Niezgodność

Niezgodność (3.6.2) - niespełnienie wymagania (3.1.2, ISO 9000:2005). Wystąpienie niezgodności nie sprzyja jakości. Może być związane z niespełnieniem określonych wymagań związanych z normami, dokumentacją jakości, przepisów prawnych, wymagań stron kontraktu czy wymagań klienta oraz innych zainteresowanych stron. Jako niezgodność można potraktować tylko to, co faktycznie zostało stwierdzone, czyli poparte dowodem obiektywnym.

W danym przedsiębiorstwie przeprowadzono badania metodą burzy mózgów wśród pracowników z różnych działów w celu ustalenia przyczyn mogących wpływać na niezgodność wysięgnika. Ustalono 7 grup mogących wywoływać niezgodność, są to:

• maszyna,
• człowiek,
• materiał,
• metoda,
• środowisko,
• pomiar,
• zarządzanie. (Jagusiak-Kocik M. 2016, s. 56)

Kolejnym etapem badań jest hierarchizacja niezgodności wyrobu analizowanego przy wykorzystaniu diagramu Pareto-Lorenza. Dzięki temu diagramowi, możemy dowiedzieć się, które niezgodności powtarzają się najczęściej w badanym okresie, bądź są przyczyną największych strat. Po badaniach w danym przedsiębiorstwie ustalono, że występowane niezgodności wysięgników spowodowane są:

• Brakiem otworu w wysięgnikach,
• Nierównym spawaniem,
• Złym wymiarem wysięgnika,
• Szczeliną w spoinie,
• Niedomalowaną powierzchnią w wysięgniku (Jagusiak-Kocik M. 2016 s. 58)

Kategorie niezgodności

1. systematyczne - wady wykryte w systemie zarządzania jakością przykład: nie wdrożony element systemu, brak wymaganych zapisów, istnieje wyposażenie pomiarowe, które nie jest nadzorowane
2. przypadkowe - zostaje niespełnione wymaganie, ale bez większych konsekwencji: brak zapisu jednego z wymaganych odczytów, oznakowanie pomieszczeń niezgodne z instrukcją

Uwaga: więcej przypadkowych niezgodności w jednym obszarze może powodować złe funkcjonowanie systemu.

Kwalifikacja niezgodności

1. niezgodność mała - odosobniony, udowodniony przypadek niespełnienia wymagania
2. niezgodność duża (krytyczna) - wada całego systemu, niezgodność systematyczna ewentualnie znacząca liczba niezgodności z wymaganiami systemu zarządzania jakością.

Dokumentowanie niezgodności

Udokumentowanie niezgodności wymaga:

• wskazania wymagania, które nie zostało spełnione,
• określenia na czym polega niezgodność,
• wskazania dowodu.

Odwołanie się do wymagania powinno być precyzyjne. Sformułowanie niezgodności powinno być oczywiste, niedwuznaczne, zwięzłe. Z kolei dowód udokumentowany i dostatecznie uszczegółowiony. W przypadku stwierdzenia niezgodności podejmuje się działania korekcyjne (np. usunięcie niezgodności) oraz korygujące (likwidacja przyczyny niezgodności). Po zrealizowaniu działań należy sprawdzić ich skuteczność. Powinien istnieć obiektywny dowód na pełne wdrożenie działania korygującego oraz jego skuteczność.

Metody identyfikacji i analizy niezgodności

W procesie zarządzania jakością istnieje wiele różnych metod identyfikacji i analizy niezgodności. Jedną z popularnych metod jest analiza przyczyn i skutków (Ishikawa), która polega na identyfikowaniu i kategoryzowaniu różnych przyczyn mogących prowadzić do niezgodności. Inną metodą jest analiza Pareto, która wskazuje na najważniejsze przyczyny niezgodności na podstawie analizy ich występowania. Istnieje również metoda diagramu relacji, która pomaga w identyfikacji zależności między różnymi czynnikami i przyczynami niezgodności.

Zastosowanie różnych metod identyfikacji i analizy niezgodności przynosi wiele korzyści. Po pierwsze, umożliwiają one dokładne zrozumienie przyczyn niezgodności, co pozwala na skuteczne opracowanie działań naprawczych. Ponadto, umożliwiają one identyfikację powtarzających się problemów i przyczyn, co pozwala na wprowadzenie działań prewencyjnych w celu zapobiegania powtarzaniu się tych niezgodności. Ponadto, metody te pomagają w identyfikacji trendów i wzorców w niezgodnościach, co pozwala na wprowadzenie ulepszeń w procesach i produktach.

Oczywiście, każda z metod identyfikacji i analizy niezgodności ma swoje ograniczenia. Na przykład, analiza przyczyn i skutków może być czasochłonna i skomplikowana w przypadku bardziej złożonych problemów. Analiza Pareto może skupiać się jedynie na najważniejszych przyczynach, nie uwzględniając innych możliwych czynników. Diagram relacji może być trudny do zrozumienia, jeśli zależności między różnymi czynnikami są skomplikowane.

