Restrukturyzacja

Restrukturyzacja
Polecane artykuły
Rodzaje restrukturyzacji Rozwój przez restrukturyzację Strategie funkcjonalne Strategia biznesowa Funkcje planowania strategicznego Koncepcje zarządzania Otwarte innowacje Strategia projakościowa - zasady formułowania Absorpcja

Restrukturyzacja - termin o złożonym i wieloaspektowym charakterze. Przykłady definicji:

• R.Borowiecki: "Restrukturyzacja - systemowa przebudowa, modernizacja lub uwspółcześnienie struktury organizacyjnej i zasad funkcjonowania przedsiębiorstw i innych obiektów badań ekonomicznych." (R.Borowiecki 2014, s. 17)
• J.Filipczuk: "Restrukturyzacja - rekonstrukcja struktury, która polega na zmianie celów działania przedsiębiorstwa, modernizacji jego potencjału oraz przyjęciu nowego przedmiotu działań, co ma się przyczynić do polepszenia pozycji na rynku oraz poprawy efektywności funkcjonowania i rozwoju." (R.Borowiecki 2014, s. 17)
• A.Stabryła: "Restrukturyzacja - zmiana koncepcji i praktycznych rozwiązań funkcjonowania przedsiębiorstwa, aby uzyskało ono dobrą pozycję wyjściową w rywalizacji z innymi podmiotami na rynku krajowym i międzynarodowym." (R.Borowiecki 2014, s. 18)
• I.Świątek-Barylska: "Restrukturyzacja - proces zmian o szerokim zasięgu i istotnym znaczeniu dla dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa, podejmowany, na ogół, jako reakcja na zaistniałe lub przewidywane zmiany w otoczeniu." (R.Borowiecki 2014, s. 18)
• H.Jagoda, J.Lichtarski: "Restrukturyzacja przedsiębiorstwa - złożony agregat pojęciowy opisujący wszelkiego rodzaju zmiany strukturalne w przedsiębiorstwie. Może dotyczyć struktury majątkowej, kapitałowej, organizacyjnej, zarządzania, zatrudnienia, produkcyjno-asortymentowej, rynków zaopatrzenia i zbytu, techniczno-technologicznej itd. W tym rozumieniu restrukturyzacja jawi się jako odpowiednik stosowanego szeroko w odniesieniu do zmian stricte organizacyjnych pojęcia "reorganizacja"." (R.Borowiecki 2014, s. 17)
• Z. Jasiński: "Restrukturyzacja - przemyślana - wobec zmian zachodzących w otoczeniu - reorientacja celów przedsiębiorstw i dostosowanie do nich techniki, organizacji, ekonomiki i kadr." (R.Borowiecki 2014, s. 17)

• A.Kamela-Sowińska, A.B.Mirecki: "Restrukturyzacja - proces takiego dostosowania organizacyjnego, ekonomicznego, finansowego i technicznego, który najlepiej odpowiada celowi postawionemu przed przedsiębiorstwem. Jest to także zespół działań nastawionych na podniesienie efektywności i wykorzystanie zasobów w prowadzonej działalności gospodarczej w celu zapewnienia konkurencyjności rynkowej." (R.Borowiecki 2014, s. 17)
• D.Kowalczuk-Jakubowska, A.Malewicz: "Restrukturyzacja - proces, którego istotą jest dywersyfikacja działań i unowocześnianie struktury produkcji w przedsiębiorstwie, wdrażanie nowych technik i technologii produkcji, poprawa jakości, aktywizacja sprzedaży itd. Celem restrukturyzacji jest uzyskanie lepszej pozycji strategicznej przedsiębiorstwa na rynku, a w konsekwencji osiągnięcia korzystniejszych wyników." (R.Borowiecki 2014, s. 18)
• J.Penc: "Restrukturyzacja - kompleksowe i całościowe przekształcenie działalności w sferze materialnej i niematerialnej, operacyjnej i strategicznej. Są to niezbędne systemowe działania dostosowawcze, podporządkowane kryterium efektywności oraz celowi strategii działania organizacji." (R.Borowiecki 2014, s. 18)
• B.Pełka: "Restrukturyzacja - zmiana struktury w odniesieniu do gospodarki państwa w zakresie produkcji przemysłowej i rolnej, działalności usługowej i handlowej, zmiany systemu zarządzania oraz statusu organizacyjnego poszczególnych sektorów i jednostek gospodarczych (przedsiębiorstw)." (R.Borowiecki 2014, s. 18)
• H.Singh: "Restrukturyzacja to gwałtowna zmiana w aktywach przedsiębiorstwa, strukturze kapitałowej czy strukturze organizacyjnej." (R.Borowiecki 2014, s. 14)
• M.Blatz, S.Haghani: "Restrukturyzacja to celowy proces zorientowany na zabezpieczenie przetrwania przedsiębiorstwa w krótkim terminie oraz odbudowy jego konkurencyjności na rynku." (R.Borowiecki 2014, s. 14)
• R.Myers: "Restrukturyzacja to strategiczny proces prowadzący do maksymalizacji wartości gospodarki i jej podmiotów." (R.Borowiecki 2014, s. 14)
• J.L.Bicksler, A.H.Chen: "Restrukturyzacja to strategia wzrostu i reorientacji gospodarki (sektora, regionu, podmiotu gospodarczego)." (R.Borowiecki 2014, s. 14)
• R.E.Hoskinsson, T.A.Turk: "Restrukturyzacja to poważna zmiana w strukturze aktywów, której towarzyszy zmiana strategii organizacji."

