Logistyka zaopatrzenia: Różnice pomiędzy wersjami
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
Linia 16: | Linia 16: | ||
'''Logistyka zaopatrzenia''' odpowiada za dostarczenie materiałów, surowców, półproduktów lub towarów od dostawców do magazynu zaopatrzeniowego przedsiębiorstwa lub bezpośrednio do miejsc przetworzenia. Głównym celem podsystemu zaopatrzenia jest efektywne i ekonomiczne zaspokajanie potrzeb materiałowych przedsiębiorstwa. System zaopatrzenia łączy logistykę dystrybucji dostawców z logistyka produkcji. | '''Logistyka zaopatrzenia''' odpowiada za dostarczenie materiałów, surowców, półproduktów lub [[towarów]] od dostawców do magazynu zaopatrzeniowego przedsiębiorstwa lub bezpośrednio do miejsc przetworzenia. Głównym celem podsystemu zaopatrzenia jest efektywne i ekonomiczne zaspokajanie potrzeb materiałowych przedsiębiorstwa. [[System]] zaopatrzenia łączy logistykę dystrybucji dostawców z logistyka produkcji. | ||
Wśród podstawowych zadań zaopatrzenia obok zapewnienia dostępności odpowiednich dóbr potrzebnych w procesie wytwarzania wyróżnia się także utrzymywanie tej dostępności w długim okresie, jak również poszukiwanie nowych dostawców, których oferty w większym stopniu spełnią wymagania odbiorcy. Zadania takie są charakterystyczne dla działalności marketingowej i wykorzystywane pierwotnie przede wszystkim na rynku zbytu znajdują zastosowanie również w obszarze zaopatrzenia. | Wśród podstawowych zadań zaopatrzenia obok zapewnienia dostępności odpowiednich dóbr potrzebnych w procesie wytwarzania wyróżnia się także utrzymywanie tej dostępności w długim okresie, jak również poszukiwanie nowych dostawców, których oferty w większym stopniu spełnią wymagania odbiorcy. Zadania takie są charakterystyczne dla działalności marketingowej i wykorzystywane pierwotnie przede wszystkim na rynku zbytu znajdują zastosowanie również w obszarze zaopatrzenia. | ||
Linia 24: | Linia 24: | ||
Do podstawowych zadań logistyki zaopatrzenia należą: | Do podstawowych zadań logistyki zaopatrzenia należą: | ||
* sterowanie dostawami | * sterowanie dostawami | ||
* optymalizacja kosztów zaopatrzenia | * [[optymalizacja]] kosztów zaopatrzenia | ||
* | * współ[[praca]] z dostawcami | ||
* współpraca z innymi jednostkami organizacyjnymi w przedsiębiorstwie | * [[współpraca]] z innymi jednostkami organizacyjnymi w przedsiębiorstwie | ||
* odbiór i magazynowanie towarów i materiałów | * odbiór i [[magazynowanie]] towarów i materiałów | ||
* synchronizacja procesu dostaw | * synchronizacja procesu dostaw | ||
* zaspokajanie potrzeb materiałowych | * zaspokajanie potrzeb materiałowych | ||
Linia 45: | Linia 45: | ||
{{#ev:youtube|Ozb30711QtM|480|right|System zarządzania zaopatrzeniem - model (Sławomir Wawak)|frame}} | {{#ev:youtube|Ozb30711QtM|480|right|System zarządzania zaopatrzeniem - model (Sławomir Wawak)|frame}} | ||
W logistyce zaopatrzenia występują trzy zasady zewnętrznego zaopatrzenia materiałowego: | W logistyce zaopatrzenia występują trzy zasady zewnętrznego zaopatrzenia materiałowego: | ||
* '''indywidualne zaopatrzenie''' - przedsiębiorstwo nie magazynuje materiałów, ponosi niewielkie koszty magazynowania, niskie zaangażowanie kapitału, wadą tej zasady są możliwe opóźnienia w dostawach co skutkuje przestojami w procesie produkcyjnym, | * '''indywidualne [[zaopatrzenie]]''' - [[przedsiębiorstwo]] nie magazynuje materiałów, ponosi niewielkie [[koszty]] magazynowania, niskie zaangażowanie kapitału, wadą tej zasady są możliwe opóźnienia w dostawach co skutkuje przestojami w procesie produkcyjnym, | ||
