Kredyt gotówkowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
(LinkTitles.)
m (cleanup bibliografii i rotten links)
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{infobox4
'''Kredyt gotówkowy''' to [[kredyt]] udzielany w gotówce przez [[instytucje finansowe]], zazwyczaj na dowolny cel konsumpcyjny<ref>[1] Głuchowski J. (red.) (2001), Leksykon Finansów, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, s. 144-145</ref>
|list1=
<ul>
<li>[[Faktoring odwrotny]]</li>
<li>[[Instrumenty rynku pieniężnego]]</li>
<li>[[Obligacje]]</li>
<li>[[Certyfikat depozytowy]]</li>
<li>[[Depozyt]]</li>
<li>[[Faktoring]]</li>
<li>[[Agregat M2]]</li>
<li>[[Kredyt konsumpcyjny]]</li>
<li>[[Refinansowanie]]</li>
</ul>
}}


Podstawową cechą kredytów gotówkowych jest udzielanie ich pod postacią środków pieniężnych (bez względu na to czy wypłacane są w sposób fizyczny, czy przekazywane na [[Rachunek bankowy|rachunek bankowy]]).


'''Kredyt gotówkowy''' to [[kredyt]] udzielany w gotówce przez [[instytucje finansowe]], zazwyczaj na dowolny cel konsumpcyjny.<ref>[1] Głuchowski J. (red.) (2001), Leksykon Finansów, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, s. 144-145</ref>
==TL;DR==
 
Kredyt gotówkowy to kredyt udzielany w gotówce na dowolny cel konsumpcyjny. Ma wiele zalet, takich jak prosty proces uzyskania i brak konieczności zabezpieczenia, ale też wady, takie jak wysokie koszty i oprocentowanie oraz niskie kwoty możliwe do uzyskania. Istnieją różne rodzaje kredytów gotówkowych, np. konsumencki i konsolidacyjny. Umowa o kredyt gotówkowy zawiera informacje o celu, kwocie i sposobie przekazania środków. Prowizja i koszty składają się na koszty kredytu. Plan spłaty określa kwoty rat i terminy spłat. Niespłacanie rat ma konsekwencje, takie jak wezwanie do zapłaty i windykacja. Przykłady kredytów gotówkowych to kredyt lombardowy i kredyt studencki.
Podstawową cechą kredytów gotówkowych jest udzielanie ich pod postacią środków pieniężnych (bez względu na to czy wypłacane są w sposób fizyczny, czy przekazywane na [[Rachunek bankowy|rachunek bankowy]]).


== Zalety kredytu gotówkowego ==
==Zalety kredytu gotówkowego==
Można wyróżnić m.in. poniższe zalety:
Można wyróżnić m.in. poniższe zalety:
* uniwersalny charakter - nie występuje [[potrzeba]] informowania kredytodawcy o celu, na jaki zostanie spożytkowany
* uniwersalny charakter - nie występuje [[potrzeba]] informowania kredytodawcy o celu, na jaki zostanie spożytkowany
Linia 27: Linia 14:
* bogata [[oferta]] kredytów tego typu na rynku
* bogata [[oferta]] kredytów tego typu na rynku
* kredyt da się uzyskać przez [[internet]]
* kredyt da się uzyskać przez [[internet]]
<google>t</google>
== Podstawowe wady ==


==Podstawowe wady==
Wady kredytu gotówkowego:
Wady kredytu gotówkowego:
* wysoki [[koszt]] (znaczna ich część przypada na prowizje)
* wysoki [[koszt]] (znaczna ich część przypada na prowizje)
* wysokie [[oprocentowanie]]  
* wysokie [[oprocentowanie]]
* stosunkowo niskie kwoty możliwe do uzyskania
* stosunkowo niskie kwoty możliwe do uzyskania