Przyczyny restrukturyzacji

Przyczyny restrukturyzacji możemy podzielić na:

• Zewnętrzne (dotyczące otoczenia organizacji)- globalny kryzys finansowy, rosnąca konkurencja międzynarodowa, zmiany technologiczne, zmiany w prawodawstwie gospodarczym, systemie podatkowym, wprowadzenie nowych rozwiązań w dziedzinie usług finansowych.
• Wewnętrzne (dotyczące procesów zachodzących w firmie) - wady systemu planowania i kontroli, nadmierna dywersyfikacja, pozbawienie właścicieli bezpośredniej kontroli nad działalnością przedsiębiorstwa.

Działania restrukturyzacyjne są najczęściej wywołane kryzysową sytuacją wewnętrzną przedsiębiorstwa lub zmianami zachodzącymi w jego otoczeniu. Celowa przebudowa infrastruktury, sposobu zarządzania lub struktury zatrudnienia ma za zadanie unowocześnić bądź usprawnić produkcję i dostosować działalność przedsiębiorstwa do wymogów otoczenia. Przyczyny wprowadzania restrukturyzacji tkwią we współwystępowaniu napięć i słabości w systemie zarządzania.

Cele restrukturyzacji

Proces restrukturyzacji ma do spełnienia podstawowe cele: wprowadzenie przedsiębiorstwa na tor rozwoju zbliżony do kierunku zmian, które zachodzą w jego otoczeniu, a także przystosowanie działalności do efektywnego funkcjonowania w nowych warunkach. Celami restrukturyzacji w dłuższej perspektywie są:

• zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstwa i jego produktów przez zbudowanie przewagi konkurencyjnej w odniesieniu do wybranych elementów jego funkcjonowania
• doprowadzenie do wyników gospodarczych, zwłaszcza do ograniczenia kosztów i wypracowania zysku na poziomie pozwalającym na rozwój przedsiębiorstwa
• zwiększenie wartości rynkowej przedsiębiorstwa, poszerzając krąg potencjalnych inwestorów zainteresowanych udziałem w jego dalszym rozwoju.

Zadania restrukturyzacji

Do kluczowych zadań restrukturyzacji zaliczamy:

• stworzenie podstaw konkurencyjności przedsiębiorstwa i jego produktów
• doprowadzenie do trwałej poprawy wyników gospodarczych
• zwiększenie wartości rynkowej przedsiębiorstwa.

Proces restrukturyzacji

Proces restrukturyzacji to ciągły i niejednorodny proces o charakterze naprawczym, a także rozwojowym. Nie jest celem samym w sobie, lecz środkiem do celu, jakim jest wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa oraz wzrost wartości rynkowej. Proces ten wymaga nowego spojrzenia na przedsiębiorstwo z punktu widzenia uwarunkowań jego rozwoju. Jest ukierunkowany na reorientację celów przedsiębiorstwa i dostosowanie do nich jego ekonomiki, organizacji, zarządzania i polityki personalnej. Prowadzony jest na wielu płaszczyznach i w różnych dziedzinach działalności przedsiębiorstwa równolegle, w różnym tempie, wykorzystując wiele metod zarządzania.

Restrukturyzacja a strategia

Zależności między strategią przedsiębiorstwa a restrukturyzacją warto przeanalizować zwracając uwagę na cztery aspekty:

1. istoty - strategia rozwoju dotyczy całego przedsiębiorstwa, a restrukturyzacja - wybranego obszaru jego działalności
2. reguł - wytyczne strategiczne mają charakter obligatoryjny w stosunku do działań restrukturyzacyjnych (zależność odwrotna jest bardziej złożona)
3. treści - elementy strategiczne mogą powstać poza programem restrukturyzacji, natomiast działania restrukturyzacyjne są zwykle podporządkowane szerszej koncepcji ratowania lub rozwoju przedsiębiorstwa
4. narzędzi - program restrukturyzacji jest jednym z instrumentów realizacji strategii (w pewnych sytuacjach może ją zdominować lub zastąpić).

Bibliografia

• Bitkowska A. (red.) (2010). Procesy restrukturyzacji warunkiem poprawy konkurencyjności przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa
• Borowiecki R. (red.) (2014). Zarządzanie restrukturyzacją przedsiębiorstw i gospodarki, Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków
• Borowiecki R. Jaki A. (2014). Restrukturyzacja w obliczu wyzwań gospodarki globalnej, Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków
• Grynchyshyn J. (2015) Restrukturyzacja jako narzędzie zarządzania antykryzysowego przedsiębiorstw Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-humanistycznego w Siedlcach nr 106
• Porada-Rochoń M. (red.) (2009). Restrukturyzacja przedsiębiorstw w procesie adaptacji do współczesnego otoczenia, Difin, Warszawa
• Rojek T. (2016). Wykorzystanie narzędzi restrukturyzacji w procesie zarządzania efektywnością przedsiębiorstwa Studia Oeconomica Posnaniensia 4.2

Autor: Dominika Gołąb