* '''zaopatrzenie z utrzymaniem zasobów'''- utrzymywanie materiałów w zapasie, aby w razie potrzeby pokryć zapotrzebowanie, wiąże się to z większymi kosztami magazynowania, znaczniejsze zaangażowaniem kapitału oraz problemem optymalizacji wielkości dostawy, | * '''zaopatrzenie z utrzymaniem zasobów'''- utrzymywanie materiałów w zapasie, aby w razie [[potrzeby]] pokryć [[zapotrzebowanie]], wiąże się to z większymi kosztami magazynowania, znaczniejsze zaangażowaniem kapitału oraz problemem optymalizacji wielkości dostawy, | ||
* '''dostawa zsynchronizowana z produkcją lub zużyciem'''- połączenie dwóch wyżej wymienionych zasad, polega na dostarczaniu przez dostawcę (wymagany niezawodny dostawca, który ściśle współpracuje z przedsiębiorstwem) materiałów w ilościach oraz terminach, które wynikają z przebiegu produkcji; zapasy są utrzymywane na poziomie bezpieczeństwa co skutkuje niskim zaangażowaniem kapitału oraz minimalnymi kosztami magazynowania.<ref>Bendkowski J., Radziejowska G. (2011). ''Logistyka zaopatrzenia w przedsiębiorstwie'', Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice</ref> | * '''[[dostawa]] zsynchronizowana z produkcją lub zużyciem'''- połączenie dwóch wyżej wymienionych zasad, polega na dostarczaniu przez dostawcę (wymagany niezawodny [[dostawca]], który ściśle współpracuje z przedsiębiorstwem) materiałów w ilościach oraz terminach, które wynikają z przebiegu produkcji; [[zapasy]] są utrzymywane na poziomie bezpieczeństwa co skutkuje niskim zaangażowaniem kapitału oraz minimalnymi kosztami magazynowania.<ref>Bendkowski J., Radziejowska G. (2011). ''Logistyka zaopatrzenia w przedsiębiorstwie'', Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice</ref> | ||
== Instrumenty i polityki stosowane w logistyce zaopatrzenia == | == Instrumenty i polityki stosowane w logistyce zaopatrzenia == | ||
Główne problemy, których dotyczą wspomniane decyzje i działania w obszarze zaopatrzenia można wskazać na podstawie zaprezentowanych przez H. Pfohla [2001, s. 178 - 184] instrumentów polityki zaopatrzenia: | Główne problemy, których dotyczą wspomniane decyzje i działania w obszarze zaopatrzenia można wskazać na podstawie zaprezentowanych przez H. Pfohla [2001, s. 178 - 184] instrumentów polityki zaopatrzenia: | ||
* '''polityka produktu''' - dotycząca rodzajów i ilości towarów od dostawców wykorzystywanych w produkcji oraz terminów ich nabywania w okresie objętym planowaniem, wyboru pomiędzy samodzielnym wykonaniem dóbr a ich nabyciem, | * '''[[polityka]] produktu''' - dotycząca rodzajów i ilości towarów od dostawców wykorzystywanych w produkcji oraz terminów ich nabywania w okresie objętym planowaniem, wyboru pomiędzy samodzielnym wykonaniem dóbr a ich nabyciem, | ||
* '''polityka kontraktów''' - obejmująca zwłaszcza decyzje dotyczące akceptowanych cen zakupu (w tym [[rabat]]ów ilościowych czy wartościowych), podejmowanych zobowiązań w zakresie opakowania, transportu i przechowywania towarów, | * '''polityka kontraktów''' - obejmująca zwłaszcza decyzje dotyczące akceptowanych cen zakupu (w tym [[rabat]]ów ilościowych czy wartościowych), podejmowanych zobowiązań w zakresie [[opakowania]], transportu i przechowywania towarów, | ||
