Zarządzanie innowacjami

Zarządzanie innowacjami jest to całokształt czynności, które są niezbędne do opracowania nowoczesnych i praktycznych rozwiązań technicznych. Wybór nowej techniki, organizacji pracy oraz całą gammę innowacyjnych możliwości należy wykorzystywać z uwzględnieniem aspektów finansowych, społecznych, prawnych, administracyjnych, środowiskowych, strategicznych a także strukturalno-procesowych. Odpowiedni dobrana strategia innowacyjna pozwala na zdobycie uznania w rynku, przez co firma staje się coraz większą konkurencją dla innych przedsiębiorstw., a także przynosi zyski. " Według Cambell-Allena zarządzanie innowacjami to także dbałość o rozwój kultury, mający na celu kreowanie, modyfikowanie oraz stosowanie procesów, dóbr/lub usług, powstałych w wyniku kreatywności i realizacji nowych pomysłów w organizacji".

TL;DR

Zarządzanie innowacjami to kompleksowe działania mające na celu opracowanie nowoczesnych rozwiązań technicznych. W ramach systemu zarządzania innowacjami należy uwzględnić różne aspekty, takie jak finanse, społeczeństwo, prawo, środowisko itp. Istnieje wiele typów strategii innowacyjnych, takich jak defensywna, ofensywna, pozyskiwanie firm, kreowanie rynku, zakup licencji itp. Proces zarządzania innowacjami składa się z etapów poszukiwania, planowania, wdrażania, dyfuzji i doskonalenia oraz kontrolowania. Istnieją różne modele zarządzania innowacjami, które różnią się stopniem radykalności, złożoności i zasięgu innowacji. Istnieją również pewne ograniczenia w zarządzaniu innowacją, takie jak brak akceptacji na rynku, brak zaangażowania pracowników, brak dostępu technicznego itp.

System zarządzania innowacjami

System zarządzania innowacjami - jest to całokształt struktur, a także działań, które są niezbędne do przygotowania i praktycznego zastosowania nowoczesnych rozwiązań technicznych za pomocą określenia produktów produktów. Na całość systemu zarządzania składa się "* podsystem zarządzania potencjałem twórczym,

• podsystem zarządzania potencjałem technicznym,
• podsystem zarządzania technikami wytwarzania,
• podsystem zarządzania procesami tworzenia i wdrażania innowacji,
• podsystem zarządzania finansami ,
• podsystem zarządzania systemem dystrybucji,
• podsystem zarządzania systemem informacyjnym".

Każdy system zarządzania powinien spełniać warunki, które obowiązujących regulacjach prawnych kraju. Ważne jest też to, aby doprowadzał do celu - wdrążenia innowacji produktowych bądź procesowych utrzymując przy tym wyznaczone nakłady. Konieczne jest także wybranie odpowiedniego przepływu informacji, którego źródłem jest sfera rynku zbytu i nauki.

Typy strategii innowacyjnych

• strategia defensywna - brak rozwiązań innowacyjnych wprowadzanych przez przedsiębiorstwo,
• strategia ofensywna - tworzenie warunków do kreowania a także opracowania przez pracowników nowych rozwiązań,
• strategia pozyskania firm - przejmowanie przez przedsiębiorstwo innej działalności bądź połączenie się z nią,
• strategia kreowania rynku - występuje niewielu konkurentów na danym obszarze rynkowym,
• strategia zakupu licencji - możliwość zakupienia licencji technologicznych od innych przedsiębiorstw, co pozwala osiągnąć zysk,
• strategia niezależna - ulepszanie produktów istniejących już na rynku a także zwiększanie ich udziałów,
• strategia pozyskania specjalistów - pozyskanie specjalistów od firm konkurencyjnych,
• strategia chodzenia w niszę - stosując tą strategię firma unika konkurencji z branży.

Etapy procesu zarządzanie innowacjami

Rys. 1 Etapy procesu zarządzania innowacjami

Poszukiwanie - to odbieranie z zewnętrznego jak i wewnętrznego otoczenia, wykorzystanie pojawiających się okazji do zmian i technologii a także znalezienie zagrożeń. Natomiast wybór to dokonanie selekcji wśród okazji technologicznych. Przy pomocy obranej strategii należy wybrać taką, która będzie potrzebna w kolejnych etapach realizacji projektu.

Proces planowania - występuje ona w pierwszej fazie zarządzania innowacjami. Gwarantuje, że między strategią przedsiębiorstwa a działaniami będzie zachowana spójność a także zapewnia produktywny podział zasobów. Planowanie innowacji to okres 3-5 lat z uwzględnieniem przeglądu i budżetu corocznego. Jest także wyznaczeniem kreślonych celów i metod realizacji. Proces planowania zarządzania innowacjami składa się z etapów: programowanie, prognozowanie oraz tworzenie planu.

Etap wdrażania - wprowadzenie wżycie pomysłu poprzez wytworzenie nowego produktu bądź usługi. Nie tylko ten etap może wiązać się z wprowadzaniem nowości na rynek, może to być także zmiana procesu technologicznego. Dzięki analizom technologicznym oraz rynkowym można stwierdzić czy innowacja: wzbudza zainteresowanie klientów, czy jest realna.