== Rodzaje kredytów gotówkowych ==
<google>n</google>
 
==Rodzaje kredytów gotówkowych==
Wyróżnia się (między innymi), dwa podstawowe [[rodzaje kredytów]] gotówkowych:<ref>[2] Pietrzak E. (red.) (2010). Finanse, [[bankowość]] i rynki finansowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 379,380,390</ref>
Wyróżnia się (między innymi), dwa podstawowe [[rodzaje kredytów]] gotówkowych:<ref>[2] Pietrzak E. (red.) (2010). Finanse, [[bankowość]] i rynki finansowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 379,380,390</ref>
* konsumencki, który można przeznaczyć na dowolny cel konsumpcyjny
* konsumencki, który można przeznaczyć na dowolny cel konsumpcyjny
* [[Kredyt konsolidacyjny|konsolidacyjny]] - przeznaczany na spłatę innych zobowiązań.  
* [[Kredyt konsolidacyjny|konsolidacyjny]] - przeznaczany na spłatę innych zobowiązań.


Kredyty gotówkowe dzielą się również ze względu na walutę:
Kredyty gotówkowe dzielą się również ze względu na walutę:
* kredyty złotowe
* kredyty złotowe
* udzielane w walucie obcej  
* udzielane w walucie obcej


== Umowa o kredyt gotówkowy ==
==Umowa o kredyt gotówkowy==
Stronami zawierającymi umowę o kredyt gotówkowy są: kredytodawca (najczęściej [[bank]]) i [[kredytobiorca]] ([[konsument]]). [[Umowa]] ta, zawarta pomiędzy stronami informuje o celu kredytu, jeśli jest wskazany oraz o jego kwocie. Zawiera też całkowitą kwotę kredytu, którą bank wylicza według zasad wskazanych w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. W dalszej części zawiera informację o tym, kiedy i w jaki sposób zostaną przekazane środki pieniężne. Można wskazać numer rachunku bankowego kredytobiorcy, aby tam skierowane zostały środki pieniężne lub dokonać wypłaty w kasie banku. Zawiera także informację o Rzeczywistej Rocznej Stopie Oprocentowania. Sama [[procedura]] uzyskania kredytu gotówkowego jest stosunkowo prosta, sprowadza się do okazania przez kredytobiorcę zaświadczenia o wysokości zarobków oraz informacji o ewentualnych zadłużeniach. Powoduje to znaczny wzrost ryzyka dla kredytodawcy, czego rezultatem jest wspomniane już wysokie oprocentowanie.<ref>[3] Dobosiewicz Z. (2011), Bankowość, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, s. 176-179</ref>  
Stronami zawierającymi umowę o kredyt gotówkowy są: kredytodawca (najczęściej [[bank]]) i [[kredytobiorca]] ([[konsument]]). [[Umowa]] ta, zawarta pomiędzy stronami informuje o celu kredytu, jeśli jest wskazany oraz o jego kwocie. Zawiera też całkowitą kwotę kredytu, którą bank wylicza według zasad wskazanych w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. W dalszej części zawiera informację o tym, kiedy i w jaki sposób zostaną przekazane środki pieniężne. Można wskazać numer rachunku bankowego kredytobiorcy, aby tam skierowane zostały środki pieniężne lub dokonać wypłaty w kasie banku. Zawiera także informację o Rzeczywistej Rocznej Stopie Oprocentowania. Sama [[procedura]] uzyskania kredytu gotówkowego jest stosunkowo prosta, sprowadza się do okazania przez kredytobiorcę zaświadczenia o wysokości zarobków oraz informacji o ewentualnych zadłużeniach. Powoduje to znaczny wzrost ryzyka dla kredytodawcy, czego rezultatem jest wspomniane już wysokie oprocentowanie<ref>[3] Dobosiewicz Z. (2011), Bankowość, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, s. 176-179</ref>