* '''polityka komunikacji''' - związana przede wszystkim z decyzjami dotyczącymi zakresów informacji udostępnianych dostawcom o zamierzeniach w zakresie zaopatrzenia, intencjach, oczekiwaniach, w trakcie współpracy także o warunkach działania, | * '''polityka komunikacji''' - związana przede wszystkim z decyzjami dotyczącymi zakresów informacji udostępnianych dostawcom o zamierzeniach w zakresie zaopatrzenia, intencjach, oczekiwaniach, w trakcie współpracy także o warunkach działania, | ||
* '''polityka zakupów''' - dotycząca zwłaszcza określenia optymalnej ilości dostawców (minimalizującej [[ryzyko]] nadmiernego uzależnienia od wąskiej grupy jednostek, a równocześnie zapewniającej odpowiednią siłę przetargową u każdego dostawcy), wyboru dostawców o najkorzystniejszej lokalizacji geograficznej, wykorzystywania magazynów zaopatrzeniowych w pobliżu miejsc zapotrzebowania dla towarów od dostawców zlokalizowanych w znacznej odległości od odbiorcy. | * '''polityka zakupów''' - dotycząca zwłaszcza określenia optymalnej ilości dostawców (minimalizującej [[ryzyko]] nadmiernego uzależnienia od wąskiej grupy jednostek, a równocześnie zapewniającej odpowiednią siłę przetargową u każdego dostawcy), wyboru dostawców o najkorzystniejszej lokalizacji geograficznej, wykorzystywania magazynów zaopatrzeniowych w pobliżu miejsc zapotrzebowania dla towarów od dostawców zlokalizowanych w znacznej odległości od odbiorcy. | ||
Linia 60: | Linia 60: | ||
Decyzje w zakresie zaopatrzenia nie mogą jednak zostać podjęte bez uwzględnienia warunków występujących na [[rynek|rynku]], które kształtowane są przede wszystkim przez takie czynniki jak: | Decyzje w zakresie zaopatrzenia nie mogą jednak zostać podjęte bez uwzględnienia warunków występujących na [[rynek|rynku]], które kształtowane są przede wszystkim przez takie czynniki jak: | ||
* '''charakterystyka nabywanych towarów''' - dotycząca przede wszystkim wymagań w zakresie: [[transport]]u (środek transportu, jego [[wyposażenie]]), magazynowania (wielkość powierzchni, lokalizacja, warunki składowania), [[opakowanie|opakowania]] (wielkość, materiał) oraz oznakowania (jednostek lub partii towaru), | * '''charakterystyka nabywanych towarów''' - dotycząca przede wszystkim wymagań w zakresie: [[transport]]u (środek transportu, jego [[wyposażenie]]), magazynowania (wielkość powierzchni, lokalizacja, warunki składowania), [[opakowanie|opakowania]] (wielkość, [[materiał]]) oraz oznakowania (jednostek lub partii towaru), | ||
* '''działalność dostawców''' - obejmująca zwłaszcza: ilość, stopień spełnienia wymagań ilościowych i jakościowych odbiorcy, możliwość zapewnienia długiego okresu współpracy, nastawienie na zacieśnianie współpracy z odbiorcą i obustronnego doskonalenia, | * '''działalność dostawców''' - obejmująca zwłaszcza: ilość, stopień spełnienia wymagań ilościowych i jakościowych odbiorcy, możliwość zapewnienia długiego okresu współpracy, nastawienie na zacieśnianie współpracy z odbiorcą i obustronnego doskonalenia, | ||
* '''działalność''' [[konkurent]]ów - przede wszystkim ze względu na ilość, lokalizację, zasięg oddziaływania, źródła zaopatrzenia, potencjał, wykorzystywane rozwiązania logistyczne w obszarze zaopatrzenia, | * '''działalność''' [[konkurent]]ów - przede wszystkim ze względu na ilość, lokalizację, zasięg oddziaływania, źródła zaopatrzenia, [[potencjał]], wykorzystywane rozwiązania logistyczne w obszarze zaopatrzenia, | ||
