Marketing w jednostkach samorządu terytorialnego

Marketing w gminie lub powiecie jest to marketing terytorialny w którym dany region na podstawie swoich zasobów oferuje lub wymienia specyficzne "produkty terytorialne" dla bliższych i dalszych klientów. W aspekcie marketingowym powiat/gmina jest podmiotem gospodarczym, który działa w warunkach gospodarki rynkowej, który ma osobowość prawną. Działa on w celu zaspokajania potrzeb społeczności lokalnej, dzięki posiadanym zasobom: ludzkim, materialnym, finansowym i niematerialnym. mimo iż powiat/gmina działa w gospodarce rynkowej jednak generowany przez nią zysk jest postrzegany w kategorii społecznej.

Produkt powiatu/gminy w ujęciu marketingowym

Produktem powiatu/gminy nazywamy zbiór użyteczności, które są oferowane odpłatnie, częściowo odpłatnie lub nieodpłatnie zainteresowanym grupom klientów. Powiat/gmina jako organizacja non-profit świadczy przede wszystkim usługi o charakterze użyteczności publicznej, głównie w sferze:

• Obsługi technicznej (usługi komunalne i bytowe)
• Społecznej (kultura, oświata, sport, wypoczynek, rekreacja, zdrowie, opieka społeczna)
• Administracyjnej (prowadzenie rejestru pojazdów, wydawanie pozwoleń itp.)

Formy produktu

Produkt marketingowy powiatu/gminy przyjmuje różne formy:

• Usługi (rozpatrywane w kontekście zaspokajanych potrzeb, procesu świadczenia, stopnia indywidualizacji jak i udziału konsumentów w procesie usługowym)
• Osoby (jest to eksponowanie osoby i wzbudzanie poparcia dla niej wśród społeczeństwa)
• Idei (propagowanie wśród społeczeństwa określonych zachowań i postaw)
• Organizacji (celem jest uzyskanie akceptacji społeczeństwa dla organizacji i świadczonych przez nią usług)

Adresaci oferty produktowej powiatu/gminy

W ramach adresatów wyróżniamy:

• Klientów indywidualnych, których można podzielić biorąc pod uwagę czynniki demograficzne, społeczne itd.
• Klientów zbiorowych, których można podzielić ze względu na takie kryteria jak: wielkość, branża, forma prawna poziom zasobów itp.

Ze względu na kryterium lokalizacji adresatów dzielimy:

• Adresaci wewnętrzni, czyli mieszkańców gminy/powiatu i organizacje działająca na tym terenie
• Adresaci zewnętrzni, do których zaliczamy inwestorów, zamiejscowe podmioty gospodarcze, turystów, sąsiednie gminy/powiaty jak i ich mieszkańców

Instrumenty promotion-mix w gminie/powiecie

• Reklama
• Public relations (działalność informacyjno - propagandowa, która ma wpływać na kształtowanie pozytywnej opinii publicznej)
• Sponsoring (wsparcie finansowe, usługowe lub rzeczowe, w zamian za świadczenie ze strony sponsorowanego)

Wykorzystanie nowych technologii w marketingu jednostek samorządu terytorialnego

Media społecznościowe odgrywają coraz większą rolę w promocji regionów przez jednostki samorządu terytorialnego. Dzięki nim możliwe jest dotarcie do szerokiego grona odbiorców i skuteczne przekazanie informacji o atrakcjach i możliwościach danego regionu. Platformy takie jak Facebook, Instagram czy Twitter umożliwiają publikowanie zdjęć, filmów i informacji na temat wydarzeń, miejsc wartych odwiedzenia czy unikalnych cech regionu. Jednostki samorządu terytorialnego mogą również angażować się w interakcję z użytkownikami, odpowiadać na pytania i komentarze oraz prowadzić kampanie promocyjne.