== Prowizja i koszty ==
==Prowizja i koszty==
Obok prowizji, na [[koszty]] kredytu gotówkowego składają się inne opłaty związane z kredytem oraz rachunkiem do jego spłaty. [[Prowizja]] pobierana jest jednorazowo, w dniu wypłaty kredytu (z kwoty kredytu). W skład oprocentowania natomiast, wchodzi: [[marża]] banku (ustalana na dzień zawarcia umowy i podawana w punktach procentowych) oraz [[zmienna]] stawka bazowa.
Obok prowizji, na [[koszty]] kredytu gotówkowego składają się inne opłaty związane z kredytem oraz rachunkiem do jego spłaty. [[Prowizja]] pobierana jest jednorazowo, w dniu wypłaty kredytu (z kwoty kredytu). W skład oprocentowania natomiast, wchodzi: [[marża]] banku (ustalana na dzień zawarcia umowy i podawana w punktach procentowych) oraz [[zmienna]] stawka bazowa.


== Plan spłaty kredytu ==
==Plan spłaty kredytu==
[[Plan]] spłaty kredytu, czyli [[harmonogram]] określa kwoty wszystkich rat oraz terminy spłat w okresie trwania umowy. Harmonogram jest załącznikiem do umowy o kredyt gotówkowy i nie wymaga podpisu żadnej ze stron. Spłata kredytu następuje w ratach miesięcznych. Na wysokość rat składa się [[kapitał]] i [[odsetki]]. Przy regulowaniu [[zobowiązania]] pierwszeństwo mają odsetki, dopiero po ich spłacie bank dokona pomniejszenia kwoty kredytu o wysokość wpłacanej raty.
[[Plan]] spłaty kredytu, czyli [[harmonogram]] określa kwoty wszystkich rat oraz terminy spłat w okresie trwania umowy. Harmonogram jest załącznikiem do umowy o kredyt gotówkowy i nie wymaga podpisu żadnej ze stron. Spłata kredytu następuje w ratach miesięcznych. Na wysokość rat składa się [[kapitał]] i [[odsetki]]. Przy regulowaniu [[zobowiązania]] pierwszeństwo mają odsetki, dopiero po ich spłacie bank dokona pomniejszenia kwoty kredytu o wysokość wpłacanej raty.


Niespłacanie rat kredytu gotówkowego wiąże się z konsekwencjami. Pierwszym działaniem jakie podejmie bank będzie [[wezwanie do zapłaty]] oraz przekształcenie niezapłaconej kwoty w należność przeterminowaną. Należność tego typu wiąże się z dodatkowymi odsetkami. Nierespektowanie przez kredytobiorcę wezwania oraz dalszy brak spłaty będzie skutkował wypowiedzeniem umowy kredytowej przez kredytodawcę. Dalszym krokiem może być pobranie kwoty [[należności]] przeterminowanej z innego rachunku bankowego kredytobiorcy. Ostatecznym rozwiązaniem po jakie sięgnie kredytodawca może być przekazanie informacji o długu do podmiotu zewnętrznego zajmującego się działaniami windykacyjnymi.
Niespłacanie rat kredytu gotówkowego wiąże się z konsekwencjami. Pierwszym działaniem jakie podejmie bank będzie [[wezwanie do zapłaty]] oraz przekształcenie niezapłaconej kwoty w należność przeterminowaną. Należność tego typu wiąże się z dodatkowymi odsetkami. Nierespektowanie przez kredytobiorcę wezwania oraz dalszy brak spłaty będzie skutkował wypowiedzeniem umowy kredytowej przez kredytodawcę. Dalszym krokiem może być pobranie kwoty [[należności]] przeterminowanej z innego rachunku bankowego kredytobiorcy. Ostatecznym rozwiązaniem po jakie sięgnie kredytodawca może być przekazanie informacji o długu do podmiotu zewnętrznego zajmującego się działaniami windykacyjnymi.


