Korporacja międzynarodowa

Korporacje międzynarodowe ponadnarodowe, wielonarodowe przedsiębiorstwa, firmy, spółki kapitałowe, prowadzące działalność gospodarczą, w co najmniej dwóch krajach i tworzące zintegrowany, międzynarodowy system powiązań gospodarczych, podporządkowany wspólnej strategii.

Jednostki organizacji korporacji międzynarodowych są najczęściej podzielone wg**

• geograficznego kryterium rynków zbytu
• grup towarowych, obejmujących filie wytwarzające ten sam produkt (bez względu na geograficzną lokalizację filii)
• struktury macierzowej (obejmującej podział zarówno wg geograficznych rynków zbytu, jak i grup towarowych)

Korporacje międzynarodowe stanowią jedną z głównych sił napędzających procesy globalizacji. Przyczyniają się one do wzrostu współzależności między krajami. To one decydują o tym jakie miejsce będą zajmowały kraje słabiej rozwinięte. Ze względu na swój potencjał ekonomiczno**finansowy korporacje międzynarodowe oddziałują na pozostałe podmioty zagranicznej i międzynarodowej polityki ekonomicznej, w tym zwłaszcza na rządy i organizacje międzynarodowe.

Korporacje międzynarodowe dysponuję wielką siłą ekonomiczną, na którą składają się**

• duża wielkość (mierzona np. wartością sprzedaży)
• nowoczesne produkty i technologie oraz systemy ich szybkiej dyfuzji w skali międzynarodowej
• wysoko wykwalifikowane kadry zarządzające i marketingu (zwłaszcza międzynarodowe systemy dystrybucji produktów)
• duża mobilność posiadanych oraz kontrolowanych kapitałów

TL;DR

Artykuł opisuje korporacje międzynarodowe jako przedsiębiorstwa prowadzące działalność w co najmniej dwóch krajach, które przyczyniają się do wzrostu globalizacji i wpływają na politykę ekonomiczną. Omawia genezę i cechy korporacji, ich strukturę i funkcje.

Geneza

Według badań K. Moora i D.Lewisa organizacje wykazujące cechy współczesnych przedsiębiorstw międzynarodowych istniały już w starożytnych cywilizacjach, a ich początki sięgają dwudziestego stulecia przed naszą erą. Starożytne transnarodowe "firmy" zajmujące się produkcją i handlem były tworzone nie tylko przez Rzymian, ale również Fenicjan, natomiast za miejsce powstania uważa się Asyrię. Charakteryzował je fakt, że ich działalność obejmowała tereny poza właściwymi dla danej cywilizacji.(K. Poznańska 2015 s. 14-15)

Cechy korporacji

• suwerenność - niezależność względem państw, oraz partnerów biznesowych
• złożoność - koordynacja działalności z użyciem form organizacyjno-prawnych, oraz dzięki zawieraniu porozumień z niezależnymi jednostkami,
• rozlokowanie geograficzne - otwieranie filii w różnych krajach na całym świecie,
• specjalizacja - powierzanie określonych zadań filiom lub niezależnym podmiotom, które wykonają je najefektywniej,
• zdolność arbitrażowania - dokonywanie transakcji z wykorzystaniem m.in. warunków ekonomicznych, oraz kulturowych, co prowadzi do wzrostu korzyści i efektywności działań.
• elastyczność organizowania - zdolność do dostosowania sposobów angażowania zasobów, oraz rozdziału i realizacji zadań w zależności od zmieniających się warunków otoczenia,
• globalna efektywność - osiągnięcie jak największej efektywności przez obniżenie kosztów netto na poziomie całego systemu korporacji,
• zdolność integrowania - polega na koordynowaniu powierzonych, geograficznie rozlokowanych działań poprzez wykorzystanie technologii wzajemnego przepływu informacji,
• hierarchiczna organizacja
• zatrudnianie obcokrajowców
• orientacja na poszukiwanie zasobów i nowych rynków, (K. Poznańska 2015 s. 61-61 i 15)

Struktura korporacji

• typu U (unitarna) - polega na centralizacji i podziale funkcjonalnym. Sprawdza się w przypadku nieskomplikowanych operacji.
• typu H (holdingowa) - polega na decentralizacji działań, jednostki w danej organizacji zachowują autonomiczność. Sprawdza się w przypadku konglomeratów, w których firmy nie są ze sobą ściśle powiązane.
• typu M (dywizjonalna) - polega na tym że jednostki zachowują w dużym wymiarze autonomiczność, jednak podlegają jednocześnie wielu przełożonym, co pomaga zachowaniu kontroli w firmach operujących w kilku biznesach, na różnych rynkach i o wielu funkcjach. (M. Ciszewska-Mlinaric i in. 2015, s. 155-157)

Funkcje

• pobudzanie wzrostu, oraz efektywności gospodarczej,
• stymulowanie konkurencji na rynku i w gospodarce,
• aktywizowanie restrukturyzacji za pomocą przejęć i fuzji,
• rozpowszechnianie nowych technologii, metod wytwarzania, oraz wzorców,
• tworzenie nowych miejsc pracy,
• ujednolicanie poziomu rozwoju w danym państwie,
• wpływanie na procesy i dziedziny zachodzące w gospodarce globalnej, (M. Gasz 2012, s. 31)

Korporacja międzynarodowa — artykuły polecane

Strategia kooperacji — Offshoring — Organizacja sieciowa — Holding — Strategiczna jednostka gospodarcza — Przedsiębiorstwo globalne — Rodzaje strategii — Stosunki międzynarodowe — Polityka innowacyjna

Bibliografia

• Ciszewska-Mlinaric M. (red.) (2015), Strategia korporacji, Wolters Kluwer, Warszawa
• Gasz M. (2012), Znaczenie korporacji transnarodowych w gospodarce światowej, Ekonomia i Prawo, nr 4
• Ocicka B. (2016), Współczesne strategie zarządzania międzynarodowymi łańcuchami dostaw, Studia Ekonomiczne, nr 283
• Poznańska K., Kraj M. (2015), Badania i rozwój w korporacjach transnarodowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Rymarczyk J. (2006), Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Wojnowski J. (2004), Wielka Encyklopedia PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Autor: Anna Łoboda, Karolina Lisowska