badań oraz informacji o klienci są w stanie stwierdzić, czy produkt będzie odpowiedni dla danego klientai przyjmie się na rynku.
- umiejętność oceny ilościowych oraz jakościowych danych oraz wniosków z badań - kierownik marketingu powinien rozumieć i poprawnie interpretować dane, które zbiera dział badania rynku oraz przełożyć wyniki te na stworzenie idealnego produktu dla klientów,
- rozumienie w ujęciu teoretycznym oraz praktycznym segmentacji na rynku - marketing w dużym stopniu polega wybraniu odpowiedniego segmentu, do którego ma być przeznaczony produkt, menedżer do spraw marketingu powinien więc znać segmenty na danym rynku i umiejętnie dopasowywać produkt do osób z tego segmentu.
Cechy osobowości kierownika marketingu
Badania przeprowadzone przez Harvard Business School pozwoliły wyróżnić trzy typy osobowości kierownika marketingu:
- "prawa ręka szefa"- jego rola skoncentrowana jest na obniżaniu kosztów przedsiębiorstwa ; typ ten rozumie znaczenie innych działów firmy, co ma odzwierciedlenie w prowadzeniu całego biznesu; dba o przestrzeganie zasad prezentowania znaków firmowych; bada rynek; pełni role nie tylko analityka rynku, ale jest także administratorem,
- typ klasyczny cechuje; cierpliwość ; dar przekonywania; komunikatywność; umiejętność wielostronnej analizy problemu,
- typ "superman'a" charakteryzuje się: asertywnością w działaniu ; potrafi komunikować się ze specjalistami z różnych dziedzin ; posiada umiejętność zwrócenia uwagi współpracowników na swoje pomysły ;świetny analityk jak i człowiek myślący twórczo.
Bibliografia
- Bartkowiak M. (2011). Kompetencje menedżera a relacje międzypracownicze w organizacji uczącej się, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań
- Błażewicz G. (2016). Rewolucja z Marketing Automation, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Halligan B., Shah D. (2010). Inbound Marketing, Wydawnictwo Onepress, Gliwice
- Hemingway, C. A., Maclagan, P. W. (2004). Managers' personal values as drivers of corporate social responsibility. "Journal of Business Ethics", 50(1), s. 33-44
- Homburg, C., Workman Jr, J. P., Jensen, O. (2000). Fundamental changes in marketing organization: The movement toward a customer-focused organizational structure. "Journal of the Academy of Marketing Science", 28(4), s. 459-478
- Jaworski B.J., MacInnis D. J. (1989). Marketing jobs and management controls: toward a framework. "Journal of Marketing Research", s. 406-419
- Jurek P., Filipowicz G., Personel i zarządzanie. Awans bez zmian, Wydawnictwo INFOR-u, wrzesień 2005, s. 26-32
- Levy-Leboyer C. (1997). Kierowanie kompetencjami. Bilanse doświadczeń zawodowych, Wydawnictwo Poltext, Warszawa, s. 15-51
Autor: Julita Wawszkiewicz, Grzegorz Trąbka