Proces dyfuzji i doskonalenia - dyfuzja to długotrwały proces przyswajania innowacji w systemach społecznych, dzięki przekazywaniu odpowiednimi kanałami, o określonym czasie do uczestników systemu społecznego, czyli jest to rozprzestrzenianie się informacji o danej usłudze/produkcie na rynku. Natomiast dyskontowanie wiąże się z celem innowacyjności. Wdrążenie ich odbywa się w postaci sukcesu rynkowego, obniżeniem kosztów czy też zwiększenie udziałów w rynku.

Kontrolowanie - obserwowanie działań wprowadzania innowacji na rynek. Daje to możliwość zmian w projekcie innowacji w przypadku popełnienia błędu przez pracowników. Do ważnych zadań kontrolowania należy także dodać ocenę działania - stopnień skuteczności celu a także zlikwidowanie powstałych nieprawidłowości.

Modele zarządzania innowacjami

Według Y.Tarana, H. Boreya i P. Lindgrena kierując się kryteriami: radykalności, złożoności innowacji i zasięgu, istniejąc cztery rodzaje modeli:

• model otwarty/ proaktywny - wyróżnia się on wysokim stopnie radykalności a także zasięgu innowacji przy równolegle niskiej złożoności,
• model zamknięty/proaktywny - charakteryzuje się wysokimi stopniami w trzech obszarach innowacyjności,
• model otwarty/reaktywny - posiada wysoki stopnień zasięgu innowacyjności, jednak niski stopnień złożoności i radykalności innowacyjności,
• model zamknięty/ reaktywny - odznacza się niskim stopniem zasięgu i radykalności, a wysoką złożonością innowacyjności.

Ograniczenia w zarządzaniu innowacją

Jeśli innowacji postrzegana jest tylko jako…	… jest rezultatem może być
Duży potencjał badawczo - rozwojowy	Technologia, która nie spełnia oczekiwań klientów, co przełoży się na brak akceptacji na rynku.
Domena działania specjalistów	Brak zaangażowania innych pracowników oraz brak w dziale badawczo - rozwojowym kluczowej wiedzy i doświadczenia z innych obszarów działalności
Dostrzeganie i dążenie do zaspokojenia potrzeb klientów	Brak dostępu technicznego, prowadzący do utraty przewagi konkurencyjnej
Przełamywanie granic rozwoju technologii	Wytwarzanie produktów lub usług, których nie potrzebuje rynek lub projektowanie procesów, które nie spełniają wymogów użytkowników i występuje opór przed wdrążeniem ich
Obszar działania wyłącznie dużych firm	Słabość małych firm zbytnio zależnych od dużych klientów
Przełomowe zmiany	Niedocenianie znaczenia innowacji zachowawczych. Utrata zdolności do zabezpieczenia i wspierania efektów innowacji przełomowych
Projekt o znaczeniu strategicznym	Niedostrzeganie szans wynikających ze spontanicznych innowacji
Działalność oparta na kluczowych jednostkach	Utrata możliwości wykorzystania kreatywności pozostałych pracowników i możliwości rozwoju innowacji
Wewnętrzna działalność firmy	Odrzucenie rozwiązań powstałych poza przedsiębiorstwem
Wynik zewnętrznej działalności firmy	Postrzeganie innowacji, jako zasobów dla działalności firmy, co skutkuje niskim poziomem uczenia się i rozwoju kompetencji technologicznych innowacji.
Działalność jednej firmy	Wykluczenie możliwości nawiązania różnych form kooperacji przedsiębiorstw w celu tworzenia nowych produktów, doskonalenia procesów

Zarządzanie innowacjami — artykuły polecane

Rozwój przedsiębiorstwa — Strategia rozwoju — Reorganizacja — Otwarte innowacje — Koncepcje zarządzania — Strategia Luk Wiedzy — Orientacja na projekty, programy, portfele — Potencjał — Strategia dyferencjacji

Bibliografia

• Cyfert S., Mielcarek P. (2010), Proces kształtowania systemu zarządzania innowacjami w przedsiębiorstwie, [w:] S. Lachiewicz, A. Zakrzewska-Bielawska (red.), Zarządzanie wiedzą i innowacjami we współczesnych organizacjach, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź
• Ćwiklicki M. (2015), Klasyfikacja modeli zarządzania innowacjami, Management forum, nr 4
• Kurek K. (2015), Zarządzanie innowacjami, Wydawnictwo Naukowe WSIiZ, Olsztyn
• Łunarski J. (red.) (2007), Zarządzanie innowacjami. Podstawy zarządzania innowacjami, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów
• Patalas-Maliszewska J., Cicha M. (2009), Zarządzanie innowacjami w przedsiębiorstwach sektora MSP, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, Koszalin
• Szatkowski K. (2016), Zarządzanie innowacjami i transferem technologii, PWN, Warszawa
• Trzepizur P. (2016), Zarządzanie innowacjami w małych i średnich przedsiębiorstwach, Zeszyty naukowe Politechniki Częstochowskiej Zarządzanie nr 24

Autor: Krzysztof Woźniak, Paulina Skomro