Parametry jakości

Parametr jakości - wielkość charakteryzująca poziom jakości określonych dóbr konsumpcyjnych i produkcyjnych oraz procesów prowadzących do wytworzenia danego dobra [I. Duda 1994, s. 117].

Jakość opisywana jest przez osiem wymiarów charakteryzujących pod różnymi względami dane dobra i determinującymi ich istotę i przeznaczenie tj.:

• cechy funkcjonalne wyrobu, użyteczność zgodną z charakterystyką istoty przedmiotu,
• cechy uzupełniające podstawowe cechy funkcjonalne wyrobu,
• niezawodność, zdolność do bezawaryjnej pracy,
• praktyczność, zdolność adaptacji produktu, łatwość w obsłudze i konserwacji,
• zgodność z wymaganiami normowymi,
• trwałość, możliwość wykorzystania produktu przez określony czas,
• estetykę, odbiór produktu,
• postrzeganą jakość, związaną ściśle z marką produktu i reputacją dostawcy [E. Skrzypek 2000, s. 16].

Kryteria te mają charakter dynamiczny i są uzależnione od następujących elementów:

• przemysłu,
• pracy,
• użytkowników,
• społeczeństwa,
• natury.

Parametry jakości są uwarunkowane faktycznym stanem przedsiębiorstwa i jego otoczenia [K. Lisiecka 2002, s. 39], a także właściwościami surowców oraz zastosowanym w trakcie produkcji procesem technologicznym. Niewłaściwie użyte technologie, nieodpowiednie środowisko procesów produkcyjnych, zły sposób magazynowania oraz transport mogą negatywnie wpływać na jakość produktu. Parametry te można podzielić też ze względu na grupy cech, zawierających w sobie określoną liczbę i rodzaj szczegółowych wyróżników jakościowych w zależności od zapotrzebowań, które ma być zaspokojone. Są to:

1. Cechy przyrodniczo - techniczne, wszystkie cechy produktów nadane im przez naturę lub uzyskane w wyniku procesów technologicznych, według norm zawierających podstawowe parametry struktury i funkcji tych wyrobów. Na grupę tą składają się wyróżniki fizyczne, chemiczne, biologiczne). Mają one obiektywny charakter, gdyż mogą być porównane z istniejącymi wzorcami.
2. Cechy ekonomiczne, to elementy struktury jakości dóbr, które dają użytkownikom mierzalną sumę korzyści. Wyrażane za pomocą wskaźników ekonomicznych np. amortyzacja.
3. Cechy użytkowe, sprawiają, że produkty są w stanie zaspokoić materialne (techniczne) jak i niematerialne (wizerunkowe, czyli np. wyrób markowy) potrzeby konsumentów. Są to np. trwałość, łatwość obsługi i konserwacji, komfort w użytkowaniu.
4. Właściwości ergonomiczne, dostosowanie wyrobów do cech anatomicznych, fizjologicznych i psychicznych człowieka.
5. Cechy estetyczne, charakteryzujące wygląd zewnętrzny. Są to kształt, kolorystyka, zewnętrzne rozwiązania konstrukcyjne.
6. Cechy ekologiczne, określane przez właściwości dóbr, czyniące je przyjaznymi dla środowiska [M. Urbaniak 2004, s. 15-19].

Wszystkie te cechy są od siebie zależne i wzajemnie dopełniające. Ich odpowiednie dobrana kompozycja, odpowiednie zaprojektowanie, wyprodukowanie i konserwacja jest w stanie zagwarantować wysoką jakość wyrobu i zaspokoić ciągle rosnące wymogi odbiorców [R. Kraszewski 2005, s. 30].

Metody oceny parametrów jakości

W celu oceny parametrów jakości produktów, istnieje wiele różnych metod. Jedną z najpopularniejszych jest metoda pomiaru, która polega na dokładnym i precyzyjnym zbadaniu poszczególnych parametrów produktu za pomocą narzędzi pomiarowych. Metoda ta pozwala na uzyskanie obiektywnych danych dotyczących jakości produktu.

Kolejną metodą oceny jest metoda porównawcza, która polega na porównaniu badanego produktu z produktami konkurencji lub z ustalonymi standardami jakości. Ta metoda pozwala na określenie, czy produkt spełnia oczekiwania i wymagania rynku.

Inną popularną metodą jest metoda ekspertów, która opiera się na opinii i ocenie ekspertów z danej branży. Ekspert ocenia jakość produktu na podstawie swojej wiedzy i doświadczenia. Metoda ta jest często wykorzystywana w przypadku produktów, które są trudne do oceny za pomocą innych metod.

Każda z wymienionych metod oceny parametrów jakości ma swoje zalety i ograniczenia. Metoda pomiaru jest bardzo precyzyjna i pozwala na uzyskanie obiektywnych danych. Jednakże, może być kosztowna i czasochłonna, zwłaszcza w przypadku skomplikowanych produktów.

Metoda porównawcza jest stosunkowo łatwa do zastosowania i dostarcza szybkich wyników. Jednakże, może być trudna do przeprowadzenia w przypadku produktów, które są unikalne lub nie mają bezpośrednich konkurentów.

