Standard

Standard w kontekście zarządzania i realizacji projektów można zdefiniować jako typowość działań, wynikającą z przyjętych procedur i zwyczajów, mających na celu zapewnienie powtarzalności, jakości i efektywności działań organizacji. Jest to zbiór wytycznych, norm i reguł postępowania, które określają oczekiwane standardy jakościowe oraz procesy działania w danym obszarze.

Standardy w zarządzaniu i realizacji projektów mają na celu usystematyzowanie procesów oraz zapewnienie spójności w podejściu do realizacji celów organizacji. Dzięki nim możliwe jest skuteczne planowanie, organizowanie, wdrażanie, monitorowanie i kontrolowanie działań związanych z projektem. Standardy stanowią punkt odniesienia dla pracowników, ułatwiając im wykonywanie zadań oraz zapewniając spójność i koherencję w działaniach.

Rodzaje standardów

Standard bazowy

Standard bazowy odzwierciedla podstawowe wymagania i cechy, które są niezmienne w czasie. Nie uwzględnia on zmian technologicznych i organizacyjnych, co oznacza, że nie jest dostosowany do specyfiki danej branży. Jego głównym celem jest ustanowienie podstawowych wytycznych, na których można oprzeć dalsze działania.

Standard bazowy jest często stosowany jako punkt odniesienia do oceny innych standardów. Pozwala on na porównanie aktualnych praktyk i wyników z tym, co uważane jest za podstawę. Jednak ze względu na brak uwzględnienia zmian, może być nieodpowiedni dla organizacji, które dążą do doskonalenia i dostosowania się do nowych warunków.

Standard idealny

Standard idealny odzwierciedla optymalne rozwiązanie w idealnych warunkach. Jest on oparty na minimalnym poziomie kosztów, co oznacza, że uwzględnia efektywność i oszczędność zasobów. Jednakże, standard idealny jest uzależniony od technologii i organizacji, co oznacza, że może różnić się w zależności od branży i rodzaju organizacji.

Standard idealny jest często wykorzystywany jako punkt odniesienia do oceny aktualnych praktyk i wyników. Wskazuje on na optymalne cele, do których organizacje mogą dążyć. Jednak, ze względu na swoją idealność, może być trudny do osiągnięcia w praktyce.

Standard bieżąco osiągalny

Standard bieżąco osiągalny jest dostosowany do aktualnych możliwości technologicznych i organizacyjnych. Chociaż może być trudny do osiągnięcia, umożliwia analizę odchyleń od celów i identyfikację obszarów do doskonalenia.

Standard bieżąco osiągalny uwzględnia realne warunki, w jakich organizacje działają. Jest on elastyczny i dostosowuje się do zmieniających się okoliczności. Jego celem jest zapewnienie realistycznego punktu odniesienia, który organizacje mogą osiągnąć w danym momencie.

Standardy branżowe

Standardy branżowe są dostosowane do specyfiki danej branży. Określają one oczekiwane wyniki, procedury i procesy charakterystyczne dla danej branży. Stanowią one ramy, które pozwalają na ocenę i porównanie działań różnych organizacji w ramach danej branży.

Standardy branżowe mają wiele zalet. Ułatwiają one porównywanie wyników i praktyk między organizacjami, a także zapewniają pewien stopień jednolitości i spójności w branży. Jednakże, ze względu na różnorodność branż, standardy branżowe mogą się różnić w zależności od konkretnego sektora.

Zadania standardów

Punkt odniesienia i wytyczne dla organizacji

Standardy pełnią kluczową rolę jako punkt odniesienia i wytyczne dla organizacji. Stanowią one zbiór wypracowanych najlepszych praktyk i procedur, które można zastosować w różnych obszarach działalności. Dzięki standardom organizacje mają jasne ramy do działania, które pomagają w osiąganiu zamierzonych celów. Standardy mogą obejmować różne aspekty, takie jak zarządzanie jakością, bezpieczeństwo pracy, ochronę środowiska czy zarządzanie ryzykiem.

Przykładowo, standardy ISO 9001 dotyczące zarządzania jakością stanowią kompleksowy zestaw wytycznych, które organizacje mogą wdrożyć w celu zapewnienia doskonałości w zakresie zarządzania jakością swoich produktów lub usług. Dzięki temu standardowi organizacje mają możliwość oceny swoich procesów, identyfikowania obszarów wymagających poprawy oraz ciągłego doskonalenia.

Ustalanie najlepszych metod wykonywania pracy

Standardy są niezwykle przydatne w ustalaniu najlepszych metod wykonywania pracy. Obejmują one szczegółowe wytyczne dotyczące procesów, procedur, metodyk czy technik, które mogą zostać zastosowane w konkretnych dziedzinach. Dzięki nim organizacje mają możliwość skoncentrowania się na efektywnym i efektywnym wykonywaniu zadań.

Przykładem może być standard Lean Six Sigma, który jest stosowany w dziedzinie zarządzania jakością i optymalizacji procesów. Ten standard opiera się na eliminowaniu marnotrawstwa, redukcji błędów i ciągłym doskonaleniu procesów. Dzięki standardowi Lean Six Sigma organizacje mogą zidentyfikować obszary, w których występują straty, i wprowadzić działania mające na celu ich eliminację, co prowadzi do zwiększenia efektywności i poprawy jakości wykonywanych działań.