* '''ograniczenia obrotu poszukiwanym towarem''' - związane z koncesjonowaniem, koniecznością monitorowania przez jednostki zewnętrzne przepływu i zużycia (leki, substancje szkodliwe dla zdrowia), | * '''ograniczenia obrotu poszukiwanym towarem''' - związane z koncesjonowaniem, koniecznością monitorowania przez jednostki zewnętrzne przepływu i zużycia (leki, substancje szkodliwe dla zdrowia), | ||
* '''międzynarodowy przepływ towarów''' - zwłaszcza z uwagi na różnice wymagań dotyczących transportu i przechowywania towarów, braku standaryzacji dokumentacji przewozu i składowania, opóźnień wynikających z niskiej przepustowości przejść granicznych. | * '''międzynarodowy przepływ towarów''' - zwłaszcza z uwagi na różnice wymagań dotyczących transportu i przechowywania towarów, braku standaryzacji dokumentacji przewozu i składowania, opóźnień wynikających z niskiej przepustowości przejść granicznych. | ||
Linia 73: | Linia 73: | ||
* Michlowicz E. (2012). ''Zarys logistyki przedsiębiorstwa'', Wydawnictwo AGH, Kraków | * Michlowicz E. (2012). ''Zarys logistyki przedsiębiorstwa'', Wydawnictwo AGH, Kraków | ||
* Pfohl H. C. (1998), ''[[Zarządzanie]] logistyką. Funkcje i instrumenty. Zastosowanie koncepcji logistyki w przedsiębiorstwie i w stosunkach między przedsiębiorstwami'', Inst. Logistyki i Magazynowania, Poznań | * Pfohl H. C. (1998), ''[[Zarządzanie]] logistyką. Funkcje i instrumenty. Zastosowanie koncepcji logistyki w przedsiębiorstwie i w stosunkach między przedsiębiorstwami'', Inst. Logistyki i Magazynowania, Poznań | ||
* Rutkowski, K. (2004). [https://ssl-kolegia.sgh.waw.pl/pl/KNoP/struktura/KL/publikacje/Documents/KRutkowski_Zarzadzanie_lancuchem_dostaw.pdf ''Zarządzanie łańcuchem dostaw-próba sprecyzowania terminu i określenia związków z logistyką''], Gospodarka Materiałowa i Logistyka, 12. | * Rutkowski, K. (2004). [https://ssl-kolegia.sgh.waw.pl/pl/KNoP/struktura/KL/publikacje/Documents/KRutkowski_Zarzadzanie_lancuchem_dostaw.pdf ''Zarządzanie łańcuchem dostaw-próba sprecyzowania terminu i określenia związków z logistyką''], [[Gospodarka]] Materiałowa i Logistyka, 12. | ||
* Stępnicka, N., Bąkowska, P., & dla Zarządzania, N. (2013). [http://www.akademor.webd.pl/download/magazynowanie_teoria.pdf ''Zarządzanie logistyczne i gospodarka magazynowa w przedsiębiorstwach–wybrane aspekty teoretyczne. Studia i Materiały.''] Miscellanea Oeconomicae. Rok, 17, 301. | * Stępnicka, N., Bąkowska, P., & dla Zarządzania, N. (2013). [http://www.akademor.webd.pl/download/magazynowanie_teoria.pdf ''Zarządzanie logistyczne i gospodarka magazynowa w przedsiębiorstwach–wybrane aspekty teoretyczne. Studia i Materiały.''] Miscellanea Oeconomicae. Rok, 17, 301. | ||
* Zimon D. (red), (2015). ''Logistyka stosowana'', CeDeWu.pl, Warszawa | * Zimon D. (red), (2015). ''Logistyka stosowana'', CeDeWu.pl, Warszawa |
Wersja z 04:44, 20 maj 2020
Logistyka zaopatrzenia |
---|
Polecane artykuły |
Logistyka zaopatrzenia odpowiada za dostarczenie materiałów, surowców, półproduktów lub towarów od dostawców do magazynu zaopatrzeniowego przedsiębiorstwa lub bezpośrednio do miejsc przetworzenia. Głównym celem podsystemu zaopatrzenia jest efektywne i ekonomiczne zaspokajanie potrzeb materiałowych przedsiębiorstwa. System zaopatrzenia łączy logistykę dystrybucji dostawców z logistyka produkcji.