== Przykłady kredytów gotówkowych ==
==Przykłady kredytów gotówkowych==
Za przykład kredytu gotówkowego mogą służyć:
Za przykład kredytu gotówkowego mogą służyć:
* [[Kredyt lombardowy|kredyt lombardowy]] - jest nietypowym przykładem kredytu gotówkowego. Udzielany, przez [[lombard]] mający status instytucji pożyczkowej, pod zabezpieczenie, które może przyjmować postać zarówno papierów wartościowych oraz należności, jak i przedmiotów lub innych [[towarów]] materialnych. Stosowany głównie w sytuacji, gdy kredytobiorca nie jest w stanie uzyskać żadnej innej formy finansowania.
* [[Kredyt lombardowy|kredyt lombardowy]] - jest nietypowym przykładem kredytu gotówkowego. Udzielany, przez [[lombard]] mający status instytucji pożyczkowej, pod zabezpieczenie, które może przyjmować postać zarówno papierów wartościowych oraz należności, jak i przedmiotów lub innych [[towarów]] materialnych. Stosowany głównie w sytuacji, gdy kredytobiorca nie jest w stanie uzyskać żadnej innej formy finansowania.
* kredyt studencki - dotowany przez państwo, o znacznie niższym oprocentowaniu i kosztach
* kredyt studencki - dotowany przez państwo, o znacznie niższym oprocentowaniu i kosztach
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Faktoring odwrotny]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Instrumenty rynku pieniężnego]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Obligacje]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Certyfikat depozytowy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Depozyt]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Faktoring]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Agregat M2]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Kredyt konsumpcyjny]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Refinansowanie]]}} }}


==Przypisy==
==Przypisy==
<references/>
<references />


== Bibliografia ==
==Bibliografia==
<noautolinks>
* Dobosiewicz Z. (2011), ''Bankowość'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
* Dobosiewicz Z. (2011), ''Bankowość'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
* Głuchowski J. (red.) (2001) ''Leksykon Finansów'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
* Głuchowski J. (red.) (2001), ''Leksykon finansów'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
* Idzik M., Gieorgica J. (2016), [http://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/21210/0_14_203-220_gieorgica.pdf?sequence=1&isAllowed=y ''Klasyfikacja typologiczna kredytobiorców hipotecznych z wykorzystaniem modeli klas ukrytych''], "Folia Oeconomica" nr 323(4)/2016
* Idzik M., Gieorgica J. (2016), ''[https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/21210/0_14_203-220_gieorgica.pdf?sequence=1&isAllowed=y Klasyfikacja typologiczna kredytobiorców hipotecznych z wykorzystaniem modeli klas ukrytych]'', Folia Oeconomica nr 323(4)
* Pietrzak E. (red.) (2010). ''Finanse, bankowość i rynki finansowe'', Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
* Pietrzak E., Markiewicz M. (red.) (2011), ''Finanse, bankowość i rynki finansowe'', Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
* Waliszewski K. (2008), ''Społeczna rola instytucji pośrednictwa kredytowego na tle rozwoju rynku kredytów konsumpcyjnych w Polsce'', w: ''[[Gospodarka]], finanse i [[społeczeństwo]]'', red. W. Przybylska-Kapuścińska, "Studia Doktorantów" nr 5, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań  
* Waliszewski K. (2008), ''Społeczna rola instytucji pośrednictwa kredytowego na tle rozwoju rynku kredytów konsumpcyjnych w Polsce'', [w:] ''Gospodarka, finanse i społeczeństwo'', red. W. Przybylska-Kapuścińska, Studia Doktorantów nr 5, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań
* Waliszewski K. (2010), [http://strona.creditexpert.nazwa.pl/uploads/Nadzórilicencjonowanie.pdf ''Nadzór i licencjonowanie doradców finansowych i pośredników kredytowych a stabilność i bezpieczeństwo polskiego systemu bankowego''], "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu" nr 155
* Waliszewski K. (2010), ''Nadzór i licencjonowanie doradców finansowych i pośredników kredytowych a stabilność i bezpieczeństwo polskiego systemu bankowego'', Zeszyty naukowe nr 155, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
* Waliszewski K. (2017), [http://journals.umcs.pl/h/article/view/5042/4317 ''Od pośrednictwa kredytowego do doradztwa w planowaniu finansów osobistych ewolucja modelu niebankowego pośrednictwa finansowego w Polsce''], "Annales H - Oeconomia" Vol. LI, 4
* Waliszewski K. (2017), ''[https://journals.umcs.pl/h/article/view/5042/4317 Od pośrednictwa kredytowego do doradztwa w planowaniu finansów osobistych - ewolucja modelu niebankowego pośrednictwa finansowego w Polsce]'', Annales H - Oeconomia Vol. LI, 4
</noautolinks>


