Arkusz zleceń: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox5 upgrade)
m (cleanup bibliografii i rotten links)
 
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 11: Linia 11:


Arkusz zleceń jest zatem kluczowym narzędziem na giełdzie, które umożliwia inwestorom składanie ofert kupna i sprzedaży instrumentów finansowych. Jego głównym celem jest zapewnienie płynności rynku, dostarczanie informacji o cenach oraz umożliwienie uczciwych i transparentnych transakcji. Analiza arkuszy zleceń pozwala inwestorom lepiej zrozumieć [[rynek]] i podejmować bardziej świadome decyzje inwestycyjne.
Arkusz zleceń jest zatem kluczowym narzędziem na giełdzie, które umożliwia inwestorom składanie ofert kupna i sprzedaży instrumentów finansowych. Jego głównym celem jest zapewnienie płynności rynku, dostarczanie informacji o cenach oraz umożliwienie uczciwych i transparentnych transakcji. Analiza arkuszy zleceń pozwala inwestorom lepiej zrozumieć [[rynek]] i podejmować bardziej świadome decyzje inwestycyjne.
<google>t</google>
 
<google>n</google>


==Struktura i funkcje arkusza zleceń==
==Struktura i funkcje arkusza zleceń==
Linia 81: Linia 82:
==Bibliografia==
==Bibliografia==
<noautolinks>
<noautolinks>
* Jagielnicki A. (2013), [https://books.google.pl/books?id=oT1jAgAAQBAJ&pg=PT56&dq=Arkusz+zlece%C5%84&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwiq2oLPzrHpAhVhkIsKHeUTBOQQuwUIODAB#v=snippet&q=arkusz%20zlece%C5%84&f=false ''Catalyst. Odkryj rynek obligacji]'', Wydawnictwo Helion, Gliwice
* Jagielnicki A. (2013), ''Catalyst. Odkryj rynek obligacji'', Wydawnictwo Helion, Gliwice
* Jajuga K. (2009). ''[https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Rynek_wtorny_papierow_wartosciowych_2493.pdf Rynek wtórny papierów wartościowych]'', Komisja Nadzoru Finansowego
* Jajuga K. (2009). ''[https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Rynek_wtorny_papierow_wartosciowych_2493.pdf Rynek wtórny papierów wartościowych]'', Komisja Nadzoru Finansowego
* Krzywda M. (2007), [https://books.google.pl/books?id=adIs8bQ85ccC&pg=PA10&dq=Arkusz+zlece%C5%84&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwiq2oLPzrHpAhVhkIsKHeUTBOQQuwUISTAD#v=onepage&q=Arkusz%20zlece%C5%84&f=false ''GPW. Papiery Wartościowe w praktyce]'', Internetowe Wydawnictwo Złote Myśli, Gliwice
* Krzywda M. (2007), ''Papiery wartościowe w praktyce'', Złote Myśli, Gliwice
* Podstawka M. (red.) (2017), ''Finanse, Instytucje, Instrumenty, Podmioty, Rynki, Regulacje'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
* Podstawka M. (red.) (2017), ''Finanse, Instytucje, Instrumenty, Podmioty, Rynki, Regulacje'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
* Sokołowski D. (2010), ''Czas na giełdę!'', Wydawnictwo Złote Myśli, Gliwice
* Sokołowski D. (2010), ''Czas na giełdę!'', Wydawnictwo Złote Myśli, Gliwice

Aktualna wersja na dzień 23:37, 16 gru 2023

Arkusz zleceń jest jednym z kluczowych narzędzi wykorzystywanych na giełdzie do realizacji transakcji. Stanowi on formalny dokument, który zawiera informacje dotyczące zamierzonej transakcji kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych. Arkusz zleceń jest niezbędny do składania ofert na giełdzie oraz umożliwia inwestorom realizację ich strategii inwestycyjnych.

Cel i znaczenie arkusza zleceń na giełdzie

Arkusz zleceń pełni kilka istotnych funkcji na giełdzie. Po pierwsze, umożliwia inwestorom składanie ofert kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych. Dzięki temu, inwestorzy mogą określić cenę oraz ilość instrumentów, które są gotowi kupić lub sprzedać. Arkusz zleceń pozwala na formalne zgłoszenie takiej oferty, która będzie uwzględniona w systemie giełdowym.