Wśród podstawowych zadań zaopatrzenia obok zapewnienia dostępności odpowiednich dóbr potrzebnych w procesie wytwarzania wyróżnia się także utrzymywanie tej dostępności w długim okresie, jak również poszukiwanie nowych dostawców, których oferty w większym stopniu spełnią wymagania odbiorcy. Zadania takie są charakterystyczne dla działalności marketingowej i wykorzystywane pierwotnie przede wszystkim na rynku zbytu znajdują zastosowanie również w obszarze zaopatrzenia.
Funkcje logistyki zaopatrzenia
Do podstawowych zadań logistyki zaopatrzenia należą:
- sterowanie dostawami
- optymalizacja kosztów zaopatrzenia
- współpraca z dostawcami
- współpraca z innymi jednostkami organizacyjnymi w przedsiębiorstwie
- odbiór i magazynowanie towarów i materiałów
- synchronizacja procesu dostaw
- zaspokajanie potrzeb materiałowych
Do głównych metod zarządzania zapasami należą:
Kluczowym działaniem przy organizacji logistyki zaopatrzenia jest zwrócenie uwagi na następujące zagadnienia:
- zasady zewnętrznego zaopatrzenia
- koordynację zadań zaopatrzeniowych
- organizację służb zaopatrzeniowych
Zasady logistyki zaopatrzenia
{{#ev:youtube|Ozb30711QtM|480|right|System zarządzania zaopatrzeniem - model (Sławomir Wawak)|frame}} W logistyce zaopatrzenia występują trzy zasady zewnętrznego zaopatrzenia materiałowego:
- indywidualne zaopatrzenie - przedsiębiorstwo nie magazynuje materiałów, ponosi niewielkie koszty magazynowania, niskie zaangażowanie kapitału, wadą tej zasady są możliwe opóźnienia w dostawach co skutkuje przestojami w procesie produkcyjnym,
- zaopatrzenie z utrzymaniem zasobów- utrzymywanie materiałów w zapasie, aby w razie potrzeby pokryć zapotrzebowanie, wiąże się to z większymi kosztami magazynowania, znaczniejsze zaangażowaniem kapitału oraz problemem optymalizacji wielkości dostawy,
- dostawa zsynchronizowana z produkcją lub zużyciem- połączenie dwóch wyżej wymienionych zasad, polega na dostarczaniu przez dostawcę (wymagany niezawodny dostawca, który ściśle współpracuje z przedsiębiorstwem) materiałów w ilościach oraz terminach, które wynikają z przebiegu produkcji; zapasy są utrzymywane na poziomie bezpieczeństwa co skutkuje niskim zaangażowaniem kapitału oraz minimalnymi kosztami magazynowania.[1]
Instrumenty i polityki stosowane w logistyce zaopatrzenia
Główne problemy, których dotyczą wspomniane decyzje i działania w obszarze zaopatrzenia można wskazać na podstawie zaprezentowanych przez H. Pfohla [2001, s. 178 - 184] instrumentów polityki zaopatrzenia:
- polityka produktu - dotycząca rodzajów i ilości towarów od dostawców wykorzystywanych w produkcji oraz terminów ich nabywania w okresie objętym planowaniem, wyboru pomiędzy samodzielnym wykonaniem dóbr a ich nabyciem,
- polityka kontraktów - obejmująca zwłaszcza decyzje dotyczące akceptowanych cen zakupu (w tym rabatów ilościowych czy wartościowych), podejmowanych zobowiązań w zakresie opakowania, transportu i przechowywania towarów,
- polityka komunikacji - związana przede wszystkim z decyzjami dotyczącymi zakresów informacji udostępnianych dostawcom o zamierzeniach w zakresie zaopatrzenia, intencjach, oczekiwaniach, w trakcie współpracy także o warunkach działania,
- polityka zakupów - dotycząca zwłaszcza określenia optymalnej ilości dostawców (minimalizującej ryzyko nadmiernego uzależnienia od wąskiej grupy jednostek, a równocześnie zapewniającej odpowiednią siłę przetargową u każdego dostawcy), wyboru dostawców o najkorzystniejszej lokalizacji geograficznej, wykorzystywania magazynów zaopatrzeniowych w pobliżu miejsc zapotrzebowania dla towarów od dostawców zlokalizowanych w znacznej odległości od odbiorcy.