Kryterium pomiaru pracy

Standardy służą jako kryterium pomiaru pracy, które umożliwia organizacjom ocenę i monitorowanie swojej wydajności. Dzięki standardom można ustalić miary i wskaźniki, które pozwalają na dokładne porównanie wyników organizacji z ustalonymi standardami. Pozwala to na identyfikację obszarów wymagających poprawy oraz na śledzenie postępów w osiąganiu celów.

Przykładem może być standard Balanced Scorecard, który jest stosowany w dziedzinie zarządzania strategicznego. Ten standard umożliwia organizacjom określenie kluczowych wskaźników, które odzwierciedlają osiągnięcie celów strategicznych. Dzięki temu standardowi organizacje mają możliwość oceny swojej wydajności na podstawie różnych perspektyw, takich jak finanse, klient, procesy wewnętrzne i rozwój.

Identyfikacja związku przyczyny i efektu

Standardy pozwalają na identyfikację związku przyczyny i efektu w organizacji. Dzięki nim można ocenić, jakie czynniki i działania mają wpływ na osiąganie określonych wyników. Standardy mogą obejmować wytyczne dotyczące prób, analiz danych, pomiarów czy raportowania, które umożliwiają organizacjom dokładne zrozumienie przyczyn i efektów w ich działalności.

Przykładowo, standard GS1, stosowany w dziedzinie logistyki i zarządzania łańcuchem dostaw, umożliwia organizacjom identyfikację przyczyn opóźnień, błędów lub innych problemów w procesie dostawy. Dzięki temu standardowi można monitorować i analizować dane dotyczące czasu dostawy, jakości produktów czy efektywności procesów, co pozwala na identyfikację przyczyn i wprowadzenie odpowiednich działań naprawczych.

Wnioskując, standardy pełnią ważne zadania w organizacjach, działając jako punkt odniesienia i wytyczne, ustalając najlepsze metody wykonywania pracy, służąc jako kryterium pomiaru pracy oraz pozwalając na identyfikację związku przyczyny i efektu. Ich stosowanie przyczynia się do zwiększenia efektywności, jakości i doskonałości organizacji we wszystkich dziedzinach jej działalności.

Zastosowanie standardów

• Punkt odniesienia i wytyczne. Standardy mają istotne znaczenie jako punkt odniesienia i wytyczne dla organizacji. Określają oczekiwane wyniki, procedury i procesy, które powinny być stosowane. Dzięki nim organizacje mają jasne ramy działania, które pomagają w osiąganiu określonych celów. Standardy stanowią podstawę dla działań organizacji, dając pewność, że procesy są prowadzone w sposób właściwy i zgodny z ustalonymi standardami. Są to swoiste mapy drogowe, które wskazują organizacji jakie kroki należy podjąć, aby osiągnąć zamierzone cele.
• Zapewnienie jakości i bezpieczeństwa. Standardy odgrywają ważną rolę w zapewnieniu jakości i bezpieczeństwa. Ustalają minimalne wymagania oraz procedury kontroli jakości, które muszą być spełnione. Dzięki nim minimalizowane jest ryzyko wystąpienia wadliwych produktów lub usług. Standardy jakości są narzędziem, które pomaga organizacjom zachować wysoki poziom jakości, co przekłada się na zadowolenie klientów oraz budowanie reputacji organizacji. W dziedzinach, gdzie bezpieczeństwo jest kluczowe, standardy określają także procedury minimalizujące ryzyko wystąpienia niebezpiecznych sytuacji.
• Doskonalenie działań. Standardy są również narzędziem, które pomaga organizacjom zidentyfikować problemy oraz wprowadzać ulepszenia. Dzięki nim organizacje mają możliwość oceny swoich procesów i procedur oraz identyfikacji obszarów, w których można wprowadzić zmiany mające na celu poprawę efektywności i efektywności działań. Standardy stanowią podstawę do ciągłego doskonalenia organizacji, umożliwiając jej rozwój oraz dostosowanie się do zmieniających się warunków rynkowych.
• Narzędzie porównawcze. Standardy są również ważnym narzędziem porównawczym, które umożliwia ocenę osiągnięć i postępów organizacji. Dzięki nim możliwe jest porównanie organizacji z innymi podmiotami działającymi w tej samej branży. Standardy są wykorzystywane do udzielania certyfikatów, które potwierdzają zgodność organizacji z określonymi wymaganiami. Posiadanie certyfikatu standardu stanowi dla organizacji ważny element budowania wiarygodności wobec klientów i partnerów biznesowych.
• Standardy w kontekście audytów i oceny zgodności. Standardy odgrywają także istotną rolę w kontekście audytów i oceny zgodności organizacji z określonymi wymaganiami. Służą jako punkt odniesienia dla audytorów, którzy sprawdzają, czy organizacja spełnia określone standardy. Standardy stanowią podstawę dla oceny zgodności organizacji z wymaganiami prawnymi, etycznymi i branżowymi. Dzięki nim możliwe jest określenie, czy organizacja działa zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz czy spełnia wysokie standardy wiarygodności i uczciwości.

Standard — artykuły polecane

Normalizacja — CASCO — ISO 17025 — Identyfikacja procesów — OHSAS 18001 — Akredytacja laboratorium — Analiza wartości — Deklaracja zgodności — Ujęcie analityczne identyfikacji SZJ

Bibliografia

• Domańska-Szaruga B. (red.), Budowanie relacji z klientem, Wydawnictwo Studio EMKA, Warszawa 2009
• Leszczyński Z., Wnuk T., Controlling, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 1999
• Imai M., Gemba Kaizen, MT Biznes, Warszawa 2006
• Sierpińska M., Jachna T., Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007