Kolejnym ważnym celem arkusza zleceń jest dostarczenie informacji o płynności rynku. Poprzez analizę arkuszy zleceń, można ocenić, jak duża jest podaż i popyt na dany instrument finansowy oraz jakie są oczekiwane ceny. Te informacje są niezwykle istotne dla inwestorów, którzy chcą skutecznie zarządzać swoimi inwestycjami. Pozwala to na dokładniejsze przewidywanie zmian kursów i podejmowanie bardziej świadomych decyzji inwestycyjnych.

Arkusz zleceń odgrywa także rolę w procesie ustalania ceny instrumentów finansowych. Giełda to miejsce, w którym spotykają się kupujący i sprzedający. Arkusze zleceń pozwalają na negocjowanie ceny między tymi dwoma stronami. Ostateczna cena transakcji jest wynikiem procesu dopasowania ofert kupna i sprzedaży, który jest realizowany na podstawie arkuszy zleceń. Dzięki temu, arkusz zleceń wpływa na ustalanie równowagi rynkowej oraz zapewnia uczciwe warunki handlu.

Ważnym aspektem arkusza zleceń jest również transparentność rynku. Dostępność informacji dotyczących arkuszy zleceń umożliwia inwestorom śledzenie aktywności innych uczestników rynku. Pozwala to na lepsze zrozumienie zachowań inwestorów oraz identyfikację trendów rynkowych. Transparentność rynku przyczynia się do zwiększenia zaufania inwestorów do giełdy oraz sprzyja uczciwości i przejrzystości procesu handlowego.

Arkusz zleceń jest zatem kluczowym narzędziem na giełdzie, które umożliwia inwestorom składanie ofert kupna i sprzedaży instrumentów finansowych. Jego głównym celem jest zapewnienie płynności rynku, dostarczanie informacji o cenach oraz umożliwienie uczciwych i transparentnych transakcji. Analiza arkuszy zleceń pozwala inwestorom lepiej zrozumieć rynek i podejmować bardziej świadome decyzje inwestycyjne.

Struktura i funkcje arkusza zleceń

Arkusz zleceń jest podstawowym narzędziem wykorzystywanym na giełdzie do składania i realizacji transakcji. Jest to dokument elektroniczny, który umożliwia inwestorom i traderom składanie zleceń kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych. Struktura arkusza zleceń jest zazwyczaj uporządkowana i zawiera różne pola informacyjne, które są istotne dla poprawnej realizacji zlecenia.

Typowe pola, które można znaleźć w arkuszu zleceń, obejmują m.in.:

  • Identyfikator inwestora: umożliwia zidentyfikowanie osoby składającej zlecenie
  • Instrument finansowy: określa konkretny produkt, na którym składane jest zlecenie (np. akcje, obligacje, kontrakty terminowe)
  • Rodzaj zlecenia: wskazuje, czy inwestor chce kupić czy sprzedać dany instrument
  • Cena: określa cenę, po której inwestor jest gotów kupić lub sprzedać instrument
  • Ilość: określa liczbę jednostek instrumentu, które inwestor chce kupić lub sprzedać

Jedną z głównych funkcji arkusza zleceń jest możliwość natychmiastowej realizacji zleceń. Giełda, na której działa arkusz zleceń, jest odpowiedzialna za dopasowanie zleceń kupna i sprzedaży w czasie rzeczywistym. Dzięki temu inwestorzy mają możliwość szybkiego kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych, co jest istotne dla efektywnego inwestowania na rynkach finansowych.

Kiedy inwestor składa zlecenie kupna lub sprzedaży, arkusz zleceń umieszcza je w kolejce oczekujących zleceń. Oczekujące zlecenia są sortowane według różnych kryteriów, takich jak cena czy czas złożenia. W przypadku zlecenia kupna, arkusz zleceń szuka zleceń sprzedaży, które są zgodne z podaną ceną. Analogicznie, w przypadku zlecenia sprzedaży, arkusz zleceń poszukuje zleceń kupna, które spełniają określone kryteria. Oczekiwanie na przeciwne oferty pozwala na znalezienie optymalnego partnera transakcyjnego i zrealizowanie zlecenia w najlepszych możliwych warunkach.

