Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów to transakcje kupna/sprzedaży pomiędzy podmiotami zarejestrowanymi w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Od 1 maja 2004r. polscy podatnicy dokonujący dotychczas eksportu objęci zostali zasadami wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT), a dotychczasowy import zastąpiono wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów (WNT). Podatek VAT od towarów w obrocie gospodarczym między podatnikami VAT w krajach UE nie jest pobierany na granicy państw członkowskich, a na terytorium kraju podmiotu nabywającego, zaś w kraju dostawcy ma zastosowanie stawka VAT 0%. Inaczej jest w przypadku świadczenia usług, gdyż również one objęte są pojęciem transakcji wewnątrzwspólnotowych.

Aby zaistniała wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów i wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów wymaga się spełnienia następujących warunków:

• Stronami transakcji są podatnicy VAT z minimum dwóch krajów członkowskich Wspólnoty
• Przesunięcie towarów następuje pomiędzy minimum dwoma państwami członkowskimi

TL;DR

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów to transakcje kupna/sprzedaży pomiędzy podmiotami zarejestrowanymi w państwach członkowskich UE. Nie pobiera się podatku VAT na granicy, a stawka VAT wynosi 0%. W przypadku dostawy towarów i usług między państwami członkowskimi UE, spełnienie określonych warunków jest konieczne. Istnieją również przypadki, w których przemieszczenie towarów nie jest uznawane za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. W przypadku usług wewnątrzwspólnotowych, import usług podlega opodatkowaniu w kraju, w którym usługi są świadczone. Miejsce opodatkowania zależy od rodzaju usługi i jej lokalizacji.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT)

Zyskanie prawa do zarządzania towarami jako właściciel, które w rezultacie wykonywanej dostawy są transportowane na teren Polski przez dostawcę, nabywcę lub na ich rzecz. Jednak podstawowym warunkiem, jaki należy spełnić jest aby nabywający towar w kraju był zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i analogicznie osoba dokonująca dostawy była podatnikiem podatku VAT w kraju, w którym towar został nadany. Wymóg ten nie jest stosowany w przypadku nabycia nowych środków transportu. Do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów zaliczamy również sytuację, w której zagraniczny przedsiębiorca przemieszcza towary z terytorium innego państwa członkowskiego na terytorium kraju, jeśli zostały one przez niego wyprodukowane, wydobyte, nabyte lub nabyte poprzez import, i mają one być wykorzystane do obrotu gospodarczego w Polsce.

Istnieje również szereg transakcji, które mimo przemieszczania towarów między państwami członkowskimi, nie mogą być uznane jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. Ewidencja takich operacji została opublikowana w art. 12 ustawy o podatku od towarów i usług. Natomiast w art. 10 możemy znaleźć wykaz towarów oraz podmiotów, które pomimo brania udziału w opisanej powyżej sytuacji przemieszczania towarów, nie będą uznane jako WNT. Do takich podmiotów zaliczamy m.in. te niepodlegające obowiązkowi w sferze podatku VAT, które ściągną towary o wartości nie większej niż 50 000 PLN w trakcie roku podatkowego.

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT)

Wewnątrzwspólnotową dostawą towarów jest dostawa wykonywana między przedsiębiorstwami pozostającymi w różnych państwach należących do Unii Europejskiej. W przypadku, kiedy polskie przedsiębiorstwo dokona dostawy na terytorium innego kraju członkowskiego, wtedy taka dostawa jest opodatkowana stawką VAT 0%, jednak musi spełnić niezbędne warunki:

• Dostawa zostanie wykonana na rzecz podmiotu, posiadającego status podatnika VAT w innym państwie członkowskim UE (status podatnika VAT zarejestrowanego w innym kraju Unii Europejskiej można sprawdzić za pośrednictwem krajowej administracji podatkowej, właściwej dla podatnika, który składa zapytanie) oraz
• Towary opuściły kraj wysyłki, a dostawca posiada dowody zaświadczające o opuszczeniu przez nie terytorium państwa członkowskiego UE (kraju wysyłki), z którego towary są wysyłane lub w którym rozpoczęto ich transport, oraz
• Dostawca posiada na fakturze prawidłowy numer, za pomocą którego zarówno on, jak i jego kontrahent są identyfikowani dla transakcji wewnątrzwspólnotowych w podatku VAT (w dostawach wewnątrzwspólnotowych podatnicy posługują się numerami identyfikacyjnymi VAT, poprzedzonymi dwuliterowym prefiksem wskazującym na wydające go państwo członkowskie).

