Logistyka zaopatrzenia

Logistyka zaopatrzenia
Polecane artykuły
Logistyka produkcji Zarządzanie sieciami dostaw Zadania logistyki w dystrybucji Łańcuch dostaw Podatność logistyczna Systemy DRP Logistyka Proces logistyczny Logistyka dystrybucji

Logistyka zaopatrzenia odpowiada za dostarczenie materiałów, surowców, półproduktów lub towarów od dostawców do magazynu zaopatrzeniowego przedsiębiorstwa lub bezpośrednio do miejsc przetworzenia. Głównym celem podsystemu zaopatrzenia jest efektywne i ekonomiczne zaspokajanie potrzeb materiałowych przedsiębiorstwa. System zaopatrzenia łączy logistykę dystrybucji dostawców z logistyka produkcji.

Wśród podstawowych zadań zaopatrzenia obok zapewnienia dostępności odpowiednich dóbr potrzebnych w procesie wytwarzania wyróżnia się także utrzymywanie tej dostępności w długim okresie, jak również poszukiwanie nowych dostawców, których oferty w większym stopniu spełnią wymagania odbiorcy. Zadania takie są charakterystyczne dla działalności marketingowej i wykorzystywane pierwotnie przede wszystkim na rynku zbytu znajdują zastosowanie również w obszarze zaopatrzenia.

TL;DR

Logistyka zaopatrzenia polega na dostarczaniu materiałów od dostawców do magazynu przedsiębiorstwa. Główne cele to efektywne i ekonomiczne zaspokajanie potrzeb materiałowych oraz współpraca z dostawcami i innymi jednostkami organizacyjnymi. Istnieją trzy zasady zewnętrznego zaopatrzenia: indywidualne zaopatrzenie, zaopatrzenie z utrzymaniem zasobów i dostawa zsynchronizowana z produkcją lub zużyciem. W logistyce zaopatrzenia stosuje się różne instrumenty i polityki, takie jak polityka produktu, kontraktów, komunikacji i zakupów. Decyzje w zakresie zaopatrzenia są kształtowane przez czynniki takie jak charakterystyka towarów, działalność dostawców, konkurencja, ograniczenia obrotu i międzynarodowy przepływ towarów.

Funkcje logistyki zaopatrzenia

Do podstawowych zadań logistyki zaopatrzenia należą:

• sterowanie dostawami
• optymalizacja kosztów zaopatrzenia
• współpraca z dostawcami
• współpraca z innymi jednostkami organizacyjnymi w przedsiębiorstwie
• odbiór i magazynowanie towarów i materiałów
• synchronizacja procesu dostaw
• zaspokajanie potrzeb materiałowych

Do głównych metod zarządzania zapasami należą:

• metoda ABC
• metoda XYZ

Kluczowym działaniem przy organizacji logistyki zaopatrzenia jest zwrócenie uwagi na następujące zagadnienia:

• zasady zewnętrznego zaopatrzenia
• koordynację zadań zaopatrzeniowych
• organizację służb zaopatrzeniowych

Zasady logistyki zaopatrzenia

W logistyce zaopatrzenia występują trzy zasady zewnętrznego zaopatrzenia materiałowego:

• indywidualne zaopatrzenie - przedsiębiorstwo nie magazynuje materiałów, ponosi niewielkie koszty magazynowania, niskie zaangażowanie kapitału, wadą tej zasady są możliwe opóźnienia w dostawach co skutkuje przestojami w procesie produkcyjnym,
• zaopatrzenie z utrzymaniem zasobów - utrzymywanie materiałów w zapasie, aby w razie potrzeby pokryć zapotrzebowanie, wiąże się to z większymi kosztami magazynowania, znaczniejsze zaangażowaniem kapitału oraz problemem optymalizacji wielkości dostawy,
• dostawa zsynchronizowana z produkcją lub zużyciem - połączenie dwóch wyżej wymienionych zasad, polega na dostarczaniu przez dostawcę (wymagany niezawodny dostawca, który ściśle współpracuje z przedsiębiorstwem) materiałów w ilościach oraz terminach, które wynikają z przebiegu produkcji; zapasy są utrzymywane na poziomie bezpieczeństwa co skutkuje niskim zaangażowaniem kapitału oraz minimalnymi kosztami magazynowania.

