Składowanie produktów

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 17:34, 3 lis 2023 autorstwa Zybex (dyskusja | edycje) (cleanup bibliografii i rotten links)
Składowanie produktów
Polecane artykuły

Składowanie polega na przechowywaniu produktów w pomieszczeniu (np. hali, magazynie) lub miejscu otwartym tak długo, aż będą potrzebne w jakimś celu (np. użycia produkcyjnego lub sprzedaży).

Składy można podzielić na dwa rodzaje:

TL;DR

Artykuł omawia funkcje, rodzaje usług oraz koszty związane ze składowaniem produktów. Składy mają za zadanie przechowywać zapasy, konsolidować i dekonsolidować ładunki oraz konfekcjonować produkty. Firma może korzystać z prywatnych magazynów, wynajmować przestrzeń w magazynach publicznych lub obu tych rozwiązań. Centra dystrybucji są kosztowną częścią systemu logistycznego. Nowoczesne, zautomatyzowane magazyny zastępują starsze, wielopiętrowe magazyny. Składowanie wiąże się z kosztami i ryzykiem, takimi jak wzrost cen produktów, zamrożenie kapitału w zapasach, uszkodzenia, kradzieże czy pożary.

Logistyczne funkcje składowania

Każda firma musi przechowywać towary oczekujące na sprzedaż. Aby zapewnić szybkie wykonanie zamówień, powinna mieć do dyspozycji zapasy. Podstawowymi funkcjami składów, świadczonymi na rzecz użytkowników są (Pisz I. i in., 2013, s.317):

  • utrzymywanie zapasów - jest najbardziej podstawową funkcją składowisk. Zapasy przechowuje się, by zminimalizować różnicę między podażą a popytem na produkty. Funkcja przechowywania jest konieczna, ponieważ cykle produkcji i konsumpcji rzadko się pokrywają. Niweluje różnice ilościowe i czasowe między produkcją i sprzedażą. Składowanie występuje powszechnie w produkcji masowej.Taniej jest produkować duże ilości jednorodnego produktu i przechowywać, niż wytwarzać krótkie serie produktów zgodnie z zamówieniami i organizować drobne wysyłki do odbiorców. Przez składowanie produktów producent może zwiększyć skalę produkcji i lepiej dostosować dostawy produktów do fluktuacji popytu. Składowanie w hurtowniach i sklepach powoduje, że produkty są dostępne wtedy, kiedy nabywcy pragną je kupić i pomaga stabilizować ich ceny. Niektórzy pośrednicy kupują produkty masowo ponad aktualne potrzeby, aby uzyskać rabat. Dodatkowo zakupione produkty muszą być przechowywane, zanim pojawi się na nie popyt. Produkty mogą być również składowane w oczekiwaniu, że wzrosną ceny lub dla zredukowania ryzyka niespodziewanych zakłóceń w dostawach. Przechowywane zapasy są chronione, zarówno przed wpływem czynników pogodowych, jak i przed kradzieżą. Składy świadczą również dodatkowe usługi, takie jak wymianę zapasów, reparacje czy śledzenie ich stanu.

  • konsolidacja ładunków - łączenie mniejszych ładunków transportowych w jeden duży, tak by zaoszczędzić na kosztach transportu. Stosuje się tutaj jedną z ważniejszych zasad logistycznych: wysyłanie jak najdalej jak największych partii towarów jest bardziej opłacalne, ponieważ zmniejsza stawki jednostkowe dla poszczególnych towarów.
  • dekonsolidacja ładunków - dzielenie dużych partii towarów na mniejsze przesyłki, tak by dostarczyć klientom dokładnie taką ilość jakiej potrzebują.
  • konfekcjonowanie - jest niezbędne, gdy przedsiębiorstwo produkuje szeroką paletę wyrobów w wielu zakładach produkcyjnych, z których każdy wytwarza tylko część produktów.

Rodzaje usług składowania

Firma musi zdecydować, jak wiele magazynów potrzebuje, jakiego typu i gdzie ulokowanych. Im więcej magazynów wykorzystuje, tym szybciej towary mogą zostać dostarczone do klientów i tym wyższy jest poziom obsługi. Większa liczba lokalizacji oznacza jednak wyższe koszty magazynowe. Należy więc wyważyć poziom obsługi klienta i koszty dystrybucji.

Część zapasów firmy jest lokowana w zakładzie produkcyjnym lub w jego pobliżu, a reszta w magazynach na terenie całego kraju. Firmy decydują się na jedną z trzech możliwości:

  • posiadanie prywatnych magazynów - kontrola nad własnymi magazynami jest lepsza lecz posiadanie magazynów angażuje kapitał firmy i obniża elastyczność, wtedy, gdy okaże się potrzebna zmiana lokalizacji.
  • wynajmowanie przestrzeni w magazynach publicznych - magazyny publiczne pobierają opłaty za wynajętą przestrzeń i świadczą dodatkowe (opłacane) usługi - kontrolę towaru, pakowanie, wysyłkę i fakturowanie. Korzystanie z magazynów publicznych daje firmom szerokie możliwości wyboru lokalizacji i typów.
  • korzystanie z obu tych rozwiązań.