{{a|Sebastian Chodyna, Karol Cabaj, Łukasz Buczak}}
{{a|Sebastian Chodyna, Karol Cabaj, Łukasz Buczak}}
[[Kategoria:Kredyt]]


[[Kategoria:Bankowość]]
{{#metamaster:description|Kredyt gotówkowy to pożyczka na dowolny cel konsumpcyjny. Dowiedz się więcej o kredycie gotówkowym.}}

Aktualna wersja na dzień 21:42, 5 sty 2024

Kredyt gotówkowy to kredyt udzielany w gotówce przez instytucje finansowe, zazwyczaj na dowolny cel konsumpcyjny[1]

Podstawową cechą kredytów gotówkowych jest udzielanie ich pod postacią środków pieniężnych (bez względu na to czy wypłacane są w sposób fizyczny, czy przekazywane na rachunek bankowy).

TL;DR

Kredyt gotówkowy to kredyt udzielany w gotówce na dowolny cel konsumpcyjny. Ma wiele zalet, takich jak prosty proces uzyskania i brak konieczności zabezpieczenia, ale też wady, takie jak wysokie koszty i oprocentowanie oraz niskie kwoty możliwe do uzyskania. Istnieją różne rodzaje kredytów gotówkowych, np. konsumencki i konsolidacyjny. Umowa o kredyt gotówkowy zawiera informacje o celu, kwocie i sposobie przekazania środków. Prowizja i koszty składają się na koszty kredytu. Plan spłaty określa kwoty rat i terminy spłat. Niespłacanie rat ma konsekwencje, takie jak wezwanie do zapłaty i windykacja. Przykłady kredytów gotówkowych to kredyt lombardowy i kredyt studencki.

Zalety kredytu gotówkowego

Można wyróżnić m.in. poniższe zalety:

  • uniwersalny charakter - nie występuje potrzeba informowania kredytodawcy o celu, na jaki zostanie spożytkowany
  • prosty proces sprawdzania zdolności kredytowej potencjalnego kredytobiorcy
  • decyzja i przekazanie środków są względnie szybkie
  • często nie jest wymagane zabezpieczenie (czasem jednak potrzebny jest żyrant)
  • bogata oferta kredytów tego typu na rynku
  • kredyt da się uzyskać przez internet

Podstawowe wady

Wady kredytu gotówkowego:

  • wysoki koszt (znaczna ich część przypada na prowizje)
  • wysokie oprocentowanie
  • stosunkowo niskie kwoty możliwe do uzyskania

Rodzaje kredytów gotówkowych

Wyróżnia się (między innymi), dwa podstawowe rodzaje kredytów gotówkowych:[2]

  • konsumencki, który można przeznaczyć na dowolny cel konsumpcyjny
  • konsolidacyjny - przeznaczany na spłatę innych zobowiązań.