Do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów zaliczamy również sytuację, gdy przedsiębiorca dokona przemieszczenia towarów z terytorium kraju na terytorium drugiego państwa należącego do Unii Europejskiej jeśli mają być one przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez przedsiębiorcę za granicą.

Dowody zaświadczające o dokonaniu WDT

1. dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, lub - w przypadku, gdy wywóz dokonywany jest własnym środkiem transportu - dokument potwierdzający dane nabywcy i odbiorcy, adres dostawy, określenie towarów i ich ilości, potwierdzenie ich przyjęcia przez nabywcę, dane identyfikacyjne środka transportu,
2. kopia faktury,
3. specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku,
4. korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie,
5. dokumenty dotyczące ubezpieczenia lub kosztów frachtu,
6. dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie, w takim przypadku inny dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania.

Istnieją także przypadki, które pomimo przemieszczenia towarów pomiędzy krajami UE, nie są uznawane za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów - są one wymienione w art. 13 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług.

Usługi wewnątrzwspólnotowe

Zaliczamy do nich import usług, a także te świadczone dla przedsiębiorstw mających swoją siedzibę w Unii Europejskiej, które są dla tych usług podatnikami VAT. Import usług jest to świadczenie usług, których podatnikiem jest podmiot-usługobiorca. W tej sytuacji podatnikiem jest przedsiębiorca krajowy, na którego rzecz świadczone są usługi przez podmioty mające siedzibę, stałe miejsce pobytu lub zamieszkania poza granicami Polski. Jednak są pewne wyjątki i tym sposobem miejscem świadczenia usług jest np.:

• lokalizacja, w której dokonywany jest transport z uwzględnieniem przejechanej długości - gdy usługi te dotyczą transportu pasażerów
• lokalizacja nieruchomości-w przypadku, gdy usługi dotyczą nieruchomości, zakwaterowaniem w hotelu i podobnych obiektach
• miejsce rzeczywistego wykonania - usługi restauracyjne i cateringowe

Podsumowując, o miejscu opodatkowania przy powyższych usługach będzie sądzić lokalizacja lokalu, danej imprezy lub też miejsce realizacji usługi. Wnioskując, wymienione usługi mogą podlegać opodatkowaniu zarówno w kraju jak i poza jego granicami. W momencie, kiedy odbiorcą usługi jest przedsiębiorca zagraniczny lub powyższe usługi, będą świadczone na terytorium drugiego państwa UE - w kraju obowiązek podatkowy nie występuje. W takiej sytuacji jest to wewnątrzwspólnotowa usługa, która będzie rozliczana poza granicami kraju.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów — artykuły polecane

Magazyn konsygnacyjny — Faktura wewnętrzna — VAT UE — Podatek VAT — Podatek VAT - naliczony — Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju — Rejestracja podatnika VAT — VAT 7 — Odprawa celna

Bibliografia

• Baczewska-Golińska D. (2017), VAT w transakcjach międzynarodowych, ODDK, Gdańsk
• Dmowska J., Miklewska M. (red.) (2016), 500 pytań o VAT, Grupa INFOR PL, Warszawa
• Jackiewicz A. (2014), Wirtualna księgowość-problemy identyfikacji dokumentów i rozliczeń podatkowych z tytułu VAT w programach komputerowych, Przedsiębiorczość i Zarządzanie, Tom XV, Zeszyt 9 cz. 1
• Kosacka-Łędzewicz D., Olszewski B. (2009), Transakcje wewnątrzwspólnotowe, Eksport, Import, Unimex, Wrocław
• Markowski W. (2014), ABC VAT'u, Wydawnictwo Marcus, Łódź
• Matarewicz J., Piątkowska-Chmiel A. (2013), Komentarz VAT Ustawa o podatku od towarów i usług, LexisNexis Polska, Warszawa
• Mazur Ł., Sokołowska-Strug E. (2009), Transakcje wewnątrz-wspólnotowe. Ustawa o VAT, C.H. Beck, Warszawa
• Raczkowski K. (2011), Eurofisc-zdecentralizowana sieć współpracy w dziedzinie podatku VAT, INFOS, Vol. 6, Nr 98
• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535
• Wachowska E. (2015), Zasady rozliczania podatku od towarów i usług w transakcjach wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów, Finanse i prawo finansowe, nr 4

Autor: Monika Bembenek, Joanna Musiał

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.