Analiza fundamentalna

Analiza fundamentalna jest jedną z podstawowych technik analizy rynku kapitałowego (średnio - i długoterminowych instrumentów finansowych takich jak akcje i obligacje) poprzez analizę sprawozdań finansowych, analizę zarządzania, badanie konkurencji oraz rynków.

Analiza fundamentalna jest jedną z metod, które umożliwiają inwestorom wybór najlepszych instrumentów finansowych. Analiza fundamentalna wykorzystuje podstawy (takie jak dochody firmy, perspektywy odnośnie dywidend, oczekiwania względem przyszłych dochodów firmy, plany odnośnie wzrostu, sytuacja ekonomiczna kraju lub konkretnego sektora przemysłu, etc.) w celu analizy perspektyw firmy oraz jej przyszłych wyników finansowych, a w rezultacie wahań cenowych. Analiza fundamentalna jest najczęściej wykorzystywana przy inwestycjach długoterminowych.

Za najwłaściwszą metodę szacowania wartości akcji uznaje się metodę dochodową. Dzieje się tak, ponieważ jej głównym wyznacznikiem jest dochód generowany przez daną spółkę. Zakłada ona, że wartość przedsiębiorstwa stanowią przyszłe dochody, a także inne subiektywne korzyści, które inwestor jest w stanie osiągnąć z tytułu praw własności" [Malinowska U. 2012].

TL;DR

Analiza fundamentalna jest techniką analizy rynku kapitałowego, która wykorzystuje analizę sprawozdań finansowych, zarządzania, konkurencji i rynków. Cele analizy fundamentalnej to ocena wartości rynkowej i prognozowanie wyników finansowych, a etapy analizy obejmują analizę makroekonomiczną, sektorową, sytuacyjną spółki, analizę finansową i wycenę akcji. Procedury analizy fundamentalnej obejmują badanie sprawozdań finansowych i obliczanie wskaźników, takich jak całkowita sprzedaż, marża netto i wskaźnik PE. Informacje potrzebne do analizy można pozyskać z obszarów mikro, mezzo i makro.

Cele analizy długoterminowej

Do podstawowych celów analizy fundamentalnej należą:

• ocena wartości rynkowej firmy oraz, ocena wahań tej wartości,
• tworzenie prognoz odnośnie wyników gospodarczych firmy,
• analiza zarządzania firmy oraz podjęcie na tej podstawie decyzji,
• oszacowanie ryzyka kredytowego firmy.

Etapy analizy fundamentalnej

W skład analizy fundamentalnej wchodzą następujące etapy [Borowski K. 2014]:

• Analiza makroekonomiczna. Na tym etapie należy dokonać oceny atrakcyjności inwestowania biorąc pod uwagę określony rynek finansowy. Czynniki, które należy wziąć pod uwagę to: "sytuacja gospodarcza, polityka gospodarcza i ryzyko inwestowania w danym kraju", a także "sytuacja polityczna w danym kraju oraz ekonomiczna na całym świecie".
• Analiza sektorowa (branżowa). Na tym etapie należy dokonać oceny atrakcyjności inwestowania biorąc pod walory z określonej branży. Czynniki, które należy wziąć pod uwagę to: "historyczne i oczekiwane stopy zwrotu", "poziom ryzyka wiązany z inwestycjami w danym sektorze", "wrażliwość sektora na sytuację gospodarczą" oraz "położenie sektora na mapie cyklu życia danej branży".
• Analiza sytuacyjna spółki. Analiza ta przypomina analizę branży. Czynniki, które należy wziąć pod uwagę w trakcie oceny to: "strategia spółki, sytuacja spółki na tle konkurencji, bariery wejścia na rynek, perspektywy rozwoju spółki, liczba dostawców i odbiorców danego przedsiębiorstwa, specyfikacja produktu, możliwość pojawienia się substytutów produktu, otoczenie zagraniczne rynku, jakość kadry zarządzającej, zarządzanie spółką, kwalifikacje osób zatrudnionych w spółce, a także kapitał intelektualny, zdolność do innowacji oraz reputacja społeczna".
• Analiza finansowa. Jest to ocena kondycji finansowej spółki. Dokonuje się jej na podstawie sprawozdań finansowych, takich jak: "bilans,rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych (cash flow), zestawienie zmian w kapitale własnym oraz informacje dodatkowe". Narzędziami służącymi do analizy fundamentalnej są wskaźniki, które można pogrupować w następujące kategorie: płynność, zadłużenie, aktywność (efektywność), zyskowność i wartość rynkowa.
• Wycena akcji. Ten etap polega na wyliczeniu "wartości wewnętrznej akcji (WW - określanej także jako fair value)", czyli ceny jaką powinny mieć dane walory na giełdzie. Następnie wartość wewnętrzną należy porównać z ceną giełdową.