Arkusz zleceń uwzględnia również priorytety przy realizacji zleceń. Istnieją różne reguły, które określają, w jakiej kolejności zlecenia są realizowane. Na przykład, zlecenia, które zostały złożone wcześniej, mają zazwyczaj wyższy priorytet niż te, które zostały złożone później. Ponadto, niektóre giełdy mogą mieć specjalne priorytety dla określonych typów zleceń, takich jak zlecenia z limitem cenowym czy zlecenia stop loss. Priorytety przy realizacji zleceń mają na celu zapewnienie uczciwego i sprawiedliwego dostępu do rynku dla wszystkich inwestorów.

Informacje zawarte w arkuszu zleceń

W arkuszu zleceń możemy znaleźć informacje o inwestorach indywidualnych, którzy składają zlecenia kupna lub sprzedaży. Możemy też poznać nazwiska instytucji finansowych, które działają na rynku jako twórcy rynku lub maklerzy. Wiedza na temat uczestników rynku pozwala nam lepiej zrozumieć dynamikę handlu i wpływ, jaki mają poszczególne podmioty na kształtowanie się cen.

Kolejnym istotnym punktem w arkuszu zleceń są informacje dotyczące stanu rynku. Przeglądając arkusz zleceń, możemy znaleźć informacje na temat liczby zleceń, wolumenu oraz kursów kupna i sprzedaży. Liczba zleceń informuje nas o aktywności inwestorów na rynku. Im większa liczba zleceń, tym większe zainteresowanie danym instrumentem finansowym. Natomiast wolumen to ilość aktywów, które są przedmiotem transakcji. Wolumen informuje nas o skali handlu danym instrumentem. Kursy kupna i sprzedaży to ceny, po których inwestorzy są skłonni kupić lub sprzedać dany instrument finansowy. Kursy te odzwierciedlają oczekiwania inwestorów co do wartości danego aktywa.

C. Informacje o zleceniach

Arkusz zleceń zawiera również wiele informacji na temat poszczególnych zleceń. Dowiadujemy się o nazwie waloru, czyli instrumentu finansowego, na którym składane są zlecenia. Poznajemy również kurs odniesienia z ubiegłej sesji, który jest punktem wyjścia do oceny zmian kursu podczas bieżącej sesji.

Minimalny i maksymalny kurs otwarcia informują nas o zakresie, w jakim kurs danego instrumentu finansowego się zmieniał od otwarcia rynku. Ta informacja pozwala nam ocenić wahań zachodzących na rynku i ewentualnie zidentyfikować okazje do inwestycji.

Procentowa zmiana kursu podczas sesji to kolejna istotna informacja, która pomaga nam ocenić, jak bardzo cena danego instrumentu finansowego się zmieniła w trakcie trwania sesji. Dzięki temu możemy ocenić, czy dany instrument jest podatny na duże wahań czy też charakteryzuje się stabilnością.

Kurs, wolumen i czas ostatniej transakcji to informacje, które pozwalają nam śledzić bieżące zmiany na rynku. Dzięki nim możemy ocenić, jakie ceny są aktualnie akceptowane przez inwestorów oraz jak duże są obroty danym instrumentem finansowym.

Wartość transakcji to informacja o wartości wszystkich transakcji, które zostały zawarte na danym instrumencie finansowym. Pozwala nam to ocenić, jak duże są pieniężne przepływy na rynku oraz jak ważny jest dany instrument dla inwestorów.

Arkusz zleceń umożliwia nam również monitorowanie popytu i podaży na rynku. Dzięki dostępnym informacjom możemy ocenić, jakie są preferencje inwestorów, czyli czy dominuje popyt czy podaż na dany instrument finansowy. Ta informacja może być przydatna przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych oraz analizie rynku.

