Analiza Du Ponta

Analiza Du Ponta, model Du Ponta, piramida Du Ponta - jest metodą badania rentowności kapitałów własnych, w której analizuje się również wpływ bezpośrednich czynników na jej zmianę. Dotyczy ona cząstkowego przedstawienia składników tworzących ostatecznie rentowność kapitału własnego. W modelu tym, wyodrębnia się trzy podstawowe czynniki o charakterze endogenicznym, takie jak:

• rentowność sprzedaży - mierzona zyskiem netto,
• obrotowość aktywów
• struktura kapitałów (mnożnik kapitałów).

TL;DR

Analiza Du Ponta to metoda badania rentowności kapitałów własnych, która analizuje trzy czynniki: rentowność sprzedaży, obrotowość aktywów i strukturę kapitałów. Model ten pomaga w porównywaniu firm i podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Podstawowym wskaźnikiem jest stopa zwrotu z kapitału własnego (ROE), która jest miernikiem efektywności wykorzystania kapitału w firmie. Model Du Ponta jest używany zarówno w analizie finansowej ex post, jak i w ocenie strategii firmy. Wpływ na rentowność mają dźwignia finansowa, obrotowość aktywów, obciążenia podatkowe i marża sprzedaży.

Historia

Po raz pierwszy analizy tej użyto w 1919 r., gdy stworzona została przez jednego z pracowników Du Pont de Nemours and Co. Model ten został sformułowany przez Donaldsona Browna, elektrotechnika, któremu powierzono zadanie doprowadzenia do poprawy finansów firmy Generals Motors po zakupionie części jej akcji przez Du Pont. Firma ta rozwijała się dzięki przejęciem, a wykorzystując stworzoną przez siebie metodę mogła wybrać najatrakcyjniejsze obiekty zakupu.

Charakterystyka

Analiza Du Ponta polega na analizie zależności pomiędzy marżą zysku netto, rotacją aktywów i stopniem zadłużenia firmy a stopą zysku własnego kapitału . Jest to również jedna z metod zaproponowanych do oceny funkcjonowania przedsiębiorstwa.

W Piramidzie Du Ponta główną rolę w controllingu finansowym odgrywają trzy relacje:

• stopa zwrotu z kapitału własnego (Return on Equity - ROE),
• stopa zwrotu z aktywów (Return on Assets - ROA),
• rentowność netto (Net Profit Margin).

Dzięki tym trzem wskaźnikom możliwe jest dokonywanie porównań przedsiębiorstw niezależnie od rodzaju działalności. Porównania te ułatwiają podejmowanie decyzji strategicznych dotyczących inwestycji, produkcji, alokacji kapitału czy realizowanych usług.

Podstawowym i najważniejszym wskaźnikiem w analizie Du Ponta jest ROE (Return on Equity) czyli stopa zwrotu z kapitału własnego. Wskaźnik ten otrzymuje się poprzez pomnożenie stopy zwrotu z aktywów ogółem (ROA - Return on Assets) przez mnożnik kapitału własnego, czyli tzw. dźwignia finansowa:

Wpływ bezpośrednich czynników na poziom ROE

Rentowność kapitału własnego:

1. Rentowność sprzedaży

• zysk netto
• przychody

2. Obrotowość aktywów

• przychody
• aktywa

3. Struktura kapitału

• aktywa
• kapitał własny

Innymi słowy:

1. Efektywność operacyjna wyrażona w postaci marży zysków - im wyższa marża, tym większa część przychodów ze sprzedaży pozostaje w przedsiębiorstwie w postaci zysku

2. Efektywność wykorzystania aktywów, wyrażona rotacja aktywów ogółem - stosunek przychodów ze sprzedaży do wielkości aktywów - obrazuje ile sprzedaży generowane jest z każdej jednostki pieniężnej aktywów

3. Dźwignia finansowa w postaci mnożnika kapitału własnego

$ROE={ROA~{}*~{}mnoznik~{}kapitalu~{}wlasnego}$

Zwrot z kapitałów własnych ROE - zyskowność przedsiębiorstwa ma zastosowanie w:

• zrozumieniu jak wykorzystywany jest kapitał w firmie - pojęcie środków zaradczych
• obserwacji zmian w czasie - zmiana w strukturze ROA
• wykrywaniu i eliminacja niepożądanych tendencji w zmianie struktury ROA
• zobrazowaniu realnego wpływu pracowników na wyniki osiągane przez przedsiębiorstwo
• porównywaniu inwestycji
• porównywaniu sposobów osiągania zwrotów z aktywów na przykładzie firm z danej branży

Współczynnik ROE najbardziej interesuje akcjonariuszy, gdyż wyraża oprocentowanie kapitału wniesionego przez nich. Jest on miernikiem efektywności wykorzystania kapitału ulokowanego w danym przedsiębiorstwie.

Wskaźnik stopy zysku z aktywów ogółem otrzymać można dzięki pomnożeniu rentowności netto przez wskaźnik rotacji aktywów ogółem. W ten sposób otrzymuje się podstawowe równanie Du Ponta w postaci:

$ROA={Rentownosc~{}netto*~{}wskaznik~{}rotacji~{}aktywow~{}ogolem}$

lub też, jeśli podzielony zysk netto przez sprzedaż zostanie następnie pomnożony przez wynik podzielenia sprzedaży przez aktywa ogółem.

Analiza finansowa na podstawie modelu Du Ponta wykorzystana może być zarówno w analizie prowadzonej ex post, jak i w ocenie wpływu różnych strategii na efektywność działania firmy mierzonej korzyściami osiąganymi przez akcjonariuszy .

Należy więc wnioskować, iż na ostateczną rentowność kapitałów zainwestowanych przez właścicieli w przedsiębiorstwo mają wpływ:

• Dźwignia finansowa i jej koszty obsługi
• Szybkość obrotu aktywów - ilość sprzedaży wygenerowana przy danym poziomie aktywów
• Obciążenia podatkowe
• Marża sprzedaży

Analiza Du Ponta — artykuły polecane

Value based management — Wskaźnik rentowności — Rynkowa wartość dodana — Stopa zwrotu z kapitału własnego — Analiza wskaźnikowa — Marża brutto — Wycena wartości firmy — Strategia finansowa — Ekonomiczna wartość dodana

Bibliografia

• Bieniasz A., Czerwińska-Kayzer D., Gołaś Z. (2008), Analiza rentowności przedsiębiorstwa z wykorzystaniem metody różnicowania, Journal of Agribusiness and Rural Development, 3(9)
• Ciset W., Norkiewicz J. (2002), Analiza ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstwa, Zamość
• Czekaj J., Dresler Z. (2011), Zarządzanie finansami przedsiębiorstw: podstawy teorii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Janik W., Paździor A. (2011), Zarządzanie finansowe w przedsiębiorstwie, Politechnika Lubelska, Lublin
• Koźmiński A., Piotrowski W. (red.) (2010), Zarządzanie teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Sokołowska E. (2012), Rentowność kapitału własnego przedsiębiorstw niefinansowych przy wykorzystaniu piramidy du Ponta, Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, nr 4

Autor: Justyna Kowal