Zarządzanie finansami

Zarządzanie finansami jest dziedziną zarządzania związaną z zasobami finansowymi organizacji. Do zadań zarządzania finansami należy realizacja następujących zadań szczegółowych:

• planowania finansowego (budżetowania),
• realizacji planu finansowego (zapewnienie finansowania),
• kontroli (controllingu realizacji planów finansowych).

Odpowiednie zarządzanie zasobami finansowymi jest czynnikiem wspomagającym realizację pozostałych dziedzin zarządzania, w tym zarządzania strategicznego, zarządzania projektami inwestycyjnymi i zarządzania operacyjnego.

TL;DR

Zarządzanie finansami obejmuje planowanie, realizację i kontrolę zasobów finansowych organizacji. Jest istotne dla różnych rodzajów działalności, takich jak firmy handlowe, przemysłowe, banki i instytucje finansowe. Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa polega na poszukiwaniu i wykorzystaniu kapitału w celu osiągnięcia strategicznych celów. Obejmuje także badanie stanu gospodarki finansowej, podejmowanie decyzji operacyjnych, inwestycyjnych, finansowych i dywidendowych. Wszystkie te decyzje mają na celu wzrost wartości firmy.

Zarządzania finansami w przedsiębiorstwie

Zarządzanie finansami stanowi bardzo szeroki obszar, który jest szczególnie istotny i ważny w różnych rodzajach działalności, takich jak: w firmach handlowych i przemysłowych, bankach, jak również instytucjach finansowych. Zarządzanie finansami odgrywa ważną rolę w publicznym sektorze, np. w transporcie, szkołach albo w szpitalach (E. F. Brigham, J. F. Houston).

Żeby prowadzić działalność gospodarczą przedsiębiorstwo musi posiadać majątek. Następnie udziałowcy wnoszą właściwe kapitały w różnych postaciach np. w postaci gotówkowej albo w postaci rzeczowej (W. Bień, s. 13-14). Ponadto do środków finansowania działalności przedsiębiorstwa należą:

• pożyczki zaciągane na rynku kapitałowym albo na rynku pieniężnym,
• obce środki finansowe, które są zdobywane w formie kredytów handlowych oraz kredytów bankowych.

Z rozwojem firmy jej kapitał powinien się powiększać. Powinno to wynikać nie wyłącznie ze zwiększenia pożyczek, udziałów lub kredytów, a przede wszystkim z osiąganych zysków netto przedsiębiorstwa (W. Bień, s. 14).

Obce oraz własne kapitały przedsiębiorstwo głównie wykorzystywane są na finansowanie zakupu długotrwałych składników majątkowych np. maszyny oraz urządzenia, nieruchomości i transport, a także na materiały do produkcji. Poza tym te kapitały są zarówno ważnym źródłem finansowania podatków, wynagrodzeń pracowników itp (W. Bień, s. 14).

W rezultacie czynności sprzedaży wyprodukowanych produktów, a także nabytych towarów wynikają należności od odbiorców, które realizują zysk przedsiębiorstwa. Gotówka pobrana od odbiorców prawdopodobnie może zostać na nowo użyta na opłacanie (sfinansowanie) następnego cyklu operacji działalności firmy (W. Bień, s. 14).

Zrealizowanie operacji gospodarczych polega na stosowaniu środków pieniężnych, a mianowicie na ich ich gromadzenie oraz wydanie na konkretne cele gospodarcze (W. Bień, s. 14).

Zarządzanie finansami bazuje na poszukiwaniu oraz uzyskaniu kapitału (źródeł finansowania) i rozmieszczeniu tego kapitału w elementach majątkowych, ten kapitał zezwala na realizację różnych celów strategicznych przedsiębiorstwa. Takim celem może być maksymalizowanie pożytku dla udziałowców przedsiębiorstwa, którzy zainwestowali swoje środki pieniężne w sposób trwały (W. Bień, s. 14).

Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa opiera się na dokonywaniu decyzji, dotyczących poszukiwania środków pieniężnych oraz ich zastosowaniu w gospodarce przedsiębiorstwa. Dane decyzje pozwalają na osiągnięcie określonego celu strategicznego przedsiębiorstwa, tym celem może być maksymalizacja wartości przedsiębiorstwa (Z. Głodek, s. 17).

Sfery zarządzania finansami

Zarządzanie finansami obejmuje dwie sfery (Z. Głodek, s. 17):

• sferę diagnostyki, mająca na celu badanie stanu pojedynczych obszarów gospodarki finansowej; badania diagnostyczne podkreślają słabe i mocne strony gospodarki finansowej danego przedsiębiorstwa; w badaniach diagnostycznych są wykorzystywane metody analizy finansowej,
• sferę podejmowania decyzji, dana sfera zawiera w sobie decyzję, które są związane z długoterminowym oraz bieżącym oddziaływaniem na zjawiska finansowe w przedsiębiorstwie.

Można wyróżnić cztery grupy decyzji o skutkach finansowych (A. Rutkowski, s. 17):

• decyzje operacyjne - mają przede wszystkim na celu zapewnienie bieżącej równowagi finansowej oraz zdolności płatniczej (Z. Głodek, s. 17),
• decyzje inwestycyjne - alokacja kapitału,
• decyzje finansowe - wybór źródeł finansowania przedsiębiorstwa,
• decyzje dywidendowe - dzielenie wyniku finansowego.

Do grupy decyzji operacyjnych można zaliczyć (A. Rutkowski, s. 17):

• zaplanowanie rentowności sprzedaży,
• ustalenie programu sprzedaży,
• uchwalenie zasad kredytowania odbiorców,
• uchwalenie formy spłaty zobowiązań operacyjnych wynikające wobec dostawców.

Do grupy decyzji inwestycyjnych można zakwalifikować (A. Rutkowski, s. 18):

• decyzje o inwestycjach w sferze zakupów finansowych aktywów trwałych,
• decyzje o inwestycjach w sferze zakupów rzeczowych aktywów trwałych,
• decyzje o krótkookresowych inwestycjach jako inwestycje w papiery wartościowe.

Do decyzji finansowych można zaliczyć (A. Rutkowski, s. 18):

• decyzje mające na celu pozyskanie pomocniczego dodatkowego kapitału własnego,
• decyzje o zaciągnięciu pożyczek lub kredytów.

Do grupy decyzji dywidendowych zaliczamy (A. Rutkowski, s. 18):

• decyzje udziałowców o podziale zysku na dywidendy, a także na część zainwestowaną w przedsiębiorstwie.

Wszystkie powyżej podane grupy decyzji muszą prowadzić do wzrostu wartości firmy właściciela (A. Rutkowski, s. 18).

Zarządzanie finansami — artykuły polecane

Zarządzanie zasobami finansowymi — Źródło finansowania — Strategia finansowa — Strategia finansowania działalności — Inwestycje — Plan finansowy — Działalność operacyjna — Obligacje dochodowe — Zasady planowania finansowego

Bibliografia

• Bień W. (2016), Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa
• Brigham E. (2005), Podstawy zarządzania finansami, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Głodek Z. (2004), Zarządzanie finansami przedsiębiorstw, wyd. PWE, Warszawa
• Rutowski A. (2003), Zarządzanie finansami, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa

Autor: Iryna Kudriashova