Wykorzystanie arkusza zleceń przez inwestorów

Inwestorzy mogą w prosty sposób zaznaczać wzrosty i spadki cen, co pozwala na szybkie reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe. Poprzez śledzenie tych zmian, inwestorzy mają możliwość podejmowania bardziej świadomych decyzji inwestycyjnych. Ponadto, arkusz zleceń umożliwia inwestorom śledzenie trendów i strategii inwestycyjnych. Dzięki analizie danych zawartych w arkuszu, inwestorzy mogą identyfikować dominujące strategie innych uczestników rynku. Przykładowo, jeśli wielu inwestorów składa zlecenia sprzedaży na określonych poziomach cenowych, można przypuszczać, że istnieje pewien trend sprzedaży na rynku. Dzięki temu inwestorzy mogą dostosować swoje strategie inwestycyjne, aby lepiej zrozumieć i wykorzystać te trendy.

Arkusz zleceń jest również niezastąpionym narzędziem w zarządzaniu portfelem inwestycyjnym. Pozwala inwestorom na monitorowanie zleceń i sprawdzanie ich statusu w czasie rzeczywistym. Dzięki temu inwestorzy mają pełną kontrolę nad swoimi inwestycjami i mogą podejmować odpowiednie działania w przypadku zmiany sytuacji na rynku. Dodatkowo, arkusz zleceń umożliwia inwestorom analizę płynności rynku przed podjęciem decyzji inwestycyjnych. Przez monitorowanie zleceń innych uczestników rynku, inwestorzy mogą ocenić, czy na rynku występuje odpowiednia ilość zleceń kupna i sprzedaży. Analiza płynności rynku jest istotna, ponieważ wpływa na możliwość realizacji zleceń oraz na potencjalne zmiany cen na rynku. Dzięki temu inwestorzy mogą podejmować bardziej przemyślane decyzje inwestycyjne.

Arkusz zleceń ma również znaczenie w analizie rynku. Przez prognozowanie ruchów rynkowych na podstawie analizy wzorców i zmian w strukturze zleceń, inwestorzy mogą podejmować bardziej trafne decyzje inwestycyjne. Na przykład, jeśli w arkuszu zleceń można zaobserwować, że wielu inwestorów składa zlecenia kupna na określonym poziomie cenowym, można przypuszczać, że cena instrumentu finansowego wzrośnie w przyszłości. Ponadto, arkusz zleceń umożliwia inwestorom identyfikację trendów i strategii inwestycyjnych innych uczestników rynku. Analiza zleceń pozwala na zrozumienie preferencji inwestorów i ich podejścia do rynku. To z kolei daje inwestorom wgląd w to, jakie strategie są popularne i skuteczne na rynku, co może pomóc im w podejmowaniu lepszych decyzji inwestycyjnych.

Arkusz zleceń jest również powszechnie wykorzystywany przez maklerów i dealerów. Dzięki temu narzędziu, są oni w stanie efektywnie zarządzać zleceniami klientów. Przez monitorowanie zleceń w arkuszu, maklerzy i dealerzy mogą skutecznie realizować zlecenia klientów, dbając o ich interesy na rynku. Dodatkowo, arkusz zleceń umożliwia maklerom i dealerom optymalizację procesu handlu na giełdzie. Przez analizę danych zawartych w arkuszu, mogą oni śledzić trendy rynkowe, zlecenia klientów oraz zmiany w strukturze zleceń. Dzięki temu mogą podejmować bardziej efektywne i przemyślane decyzje handlowe, co przekłada się na lepsze wyniki finansowe.

Wyzwania i kontrowersje związane z arkuszem zleceń

Arkusz zleceń, jako narzędzie zarządzania transakcjami na rynkach finansowych, niesie ze sobą pewne ryzyko manipulacji. W przypadku gdy inwestorzy złożą duże ilości zleceń odkupu lub sprzedaży w krótkim czasie, mogą wpływać na cenę instrumentów finansowych. W rezultacie, cena może wzrosnąć lub spaść w sposób nieproporcjonalny do rzeczywistej sytuacji na rynku. Takie manipulacje mogą wprowadzać dezorientację wśród inwestorów indywidualnych, którzy nie dysponują taką samą siłą nabywczą jak inwestorzy instytucjonalni. W rezultacie, może to prowadzić do nierówności w obrocie na rynku, a nawet do zakłócenia równowagi rynkowej.