Firmy mogą także korzystać z centrów dystrybucji, zaprojektowanych raczej w celu przemieszczania towarów niż ich przechowywania, mają ułatwić punktualny przepływ produktów i stanowią ważną część systemu logistycznego. Są one najbardziej kosztowną częścią tego systemu. Centra dystrybucji są to duże, w wysokim stopniu zautomatyzowane magazyny, zaprojektowane tak, aby otrzymywać towary z różnych fabryk i od różnych dostawców, przyjmować zamówienia, sprawnie je realizować i jak najszybciej dostarczać towary do klientów. Produkty mogą tam być poddawane procesowi fizycznej transformacji, np. poprzez mieszanie różnych składników, etykietowanie i przepakowywanie. Centra dystrybucji mogą również służyć jako biura sprzedaży i centra obsługi zamówień.

Nowe jednokondygnacyjne magazyny zautomatyzowane, wyposażone w zaawansowane, sterowane centralnym komputerem systemy transportu materiałów, w coraz większym stopniu zastępują stare, wielopiętrowe magazyny, stosujące przestarzałe metody transportu.Te nowe magazyny wymagają nielicznej załogi. Komputery odczytują zamówienia i kierują wózki podnośnikowe, podnośniki elektryczne lub roboty, które pobierają towary i przenoszą je na rampy załadowane, same też wydają faktury. Takie magazyny zaawansowanej technologii o wysokim załadunku, wykorzystujące wąskie wózki i podnośniki, wspomagane wielopoziomowymi systemami wybierania i sortowania to w Europie narastający trend. Ograniczają one ryzyko wypadków przy pracy, obniżają koszty pracy, zmniejszają liczbę kradzieży i uszkodzeń, lepsza jest kontrola zapasów. Producenci nie muszą jednak koniecznie czynić poważnych inwestycji kapitałowych, by zapewnić sobie nowoczesne magazynowanie - coraz więcej zaawansowanych rozwiązań dotyczących składowania i oprogramowania dostarczają wyspecjalizowane firmy dystrybucyjne, przejmując od znacznej części przedsiębiorstw funkcje wewnętrznego magazynowania i dystrybucji.

Koszty i ryzyko związane z przechowywaniem produktów

Należy pamiętać, że przechowywanie produktów pociąga za sobą koszty i ryzyko. Ceny produktów mogą wzrastać wraz z upływem czasu, aby zrekompensować koszty przechowywania i zamrożenie kapitału w zapasach. Magazynując towar przez długi okres czasu lub utrzymując bardzo duże jego zapasy, sprzedawca ryzykuje, że rynek zdąży się nasycić i konsumenci nie będą już chętni do zakupu produktu.

Dealer samochodowy umieszcza samochody na parkingach w oczekiwaniu na nabywców. Dopóki samochód nie zostanie sprzedany, karoseria samochodu może ulec wgnieceniu lub zostać porysowana ostrym narzędziem przez wandala, co wywoła konieczność naprawy uszkodzenia na koszt dealera. Jeżeli przechowywany samochód nie zostanie sprzedany wcześniej, zanim pojawi się nowy model, to cena jego spada znacznie. Występuje również konieczność zabezpieczenia się przed kradzieżą samochodu lub pożarem przez nabycie polisy ubezpieczeniowej. Znaczny jest także koszt dzierżawy i utrzymania parkingu.

Bibliografia

  • Kisiel, P. (2015). Analiza możliwości poprawy funkcjonowania magazynu w przedsiębiorstwie produkcyjnym, TTS Technika Transportu Szynowego, 22
  • Kotler P., Armstrong G., Saunders J., Wong V., (2002), Marketing-podręcznik europejski, PWE, Warszawa
  • Michalski E. (2017), Marketing. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Pisz I., Sęk T., Zielecki W., (2013), Logistyka w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa
  • Przbyłowski K., Hartley S., Kerin R., Rudelius W., (1998), Marketing, Dom wydawniczy ABC, Jugosławia
  • Rutkowski, K. (2004), Zarządzanie łańcuchem dostaw - próba sprecyzowania terminu i określenia związków z logistyką Gospodarka Materiałowa i Logistyka, 12
  • Satoglu, S. I., Durmusoglu, M. B., & Dogan, I. (2006). Evaluation of the conversion from central storage to decentralized storages in cellular manufacturing environments using activity-based costing, International Journal of Production Economics, 103(2)


Autor: Justyna Filip, Magdalena Lach