Czynniki kształtujące logistykę zaopatrzenia
Decyzje w zakresie zaopatrzenia nie mogą jednak zostać podjęte bez uwzględnienia warunków występujących na rynku, które kształtowane są przede wszystkim przez takie czynniki jak:
- charakterystyka nabywanych towarów - dotycząca przede wszystkim wymagań w zakresie: transportu (środek transportu, jego wyposażenie), magazynowania (wielkość powierzchni, lokalizacja, warunki składowania), opakowania (wielkość, materiał) oraz oznakowania (jednostek lub partii towaru),
- działalność dostawców - obejmująca zwłaszcza: ilość, stopień spełnienia wymagań ilościowych i jakościowych odbiorcy, możliwość zapewnienia długiego okresu współpracy, nastawienie na zacieśnianie współpracy z odbiorcą i obustronnego doskonalenia,
- działalność konkurentów - przede wszystkim ze względu na ilość, lokalizację, zasięg oddziaływania, źródła zaopatrzenia, potencjał, wykorzystywane rozwiązania logistyczne w obszarze zaopatrzenia,
- ograniczenia obrotu poszukiwanym towarem - związane z koncesjonowaniem, koniecznością monitorowania przez jednostki zewnętrzne przepływu i zużycia (leki, substancje szkodliwe dla zdrowia),
- międzynarodowy przepływ towarów - zwłaszcza z uwagi na różnice wymagań dotyczących transportu i przechowywania towarów, braku standaryzacji dokumentacji przewozu i składowania, opóźnień wynikających z niskiej przepustowości przejść granicznych.
Rozpatrując istotność przedstawionych czynników w ukształtowaniu polityki zaopatrzenia powinny one zostać potraktowane równorzędnie.
Bibliografia
- Bendkowski J., Radziejowska G. (2011). Logistyka zaopatrzenia w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice
- Dyczkowska, J. (2012). Logistyka zaopatrzenia i produkcji–wpływ na logistykę dystrybucji. Zeszyty Naukowe Politechniki Warszawskiej, (84), 19-28.
- Michlowicz E. (2012). Zarys logistyki przedsiębiorstwa, Wydawnictwo AGH, Kraków
- Pfohl H. C. (1998), Zarządzanie logistyką. Funkcje i instrumenty. Zastosowanie koncepcji logistyki w przedsiębiorstwie i w stosunkach między przedsiębiorstwami, Inst. Logistyki i Magazynowania, Poznań
- Rutkowski, K. (2004). Zarządzanie łańcuchem dostaw-próba sprecyzowania terminu i określenia związków z logistyką, Gospodarka Materiałowa i Logistyka, 12.
- Stępnicka, N., Bąkowska, P., & dla Zarządzania, N. (2013). Zarządzanie logistyczne i gospodarka magazynowa w przedsiębiorstwach–wybrane aspekty teoretyczne. Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae. Rok, 17, 301.
- Zimon D. (red), (2015). Logistyka stosowana, CeDeWu.pl, Warszawa
Przypisy
- ↑ Bendkowski J., Radziejowska G. (2011). Logistyka zaopatrzenia w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice
Autor: Tomasz Małkus, Katarzyna Kida