Wartość dodana (Logistyka)

Wpływ podstawowych rodzajów działań logistycznych na tworzenie wartości produktu dla nabywcy Można określić wykorzystując koncepcję łańcucha wartości M. Portera. Użytecznym jest podejście przedstawione przez M. Christophera [2000]. Autor wykorzystał w tym zakresie schemat, który przedstawiono na rysunku. Obok rozróżnienia rodzajów działań związanych z wytworzeniem i przekazaniem produktu nabywcy w schemacie wyróżnione zostały także początkowe punkty realizacji poszczególnych działań. Przedstawione podejście dotyczy przede wszystkim łańcucha wartości w pojedynczym przedsiębiorstwie, w którym produkty przekazywane są do regionalnych centrów dystrybucyjnych.

Określając miejsce logistyki w łańcuchu tworzenia wartości produktu dla nabywcy oraz występujące w tym zakresie zależności pomiędzy logistyką a wytwarzaniem warto wykorzystać także doświadczenia C. Langleya Jr. oraz M. Holcomb [1992]. Autorzy zwrócili uwagę, że w tradycyjnym ujęciu logistyka utożsamiana była z funkcjami transportu, tworzenia zapasów i magazynowania, co zostało określone jako orientacja "move - store" (przemieszczanie - składowanie). Wraz ze zmianami rynkowych warunków działania dostrzeżono potrzebę zwiększenia zaangażowania działalności logistycznej w procesy harmonogramowania produkcji, składania zamówień i zaopatrzenia [C. Langley Jr., M. Holcomb, 1992, s. 3]. Orientację taką określono mianem "move - make - store" (przemieszczanie - wytwarzanie - składowanie). Podobne podejście reprezentuje także w swoim artykule J. Witkowski [1999]. Powołując się na pracę A. Muhlemana, J. Oaklanda, K. Lockyera [1997] wskazuje na obszary działań, mieszczące się w kompetencjach jednostek produkcyjnych i logistycznych, do których należą: zarządzanie zapasami, organizacja i funkcjonowanie systemu zaopatrzenia, gospodarka magazynowa i transport wewnątrzzakładowy, lokalizacja zakładów produkcyjnych oraz wybór i rozmieszczenie wyposażenia produkcyjnego. Uzupełnić należy, że z punktu widzenia produkcji wymienione zakresy działań określono mianem pomocniczych, wyróżniając wśród innych spełniających taki warunek również obsługę eksploatacyjną obiektów i wyposażenia produkcyjnego. Działania określone pierwotnie przez M. Portera w schemacie łańcucha wartości jako usługi mieszczą w swoim zakresie obsługę gwarancyjną i pogwarancyjną, co również stanowi w znacznej mierze przedmiot zainteresowania w obszarze logistyki.

Warto jednak zwrócić uwagę, że zależnie od branży wpływ poszczególnych rodzajów zadań w przedsiębiorstwie na wartość produktów jest znacznie zróżnicowany. Wśród głównych czynników różnicujących znaczenie poszczególnych obszarów działalności wyróżnić można przede wszystkim charakterystykę produktów i związane z tym wymagania w zakresie wytwarzania, doboru sposobów aktywizacji sprzedaż oraz obsługi posprzedażowej (gwarancyjnej i pogwarancyjnej).

Rys. Schemat tworzenia wartości produktu dla nabywcy

Źródło: [M. Christopher, 2000, s. 100]

Warto podkreślić, że aktualne, rynkowe warunki działania przedsiębiorstw powodują, że wartość oferty dla nabywcy określają już nie tylko zgodność fizycznych cech produktu z potrzebami tego nabywcy, ale także pakiet obsługi zaproponowany wraz z nabyciem produktu, co w dominującej mierze wchodzi w zakres zadań logistycznych. W pakiecie tym coraz ważniejszą rolę odgrywają takie elementy obsługi logistycznej jak np.:

• możliwość natychmiastowego dostarczenia poszukiwanych przez klienta towarów (dostępność towaru "na składzie"),
• czas realizacji dostawy,
• kompletność i bezpieczeństwo dostarczanego ładunku,
• możliwość realizacji dostaw awaryjnych,
• zakres usług posprzedażowych (dostawa do miejsca przeznaczenia, obsługa reklamacyjna, serwis pogwarancyjny itp.).

Koniecznym jest doskonalenie dotychczasowych oraz poszukiwanie nowych bardziej efektywnych rozwiązań logistycznych w obrębie przedsiębiorstwa, ale także koordynacja działań w tej dziedzinie pomiędzy współpracującymi partnerami. Podstawowym celem logistyki jest bowiem zapewnienie najwyższego możliwego poziomu obsługi klienta oraz najkrótszego możliwego czasu reagowania na zapotrzebowanie przy najniższych kosztach.

TL;DR

W artykule omawia się wpływ działań logistycznych na tworzenie wartości produktu dla klientów. Autorzy wskazują na rozwój logistyki i jej coraz większe zaangażowanie w procesy harmonogramowania produkcji, składania zamówień i zaopatrzenia. Różne branże mają różny wpływ poszczególnych rodzajów działań logistycznych na wartość produktów. Warto zwrócić uwagę na obsługę logistyczną, która odgrywa coraz większą rolę w pakiecie obsługi oferowanej klientom. Konieczne jest doskonalenie rozwiązań logistycznych w przedsiębiorstwie i koordynacja działań z partnerami w celu zapewnienia wysokiej jakości obsługi klienta przy jak najniższych kosztach.

Wartość dodana (Logistyka) — artykuły polecane

Granice przedsiębiorstwa — Funkcja integracyjna logistyki — Logistyka dystrybucji — Logistyka — System logistyczny przedsiębiorstwa — Źródła informacji w działalności logistycznej — Optymalizacja powiązań transportowych — Rozszerzone przedsiębiorstwo — Operator logistyczny

Bibliografia

• Christopher, M., Logistyka i zarządzanie łańcuchem dostaw. Strategie obniżki kosztów i poprawy poziomu usług, Polskie Centrum Doradztwa Logistycznego, wydanie II, Warszawa 2000
• Langley Jr C. J., Holcomb M. C., Creating Logistics Customer Value, Journal of Business Logistics, vol. 13, np. 2, 1992
• Muhlemann A. P., Oakland J. S., Lockyer K. G., Zarządzanie. Produkcja i usługi, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997
• Porter M. E., The competitive advantage of nations, Free Press, New York, 1990
• Witkowski J. (1999), O związkach logistyki z finansami, marketingiem i produkcją, Gospodarka Materiałowa i Logistyka, nr 10

Autor: Tomasz Małkus