Instrumenty i polityki stosowane w logistyce zaopatrzenia

Główne problemy, których dotyczą wspomniane decyzje i działania w obszarze zaopatrzenia można wskazać na podstawie zaprezentowanych przez H. Pfohla [2001, s. 178-184] instrumentów polityki zaopatrzenia:

• polityka produktu - dotycząca rodzajów i ilości towarów od dostawców wykorzystywanych w produkcji oraz terminów ich nabywania w okresie objętym planowaniem, wyboru pomiędzy samodzielnym wykonaniem dóbr a ich nabyciem,
• polityka kontraktów - obejmująca zwłaszcza decyzje dotyczące akceptowanych cen zakupu (w tym rabatów ilościowych czy wartościowych), podejmowanych zobowiązań w zakresie opakowania, transportu i przechowywania towarów,
• polityka komunikacji - związana przede wszystkim z decyzjami dotyczącymi zakresów informacji udostępnianych dostawcom o zamierzeniach w zakresie zaopatrzenia, intencjach, oczekiwaniach, w trakcie współpracy także o warunkach działania,
• polityka zakupów - dotycząca zwłaszcza określenia optymalnej ilości dostawców (minimalizującej ryzyko nadmiernego uzależnienia od wąskiej grupy jednostek, a równocześnie zapewniającej odpowiednią siłę przetargową u każdego dostawcy), wyboru dostawców o najkorzystniejszej lokalizacji geograficznej, wykorzystywania magazynów zaopatrzeniowych w pobliżu miejsc zapotrzebowania dla towarów od dostawców zlokalizowanych w znacznej odległości od odbiorcy.

Czynniki kształtujące logistykę zaopatrzenia

Decyzje w zakresie zaopatrzenia nie mogą jednak zostać podjęte bez uwzględnienia warunków występujących na rynku, które kształtowane są przede wszystkim przez takie czynniki jak:

• charakterystyka nabywanych towarów - dotycząca przede wszystkim wymagań w zakresie: transportu (środek transportu, jego wyposażenie), magazynowania (wielkość powierzchni, lokalizacja, warunki składowania), opakowania (wielkość, materiał) oraz oznakowania (jednostek lub partii towaru),
• działalność dostawców - obejmująca zwłaszcza: ilość, stopień spełnienia wymagań ilościowych i jakościowych odbiorcy, możliwość zapewnienia długiego okresu współpracy, nastawienie na zacieśnianie współpracy z odbiorcą i obustronnego doskonalenia,
• działalność konkurentów - przede wszystkim ze względu na ilość, lokalizację, zasięg oddziaływania, źródła zaopatrzenia, potencjał, wykorzystywane rozwiązania logistyczne w obszarze zaopatrzenia,
• ograniczenia obrotu poszukiwanym towarem - związane z koncesjonowaniem, koniecznością monitorowania przez jednostki zewnętrzne przepływu i zużycia (leki, substancje szkodliwe dla zdrowia),
• międzynarodowy przepływ towarów - zwłaszcza z uwagi na różnice wymagań dotyczących transportu i przechowywania towarów, braku standaryzacji dokumentacji przewozu i składowania, opóźnień wynikających z niskiej przepustowości przejść granicznych.

Rozpatrując istotność przedstawionych czynników w ukształtowaniu polityki zaopatrzenia powinny one zostać potraktowane równorzędnie.

Bibliografia

• Bendkowski J., Radziejowska G. (2011). Logistyka zaopatrzenia w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice
• Dyczkowska, J. (2012). Logistyka zaopatrzenia i produkcji-wpływ na logistykę dystrybucji. Zeszyty Naukowe Politechniki Warszawskiej, (84), 19-28
• Michlowicz E. (2012). Zarys logistyki przedsiębiorstwa, Wydawnictwo AGH, Kraków
• Pfohl H. C. (1998), Zarządzanie logistyką. Funkcje i instrumenty. Zastosowanie koncepcji logistyki w przedsiębiorstwie i w stosunkach między przedsiębiorstwami, Inst. Logistyki i Magazynowania, Poznań
• Rutkowski, K. (2004). Zarządzanie łańcuchem dostaw-próba sprecyzowania terminu i określenia związków z logistyką, Gospodarka Materiałowa i Logistyka, 12
• Stępnicka, N., Bąkowska, P., & dla Zarządzania, N. (2013). Zarządzanie logistyczne i gospodarka magazynowa w przedsiębiorstwach-wybrane aspekty teoretyczne. Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae. Rok, 17, 301
• Zimon D. (red), (2015). Logistyka stosowana, CeDeWu.pl, Warszawa

Autor: Tomasz Małkus, Katarzyna Kida