Aplikacje mobilne stają się coraz popularniejszym narzędziem wykorzystywanym przez jednostki samorządu terytorialnego do informowania klientów o atrakcjach i wydarzeniach w regionie. Dzięki nim można dostarczać użytkownikom informacje na temat aktualnych wydarzeń, godzin otwarcia atrakcji, lokalizacji i innych praktycznych danych. Aplikacje mogą również zawierać mapy, trasy turystyczne czy rekomendacje dotyczące najlepszych miejsc do odwiedzenia. Dzięki temu turyści i mieszkańcy mają łatwy dostęp do informacji, co przekłada się na lepsze zrozumienie i docenienie regionu.

Strony internetowe są kluczowym narzędziem w komunikacji jednostek samorządu terytorialnego z klientami. Dzięki nim można dostarczać informacje na temat atrakcji, wydarzeń, usług i innych aspektów regionu. Strony mogą być również platformą do kontaktu z klientami, umożliwiającym zadawanie pytań, składanie wniosków czy zgłaszanie uwag. Ważne jest, aby strony były czytelne, łatwe w nawigacji i dostosowane do różnych urządzeń (np. smartfonów, tabletów). Dzięki temu użytkownicy będą mieli pozytywne doświadczenia i chętniej będą korzystać z oferty regionu.

W marketingu terytorialnym stale pojawiają się nowe trendy i innowacje związane z wykorzystaniem technologii. Jednym z przykładów jest rozwój sztucznej inteligencji, która może być wykorzystywana do personalizacji komunikacji z klientami, rekomendowania atrakcji czy analizy danych. Innym trendem jest wykorzystanie wirtualnej i rozszerzonej rzeczywistości w promocji regionu, co pozwala na bardziej atrakcyjne i interaktywne prezentowanie atrakcji. Ważne jest, aby jednostki samorządu terytorialnego były na bieżąco z nowymi trendami i innowacjami, aby skutecznie konkurować na rynku marketingu terytorialnego.

Partnerstwo publiczno-prywatne w marketingu terytorialnym

Partnerstwo publiczno-prywatne w marketingu terytorialnym może przynieść wiele korzyści zarówno dla jednostek samorządu terytorialnego, jak i dla przedsiębiorców. Dzięki współpracy można osiągnąć większą skuteczność i efektywność działań promocyjnych, dzieląc się zasobami, wiedzą i doświadczeniem. Partnerstwo może również zwiększyć zasięg promocji i dotarcie do większej liczby potencjalnych klientów. Przedsiębiorcy mogą z kolei korzystać z infrastruktury, sieci kontaktów i wsparcia jednostek samorządu terytorialnego, co przekłada się na większe szanse na sukces rynkowy.

Na polskim rynku istnieje wiele przykładów udanych współprac publiczno-prywatnych w marketingu jednostek samorządu terytorialnego. Jednym z nich jest partnerstwo pomiędzy gminą a lokalnymi przedsiębiorcami w organizacji festiwalu kulinarnego, w którym restauracje i producenci lokalnych produktów promują swoje dania i specjały. Innym przykładem jest współpraca między miastem a firmą telekomunikacyjną w celu budowy bezpłatnej sieci Wi-Fi w centrum miasta, co przyciąga turystów i mieszkańców. Istotne jest, aby takie współprace były dobrze zaplanowane i oparte na wzajemnym zaufaniu i korzyściach dla obu stron.

Partnerstwo publiczno-prywatne w marketingu terytorialnym może napotkać pewne wyzwania i trudności. Jedną z nich jest zapewnienie równowagi interesów pomiędzy jednostką samorządu terytorialnego a przedsiębiorcami, aby obie strony odniosły korzyści. Ważne jest również właściwe zarządzanie relacjami i komunikacją pomiędzy partnerami, aby uniknąć konfliktów i nieporozumień. Ponadto, partnerstwo może wymagać odpowiednich umów i regulacji prawnych, aby zapewnić uczciwość i przejrzystość działań.