Procedury

Analiza fundamentalna zazwyczaj ma swój początek podczas badania sprawozdania finansowego. Wykonuje się ją w celu oceny aktualnych trendów - na przykład wzrostu zysków lub spadku obrotów. Analizę fundamentalną często wykorzystuje się do obliczania różnego rodzaju wskaźników, użytecznych podczas porównywania firm. Analiza sprawozdania finansowego składa się z: kontroli bilansowej, analizy deklaracji operacyjnych oraz analizy przepływów pieniężnych. Analiza ta dostarcza analitykowi listę aktualnych wskaźników oraz mierników, które mogą zostać użyte do celów porównawczych. Służą głównie do oceny wyników firmy na tle konkurencji. Wszystkie wskaźniki powinny zostać przedstawione w przystępnej formie umożliwiającej analizy porównawcze.

Wskaźniki i mierniki

Do najbardziej użytecznych wskaźników i mierników należą:

• Całkowita sprzedaż (utarg). Wzrost sprzedaży firmy może wskazywać na potrzebę dalszego rozwoju. Analiza fundamentalna powinna pokazać nie tylko zmiany kwantytatywne, ale również powinna prezentować przyczyny tych zmian.
• Marża netto. Wskaźnik ten otrzymuje się poprzez podzielenie zysku netto przez utarg. Wynik działania jest procentem. W celu obliczenia marży netto, analityk wykorzystuje zysk po odliczeniu podatków, w sposób zgodny z danymi przedstawionymi na sprawozdaniu finansowym. Marża netto powinna być stabilna i spójna. Jeżeli jest niemal równa z roku na rok, można mniemać, iż firma dobrze prosperuje.
• Wskaźnik PE. Wskaźnik ceny do dochodu (ang. price to earning ratio) publikuje się na listach finansowych. Jest on często wykorzystywany w celu porównania akcji giełdowych. Nie jest wskaźnikiem podstawowym, ponieważ wymaga wykorzystania aktualnej ceny akcji w celu poprawnego obliczenia. Poniekąd może odzwierciedlać popularność określonych akcji. Wartość PE oblicza się dzieląc cenę na jednostkę akcji przez roczne dochody z jednej akcji. Wskaźnik ten pokazuje ile realnie warta jest jedna jednostka dochodu według rynku. Można interpretować to na dwa sposoby. Po pierwsze, niski wskaźnik PE wskazuje, iż rynek nie jest zainteresowany danymi akcjami, ale sytuacja ta może ulec zmianie. Po drugie, wysoki wskaźnik PE, pokazuje że akcje są popularne, co jednak może prowadzić do dużych oczekiwań względem ich potencjału wzrostowego. Posiadanie takich papierów wartościowych może wiązać się z podwyższonym ryzykiem.

Obszary pozyskiwania informacji

Istnieją trzy obszary, z których można uzyskać informacje potrzebne do przeprowadzenia analizy fundamentalnej [Czyżycki R. 2014]:

• obszar mikro - informacje pochodzące od przedsiębiorstwa,
• obszar mezzo - informacje z otoczenia bliskiego (dostawcy, odbiorcy, władze lokalne, mieszkańcy),
• obszar makro - informacje z całej gospodarki, regionu świata lub całego świata.

Analiza fundamentalna — artykuły polecane

Portfel inwestycyjny — Wskaźnik Altmana — Macierz BCG — Oferta publiczna — Zysk na akcję — Metody porównawcze — Rating — Portfel — LBO

Bibliografia

• Bodie Z., Kane A., Marcus A. (2003), Investments, McGraw-Hill Primis
• Borowski K. (2014), Analiza fundamentalna - metody wyceny przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa
• Czyżycki R. (2014), Analiza fundamentalna spółek giełdowych jako sposób oceny sytuacji ekonomicznej w wybranych sektorach gospodarki narodowej, Studia Zarządzania i Finansów Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, nr 6
• Graham B., Dodd D. (2004). Security Analysis, McGraw-Hill, ISBN 978-0-07-144820-8
• Malinowska U. (2012), Rola analizy fundamentalnej w warunkach kryzysu, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, nr 262
• Ritchie J. (1997), Analiza fundamentalna, WIG-PRESS, Warszawa
• Thomsett M. (1998), Mastering fundamental analysis, Kaplan Publishing
• Wasylkowska M. (2013), Ocena sytuacji finansowej przedsiębiorstwa przy zastosowaniu metod analizy fundamentalnej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia, nr 59

Autor: Marcin Lachner, Kinga Kosecka