Metoda ekspertów opiera się na wiedzy i doświadczeniu ekspertów, co może dostarczyć cennych informacji. Jednakże, ocena jakości produktu może być subiektywna i zależna od indywidualnej opinii eksperta.

Kluczowe działania w zarządzaniu parametrami jakości

Zarządzanie parametrami jakości jest kluczowym procesem w każdym przedsiębiorstwie. Wymaga ono podejścia systemowego i skoordynowanych działań. Kluczowe działania w zarządzaniu parametrami jakości obejmują:

• Określenie parametrów jakościowych - polega na ustaleniu wymagań dotyczących jakości produktów i określeniu wymaganych parametrów.
• Tworzenie i wdrażanie procedur kontroli jakości - polega na opracowaniu procedur i standardów kontrolnych, które pozwalają na monitorowanie i ocenę jakości produktów.
• Szkolenie pracowników w zakresie jakości - polega na zapewnieniu odpowiedniego szkolenia i edukacji pracowników w zakresie zarządzania jakością oraz stosowanych procedur.
• Monitorowanie procesów produkcyjnych - polega na ciągłym monitorowaniu procesów produkcyjnych w celu zapewnienia, że spełniają one ustalone standardy jakości.
• Identyfikacja i analiza problemów jakościowych - polega na identyfikacji i analizie problemów jakościowych oraz podejmowaniu działań naprawczych w celu poprawy jakości produktów.

Etapy tworzenia i wdrażania procedur kontroli jakości

Proces tworzenia i wdrażania procedur kontroli jakości obejmuje kilka etapów:

• Analiza i ocena obecnej sytuacji - polega na analizie obecnych procedur kontroli jakości oraz ocenie ich skuteczności i zgodności z wymaganiami.
• Określenie celów i wymagań - polega na ustaleniu celów, jakie chce się osiągnąć poprzez wprowadzenie procedur kontroli jakości oraz określeniu wymagań, jakie muszą spełniać te procedury.
• Projektowanie procedur - polega na opracowaniu konkretnych procedur i standardów kontrolnych, które będą stosowane w przedsiębiorstwie.
• Wdrażanie procedur - polega na wprowadzeniu procedur kontroli jakości do praktyki, szkoleniu pracowników w ich stosowaniu i zapewnieniu odpowiedniego wsparcia.
• Monitorowanie i doskonalenie - polega na ciągłym monitorowaniu i ocenie skuteczności procedur kontroli jakości oraz wprowadzaniu ewentualnych ulepszeń i poprawek.

Wpływ parametrów jakości na wyniki finansowe i reputację przedsiębiorstwa

Wysoka jakość produktów ma bezpośredni wpływ na wzrost sprzedaży. Klienci są bardziej skłonni kupić produkt, który jest wysokiej jakości i spełnia ich oczekiwania. Wysoka jakość produktów przekłada się na zadowolenie klientów, co z kolei prowadzi do lojalności i powtarzalnych zakupów.

Wysoka jakość produktów przyczynia się do zwiększenia lojalności klientów. Klienci, którzy są zadowoleni z jakości produktu, są bardziej skłonni do ponownych zakupów i polecania go innym. Lojalni klienci stanowią podstawę stabilnego i rosnącego dochodu dla przedsiębiorstwa.

Osiągnięcie przewagi konkurencyjnej dzięki wysokiej jakości produktów przynosi wiele korzyści. Przedsiębiorstwo, które oferuje produkty o wyższej jakości niż konkurencja, może zyskać większy udział w rynku, zwiększyć swoje przychody i zyski oraz budować silną pozycję na rynku. Wysoka jakość produktów może być również czynnikiem różnicującym przedsiębiorstwo od konkurencji i przyciągającym nowych klientów.

Wysoka jakość produktów przyczynia się do budowania pozytywnego wizerunku marki i pozytywnej reputacji przedsiębiorstwa. Klienci uważają, że marka oferująca wysokiej jakości produkty jest godna zaufania i wiarygodna. Pozytywny wizerunek marki może przyciągać nowych klientów i wpływać na decyzje zakupowe.

Parametry jakości — artykuły polecane

Towaroznawstwo przemysłowe — Kryteria jakości produktów — Produkt gotowy — System produkcyjny — Towar — Klasyfikacja pozycji asortymentowych — Towaroznawstwo spożywcze — Przedsiębiorstwo produkcyjne — Wartość użytkowa

Bibliografia

• Duda I. (red.) (1984), Słownik pojęć towaroznawczych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
• Karaszewski R. (2005), Zarządzanie jakością, Koncepcje, metody i narzędzia stosowane przez liderów światowego biznesu, Wydawnictwo Dom Organizatora, Toruń
• Lisiecka K. (2002), Kreowanie jakości, prace naukowe Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego, Katowice
• Skrzypek E. (2000), Jakość i efektywność, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin
• Urbaniak M. (2004), Zarządzanie Jakością: teoria i praktyka, Difin, Warszawa

Autor: Kaleta Mirosław