Budowanie partnerstwa publiczno-prywatnego w marketingu terytorialnym wymaga zaangażowania zarówno władz lokalnych, jak i przedsiębiorców. Władze lokalne powinny aktywnie szukać możliwości współpracy i tworzenia korzystnych warunków dla przedsiębiorców. Powinny również promować ideę partnerstwa i zachęcać do udziału w inicjatywach promocyjnych. Z drugiej strony, przedsiębiorcy powinni być otwarci na współpracę i gotowi do dzielenia się swoimi zasobami i wiedzą. Ważne jest, aby obie strony działały na zasadzie wzajemnego zaufania, dialogu i współpracy.

Budowanie marki regionu w marketingu terytorialnym

Budowanie pozytywnego wizerunku regionu ma ogromne znaczenie w marketingu terytorialnym. Pozytywny wizerunek może przyciągać klientów, inwestorów, turystów i mieszkańców, co przekłada się na rozwój gospodarczy i społeczny regionu. Wizerunek regionu może być kształtowany przez promowanie unikalnych cech i atrakcji, dbanie o jakość usług i infrastruktury, pielęgnowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego oraz budowanie relacji z klientami.

Tworzenie unikalnego języka i symboliki jest istotnym elementem w promocji regionu. Unikalny język i symbolika mogą pomóc w budowaniu rozpoznawalności i tożsamości regionu. Może to obejmować specjalne hasła reklamowe, logo, kolorystykę czy specyficzną stylistykę wizualną. Ważne jest, aby unikalny język i symbolika były spójne i konsekwentnie wykorzystywane we wszystkich działaniach promocyjnych, co pozwoli na skuteczne przekazywanie wartości i cech regionu.

Budowanie relacji z klientami i zaangażowanie ich w promocję regionu jest kluczowym elementem marketingu terytorialnego. Jednostki samorządu terytorialnego powinny starać się nawiązywać i utrzymywać trwałe relacje z klientami, dbając o ich potrzeby i oczekiwania. Można to osiągnąć poprzez organizację spotkań, wydarzeń czy warsztatów, w których mieszkańcy i turyści mają możliwość wyrażenia swoich opinii i sugestii dotyczących regionu. Zaangażowanie klientów w promocję regionu może obejmować również organizację konkursów, akcji społecznych czy programów lojalnościowych.

Promowanie specyficznych cech i atrakcji regionu jest kluczowe w marketingu terytorialnym. Jednostki samorządu terytorialnego powinny identyfikować i wyróżniać unikalne cechy, takie jak kultura, tradycje, przyroda czy specjalności gospodarcze, i aktywnie je promować. Może to obejmować organizację festiwali, wystaw czy prezentacji, w których można zaprezentować specyficzne cechy i atrakcje regionu. Ważne jest, aby promowanie było autentyczne i oparte na rzeczywistych wartościach i zaletach regionu.

Monitorowanie i zarządzanie reputacją regionu w mediach społecznościowych i innych kanałach komunikacji jest nieodzowne w marketingu terytorialnym. Jednostki samorządu terytorialnego powinny regularnie monitorować opinie, komentarze i recenzje dotyczące regionu w mediach społecznościowych i innych kanałach komunikacji. W przypadku wystąpienia negatywnych opinii lub krytyki, ważne jest szybkie reagowanie i podejmowanie działań mających na celu naprawienie wizerunku regionu. Zarządzanie reputacją może obejmować również aktywne budowanie pozytywnych opinii i recenzji poprzez angażowanie klientów i tworzenie wartościowych treści.

Marketing w jednostkach samorządu terytorialnego — artykuły polecane

Marketing kultury — Rodzaje usług — Gospodarstwo domowe — Ekonomia społeczna — Sprzedaż detaliczna — Sponsoring — Polityka społeczna — Organizacja non-profit — Wizerunek firmy

Bibliografia

• Mazur Z., Zieziula J. (1999), Marketing w administracji publicznej, Wyższa Szkoła Biznesu, Nowy Sącz
• Szromnik A. (red.) (2004), Gospodarka-Rynek-Marketing, Wyższa Szkoła Zarządzania w Rzeszowie, Rzeszów

Autor: Agnieszka Frączek