Arkusz zleceń jest jednym z narzędzi, które mają na celu zapewnienie przejrzystości i uczciwości rynku. Jednak istnieje ryzyko, że niektóre zlecenia mogą być ukryte przed innymi inwestorami. W przypadku gdy inwestor instytucjonalny posiada informacje, które nie są dostępne dla innych uczestników rynku, może to prowadzić do nierówności w obrocie. Inwestorzy indywidualni, którzy nie mają dostępu do takich informacji, mogą podejmować decyzje inwestycyjne na podstawie niepełnych danych, co zwiększa ich ryzyko poniesienia strat. Dlatego ważne jest, aby zapewnić pełną przejrzystość rynku i równy dostęp do informacji dla wszystkich uczestników.

Arkusz zleceń może stwarzać przewagę dla inwestorów instytucjonalnych nad inwestorami indywidualnymi. Inwestorzy instytucjonalni często dysponują większym kapitałem i zasobami, co umożliwia im bardziej agresywne działanie na rynku. Mogą oni złożyć duże ilości zleceń odkupu lub sprzedaży, co wpływa na cenę instrumentów finansowych. Inwestorzy indywidualni, którzy nie dysponują taką samą siłą nabywczą, mogą być wykluczeni z pewnych transakcji lub mogą ponosić większe ryzyko. W rezultacie, arkusz zleceń może przyczynić się do nierówności w obrocie na rynku i utrudnić inwestorom indywidualnym osiągnięcie sukcesu inwestycyjnego.

Arkusz zleceń jest również narzędziem, które pomaga inwestorom w analizie ryzyka i zarządzaniu nim. Inwestorzy mogą korzystać z arkusza zleceń, aby określić poziom ryzyka i dostosować swoje strategie inwestycyjne. Jednak istnieje ryzyko, że niektórzy inwestorzy mogą nieumiejętnie oceniać ryzyko lub celowo manipulować danymi w arkuszu zleceń. To może prowadzić do podejmowania nieodpowiednich decyzji inwestycyjnych, które mogą prowadzić do strat finansowych. Dlatego ważne jest, aby inwestorzy mieli odpowiednią wiedzę i umiejętności w zakresie analizy ryzyka oraz aby stosowali uczciwe praktyki zarządzania ryzykiem.