Kredyty gotówkowe dzielą się również ze względu na walutę:

  • kredyty złotowe
  • udzielane w walucie obcej

Umowa o kredyt gotówkowy

Stronami zawierającymi umowę o kredyt gotówkowy są: kredytodawca (najczęściej bank) i kredytobiorca (konsument). Umowa ta, zawarta pomiędzy stronami informuje o celu kredytu, jeśli jest wskazany oraz o jego kwocie. Zawiera też całkowitą kwotę kredytu, którą bank wylicza według zasad wskazanych w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. W dalszej części zawiera informację o tym, kiedy i w jaki sposób zostaną przekazane środki pieniężne. Można wskazać numer rachunku bankowego kredytobiorcy, aby tam skierowane zostały środki pieniężne lub dokonać wypłaty w kasie banku. Zawiera także informację o Rzeczywistej Rocznej Stopie Oprocentowania. Sama procedura uzyskania kredytu gotówkowego jest stosunkowo prosta, sprowadza się do okazania przez kredytobiorcę zaświadczenia o wysokości zarobków oraz informacji o ewentualnych zadłużeniach. Powoduje to znaczny wzrost ryzyka dla kredytodawcy, czego rezultatem jest wspomniane już wysokie oprocentowanie[3]

Prowizja i koszty

Obok prowizji, na koszty kredytu gotówkowego składają się inne opłaty związane z kredytem oraz rachunkiem do jego spłaty. Prowizja pobierana jest jednorazowo, w dniu wypłaty kredytu (z kwoty kredytu). W skład oprocentowania natomiast, wchodzi: marża banku (ustalana na dzień zawarcia umowy i podawana w punktach procentowych) oraz zmienna stawka bazowa.

Plan spłaty kredytu

Plan spłaty kredytu, czyli harmonogram określa kwoty wszystkich rat oraz terminy spłat w okresie trwania umowy. Harmonogram jest załącznikiem do umowy o kredyt gotówkowy i nie wymaga podpisu żadnej ze stron. Spłata kredytu następuje w ratach miesięcznych. Na wysokość rat składa się kapitał i odsetki. Przy regulowaniu zobowiązania pierwszeństwo mają odsetki, dopiero po ich spłacie bank dokona pomniejszenia kwoty kredytu o wysokość wpłacanej raty.

Niespłacanie rat kredytu gotówkowego wiąże się z konsekwencjami. Pierwszym działaniem jakie podejmie bank będzie wezwanie do zapłaty oraz przekształcenie niezapłaconej kwoty w należność przeterminowaną. Należność tego typu wiąże się z dodatkowymi odsetkami. Nierespektowanie przez kredytobiorcę wezwania oraz dalszy brak spłaty będzie skutkował wypowiedzeniem umowy kredytowej przez kredytodawcę. Dalszym krokiem może być pobranie kwoty należności przeterminowanej z innego rachunku bankowego kredytobiorcy. Ostatecznym rozwiązaniem po jakie sięgnie kredytodawca może być przekazanie informacji o długu do podmiotu zewnętrznego zajmującego się działaniami windykacyjnymi.

Przykłady kredytów gotówkowych

Za przykład kredytu gotówkowego mogą służyć:

  • kredyt lombardowy - jest nietypowym przykładem kredytu gotówkowego. Udzielany, przez lombard mający status instytucji pożyczkowej, pod zabezpieczenie, które może przyjmować postać zarówno papierów wartościowych oraz należności, jak i przedmiotów lub innych towarów materialnych. Stosowany głównie w sytuacji, gdy kredytobiorca nie jest w stanie uzyskać żadnej innej formy finansowania.
  • kredyt studencki - dotowany przez państwo, o znacznie niższym oprocentowaniu i kosztach


Kredyt gotówkowyartykuły polecane
Faktoring odwrotnyInstrumenty rynku pieniężnegoObligacjeCertyfikat depozytowyDepozytFaktoringAgregat M2Kredyt konsumpcyjnyRefinansowanie

Przypisy

  1. [1] Głuchowski J. (red.) (2001), Leksykon Finansów, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, s. 144-145
  2. [2] Pietrzak E. (red.) (2010). Finanse, bankowość i rynki finansowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 379,380,390
  3. [3] Dobosiewicz Z. (2011), Bankowość, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, s. 176-179

Bibliografia


Autor: Sebastian Chodyna, Karol Cabaj, Łukasz Buczak