W celu skutecznego wykorzystania metod identyfikacji i analizy niezgodności, istnieje kilka najlepszych praktyk. Po pierwsze, ważne jest, aby zaangażować odpowiednie zespoły i ekspertów w proces identyfikacji i analizy niezgodności. Różne perspektywy i doświadczenia mogą pomóc w dokładnym zrozumieniu problemu. Ponadto, stosowanie narzędzi i technik takich jak diagramy przyczynowo-skutkowe, analiza Pareto i diagramy relacji może być pomocne w usystematyzowaniu procesu i ułatwieniu analizy.

Działania prewencyjne jako sposób zapobiegania niezgodnościom

Działania prewencyjne to strategie i narzędzia stosowane w celu zapobiegania niezgodnościom i minimalizacji ryzyka ich wystąpienia. Są one istotne w kontekście zarządzania jakością, ponieważ pozwalają uniknąć kosztownych napraw, reklamacji i utraty zaufania klientów. Działania prewencyjne skupiają się na eliminowaniu potencjalnych przyczyn niezgodności, zanim staną się problemem.

Istnieje wiele różnych strategii i narzędzi stosowanych w działaniach prewencyjnych. Jednym z przykładów jest analiza ryzyka, która polega na identyfikacji, ocenie i zarządzaniu potencjalnymi ryzykami niezgodności. Innym narzędziem jest kontrola procesu, która polega na monitorowaniu i kontrolowaniu różnych parametrów procesu w celu zapewnienia zgodności. Inne strategie obejmują szkolenia i edukację pracowników, stosowanie odpowiednich procedur i standardów, a także audyty jakościowe.

Efektywne zarządzanie działaniami prewencyjnymi przynosi wiele korzyści. Po pierwsze, minimalizuje ryzyko wystąpienia niezgodności, co prowadzi do oszczędności finansowych. Po drugie, poprawia jakość produktów i usług, co zwiększa satysfakcję klienta. Ponadto, działania prewencyjne pomagają w identyfikacji i usuwaniu potencjalnych problemów w procesach, co prowadzi do efektywniejszego działania organizacji.

Zarządzanie niezgodnościami w łańcuchu dostaw

Jakość dostaw w łańcuchu dostaw zależy od wielu czynników. Wśród najważniejszych czynników znajdują się: wydajność dostawcy, jakość produktów dostarczanych przez dostawcę, terminowość dostaw, stan i bezpieczeństwo produktów, a także komunikacja i współpraca między dostawcami i odbiorcami.

W zarządzaniu niezgodnościami w łańcuchu dostaw stosuje się różne narzędzia i techniki. Jednym z narzędzi jest ocena dostawców, która polega na regularnym ocenianiu wydajności i jakości dostawców. Innym narzędziem jest monitorowanie jakości produktów i procesów dostawcy, które pozwala na szybką identyfikację niezgodności. Inne techniki obejmują audyty dostawców, zarządzanie ryzykiem i zarządzanie reklamacjami.

Efektywne zarządzanie niezgodnościami w łańcuchu dostaw przynosi wiele korzyści. Po pierwsze, minimalizuje ryzyko dostarczenia produktów niskiej jakości lub niezgodnych. Po drugie, poprawia terminowość dostaw, co pozwala na płynne funkcjonowanie procesów produkcyjnych. Ponadto, zarządzanie niezgodnościami przyczynia się do zwiększenia zaufania klientów i poprawy wizerunku marki.

Najlepsze praktyki w zarządzaniu niezgodnościami w łańcuchu dostaw obejmują regularne audyty dostawców, systematyczne monitorowanie jakości produktów i procesów dostawcy, stosowanie odpowiednich procedur i standardów, a także efektywne zarządzanie reklamacjami. Przykładem może być firma logistyczna, która regularnie przeprowadza audyty u swoich dostawców w celu zapewnienia zgodności i wysokiej jakości dostaw. Inny przykład to producent, który ma wdrożony system monitorowania jakości produktów dostawców i skutecznie zarządza reklamacjami w przypadku wystąpienia niezgodności.

Niezgodność — artykuły polecane

Diagram Pareto — Analiza FMEA — Metody wykrywania usterek — Diagram pokrewieństwa — Nadzór nad wyrobem niezgodnym — Analiza ryzyka — Ocena ryzyka — Próbkowanie — Zarządzanie bezpieczeństwem pracy

Bibliografia

• Borkowski S. (2004), Analiza zmian w strukturze niezgodności wyrobów odlewanych po wdrożeniu zarządzania procesowego, Poniedziałek, nr 14
• ISO (2005), ISO 9001 Auditing Practices Group Wytyczne dotyczące przeglądu i zamknięcia niezgodności, ISO&IAF
• Jagusiak-Kocik M. (2016), Wykorzystanie wybranych narzędzi zarządzania jakością i metody FMEA w przedsiębiorstwie produkcyjnym, konstrukcje sprawne dla maszyn, Zeszyty naukowe Quality. Production. Improvement. nr 1(4)
• Juszczak A., Białecka B. (2012), Proces reklamacji jako narzędzie wspomagające proces produkcji, Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie, Politechnika Śląska, z. 63a
• Kowalczyk J. (2010), Doskonalenie zarządzania organizacją, Problemy jakości, 3
• Ludwicki J. (2008), Przekroczenia dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności zgłaszane do oceny ryzyka zgodnie z procedurami RASFF W POLSCE, Zakład Toksykologii Środowiskowej, nr 4

Autor: Małgorzata Nowińska, Karolina Rolka