Narzędzia i metody związane z arkuszem zleceń

  • Analiza techniczna jest jednym z podstawowych narzędzi wykorzystywanych przy arkuszu zleceń. Polega ona na badaniu danych historycznych dotyczących cen aktywów finansowych w celu identyfikacji trendów i wzorców, które mogą pomóc w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. W ramach analizy technicznej stosuje się różne wskaźniki i narzędzia, takie jak linie trendu, wskaźniki momentum, wskaźniki oscylacyjne itp. Wiedza z zakresu analizy technicznej może być wykorzystana do określenia momentu otwarcia i zamknięcia zleceń, a także do ustalenia poziomów stop loss i take profit.
  • Analiza fundamentalna jest kolejnym ważnym narzędziem związanym z arkuszem zleceń. Opiera się ona na badaniu fundamentalnych czynników wpływających na wartość aktywów finansowych, takich jak wyniki finansowe, wskaźniki makroekonomiczne, polityka monetarna, wydarzenia geopolityczne itp. Analiza fundamentalna pozwala na ocenę wartości danego aktywu i jego potencjalnego wzrostu lub spadku w przyszłości. Informacje zdobyte dzięki analizie fundamentalnej mogą pomóc inwestorom w podejmowaniu decyzji dotyczących otwarcia i zamknięcia zleceń, a także w ustaleniu optymalnych poziomów stop loss i take profit.
  • Algorytmy handlowe są coraz popularniejszym narzędziem w świecie inwestycji. Polegają one na wykorzystaniu zaawansowanych matematycznych modeli i strategii inwestycyjnych do automatycznego podejmowania decyzji dotyczących otwarcia, zamknięcia i zarządzania zleceniami. Algorytmy handlowe mogą być programowane w taki sposób, aby uwzględniały różne czynniki, takie jak analiza techniczna, analiza fundamentalna, wskaźniki ryzyka itp. Wykorzystanie algorytmów handlowych może zwiększyć efektywność procesu inwestycyjnego i umożliwić szybsze reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe.
  • Systemy zarządzania portfelem są narzędziami, które pomagają inwestorom w monitorowaniu i zarządzaniu ich portfelami inwestycyjnymi. Dzięki tym systemom inwestorzy mogą śledzić wykresy wartości swoich aktywów, sprawdzać zyski i straty, analizować wydajność swoich inwestycji i podejmować decyzje dotyczące alokacji kapitału. Systemy zarządzania portfelem mogą być również skonfigurowane w taki sposób, aby automatycznie generowały zlecenia na podstawie określonych strategii inwestycyjnych.
  • Narzędzia do analizy rynku są niezbędne przy arkuszu zleceń, ponieważ umożliwiają inwestorom monitorowanie i analizowanie bieżących trendów i wydarzeń rynkowych. Do takich narzędzi należą między innymi platformy handlowe, które dostarczają informacji na temat cen aktywów, wolumenu obrotu, wskaźników technicznych itp. Dzięki tym narzędziom inwestorzy mogą reagować na zmieniające się warunki rynkowe i podejmować decyzje dotyczące otwarcia i zamknięcia zleceń.
  • Systemy transakcyjne są narzędziami umożliwiającymi inwestorom składanie i realizację zleceń na rynku. Dzięki tym systemom inwestorzy mogą wprowadzać zlecenia kupna i sprzedaży, ustalać poziomy stop loss i take profit, monitorować wykonanie zleceń, a także analizować historię transakcji. Systemy transakcyjne mogą być dostępne w postaci aplikacji na komputery lub urządzenia mobilne, co umożliwia inwestorom handel w czasie rzeczywistym bez konieczności fizycznego przebywania na rynku.
  • Analiza ryzyka jest nieodłącznym elementem arkusza zleceń. Narzędzia do analizy ryzyka umożliwiają inwestorom ocenę potencjalnego ryzyka związanego z danym zleceniem. Do takich narzędzi należą między innymi kalkulatory ryzyka, które pozwalają inwestorom obliczyć minimalną i maksymalną wielkość pozycji, odpowiednie poziomy stop loss i take profit, a także maksymalną stratę, jaką są gotowi ponieść. Analiza ryzyka jest istotna, ponieważ umożliwia inwestorom kontrolowanie swojego kapitału i minimalizowanie strat.
  • Narzędzia do zarządzania zleceniami są kluczowe przy arkuszu zleceń, ponieważ umożliwiają inwestorom składanie, monitorowanie i zarządzanie zleceniami na rynku. Do takich narzędzi należą między innymi zlecenia stop loss, które automatycznie zamykają pozycję, gdy cena osiąga określony poziom straty, oraz zlecenia take profit, które automatycznie zamykają pozycję, gdy cena osiąga określony poziom zysku. Narzędzia do zarządzania zleceniami pozwalają inwestorom kontrolować ryzyko i zyski związane z ich pozycjami.
  • Narzędzia do monitorowania rynku są niezbędne przy arkuszu zleceń, ponieważ umożliwiają inwestorom śledzenie bieżących wydarzeń i zmian na rynku. Do takich narzędzi należą między innymi wiadomości rynkowe, które dostarczają informacji o ważnych wydarzeniach, danych makroekonomicznych, polityce monetarnej itp. Inwestorzy mogą również korzystać z analiz rynkowych i rekomendacji dostarczanych przez analityków finansowych. Monitorowanie rynku pozwala inwestorom na dostosowywanie swoich zleceń do zmieniających się warunków rynkowych i podejmowanie bardziej świadomych decyzji inwestycyjnych.


Arkusz zleceńartykuły polecane
Notowania giełdoweZlecenie bez limitu cenyNotowania ciągłeDay tradingZlecenie z limitem cenyOpcja PUTStop lossFixingOpcja CALL

Bibliografia

  • Jagielnicki A. (2013), Catalyst. Odkryj rynek obligacji, Wydawnictwo Helion, Gliwice
  • Jajuga K. (2009). Rynek wtórny papierów wartościowych, Komisja Nadzoru Finansowego
  • Krzywda M. (2007), Papiery wartościowe w praktyce, Złote Myśli, Gliwice
  • Podstawka M. (red.) (2017), Finanse, Instytucje, Instrumenty, Podmioty, Rynki, Regulacje, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Sokołowski D. (2010), Czas na giełdę!, Wydawnictwo Złote Myśli, Gliwice